تولید آلومنیوم در ایران به ۱.۳ میلیون تن خواهد رسید

به گزارش می متالز، شهریار طاهرپور از آلومینیوم به عنوان فولاد قرن ۲۱ نام برد و گفت: بسیاری از کارشناسان معدنی دنیا، از آلومنیوم به عنوان فولاد قرن ۲۱ نام می برند؛ چراکه پس از فولاد، بیشترین تولید و مصرف را در جهان دارد و میزان مصرف آن به تنهایی از مجموع فلزات غیرآهنی بیشتر است؛ این در حالی است که صنعت آلومینیوم در جهان، به طور مستقیم برای حدود ۱.۵میلیون نفر و به طور غیر مستقیم برای ۶ میلیون نفر شغل ایجاد کرده است.

وی افزود: در ایران نیز در حال حاضر، آلومینیوم اولیه در شرکت های آلومینیوم ایران (ایرالکو) در اراک و آلومینیوم المهدی، هرمزآل در بندرعباس و جاجرم با مجموع ظرفیت اسمی نصب شده ۴۶۸ هزار تن در سال تولید می شود؛ به نحوی که ایرالکو ۱۷۵ هزار تن، المهدی ۱۱۰هزار تن، هرمزآل ۱۴۳هزار تن، جاجرم ۴۰ هزار تن تولید کرده و با راه اندازی فاز نخست آلومینیوم جنوب با ظرفیت ۳۰۰ هزار تن در سال با فناوری ۴۳۰ کیلوآمپر، میزان تولید آلومینیوم کشور به ۷۶۸هزار تن می رسد؛ ضمن اینکه با راه اندازی فاز دوم آلومینیوم جنوب نیز با ظرفیت ۶۰۰هزار تن ظرفیت، تولید آلومینیوم در ایران به بیش از ۱.۳میلیون تن در سال خواهد رسید.

تقویت جایگاه آلومنیوم در بازارهای جهانی

این کارشناس ارشد صنعت آلومنیوم تصریح کرد: آینده بسیاری از صنایع تولیدی جهان، با این فلز گره خورده است و این صنعت به دلیل ویژگی هایی چون کاربردهای مختلف و متنوع، نوآوری در محصولات جدید و توسعه با ملاحظات زیست محیطی، در حال تقویت موقعیت خود در اقتصاد و تجارت جهانی است؛ این در شرایطی است که فلز آلومینیوم، نقشی اساسی و برجسته در زمینه های مختلف توسعه دارد و از این رو، توجه ویژه به این عنصر و فراگیری اساسی کاربرد آن در عرصه های گوناگون می تواند رشد و نمو یک جامعه اقتصادی پربار را تعالی بخشد.

طاهرپور با بیان اینکه ویژگی های مثبت این فلز اعم از استحکام، مقاومت، زیبایی، سبکی و از همه مهم تر پایداری محیطی، وجه تمایز اصلی این فلز با سایرین است. پایداری محیطی بسیار مناسب آلومینیوم در حدی است که می تواند تنها با ۵درصد انرژی اولیه خود، بازیافت شود.

این کارشناس ارشد حوزه آلومینیوم ادامه داد: آلومینیوم فلزی است که صنایع خودروسازی با استفاده از آن می توانند وزن خودروی تولید شده خود را کاهش دهند؛ به نحوی که به ازای هر ۱۰۰کیلوگرم کاهش وزن در خودرو حدود ۸گرم بر کیلومتر از میزان انتشار دی کسیدکربن کاهش می یابد.

وی ادامه داد: از آنجا که در ایران تنها در سال ۱۳۹۷ حدود یک میلیون خودرو تولید شده، اگر متوسط پیمایش این خودروها را ۲۰هزار کیلومتر در نظر بگیریم، کل پیمایش این خودروها در سال گذشته حدود ۲۰ میلیارد کیلومتر بوده ، در حالی که اگر تنها وزن ۵۰درصد این خودروها با آلومینیوم ۱۰۰ کیلوگرم کاهش یافته بود سال گذشته ۸۰هزار تن گاز Co2 کمتری وارد جو می شد.

طاهرپور با بیان اینکه فلز آلومینیوم در ۳ مرحله تولید می شود ، مرحله نخست استخراج بوکسیت و سپس استحصال آلومینا از بوکسیت و سپس فرآیند احیاء است، خاطرنشان کرد: سنگ بوکسیت در فرآیندی با استفاده از روش شیمیایی در کارخانه های تولید آلومینا به اکسید آلومینیوم یا آلومینا تبدیل می شود؛ ضمن اینکه از فرآیند ۴تن بوکسیت، ۲تن پودر آلومینا به دست آمده و از این مقدار یک تن فلز آلومینیوم استحصال می شود.

وی گفت: آلومینیوم استحصال شده به صورت مذاب، شمش، اسلب، بیلت و... در اختیار صنایع پایین دست قرار می گیرد و با استفاده از عملیات ریخته گری، نورد یا اکستروژن تبدیل به محصولات مختلف می شود؛ این در حالی است که این محصولات پس از پایان عمر مفید خود به قراضه های آلومینیومی تبدیل و دوباره ذوب می شوند و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.

طاهرپور با بیان اینکه فلز آلومینیوم جزو عناصر دوستدار محیط زیست است و حتی زباله های آلومینیومی با صرف هزینه ای بسیار کم دوباره قابل استفاده خواهند بود، گفت: بر اساس بررسی های انجام شده، با وجود اینکه از مزیت های مهم ایران در تولید آلومینیوم اولیه، انرژی و نیروی انسانی ارزان است؛ اما متاسفانه به دلیل تحریم ها و امضا نشدن قراردادهای بلند مدت خرید آلومینا، پترولیوم کک و آند و گشایش نیافتن ال سی، این مواد اولیه به وسیله واسطه ها با نرخ بالاتری خریداری می شوند، به گونه ای که نرخ تمام شده آلومینیوم در داخل بیش از شرکت های تولیدکننده در منطقه خلیج فارس است.

میزان تولید آلومینیوم به ۳۰۰ هزار تن رسید

وی تصریح کرد: میزان تولید آلومینیوم در ایران طی سال ۱۳۹۷ حدود ۳۰۰هزار تن بود که حتی با محاسبه نکردن ظرفیت تولید کارخانه جاجرم اختلاف بالای ۱۲۰هزار تنی بین میزان تولید واقعی و ظرفیت اسمی تولید آلومینیوم کشور وجود دارد.

طاهرپور اظهار داشت: با ارائه راهکارهای بهبود تولید آلومینیوم در کشور گفت: امضای قراردادهای بلندمدت خرید آلومینا، پترولیوم کک و آند به منظور تامین مواد اولیه ارزان و باکیفیت به وسیله تولیدکنندگان اصلی بین المللی، ادامه اعطای یارانه انرژی از سوی دولت و مشابه بسیاری از کشورهای جهان، ارتقای مداوم عوامل تولید به منظور کاهش هزینه های برق مصرفی، مواد اولیه و نیروی انسانی، بکارگیری فناوری های مدرن و بهینه سازی خطوط تولید فعلی به وسیله بهبود فناوری، همکاری موسسه های مالی برای اعطای وام با بهره مناسب و سرمایه گذاری در این بخش از صنعت، واگذاری بخشی از سهام کارخانه های تولید آلومینیوم اولیه به هلدینگ های بین المللی صنعت، برنامه ریزی به منظور افزایش مصرف آلومینیوم در کشور با توجه به سرانه مصرف پایین آن در مقایسه با متوسط جهانی و تشکیل هلدینگ صنعت آلومینیوم در ایران از جمله راهکار های افزایش بهره وری و تولید بهینه آلومینیوم در کشور است.

وی خاطرنشان کرد: واردات آلومینا در تمام کشورهای منطقه در سال جاری شاهد رشد خواهد بود؛ هر چند این میزان رشد برای کشورهای ترکیه و عربستان در مقایسه با سایر کشورها ناچیز است؛ این در حالی است که تقاضای آلومینا در ایران در صورتی که کل واحدهای ذوب آلومینیوم با تمام ظرفیت خود فعالیت کنند، به حدود ۹۸۰هزار تن می رسد که کمتر از ۲۵۰هزار تن آن را می توان از داخل تامین کرد. این در حالی است که با بهره برداری از کارخانه آلومینیوم جنوب سالانه ۶۰۰هزار تن به نیاز آلومینای کشور افزوده می شود؛ بنابراین ایران بیش از ۱.۵میلیون تن آلومینا نیاز دارد و کمبود ۱.۲۵میلیون تنی در تامین آلومینا موضوعی است که باید به طور جدی به دنبال راهکار آن باشیم.

طاهرپور در تشریح مزیت های تولید آلومینیوم در کشور گفت: یکی از این مزیت ها که برای تولید آلومینیوم در کشور وجود دارد، ذخایر گازی است که کشورهای نفت خیز جهان به ویژه در حوزه خلیج فارس، به دلیل دسترسی به ذخایر عظیم انرژی، از جایگاه مناسبی برای سرمایه گذاری در صنایع آلومینیوم بهره مندند. میزان ذخیره گاز طبیعی ایران افزون بر ۳۳ تریلیون متر مکعب برآورد می شود. ایران از لحاظ دارا بودن ذخایر گازی، در رتبه دوم جهان قرار دارد و ۱۷درصد گاز جهان را دارد. میدان گازی پارس جنوبی، بزرگ ترین میدان گازی جهان است که در خلیج فارس و به طور مشترک در آب های سرزمینی ایران و قطر قرار دارد. عمده انرژی مورد نیاز (گاز طبیعی) کارخانه های تولید آلومینیوم حوزه خلیج فارس از قطر و میدان گازی مشترک ایران و قطر تامین می شود.

وی تصریح کرد: نیروی انسانی متخصص و موقعیت مناسب برای صادرات را از دیگر مزایای تولید آلومینیوم برشمرد و گفت: هر کارخانه با ظرفیت یک میلیون تن به طور مستقیم برای حدود ۳هزار نفر شغل دائم ایجاد می کند. با توجه به نیروهای جوان و تحصیل کرده در کشور، ایجاد بسترهای کاری لازم به منظور بهره مند شدن از تخصص این جوانان لازم است و توسعه صنعت آلومینیوم می تواند به طور مستقیم در این امر موثر باشد، ضمن اینکه همزمان زمینه اشتغال برای جوانان و بکارگیری تخصص افراد تحصیل کرده را فراهم می کند.همچنین ترکیه در همسایگی ایران در سال ۲۰۱۸ میلادی، اقدام به واردات آلومینیوم به ارزش ۳.۸۷ میلیارد دلار کرده است. با توجه به روابط خوب ایران و ترکیه و همچنین نزدیکی این ۲ کشور به هم، ترکیه بازار بسیار مناسبی برای صادرات است.

سرانه مصرف آلومنیوم در ایران، نصف دنیا

این مقام مسوول خاطر نشان کرد: سرانه مصرف آلومینیوم ایران در ۱۰ سال گذشته حدود ۴.۵ کیلوگرم در نوسان بوده و سال به سال فاصله آن از میانگین جهانی در حال افزایش است. درحال حاضر میانگین سرانه مصرف آلومینیوم در جهان حدود ۹ کیلوگرم است.

طاهرپور تاکید کرد: فاصله مصرف سرانه آلومینیوم در ایران از مقدار جهانی آن در حال افزایش است. این در حالی است که ایران به عنوان یکی از پایه گذاران صنعت آلومینیوم در منطقه خاورمیانه (که خود درحال حاضر یکی از قطب های صنعت آلومینیوم جهان است) شناخته می شود.

وی گفت: درحال حاضر بالاترین سرانه مصرف آلومینیوم در جهان مربوط به امریکا و کاناداست که به ترتیب ۲۳ و ۲۷ کیلوگرم عنوان شده و میانگین سرانه مصرف آلومینیوم در جهان ۹کیلوگرم است.

این کارشناس صنعت آلومینیوم تصریح کرد: درحال حاضر کشور به دلیل تامین مواد اولیه از جمله آلومینا و پترولیوم کک به مشکلات عدیده ای برخورد کرده و لازم است برای تامین مواد اولیه و کاهش هزینه های تولید، کارخانه های تولید آلومینا و پترولیوم کک ساخته شوند. از جمله مشکلات موجود می توان به نرسیدن مواد اولیه به دلایل مختلف از جمله تحریم ها و همچنین خرید این مواد با قیمت های بسیار بالاتر از نرخ جهانی اشاره کرد.

وی افزود: برای تامین مواد اولیه مورد نیاز صنعت آلومینیوم، اجرای پروژه های ساخت کارخانه تولید آلومینا با ظرفیت ۳میلیون تن در سال و همچنین ساخت کارخانه تولید پترولیوم کک با استفاده از پسماندهای پالایشگاه ها با ظرفیت ۵۰۰ هزار تن و ساخت نیروگاه های جدید برای تامین برق تضمین شده پایدار کارخانه های آلومینیوم ضروریات این صنعت است ضمن اینکه اتصال کارخانه های تولیدکننده آلومینیوم به شبکه ریلی و نیز اکتشاف معادن جدید بوکسیت در کشور می تواند در کاهش هزینه ها و سود آوری این صنعت بسیارموثر باشد.