دستکاری معدنکاری در طبیعت کمتر از ۲۰ درصد است

به گزارش می متالز، با دعوت از مدیران دولتی در هر ۲ بخش معدن و منابع طبیعی، در برنامه‌های زنده تلویزیونی چالش‌ها و مشکلات موجود را بررسی کنند. در چند روز گذشته، موضوع برنامه «تیتر امشب»شبکه خبر نیز به موضوع معدنکاری و لزوم رعایت ضوابط زیست‌محیطی پرداخت و با دعوت از مدیرکل اکتشافات وزارت صنعت، معدن و تجارت و معاون حفاظت و امور اراضی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور، مشکلات و چالش‌های این بخش را به نقد و بررسی گذاشت.

فعالیت معادن به شرط احیای محیط‌زیست

اسدالله کشاورز، مدیرکل دفتر امور اکتشاف وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز به عنوان یکی از مهمانان برنامه تلویزیونی تیتر امشب اعلام کرد: هرگونه فعالیت اقتصادی، معایب و محاسنی دارد. فعالیت‌های معدنی نیز از این موضوع مستثنا نیست و کارهای معدنی با تخریب محیط‌زیست همراه می‌شود. او افزود: آمارها نشان می‌دهند بیشترین تخریب فعالیت‌های معدنی برای محیط‌زیست زیر ۲۰ درصد است. درحال‌حاضر نیز حدود ۱۰ هزار معدن داریم که دارای پروانه بهره‌برداری هستند ولی تنها ۶۰ درصد از آنها فعالند.  به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی شبکه خبر، مدیرکل دفتر امور اکتشاف وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان این مطلب در ادامه اظهار کرد: موقعیت استراتژیک ایران در خاورمیانه موضوعی است که همه به آن اشراف دارند. وضعیت ایران درباره برخورداری از ذخایر معدنی و معادن بزرگ که در کلاس جهانی قرار دارد نیز نشان از جایگاه قابل قبول ایران در بخش معدن دارد. وی افزود: زمانی‌که قانونگذار برای پروانه بهره‌برداری امکان واگذاری را صادر کرده، در نتیجه خرید و فروش پروانه امری طبیعی است؛ اگرچه این انتقال فقط برای یکبار بوده و ممکن است در پشت پرده چندین بار دست به‌دست شده و خرید و فروش شود. به گفته کشاورز، امکان فعالیت‌های معدنی همچون شناسایی و انجام حفاری بدون اجازه و مجوز از سوی سازمان‌های مرتبط همچون محیط‌زیست و منابع طبیعی وجود ندارد و اگر انجام شود قانون برخورد جدی با متخلفان خواهد داشت و بر اساس قانون، این امر جرم مشهود به شمار می‌آید. مدیرکل اکتشافات وزارت صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: ما هنوز نمی‌دانیم چه معادنی در کشور داریم که آن را برای نسل‌های آینده بگذاریم. میانگین اکتشافات ما هنوز به ۱۰۰ متر نرسیده است.

معدنکاری با دستکاری در طبیعت همراه است

معاون حفاظت و امور اراضی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور به عنوان یکی از مهمانان برنامه تلویزیونی تیتر امشب با اشاره به اینکه هر نوع اقدامی در طبیعت به معنای دستکاری در طبیعت است گفت: معدن ثروتی عمومی به شمار می‌آید و فعالیت معدنکاری نیز به نوعی دستکاری در طبیعت است اما این دستکاری یا تخریب برای بهره‌برداری از منابع و ثروت کشور انجام می‌شود. مسعود منصور با بیان این مطلب در ادامه افزود: این ثروت باید به گونه‌ای استفاده شود که هم منافع آیندگان را تامین کند و هم آنچه را در این فرآیند تخریب می‌شود، احیا و بازسازی کند که در این صورت شرایط توسعه پایدار در طبیعت مهیا شده است. وی در ادامه سخنانش افزود: مشکلی که اکنون وجود دارد اینکه درحال‌حاضر ۴۰۰۰ معدن غیرفعال داریم که باید وارد مرحله بهره‌برداری شوند. البته با اجرایی شدن این هدف، ضمن ایجاد اشتغال در کشور از تخریب بیشتر محیط‌زیست جلوگیری می‌شود. معاون حفاظت و امور اراضی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور ادامه داد: ما سالانه ۷ تا ۸ میلیون هکتار درخواست برای انجام فعالیت‌های اکتشافی داشته‌ایم که اگر به همه آنها جواب مثبت دهیم در مدت ۱۰ سال، کل محیط‌زیست نابود می‌شود. وی افزود: کل فضایی که با پروانه مورد بهره‌برداری قرار گرفته است معدن نیست بلکه آن بخش که مورد بهره‌برداری و فعالیت اکتشافی قرار می‌گیرد معدن است. به گفته این مقام مسئول، عرصه بعد از تخریب باید مورد احیا و بازسازی قرار گیرد که در این زمینه شیوه‌نامه لازم صادر شده تا معادن جدید در کنار بهره‌برداری، طرح احیا را نیز دنبال کنند. معاون حفاظت و امور اراضی سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور افزود: ما مجوز معدن نمی‌دهیم بلکه با انجام فعالیت معدنی در محدوده مورد نظر، اعلام موافقیت یا مخالفت می‌کنیم زیرا تصمیم نهایی با وزارت صنعت، معدن و تجارت است.

تدوین استراتژی برای معدنکاری

در این برنامه تلویزیونی، مهمان‌هایی نیز به شکل تلفنی برخی مسائل مربوط به معدنکاری و محیط‌زیست را مطرح کردند که یکی از آنها محمدرضا بهرامن، رئیس خانه معدن ایران بود. وی با بیان اینکه تا وقتی کار اکتشاف در کشور به سرانجام برسد نمی‌توان روی آن برنامه‌ریزی استراتژیکی داشت در ادامه گفت: ما اکتشافات مقدماتی نداشته‌ایم بنابراین محدوده‌هایی به ثبت می‌رسند که فاقد منابع طبیعی هستند. بهرامن با تاکید بر اینکه این سرزمین برای ما است و باید برای حفظ آن تلاش کنیم گفت: امروز ما نباید اکتشاف را به دید تخریب بنگریم، اگرچه تخریب‌های انجام شده، سطحی و قابل بازیابی هستند. رئیس خانه معدن ایران معتقد است در قانون تکلیف همه چیز مشخص شده و شرایط امروز در تمامی بخش‌ها از جمله نوع فعالیت معدنکاری تغییر کرده است. بنابراین فعالیت‌های معدنی ما نیز نباید مانند۵۰ سال پیش باشد؛ از طرفی بعد از به اتمام رسیدن فعالیت معدنی و حفاری‌ها، می‌توانیم فعالیت‌های فرهنگی را آغاز کنیم و معادن را دوباره مورد استفاده قرار دهیم. علی‌محمد شاعری، سخنگوی کمیسیون منابع طبیعی نیز به عنوان یکی دیگر از مهمانان تلفنی این برنامه گفت: معادن از ظرفیت بالایی برای اشتغالزایی در کشور برخوردارند و بهره‌برداری از معادن اجتناب ناپذیراست. البته براساس شیوه‌نامه‌های موجود، تشخیص استقرار و آغاز فعالیت معادن با وزارت صنعت، معدن و تجارت بوده و صدور مجوز برای حفاری نیز با سازمان جنگل‌ها و محیط‌زیست است. این نماینده مجلس شورای اسلامی در ادامه سخنانش افزود: اگر سازمان جنگل‌ها به وظیفه خود پیش از صدور مجوزها عمل کند، دیگر شاهد تخریب محیط‌زیست نخواهیم بود زیرا در این عرصه به هیچ عنوان خلآ قانونی نداریم.

تعامل معدنی‌ها و منابع طبیعی بیشتر شده است

مباحث مطرح شده از سوی مدیران دو بخش معدن و منابع طبیعی در حالی مطرح می‌شود که در ۲ سال گذشته با تعاملاتی که میان این بخش‌ها ایجاد شده و نسبت به تشکیل کارگروه‌های مشترک توانسته‌اند مشکلات و چالش‌های خود را تا میزان قابل قبولی برطرف کنند و در نهایت بتوانند به نتایج مثبتی برسند. مشخص شدن قانون و الزاماتی که یک معدنکار برای ادامه فعالیت‌های معدنی خود باید رعایت کند در کنار ملاحظات و همکاری‌هایی که باید از سوی کارشناسان و فعالان محیط‌زیست و منابع طبیعی باید لحاظ شود منجر به رفع مشکلات و کم شدن درگیری‌ها میان این ۲گروه می‌شود. همچنین یکی دیگر از اقداماتی که امروزه از سوی شرکت‌های بزرگ معدنی به مرحله اجرا رسیده این است که با همکاری و گرفتن مشاوره از دانشگاه‌های کشور پروژه‌های خود را پیش می‌برند تا اجرای فعالیت‌های آنها برای محیط‌زیست و منابع طبیعی منطقه‌ای که در آن قرار گرفته‌اند، کمترین خطر و آسیب را داشته باشد چراکه به گفته بسیاری از کارشناسان بخش معدن آنچه باعث از بین رفتن مشکلات و چالش‌های محیط زیستی در معادن می‌شود استفاده از تجهیزات و فناوری‌های روز و همچنین روزآمد کردن دانش‌هایی است که از سوی کارشناسان و همچنین معدنکاران به کار گرفته می‌شود. در اینجا می‌توان به این نتیجه رسید که عمده فعالیت‌های معدنی در ایران اگر با نگاه مهندسی و فنی انجام شود، ضمن رسیدن به اهداف توسعه‌ای در این بخش می‌توان از محیط‌زیست و منابع طبیعی موجود در کشور نیز محافظت کرد و آنها را برای نسل‌های بعدی نگه داشت.