به گزارش می متالز، رئیس هیاتعامل سازمان توسعه و نوسازی معدن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) عنوان کرد: اگر به فکر توسعه آینده در کشور باشیم باید به شرکتهای دانشبنیان بیش از پیش توجه کنیم، چراکه علم در ارتباط با حوزه اجرا و فناوری و تولید است که میتواند ارزشمند باشد. از اینرو اگر به فکر تحولی در کشور در زمینه توسعه هستیم باید به حوزههای دانشبنیان توجه ویژه داشته باشیم. هرچند در دولت یازدهم بسیار تلاش شد که به شرکتهای دانشبنیان توجه شود اما همچنان این حوزه نیازمند توجه بیشتر است. مهدی کرباسیان در ادامه تاکید کرد: مهمترین مسئله در کشور ما ساختار اقتصادی است که با مشکلات بسیاری روبهرو است. هم در بخش دولتی دچار مشکلات هستیم و هم در بخش خصوصی ایرادهایی وجود دارد. نمونه آن نیز خصوصیسازی شرکت در اراک است. بخش خصوصی ما گرفتار مسائل نظام بانکی است. در کل در ورود و خروج سرمایه مشکل اصلی وجود دارد. همین اندازه توسعهای که در کشور ایجاد کردهایم نیز از طریق درآمدهای نفتی ایجاد شده است. اما اگر نخواهیم به سمت پژوهش و شرکتهای دانشبنیان پیش برویم نمیتوانیم در زمینه توسعه جهشی ایجاد کنیم و اگر دانشگاه نتواند با صنعت پیوندی بخورد، اتفاق خاصی در کشور نمیافتد. وی در ادامه درباره نظام دانشگاهی در کشور خاطرنشان کرد: دانشگاهها در کشور باید بتوانند بودجههای خود را از قید دولت رها کنند. چراکه بهترین دانشگاههای دنیا بودجهبگیر دولت نیستند، البته پروژه از دولت میگیرند اما بودجه خاصی از دولت نمیگیرند. بنابراین باید در این زمینه نیز فکر اساسی کرد. رئیس هیاتعامل ایمیدرو در ادامه عنوان کرد: هم در بخش خصوصی و هم در بخش دولتی و هم در دانشگاههای ما ایرادهای اساسی وجود دارد. ۳درصد کل بودجه کشور به پژوهش اختصاص دارد که از آن هم بهدرستی استفاده نمیکنیم. کرباسیان در ادامه عنوان کرد: برگزاری چنین کنفرانسهایی گامی به جلو در توسعه فولاد بهشمار میرود. در زمینه فولاد و فناوری آن، کشور توانسته کارهای مهمی انجام دهد. فناوری پرد نشاندهنده خودباوری و توان ما در علم بهشمار میرود که در این زمینه شاهد افتتاح فولاد میانه به روش فناوری پرد بودیم که افتتاح فولاد شادگان و نییز در ماههای آینده در دست اقدام است. وی در ادامه با اشاره به افق چشمانداز فولاد عنوان کرد: ما نقشه راه خوبی برای رسیدن به افق تولید ۵۵میلیون تن فولاد ترسیم کردهایم. در زمینه تولید فولاد ظرفیتها و ذخایر قابلتوجهی در سنگ آهن و گاز داریم که ممزوج گاز و سنگ آهن برابر با تولید فولاد خواهد بود. ما در مخازن عظیم گاز دومین کشور دنیا و در زمینه معادن جزو کشورهای برتر هستیم.
رئیس هیاتعامل ایمیدرو درباره زنجیره فولاد و تکمیل آن در سالهای گذشته عنوان کرد: در زمینه کنسانتره در دولت یازدهم ۳۰درصد افزایش تولید داشتهایم و به ۴۴میلیون تن ظرفیت رسیدیم، در گندله ۲۳درصد افزایش ظرفیت و به ۳۲میلیون تن ظرفیت رسیدیم و در آهن اسفنجی ۱۱درصد رشد کردیم و به ظرفیت ۲۵ میلیون تن و در فولاد خام با ۱۵درصد افزایش به ظرفیت ۳۰ میلیون تن رسیدهایم. کرباسیان گفت: در وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار است با نظر آقای شریعتمداری، ستاد زنجیره فولاد ایجاد کنیم تا هم پروژههای نیمهتمام را پیگیری و هم در صورت ضرورت پروژههای جدید تعریف کنیم. وی درباره صادرات فولاد عنوان کرد: در زمینه صادرات نیز باید بتوانیم صادرات را از سطح شمش و... به سمت فولادهای پاییندست پیش ببریم. از اینرو باید از ظرفیتهای کشور و از فناوریهای روز استفاده کنیم و به سمت تولید و صادرات فولادهای خاص پیش برویم که ارزشافزوده بیشتری به همراه دارد. کرباسیان در زمینه اکتشاف نیز عنوان کرد: لازم است اکتشافهای جدید شود. یعنی باید بتوانیم ناشناختههای ایران را کشف کنیم. در سال ۹۳ به میزان ۲۵۰هزار کیلومترمربع در زمینه اکتشاف کار انجام شده و سازمان ایمیدرو ورود کرده و ۴۰۰ منطقه امیدبخش بهدست آوردهایم. البته بیشترین کار ما روی معادن روباز است و همچنان درباره معادن نیمهعمیق و عمیق کاری انجام ندادهایم. برای مثال در استان یزد معدنی بهصورت عمیق در حال اکتشاف است که برآورد ذخیره آن نزدیک به ذخیره قطعی کشور یعنی حدود ۳ میلیارد تن است که برای بهرهبرداری آن هنوز فناوری لازم را نداریم که باید این فناوریها را وارد کنیم و این موضوع دو سه سالی زمان میبرد. وی ادامه داد: برخی کشورها که ذخایر معادن آنها در حال اتمام است به فکر اکتشاف معادن در زیر اقیانوسها هستند. اما منطقه ما شامل ایران و افغانستان جزو کشورهایی هستند که میتوانیم ادعا کنیم که در زمینه اکتشاف بکر هستند و هنوز جای کار بسیار دارند. زمانی که بحث علم با گاز، سنگ آهن و نیروی انسانی را پیوند بدهیم، میتوانیم در فولاد جایگاه ویژهای در جهان داشته باشیم. کرباسیان ادامه داد: در دولت یازدهم در سازمان ایمیدرو در امر آموزش و پژوهش سرمایهگذاری شده است و نهتنها برای سازمان بلکه برای بخش خصوصی و بخشهای دیگر نیز اقداماتی دادشتهایم به نحوی که ۶ برابر بودجه خود را در زمینه پژوهش افزایش داده و از حدود ۲میلیارد تومان به ۱۲میلیارد تومان در سال ۹۵ رساندهایم اما همچنان این سرمایهگذاری اندک است، چراکه سازمانهای توسعهای مانند ایدرو و ایمیدرو باید در حوزه علم و فناوری خطرپذیر باشند. اموال این دو سازمان در دولت قبل را به نام خصوصیسازی و با دور زدن قانون رد دیون کردند. در نتیجه این دو سازمان تهی از اموال شدند. در حالی که اگر بخواهیم علم و فناوری را توسعه بدهیم باید یک جایی ریسک آن را دولت برعهده بگیرد. در کشورهای پیشرفته شرکتهای بزرگ این ریسک را برعهده میگیرند اما بخش خصوصی ما آنقدر توانمند نشده است که چنین ریسکهایی را بپذیرد. وی ادامه داد: ما از طرحهای پژوهشی استقبال میکنیم و در این زمینه با ۲۱ تا ۲۲ دانشگاه در حوزههای مختلف کار پژوهشی را آغاز کردهایم. رئیس هیات عامل ایمیدرو با انتقاد از کوچکسازی شرکتها تاکید کرد: ما باید به سمت شرکتهای بزرگ پیش برویم. برای مثال فولاد مبارکه بهعنوان یک شرکت موفق در حوزه فولاد بسیار قوی حرکت میکند. برخی انتقاد میکنند که شرکت فولاد مبارکه بسیار بزرگ شده است درحالیکه ما به چنین شرکتهایی نیاز داریم. ادغام فولادسازهای کوچک یکی از سیاستهای پیش روی ماست. کرباسیان تاکید کرد: با اصلاح روشها و همکاری صنعت و دانشگاه باید بتوانیم به رشد اقتصادی ۸درصد برسیم.
در ادامه این کنفرانس حسین طائمه مدیر بخش مهندسی شرکت امامای (MME) با تشریح فناوری پرد بهعنوان شاهکار صنعت ایرانی عنوان کرد: فناوری پرد در روش احیای مستقیم و برای تولید آهن اسفنجی بهکار برده میشود، با توجه به اینکه در افق چشمانداز ۵۵میلیون تن فولاد خام در نظر گرفته شده است.وی افزود: ایران در منطقه دارای ظرفیت آهن اسفنجی بالایی است. در سال ۲۰۱۷ (۱۳۹۶) رتبه نخست در تولید آهن اسفنجی را بهدست آوردهایم. کل تولید آهن اسفنجی برمبنای گاز جهان در سال ۲۰۱۶ (۱۳۹۵) برابر ۶۰ میلیون تن بوده است که با توجه به مزیتهای تولید آهن اسفنجی در ایران رسیدن به فناوری ایرانی یک ضرورت بهشمار میرود. طائمه در ادامه با تاکید بر فناوری پرد و ضرورت آن در ایران خاطرنشان کرد: با توجه به شرایط اقلیمی کشور، مشخصات خوراک و منابع انرژی در ایران، کاهش هزینههای اولیه سرمایهگذاری، راندمان بالا، بومیسازی ساخت قطعات و تجهیزات حساس، سهولت بهرهبرداری، کاهش هزینههای بهرهبرداری و کاهش مصارف و تعمیرات، نیاز نداشتن به اجازه برای ایجاد پلنت جدید، نیاز نداشتن به اجازه برای توسعه فناوری و بهینهسازی، ایجاد پلنتهایی با رنج وسیع ظرفیت تولید و نیز انواع مختلف محصول و ایجاد فناوری استفاده از سایر منابع گازی حاصل از زغال و... فناوری که مختص کشور خود ما باشد، یک ضرورت بهشمار میرود. وی به نتایج ممتاز حاصل از فناوری پرد پرداخت و عنوان کرد: با توجه به میزان تولیدی که تاکنون در فناوری پرد انجام شده، میتواند اذعان کرد که راندمان بسیار بالا، محصول باکیفیت بینظیر، مصارف پایین، پذیرش رنج وسیع مواد اولیه، بهرهبرداری بسیار راحت و تحلیل بروزرسانی مستمر فناوری ایرانی از نتایج مثبت این فناوری در این مدت بوده است. مدیر بخش مهندسی شرکت امامای (MME) در ادامه یادآور شد: فناوری پرد در پلنتهای احیای مستقیم در شادگان، میانه، نیریز، بافت و CSTM PERED در کشور چین با استفاده از COG اجرا شده است.
در ادامه این کنفرانس، محمود مهرداد شکریه دبیر ستاد توسعه فناوری مواد و ساخت پیشرفته در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، با موضوع چالشهای پیشروی فراروی شرکتهای دانشبنیان عنوان کرد: ما از شرکتهای دانشبنیان انتظار بسیاری داریم که بر تولید ناخالص داخلی اثرگذار باشند و سبب ایجاد رقابت با کشورهای دیگر شوند و ارتباط بین علم و دانشگاه را برقرار کنند. شکریه در ادامه خاطرنشان کرد: افزون بر ۴ هزار شرکت در بخشهای مختلف در معاونت امور فناوری مورد بررسی قرار گرفته است که حدود ۳هزار شرکت گرید شرکت دانشبنیان گرفتهاند اما مشکلات فراوانی پیشروی این شرکتهاست که اگر این مشکلات شناسایی و برطرف نشود به اهداف و انتظارهایی که از این شرکتها داشته باشیم، نخواهیم رسید. وی در ادامه خاطرنشان کرد: در حوزه تعهدات که ایران در برجام داشته بیش از ۵۰درصد آن مربوط به مواد پیشرفته است. ۵۰درصد از تعهدات ما دسترسی به فناوری و مواد پیشرفته است که با اطلاع طرف خارجی باید انجام میشد که نشاندهنده اهمیت مواد است. شکریه در ادامه درباره شرکتهای دانشبنیان عنوان کرد: شرکتهای دانشبنیان از زمانی که از حوزه دانشگاه جدا میشوند در مرحله یک ایده قرار دارند که باید این ایده خام را به مرحله عمل برسانند تا تبدیل به محصول شده و به بازار ارائه کنند که قابل رقابت در بازار هم باشند، پس یک ایده تا رسیدن به رقابت در بازار باید مسیر طولانیای را طی کند. وی افزود: در ابتدا در مرحله ایده صاحب ایده باید اطلاعات کافی از وضعیت داخل و خارج از کشور داشته باشد. واحدهای دانشگاهی نیز باید به دادههای بینالمللی و مشکلات داخلی دسترسی داشته باشند. ما در دانشگاهها در رشتههای مختلف رتبه خوبی در مقالههای علمی داریم. البته این بخشی از کار است اما باید بتوان این ایده را به مرحله ثبت رساند. در ایران موسسه ثبت اختراع داریم اما موضوع این است که چند درصد از این ایدههای ثبتشده به مرحله تولید و بازار میرسند. در کل از ایده تا تولید و تا بازار نیاز به آموزش، تحقیق، فناوری، ارتباط با دنیا و هزینه و سرمایه است. شکریه با توجه به ارائه راهکارهایی برای حل چالشهای پیشرو برای شرکتهای دانشبنیان عنوان کرد: یکی از نکات مهم این است که در سیاستگذاریهای علمی نیازمند استمرار هستیم که با عوضشدن دولتها دچار فراز و فرود نشوند. باید در این باره تصمیمگیری جمعی کنیم. ازسوی دیگر باید بخش خصوصی را بسیار در این بخشها درگیر کنیم. علاوه بر اینکه در دانشگاهها نیز مارکتینگ را نیز آموزش دهیم. مدیریت هر بخش را به متخصص همان بخش بسپاریم و از موسسهها نیز مشاوره بگیریم.
مدیربرنامه برنامهریز شرکت ایمیدرو گفت، ایران قصد دارد در سال آینده میلادی ۳۳۶ هزار تن در سال به ظرفیت اولیه گداخت آلومینیوم خود اضافه کند. امیر صباغ، مدیربرنامه برنامهریز شرکت ایمیدرو افزود: شرکت ساوث آلومینیوم، یا سالکو در حال احداث یک واحد ۳۰۰ هزار تنی در عسلویه در استان بوشهر است که انتظار میرود در اواخر سال ۲۰۱۸ میلادی(۱۳۹۷) شروع به کار کند. این پروژه ازسوی شرکت انافسی چین تامین مالی میشود.وی افزود: شرکت ایران آلومینا یا ایرالکو نیز در سال ۲۰۱۸ میلادی ظرفیت تولید آلومینیوم خود را در منطقه جهرم ۳۶ هزار تن در سال افزایش خواهد داد.درحالحاضر ظرفیت اسمی تولید آلومینیوم ایران به ۴۵۷ هزار تن در سال میرسد که ۴۳۷ هزار تن از این ظرفیت درحالحاضر فعال است. شرکت ایرالکو ظرفیت تولید ۲۲۰ هزار تن و شرکت آلومینیوم المهدی هرمزال ظرفیت تولید ۲۳۷ هزار تن آلومینیوم را دارد. بخشی از ظرفیت این دو شرکت به دلیل آلودگی محیطزیست تعطیل شده است. تنها مجتمع آلومینای کشور در واحد ۲۵۰ هزار تنی در جهرم است که متعلق به شرکت ایرالکو است. براساس آمارهای گمرک ایران، این کشور در ۵ ماهه نخست سال مالی گذشته (آوریل تا اوت) ۱۰۱ هزار و ۵۲۰ تن آلومینا و ۱۲۸ هزار و ۶۷۹ تن آلومینیوم تولید کرد و ۲۰۱ هزار و ۱۲۲ تن آلومینا و ۸ هزار و ۲۹۹ تن بوکسیت صادر کرده است.