به‌کارگیری ظرفیت صنعت بیمه در تامین مالی پروژه‌های صنعت نفت

به گزارش می متالز، جواد حدادی، رئیس کمیته راهبری کنفرانس توسعه نظام مالی در صنعت نفت دیروز (شنبه، ۲۱ دی‌ماه) در نشستی که با حضور کارشناسان و فعالان صنعت بیمه برگزار شد، بر ضرورت هم‌اندیشی و همکاری بین نظام مالی و بازار انرژی کشور تاکید و اظهار کرد: این کنفرانس با رویکردی کاربردی به دنبال بهره‌مندی از ظرفیت‌های ریالی داخلی برای تامین مالی پروژه‌های نفتی است.

وی افزود: این کنفرانس در تلاش است با رویکردی عملیاتی به معرفی پروژه‌های اولویت‌دار، توجیه‌پذیر و قابل تامین مالی در صنعت نفت بپردازد و به نوعی تنگنای ایجادشده در کشور را به فرصتی برای مشارکت و تعامل حداکثری بین صنعت نفت و بازار پول، سرمایه و بیمه داخلی تبدیل کند.

به گفته رئیس کمیته راهبری کنفرانس توسعه نظام مالی در صنعت نفت، معرفی ظرفیت‌ها و ابزارهای نوین مالی داخلی به صنعت نفت از سوی سازمان‌های ذی‌نفع می‌تواند مسیر دستیابی به اهداف را هموار کند، همسو با این هدف دفتری با نام PFO به‌منظور برقراری همکاری بین این دو صنعت کلیدی در کشور تشکیل شده است.

حدادی هدف این نشست را همفکری صنعت نفت با صنعت بیمه برای برگزاری نشست تخصصی بیمه در روز کنفرانس اعلام کرد و افزود: براساس ارزیابی‌های انجام‌شده از سوی کارشناسان، چهار سناریوی پیشنهادی برای نشست تخصصی بیمه مطرح شده است که در بین موضوع‌های پیشنهادی، مهم‌ترین عنوان که بتواند همکاری حداکثری میان صنعت بیمه و صنعت نفت را در پی داشته باشد به‌عنوان موضوع نشست انتخاب خواهد شد و در ادامه هر یک از کارشناسان درباره موضوع پیشنهادی خود توضیحاتی ارئه خواهند داد.

سناریوی اول؛ طرح تعریف بیمه‌نامه‌های تضمین

لیلی نیاکان، معاون پژوهشی پژوهشکده بیمه مرکزی به طرح تعریف بیمه‌نامه‌های تضمین اشاره کرد و گفت: به‌طور کلی برای تامین مالی صنعت نفت راهبردهای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت مطرح است که در این میان نظام بانکی و بورس به ترتیب در تامین مالی کوتاه‌مدت و میان‌مدت و صنعت بیمه در زمینه راهبردهای بلندمدت می‌تواند نقش تاثیرگذاری داشته باشد.

وی به موضوع ارائه ضمانت‌نامه از سوی شرکت‌های بیمه اشاره کرد و افزود: بر اساس ماده ۹ قانون حمایت از حداکثر توان داخلی، صنعت بیمه مکلف شد برای پوشش ریسک تولیدات داخلی در کنار صنعت بانکداری اقدام به ارائه ضمانت‌نامه کند که این ماده قانونی بعدها تغییر کرد و در شکل نهایی خود به ارائه ضمانت از سوی موسسه‌ها تضمین تبدیل شد.

نیاکان تصریح کرد: هم‌اکنون شرکت‌های بیمه می‌توانند در کنار دیگر خدمات بیمه‌ای، خدمات تضمین ارائه کنند و همچنین پوشش‌های ریسک در قالب قراردادهای پروژه‌های صنعت نفت ارائه می‌شود.

مالک اژدر برزگر صدیق، دبیر کمیته بیمه کنفرانس توسعه نظام مالی در صنعت نفت نیز گفت: ما نمی‌توانیم از صنعت بیمه انتظار داشته باشیم که برای پروژه‌های ما تامین مالی کند، اما از آنجا که غالبا صنعت نفت از اوراق قرضه برای پرداخت به پیمانکاران خود استفاده می‌کند، شرکت‌های بیمه با توجه به محدودیت‌هایی که وجود دارد می‌توانند از این اوراق قرضه به‌عنوان پشتیبان برای پوشش تضمین پرداخت استفاده کنند.

وی ادامه داد: پیمانکاران گاه برای تامین منابع مالی خود به ناچار اوراق قرضه را زیر قیمت در بازار به فروش می‌رسانند که اگر شرکت‌های بیمه از این فرصت استفاده کنند هم خسارت کمتری خواهد داشت و هم هزینه فرصتی را برای پیمانکار خریداری می‌کنند که لطمه به کار آنها نزند. همچنین فضا برای شرکت‌های بیمه باز خواهد شد و می‌توانند در پروژه‌های عمرانی صنعت نفت حضور تاثیرگذاری داشته باشند.

سناریوی دوم؛ تشکیل صندوق اتکایی انرژی

در ادامه این نشست، مهدی سامری، عضو هیئت مدیره شرکت بیمه تجارت نو عنوان کرد: منابع مالی حاصل از بودجه و نیز منابع حاصل از بیمه‌های عمر، پس‌انداز و ذخایر دو منبع اصلی تامین مالی شرکت‌های بیمه‌ای را تشکیل می‌دهند که در سال‌های اخیر با توجه به اقدام‌های انجام شده اقبال خوبی برای پوشش بیمه عمر انجام شده است و می‌توان امیدوار بود برای سال‌های ۹۹ تا ۱۴۰۰ منابع خوبی ایجاد شود و بتوانیم با ایجاد فرصت‌های سرمایه‌گذاری و تامین مالی پروژه‌های نفتی نقش بسزایی داشته باشیم.

وی به تشکیل صندوق‌های سرمایه‌گذاری انرژی اشاره کرد و افزود: با تشکیل این صندوق و تداوم معرفی پروژه‌ها از سوی صنعت نفت، مزیت رقابتی ایجاد می‌شود و فرصت‌های خوبی پیش‌ روی صنعت بیمه قرار خواهد گرفت، همچنین مزیت دیگر تشکیل صندوق انرژی این است که نفت می‌تواند از منابع مالی هدفمند برای پروژه‌های خود استفاده کند.

سامری با اشاره به اینکه رقمی بالغ بر ۱۰ تا ۱۵ هزار میلیارد تومان فرصت سرمایه‌گذاری در صنعت بیمه وجود دارد، تصریح کرد: در این راستا باید به صنعت بیمه اطمینان داد که منابع سرمایه‌گذاری آن تاثیرگذار است و اینکه ظرف مدت یک تا سه سال آتی منابع سرمایه‌گذاری‌شده برگشت داده می‌شود و می‌تواند سودده باشد.

سناریوی سوم؛ تامین مالی ریسک و اوراق بهادار بیمه‌ای

محسن قره‌خانی، معاون توسعه بازار بیمه رازی گفت: چنین به نظر می‌رسد که باید کنفرانس توسعه نظام مالی در صنعت نفت را به دو بخش عمده تقسیم کرد؛ تامین مالی پروژه‌های نفتی و تامین مالی ریسک.

وی ادامه داد: صنعت بیمه در هر دو بخش هم به‌عنوان سرمایه‌گذار حرفه‌ای و هم تامین مالی ریسک می‌تواند ورود کند و نقش تاثیرگذاری داشته باشد.

معاون توسعه بازار بیمه رازی با بیان اینکه سهم سرمایه پرداختی همه شرکت‌های بیمه‌ای در سال ۹۷ براساس آمار سالانه بیمه مرکزی رقمی بالغ بر ۸ هزار میلیارد تومان است، اظهار کرد: با توجه به محدود بودن میزان سرمایه‌گذاری در صنعت بیمه و از طرف دیگر پروژه‌های نفتی که اغلب مگاپروژه‌اند و به تامین منابع مالی هنگفتی نیز نیاز دارند، چندان صحیح نیست که صنعت بیمه به این پروژه‌ها ورود کند، اما می‌تواند به‌عنوان بیمه‌گر و تامین مالی ریسک خدماتی را به صنعت نفت ارائه دهد.

قره‌خانی ادامه داد: همچنین می‌توان از ظرفیت بازار سرمایه نیز استفاده کرد، زیرا در دنیا هنگامی که با محدودیت منابع بیمه‌گری روبه‌رو می‌شوند از ظرفیت بازار سرمایه استفاده می‌کنند.

وی به ایجاد صندوق‌های بیمه انرژی اشاره کرد و گفت: با تشکیل این صندوق‌ها، شرکت‌های بیمه می‌توانند افزون بر بازار سرمایه، در این صندوق‌ها نیز سرمایه‌گذاری کنند و البته مدیریت این صندوق‌ها نیز در اختیار شرکت‌های بیمه گذاشته شود.

معاون توسعه بازار بیمه رازی اظهار کرد: به هر تقدیر در شرایط کنونی هر اقدامی کنیم خودبیمه‌گری اتکایی کردیم و واقعیت این است که در ایران با حدود ۶۰۰ میلیون دلار ظرفیت بیمه‌گری کفاف تامین منابع مالی طرح‌های میان‌دستی پتروشیمی را نخواهد کرد، چه برسد به پروژه‌های بالادستی صنعت نفت و گاز.

سناریوی چهارم؛ مدیریت و ارزیابی ریسک عملیاتی

محمدحسین طالبیان، رئیس امور قراردادها و بازاریابی شرکت بازرسی مهندسی و صنعتی ایران در ادامه به موضوع حفظ سرمایه اشاره و از آن به‌عنوان تنها راهکار برون‌رفت از شرایط اقتصادی و سیاسی حاکم بر جامعه اشاره کرد و گفت: صنعت بیمه بیشتر به دنبال تضمین و حفظ سرمایه است و حفظ این سرمایه اگر بخواهد به سمت شرکت‌های بیمه جریان داشته باشد باید در مسیر ارزیابی ریسک عملیاتی درست و دقیق‌تر سوق داده شود.

وی اظهار کرد: غالبا مدیریت و ارزیابی ریسک عملیاتی در صنعت بیمه ارزیابی درستی نیست و این مسئله به بحث سرمایه وجودی صنعت نفت ضربه خواهد زد.

کنفرانس توسعه نظام مالی در صنعت نفت با رویکردی کاربردی برای نخستین بار از سوی موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی با همکاری و مشارکت شرکت‌های اصلی تابع وزارت نفت، شرکت توسعه راهبردی دانافرافن، صندوق توسعه ملی، سازمان بورس، بورس انرژی، فرابورس، بورس کالا، پژوهشکده پولی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، پژوهشکده بیمه و بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران، انجمن‌ها و تشکل‌های اقتصادی، شرکت‌های خصوصی نفت و دیگر ارکان بازار پول و سرمایه کشور، در تاریخ ۷ بهمن‌ماه امسال برگزار خواهد شد.