فناوری ریخته‌گری در حال بومی‌ شدن

به گزارش می متالز، بخش‌های قابل‌توجهی از حوزه ریخته‌گری در داخل ساخته و بومی‌سازی شده‌اند، ‌اما برخی از ماشین‌آلات آن همچنان وارد می‌شود.
شرکت فولاد هرمزگان در اقدامی پیشگامانه نخستین همایش ریخته‌گری مداوم فولاد را در روزهای ۲۶ و ۲۷ آذر سال ۹۸ برگزار کرد تا با نگاهی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری به این بخش از حوزه فولاد، ورود تخصصی به این حوزه داشته باشد.  با برخی از مدعوین این همایش گفت‌وگویی انجام داده که در ادامه می‌خوانید.
 

برگزاری همایش‌های تخصصی

عباس بهرامی، عضو هیات علمی دانشکده مواد دانشگاه صنعتی اصفهان و مشاور فولاد هرمزگان درباره صنعت ریخته‌گری و برگزاری نخستین همایش ریخته‌گری در فولاد هرمزگان‌ اظهارکرد:‌ ریخته‌گری مداوم صنعتی است که در آن مذاب فولاد در یک حالت پیوسته تبدیل به تختال می‌شود. تختال در حقیقت خروجی ریخته‌گری پیوسته است؛ از این‌رو این محصول، ورودی صنایع پایین‌دست و نورد می‌شود و ورق نوردشده در صنایع دیگر مانند خودرو، نفت و گاز و... مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بهرامی در پاسخ به این پرسش که صنعت ریخته‌گری تا چه اندازه در ایران بومی‌سازی شده، عنوان کرد: با توجه به ظرفیت بالایی که برای تولید تختال در کشور ایجاد شده، ریخته‌گری پیوسته آن نیز به همین نسبت رشد کرده است؛ بنابراین فناوری ریخته‌گری در حد بالایی در کشور بومی‌شده، اما بخشی از ماشین‌آلات آن همچنان وارد می‌‌شود.
وی در ادامه تاکید کرد: اگر قادر باشیم صددرصد ماشین‌آلات این بخش را نیز در داخل بسازیم، می‌توانیم ادعا کنیم در این حوزه به بومی‌سازی دست یافته‌ایم.
این عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان ادامه داد: یکی از اهداف همایش ریخته‌گری مداوم در فولاد هرمزگان تاکید بر بومی‌سازی ماشین‌آلات در حوزه ریخته‌گری است. زیرا در حوزه‌های تعمیرات، نگهداری و... کار به‌‌طور کامل با بهره‌گیری از نیروی‌های داخلی انجام می‌‌شود.
بهرامی در ادامه خاطرنشان کرد: با توجه به این موضوع که در حوزه ریخته‌گری ظرفیت‌های بسیاری وجود دارد و برخی شرکت‌ها مانند فولاد مبارکه یا فولاد هرمزگان در این حوزه سرآمد هستند، اما در محافل علمی به‌‌طور تخصصی به این موضوع پرداخته نشده است. هرچند در طول سال در حوزه فولاد شاهد برگزاری همایش‌ها یا سمپوزیوم‌هایی به‌طور عمومی هستیم، اما بهتر است که این حوزه نیز به سمت برگزاری همایش‌های تخصصی پیش برود. در این راستا با برگزاری همایش تخصصی ریخته‌گری مداوم از سوی فولاد هرمزگان این اتفاق در حال روی دادن است.
وی در پاسخ به این پرسش که مهم‌ترین کمبود صنعت ریخته‌گری چیست، عنوان کرد: یکی از مهم‌ترین کمبودهایی که در این حوزه وجود دارد، این است که همچنان برخی قطعات وارداتی است، اما دانش کنترل کیفیت، بهره‌بر‌داری و بهینه‌سازی در این صنعت کاملا داخلی است.
بهرامی در پایان یادآور شد: برگزاری چنین همایش‌های تخصصی بسیار راهگشا هستند که امیدواریم برگزاری آنها در صنعت فولاد متداول شود.
 

توجه همه‌جانبه به ریخته‌گری

همچنین درباره صنعت ریخته‌گری و برگزاری همایش مداوم ریخته‌گری از سوی فولاد هرمزگان، ابوذر طاهری‌زاده، عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان عنوان کرد: ریخته‌گری یک فرآیند است که برای تولید فلزات از جمله فولاد به‌کار گرفته می‌شود. این فناوری از حدود ۵۰ تا ۶۰ سال پیش در صنعت فولاد رواج پیدا کرده است.  در گذشته ریخته‌گری به‌صورت تک‌باری و در قالب‌های گوناگون انجام می‌شد، اما امروز به‌‌طور پیوسته انجام می‌‌شود، به این معنا که از یک سمت مذاب ریخته و از سوی دیگر شمش منجمد خارج می‌شود که می‌تواند اشکال و اندازه‌های گوناگون داشته باشد و در نهایت تبدیل به تختال، بلوم و بیلت می‌شود.
طاهری‌زاده در ادامه توضیح داد:‌ از یک میزان تناژ به بالا، ریخته‌گری تک‌باری یا قالبی دیگر صرفه اقتصادی ندارد؛ بنابراین شرکت‌های بزرگ به سمت ریخته‌گری مداوم پیش رفته‌اند.
وی درباره بومی‌شدن ریخته‌گری واحدهای فولادی در ایران گفت: خطوط ریخته‌گری پیوسته اجزای گوناگونی دارند که هر یک از این اجزا نیاز به فناوری دارند که در ایران برخی از اجزای این خطوط بومی‌سازی شده‌اند، اما برخی اجزا همچنان وارداتی باقی مانده‌اند.
 این عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان ادامه ‌داد:‌ ایجاد خطوط ریخته‌گری نیاز به طراحی خاص دارد که در ایران این طراحی به مرحله پختگی نرسیده است. اگر طراحی از یک شرکت اروپایی باشد در بحث اجرا تحت نظارت طراح در داخل قابل اجراست. سازه‌ها و رول‌های در داخل ساخته می‌شود اما در زمینه قالب که آلیاژی از مس و فلزات دیگر است، همچنان وارد می‌شود.
در کل فناوری‌هایی ریخته‌گری در جهان، در حال به‌روز شدن هستند. ممکن است خطوط به لحاظ مکانیکی تفاوتی با قبل نداشته باشند اما از لحاظ فناوری روز به روز در حال تغییر هستند.  
طاهرزاده در پاسخ به این پرسش که آیا این فناوری در ایران بروزرسانی شده‌، گفت:‌ جدیدترین خط ریخته‌گری فولاد ایران متعلق به فولاد هرمزگان است که حدود ۵ تا ۶ سال پیش ساخته شده است.
وی درباره اهمیت برگزاری همایش ریخته‌گری مداوم عنوان کرد:‌ ریخته‌گری یکی از گلوگاه‌های صنعت فولاد به‌شمار می‌رود؛ از این‌رو بومی‌سازی این صنعت بسیار حائز اهمیت است که در این همایش روی دانش فنی این موضوع بسیار تاکید ‌شد.
این عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان ادامه داد:‌ موضوع دیگر بهینه‌سازی صنعت ریخته‌گری است چراکه افزایش بازدهی تولید این خطوط اهمیت بسیاری دارد که در این همایش بررسی می‌شود و صنعت ریخته‌گری چه از نظر سخت‌افزاری و چه نرم‌افزازی مورد توجه قرار می‌گیرد.