تدوین اطلس سنگدانه‌های کشور

به گزارش می متالز، این همایش در حالی با همکاری انجمن بتن و مرکز تحقیقات وزارت راه و شهرسازی برگزار شد که حضور معدنی‌ها بیش از گذشته در آن پررنگ بود. در آیین افتتاح این همایش مدعوین و سخنرانان به بررسی جایگاه سنگدانه در ساختار بتن پرداختند و بر تهیه اطلس سنگدانه از سوی دست‌اندرکاران تاکید شد.

اعلام آمادگی برای تهیه اطلس

 محمد شکرچی‌زاده، رئیس مرکز تحقیقات، راه، مسکن و شهرسازی در ابتدای همایش ملی سنگدانه در پیامی ویدئویی عنوان کرد: در حوزه بتن به صورت سنتی به موضوع سنگدانه پرداخته شده است. درحالی‌که موضوع بتن در کشور و چالش‌های تولید سنگدانه بسیار مهم است.
شکرچی‌زاده عنوان کرد: موضوعی که در سنگدانه‌ها مهم به‌شمار می‌رود، سرطان بتن است. به این معنی که کانی‌های مضر مانند سیلیس با اسیدهای قلیایی سیمان واکنش نشان داده و موجب ترک خوردن بتن در طول زمان می‌شود. از این‌رو علاقه‌مند هستیم و اعلام آمادگی می‌کنیم که با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت و مجموعه معادن کشور، اطلس سنگدانه را آماده کنیم.

بتن؛ ۴۰ درصد مصالح به‌کار رفته در ساختمان‌سازی

مدیر کل دفتر امور صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت در این کنفرانس عنوان کرد: شن و ماسه و بتن حدود ۴۰درصد از مصالح ساختمانی در یک ساختمان را تشکیل می‌دهد، از این‌رو یک موضوع مهم در این حوزه به‌شمار می‌رود که باید به آن بها داده شود.
سیف‌الله امیری در ادامه خاطرنشان کرد: همچنین با اشاره به اینکه محیط‌زیست معادن را بیش از حد آلاینده می‌داند، گفت: ۷درصد آلودگی تهران به معادن شن و ماسه اختصاص دارد، این درحالی است که سهم خودروها در آلودگی هوا بیشتر است و باید برای آن چاره‌ای اندیشید. از این‌رو تعطیلی معادن به بهانه آلودگی هوا بزرگ‌ترین ضربه را به آنها خواهد زد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: ما به‌دنبال افرایش زمان پروانه بهره‌برداری معادن شن و ماسه در کشور هستیم.

ایجاد «کارگروه مصالح ساختمانی» در خانه معدن

در همایش ملی سنگدانه، محمدرضا بهرامن، رئیس خانه معدن ایران نیز عنوان کرد: بتن یکی از ابزار توسعه به‌شمار می‌رود، از این‌رو باید نگاه مهندسی به این محصول در تمام زنجیره آن وجود داشته باشد. زنجیره تولید بتن از معادن آغاز می‌شود، بنابراین باید کیفیت سنگدانه را از زمان استخراج درنظر بگیریم.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: با توجه به اهمیت بتن در ساخت‌وساز کشور می‌طلبد که اطلس سنگدانه به‌زودی تهیه شود. در این اطلس باید تمام موارد کمی و کیفی سنگدانه موردتوجه قرار گیرد. برای ایجاد این اطلس نیز بهتر است کارگروهی بین انجمن بتن و سنگدانه ایجاد شود که رهبری آن را انجمن بتن ایران برعهده بگیرد و در کنار آن بخش‌های دیگر چون خانه معدن، نظام مهندسی و تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان نیز حضور داشته باشند.
وی در ادامه عنوان کرد: ساختار زمین‌شناسی ایران به گونه‌‌ای است که کشور می‌تواند به بهترین شکل بتن باکیفیت تولید کند.
رئیس خانه معدن ایران، با تاکید بر اهمیت مصالح ساختمانی عنوان کرد: ما در خانه معدن قصد داریم «کارگروه مصالح ساختمانی» را ایجاد کنیم تا این کارگروه به کیفیت مصالح ساختمانی بپردازد؛ چراکه به دلیل اشتباه‌هایی که در سال‌های گذشته در حوزه ساخت‌وساز داشته‌ایم، بسیاری از سرمایه‌های کشور را هدر داده‌ایم.
بهرامن با بیان اینکه هزینه‌های شن و ماسه سهم قابل‌توجهی در نرخ تمام‌شده ساختمان دارد، گفت: بتن برای دوره مصرف کوتاه‌مدت نیست. باید این ذهنیت را ایجاد کنیم که بتن را برای ساخت‌وسازهای با عمر بالا تهیه کنیم. خانه معدن نیز در حوزه شناخت وضعیت هر شهر و ساختار زمین‌شناسی آن می‌تواند راهنمایی‌هایی را ارائه کند. وی با اشاره به مباحث محیط زیستی معدن نیز عنوان کرد: معادن شن و ماسه سهم قابل‌توجهی را در ساخت‌وساز دارند و شورای‌عالی معادن این دیدگاه را دنبال نمی‌کند که این معادن تعطیل شوند، اما در کل باید با محیط‌زیست همگام بود.

به‌دنبال کیفی‌سازی بتن

محسن تدین، رئیس هیات‌مدیره انجمن بتن ایران نیز در این همایش عنوان کرد: سنگدانه یک ماده مهم در بتن به‌شمار می‌رود و باید کیفیت آن در بتن بیش از پیش موردتوجه قرار گیرد. از این‌رو انجمن بتن به‌دنبال مسائل کیفی ساخت بتن است.
تدین گفت: ما انتظار داریم با برگزاری این همایش، بر نگاه علمی به شن و ماسه تاکید شود.
وی افزود: امروز در بیشتر کشورها از بتن‌های پرتراکم استفاده می‌شود و اگر در کشور امکان داشت، باید ساختمان‌ها را با بتن پرتراکم می‌ساختیم و در این راستا سنگدانه‌های باکیفیتی را تهیه می‌کردیم.
وی افزود: امروز در بسیاری از شهرهای ایران دیده می‌شود که ساخت‌وساز با بتن پمپی انجام می‌شود؛ در این روش توجه به کیفیت سنگدانه بسیار اهمیت دارد. درحالی‌که به کیفیت شن و ماسه و دانه‌بندی آن توجه بیشتری شده است.
تدین گفت: امیدواریم اگر در ۱۰ سال آینده بتن خودمتراکم ساختیم، پیش از آن ۱۰ کارخانه شن و ماسه برایش ایجاد کرده و در این راستا نیز به‌تدریج کیفیت بتن را افزایش داده باشیم.

کیفیت بتن اولویت نخست نیست

موسی کلهری، دبیر همایش سنگدانه نیز اظهار کرد: به نقش بتن و کیفیت آن در ساخت‌وساز کشور آنچنان‌که باید توجه نشده است. از این‌رو انجمن بتن با همکاری انجمن شن و ماسه در یک‌سال گذشته تعامل برقرار کرد و تصمیم گرفته شد که نخستین همایش سنگدانه را برگزار کنیم. کلهری در ادامه خاطرنشان کرد: مشکلات بسیاری در حوزه بتن وجود دارد که موضوع کیفیت حتی به اولویت پنجم آن هم نمی‌رسد. وی تاکید کرد: امیدواریم کیفیت بتن با تاکید بر موضوع سنگدانه به عنوان یک دغدغه مطرح شود؛ چراکه ۷۰درصد بتن را سنگدانه تشکیل می‌دهد.

اشتغال بالا در تولید شن و ماسه

محمدنبی یوسفیان، رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان شن و ماسه استان تهران اظهار کرد: ۹۵درصد آسفالت را شن‌وماسه تشکیل می‌دهد، از این‌رو بهتر است در همایش‌های سال‌های آینده سنگدانه نیز از این صنف دعوت کنیم. یوسفیان افزود: در سال‌های گذشته شن و ماسه زیرمجموعه وزارت کشور و استانداری‌های هر استان بود، اما از سال ۹۰ زیرمجموعه وزارت صنعت، معدن و تجارت شد. در این وزارتخانه نیز به معادن ماسه و شن به اندازه سایر معادن اهمیت‌داده نمی‌شود. این در حالی است که به ازای تولید هر تن شن و ماسه ۲۰نفر ساعت اشتغال ایجاد شده است.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: مدتی است که از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت احیای معادن کوچک و متوسط مطرح شده، این در حالی است که باید بر احیا و حفظ معادن شن و ماسه تاکید کرد.

اعلام آمادگی نظام مهندسی

فرشید طیبی، رئیس سازمان نظام مهندسی معدن استان تهران، در این همایش عنوان کرد: در استان تهران استخراج شن و ماسه به روش سنتی انجام می‌شود. از سوی دیگر بسیاری از معادن ما ایمن نیستند. این دو مشکل ازجمله چالش‌های معادن شن و ماسه به‌شمار می‌رود. از این‌رو در راستای رفع چالش‌های معادن شن و ماسه نیازمند تغییر نگاه بهره‌برداران معادن، خانه معدن و بدنه وزارت صنعت، معدن و تجارت هستیم.
طیبی با تاکید بر اینکه ایمنی و محیط‌زیست برعهده نظام مهندسی است، اظهار کرد: یکی از طرح‌هایی که در زمینه ایمنی بهتر و حل مشکل محیط‌زیست معادن می‌توان عنوان کرد، تجمیع معادن است. در این راستا مشکلات پروانه بهره‌برداری، ایمنی و... آنها برطرف خواهد شد.
وی در پایان تصریح کرد: نظام مهندسی در تهیه اطلس سنگدانه اعلام آمادگی کرده است.

تجمیع معادن شرایط خاصی دارد

سیدرضا عظیمی، مجری طرح احیا، فعال‌سازی و توسعه معادن کوچک‌مقیاس در این همایش عنوان کرد: طرح احیای معادن کوچک و متوسط در سال ۹۶ مطرح و در سال ۹۷ استان‌های نمونه آزمایشی انتخاب شد و ظرفیت‌های فلزی را بیشتر مدنظر داشت، اما در سال ۹۸ غیرفلزی‌ها را هم پوشش داد. مجری این طرح سازمان ایمیدرو است و اجرای آن به شرکت تهیه و تولید مواد معدنی واگذار شده که در این راستا شورای هماهنگی را ایجاد کرده است. عظیمی ادامه داد: با توجه به اهمیت شن و ماسه و پراکندگی آن در کشور و میزان اشتغالی که ایجاد کرده، باید به‌دنبال ایجاد بازار مناسب برای شن و ماسه بود.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: باید پلتفرم‌ها و هوشمندسازی مربوط به فرآیند تولید در دستورکار قرار گیرد تا بهینه‌سازی حمل‌ونقل و سایر موارد مانند برندسازی و تحویل در محل و استانداردسازی و... مدنظر قرار گیرد و سبب ایجاد رقابت‌ سالم در زمینه نرخ شود.
مجری طرح احیا، فعال‌سازی و توسعه معادن کوچک‌مقیاس درباره تجمیع معادن نیز عنوان کرد: هر یک از پروانه‌ها موضوع‌های مربوط به خودش را دارد. معدنکار در حقیقت مستاجر دولت است و حاکمیت این اجازه را می‌دهد که بهره‌برداری را انجام دهد. تجمیع در صورتی انجام‌‌شدنی است که تمام شرایط آن مهیا باشد و در قالب مشارکت جمعی انجام شود و تصمیم‌گیری سلیقه‌ای در آن اعمال نشود.