سه سناریو در ماه‌های آتی

به گزارش می متالز، نخست، گزینه احتمالی ریزش به حوالی ۲۷۰ هزار واحد یا کمتر و‌ نوسان پایدار در همان محدوده است. گزینه بعدی نوسان شاخص در محدوده ۳۰۰ تا ۳۳۰ هزار واحد فعلی و در نهایت گزینه نهایی رونق احتمالی با عبور از ۳۳۰ واحد و رشد تا حوالی ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار واحدی است. برای ارزیابی میزان احتمال هر یک از سناریوهای فوق باید به عواملی همچون:

• شرایط سیاسی و اقتصادی حاکم
• پتانسیل‌های سودآوری صنایع
• شرایط قیمتی فعلی سهام شرکت‌ها
• میزان جذابیت سایر فرصت‌های سرمایه‌پذیر و چشم‌انداز و وضعیت‌ روانی حاکم بر هر یک به‌عنوان فاکتورهای اثرگذار اشاره کرد.

شرایط سیاسی و اقتصادی حاکم

اگر چه در ماه‌های اخیر در حال خروج مرحله به مرحله از برجام هستیم، اما از سوی دیگر بهبود سطح تعاملات منطقه‌ای و اولویت گزینه تعامل و قدرت‌نمایی متناسب و بهنگام، موجب شده با تقویت پشتوانه‌های مردمی از سیاست خارجی کشور، التهابات سیاسی و اقتصادی در مقایسه با فضای سال‌های ۹۶ و ۹۷ کمرنگ‌تر در فضای کشور مطرح باشد و پایداری و آرامش بیشتری در مقایسه با ایام مذکور شاهد باشیم. همچنین تغییرات ناگهانی و سیاست‌گذاری ناگهانی در اقتصاد جای خود را به عملکرد بهتر دولت و بانک مرکزی در تعامل با بخش واقعی اقتصاد داده و ثبات بیشتر فضای کسب‌و‌کارها را در مقایسه با دو سال قبل در پی داشته که می‌تواند در صورت عدم تحمیل فشار جدی، به بهبود کم سرعت اوضاع اقتصادی و فعال‌تر شدن بازارها منجر شود. توافقات در سطح اقتصاد بین‌الملل به‌دلیل تاثیر بر نرخ کالاها در بازار جهانی به‌عنوان عامل با اهمیت خارجی و اظهارنظرهای مربوطه به متغیرهای بودجه کشور به مهم‌ترین فاکتور داخلی می‌تواند در نوسانات بازار و افزایش هدایت نقدینگی به سمت بازار سرمایه یا خروج منابع از آن اثرگذار باشد.

پتانسیل‌های سودآوری صنایع

در مرور پتانسیل‌ سودآوری شرکت‌ها گزارش‌های ۳ ماهه و سپس ۶ ماهه اخیر شرکت‌ها از وضعیت قابل‌قبول آنها حکایت دارد. در واقع کاهش مداخلات مستمر دولت به بخش‌های اقتصادی و شرکت‌های بورسی فرصت داده با تطبیق خود با شرایط عرضه و تقاضای محصولات، رفته رفته بهبود نسبی را تجربه کنند که در صورت گشایش‌های سیاسی قطعا به رونق و توفیقات بیشتر آنها منجر خواهد شد. مگر محدودیت‌های جدی ناشی از تحریم‌ها یا محرک‌های دیگر به فضای اقتصادی کشور تحمیل شود که با اطلاعات امروز چندان مورد انتظار طیف گسترده‌ای از تحلیلگران اقتصاد و سیاست کشور نیست. چشم‌انداز قیمت‌های جهانی نیز به‌عنوان عامل حائز‌اهمیت در وضعیت سودآوری شرکت‌های تاثیرپذیر از وضعیت نگران‌کننده و احتمال افت قابل‌ملاحظه قیمت‌ها حکایت ندارد. بنابراین به‌نظر می‌رسد در صورت مدیریت صحیح فضای اقتصاد و سیاست داخلی و خارجی کشور، سودهای امسال به راحتی با رشد مناسب در مقایسه با سال گذشته و انتظار تکرار در سال آتی مواجه خواهند بود.

شرایط قیمتی فعلی سهام شرکت‌ها

وضعیت قیمت سهام بسیاری از شرکت‌ها با توجه به افت نیمه دوم مهرماه ۹۸ مجدد به شرایط مناسب قیمتی نزدیک شده و قیمت‌های فعلی بسیاری از سهم‌ها، با در نظر گرفتن توان سودآوری، تحولات یا اثرات ناشی از اخبار پیرامون یا اصلاحات ساختارمالی آنها از پتانسیل رشد مناسب تا پایان سال و فصل مجامع برخوردار است. البته گروهی از سهام شرکت‌ها بازده خود را پیشخور کرده‌اند یا با ارزش ذاتی به‌رغم افت مهرماه فاصله دارند که به‌نظر می‌رسد این گروه کماکان با عدم اقبال از سوی بازار مواجه باشند و رشد آنها در نیمه دوم سال شامل آنها نشود.

میزان جذابیت سایر فرصت‌های سرمایه‌پذیر

آمار و اطلاعات در حال انتشار از سایر فرصت‌های سرمایه‌پذیر اعم از ارز، طلا، خودرو و مسکن نیز از ثبات یا قدرت محدود نوسانات توام با افزایش آنها حکایت دارد که نمی‌تواند جاذبه‌های لازم را برای طیف گسترده‌ای از سرمایه‌گذاران مشابه سال‌های ۹۶ و ۹۷ داشته باشد. انتظار می‌رود بازده سپرده‌گذاری بانکی با توجه به ریسک کم با جذابیت‌های بیشتری در مقایسه با این گزینه‌ها تا پایان سال همراه باشد.

جمع‌بندی

بازار سرمایه به اخبار سیاسی، اقتصادی و حتی ناآرامی‌های اجتماعی حساسیت بالایی دارد و اخبار تاثیرگذار بر اقتصاد بین‌الملل و بازارهای جهانی، تعاملات سیاسی و اقتصادی کشور با کشورهای همسایه و دنیا، وضعیت تحریم‌ها و تحقق درآمدهای ارزی و ریالی کشور و تصمیمات مربوط به فاکتورهای با اهمیت در بودجه سال آتی که به زودی با طرح آن در مجلس مواجه خواهیم بود، می‌تواند افت و خیزهای بازار را تحت‌تاثیرقرار دهد که لازم است تحت نظر سرمایه‌گذاران باشد. اما در مجموع با توجه به شرایط سایر فرصت‌های سرمایه‌پذیر و آنچه در بالا به آن پرداخته شد، به‌نظر می‌رسد گزینه پراحتمال پیش روی بازار سرمایه، تداوم ‌رونق بازار تا پایان سال و فصل مجامع و عبور آسان شاخص کل از سقف ۳۳۰ هزار واحدی خواهد بود.  نوسان در محدوده ۳۰۰ تا ۳۳۰ هزار واحدی شاخص گزینه احتمالی بعدی و در نهایت گزینه کم‌احتمال، افت شاخص، به محدوده ۲۷۰ هزار واحد و نوسانات پایدار در آن محدوده ارزیابی می‌شود.

در این بین سهام شرکت‌های با وضعیت سودآوری مناسب و دارای نسبت قیمت به درآمد منطقی، می‌توانند سهم بیشتری از رونق و بهبود اوضاع بازار داشته باشند که در بین شرکت‌های بزرگ بازار بیشتر به چشم می‌خورند. همچنین به‌دلیل رشدهای پیاپی بازار در ماه‌های گذشته، انتظار می‌رود کلیت بازار در نیمه دوم سال با نوسانات و افت و خیزهای بیشتری در مقایسه با ۶ ماه نخست سال همراه باشد که صبور نبودن و جابه‌جایی‌های نا‌بهنگام در گزینه‌های سرمایه‌گذاری و گرفتار شدن در هیجانات بازار، می‌تواند نقش اصلی را در کاهش بازده سرمایه‌گذاران ایفا کند.

احسان رضاپور نیکرو/ کارشناس بازار سرمایه