تامین مواد اولیه بزرگ‌ترین مشکل فولادسازان کشور/ ​غفلت از اکتشافات جدید، مهم‌ترین عامل به‌ هم خوردن توازن زنجیره فولاد/ سهم 25 درصدی فولاد خوزستان تا سال 1404

به گزارش می متالز، وی افزود: آن‌گونه ‌که آمار و ارقام نشان می‌دهد، رشد تولید فولاد کشور در سال جاری حدود دو برابر متوسط رشد جهانی بوده که نشان‌دهنده پتانسیل بالای کشور در تولید فولاد است. در حال حاضر، ایران دهمین تولیدکننده فولاد در جهان به‌شمار می‌رود و امید می‌رود تا سال 1404 با تولید بیش از 55 میلیون تن فولاد، به رتبه هفتم در بین بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فولاد برسد.

لندی اظهار داشت: تولید فولاد خام کشور همواره روندی صعودی را طی می‌کند. فولاد خوزستان نیز در سال 98 مانند سایر تولیدکنندگان حوزه صنعت و فولادسازان با مشکلاتی دست‌وپنجه نرم کرده است. از جمله پیامدهای تحریم‌های ظالمانه اعمال‌شده بر کل اقتصاد و صنعت فولاد کشور و به‌تازگی و به‌طور مشخص بر شرکت فولاد خوزستان است که باعث دشواری در تامین مواد اولیه، قطعات یدکی و تجهیزات مورد نیاز این شرکت که به‌طور عمده منشا وارداتی داشته‌اند، شده است. البته در این شرایط دشوار هم، شرکت فولاد خوزستان دست روی دست نگذاشته و با اعمال سیاست‌هایی ازجمله استفاده بهینه از مواد و تجهیزات، تعمیرات و نگهداری منظم و دقیق و بومی‌سازی برخی اقلام موردنیاز تولید، حداکثر تلاش خود را کرده که تا جای ممکن ریسک تولید محصولات خود را کاهش دهد. باوجود همه این دشواری‌ها و مشکلاتی که تامین انرژی و شرایط جوی و باران‌های سیل‌آسا ایجاد کرد، فولاد خوزستان خواهد توانست اهداف برنامه‌های تولید سال جاری خود را محقق کند و با یک روحیه مضاعف به استقبال سال جدید برود.

معاون بهره‌برداری فولاد خوزستان مشکل بزرگ فولادسازان کشور را کمبود مواد اولیه به‌ویژه سنگ‌آهن خواند و گفت: این کمبود به‌طور عمده ناشی از عدم اکتشاف و توسعه معادن سنگ‌آهن متناسب با تولید فولادسازان است. از طرفی، اکثر معادن نسبت به توسعه خود در تولید گندله و اسفنجی اقدام کرده‌اند و درنتیجه سنگ‌آهن عرضه‌شده در بازار کاهش چشمگیری داشته است، به‌طوری‌که پیش‌بینی می‌شود فقط 16 میلیون تن سنگ‌آهن برای عرضه در سال آینده وجود داشته باشد در حالی که نیاز فولاد خوزستان به تنهایی حدود 7 میلیون تن سنگ‌آهن است. البته در سال‌های بعد ممکن است عدم‌تناسب بین عرضه و تقاضا از این وضعیت هم بدتر شود که بیانگر چالش جدی فولادسازان برای تامین مواد اولیه مورد نیازشان است. این مسئله گویای این حقیقت است که باید ضمن اکتشاف و استخراج پهنه‌های جدید سنگ‌آهن، نسبت به عدم صادرات سنگ‌آهن که خام‌فروشی به‌شمار می‌رود، تصمیم‌ جدی اتخاذ شود. البته دولت به‌تازگی سعی کرده با وضع عوارض گمرکی از جذابیت صادرات مواد خام کاسته و تامین‌کنندگان را برای عرضه این مواد به بازار داخلی ترغیب کند که نتایج مطلوبی هم داشته است اما وضع این عوارض با توجه به نرخ‌های جهانی سنگ‌آهن و قیمت ارز باید به‌مرور زمان به‌طور هوشمندانه به‌روز شود تا تولیدکنندگان فولاد دغدغه کمتری برای تامین مواد اولیه مورد نیاز خود داشته باشند. بدیهی است معدنکاران مانند تمام فعالان بنگاه‌های اقتصادی به‌دنبال حداکثرسازی سود خود هستند و در صورتی‌که صادرات به لحاظ اقتصادی ‌به‌صرفه‌تر از عرضه به صنایع داخلی باشد، گرایش ایشان به صادرات حتمی خواهد بود اما این نکته نباید فراموش شود که صادرات این مواد همان‌گونه که عنوان شد، خام‌فروشی به‌شمار می‌رود و صنایع پایین‌دستی که عامل ایجاد ارزش‌افزوده بیشتر هستند را با مشکل جدی روبه‌رو می‌کند. از سوی دیگر، اختلال در صنعت فولاد به‌عنوان یکی از محرک‌های اصلی اقتصاد کشور کل نظام اقتصادی را متاثر خواهد کرد؛ ‌از این‌رو بر نهادهای حاکمیتی است که با وضع عوارض هوشمندانه بر صادرات سنگ‌آهن، از صادرات بی‌رویه آن جلوگیری به عمل آورند.
وی غفلت از اکتشافات جدید را مهم‌ترین عامل به‌هم خوردن توازن زنجیره فولاد خواند و ادامه داد: همان‌گونه که می‌دانید، ظرفیت تولید در صنعت فولاد و نورد به‌طور قابل‌توجهی توسعه‌‌‌یافته، اما به موازات آن تولید مواد اولیه مورد نیاز این صنعت مانند سنگ‌آهن، افزایش ‌نیافته است. معدنکاران ایرانی در سال‌های گذشته تمرکز خود را بر توسعه چرخه پایین‌دست مانند تولید کنسانتره از پهنه‌های موجود گذاشتند و از توسعه بالادست یعنی اکتشاف معادن جدید غافل ماندند که شاید به‌دلیل پرریسک بودن سرمایه‌گذاری در این حوزه بوده است. فولاد خوزستان، به‌عنوان دومین تولیدکننده فولاد کشور، برای کاهش ریسک تامین سنگ‌آهن مورد نیاز خود مبادرت به تملک کارخانه تولید کنسانتره کرده است تا تامین بخش عمده‌ای از نیاز این شرکت را تضمین کند. این شرکت در کشف پهنه‌های جدید نیز حضور فعالی دارد. به نظر این تجربه می‌تواند راهگشا باشد؛ یعنی معدنکاران به‌جای توسعه پایین‌دست و تولید گندله، آهن‌اسفنجی یا فولاد برای دستیابی به ارزش‌افزوده بیشتر با شرکت‌های فولادی به هر شکلی ادغام شوند تا علاوه بر عدم‌سرمایه‌گذاری مضاعف بتوانند از این طریق توازن نسبی در زنجیره ارزش فولاد ایجاد کنند. این در حالی است که در بسیاری از موارد توسعه پایین‌دست معادن به‌دلایل زیست‌محیطی یا دور بودن از مراکز مصرف یا بندرها برای صادرات ‌به‌صرفه است. البته نهادهای حاکمیتی و در درجه نخست دولت می‌توانند در این زمینه نقش اصلی را ایفا کنند.

لندی خاطرنشان کرد: البته نمی‌توان انکار کرد که تحریم‌های ظالمانه برای همه بنگاه‌های اقتصادی کشور به‌عنوان یک تهدید جدی در چند سال گذشته، همواره وجود داشته و بنگاه‌ها سال‌هاست با این مشکل دست به گریبان هستند. ازسوی دیگر، همه شواهد حاکی از ادامه‌دار بودن این روند است؛ بنابراین باید راهکار‌های خنثی کردن تحریم‌ها را به‌طور خلاقانه پیدا کنند تا بتوانند به بقای خود ادامه داده و این تهدیدات را از طریق توجه به تامین‌کنندگان داخلی و حمایت از بومی‌سازی تا حد زیادی به یک فرصت برای اقتصاد کشور تبدیل کنند. ممکن است در کوتاه‌مدت شرکت‌ها با مشکلاتی از قبیل افزایش هزینه یا کاهش کیفیت روبه‌رو شوند اما در بلندمدت از وابستگی به واردات رهایی خواهند یافت. رویه فولاد خوزستان هم همیشه همین بوده است؛ یعنی با حداکثرسازی تامین مواد از داخل کشور و حمایت از تامین‌کنندگان داخلی سعی در کاهش اثرات تحریم‌ها دارد. ضمن اینکه،‌ راهکارهای خلاقانه برای تامین نیازهای اساسی از طریق واردات نیز همیشه مدنظر شرکت فولاد خوزستان خواهد بود.

وی در بخشی از صحبت های خود اظهار داشت: مهم‌ترین اقدامات شرکت در زمان کوتاهی که تا پایان سال باقی‌مانده است، در درجه نخست دستیابی به برنامه‌های تولید امسال خواهد بود. در سال جاری با تمام مشکلات و موانعی که در سطح کلان اقتصاد کشور وجود داشت و به این بنگاه هم آسیب وارد کرد مانند کمبود مواد اولیه و انرژی، پدیده‌های جوی مانند باران سیل‌آسای اوایل سال و همچنین مشکلات عملیاتی که جزو لاینفک فعالیت‌های تولیدی است، حداکثر سعی فولاد خوزستان برآن است که به برنامه‌های تولیدی که برای سال 1398 ترسیم کرده است، برسد. در گام بعدی برنامه شرکت آماده شدن برای یک سال جدید و پرثمر دیگر خواهد بود؛ بنابراین با پیش‌بینی نیازهای سال آینده و تامین به‌موقع آن‌ها سعی بر این است که به امید خدا، شرکت سال جدید را با قدرت شروع کند.

وی برنامه فولاد خوزستان برای سال 99 را چنین تشریح کرد: شرکت فولاد خوزستان همواره برنامه‌های توسعه خود را بر دو اصل توسعه طرح‌های جدید از طریق احداث یا تملک این طرح‌ها و همچنین افزایش بهره‌وری تجهیزات فعلی قرار داده است. سال آینده نیز اجرای طرح‌های توسعه در سطح هلدینگ فولاد خوزستان با قدرت پیگیری خواهند شد که طرح‌هایی از قبیل احداث زمزم 3 برای تولید آهن اسفنجی به‌منظور تامین شارژ فلزی کوره‌ها، احداث ریخته‌گری اسلب جایگزین برای دستیابی شرکت به تولید اسلب‌های عریض و تنوع‌بخشی به سبد محصولات شرکت، توسعه فولاد شادگان و راه‌اندازی کامل واحد گندله‌سازی شرکت صنعتی معدنی توسعه فراگیر سناباد از مهم‌ترین آن‌هاست. از سوی دیگر، توسعه شرکت از طریق تملک واحدهای تولیدی نورد و در صورت امکان تملک معادن سنگ‌آهن که در استراتژی‌های شرکت تعریف‌شده، مدنظر خواهد بود که امیدواریم سال آینده شاهد خبرهای خوبی در این‌باره باشیم. با افزایش بهره‌وری شرکت نسبت به سال جاری، فولاد خوزستان خواهد توانست هدف‌ها و افق‌های بالاتری از تولید را با حفظ و ارتقای کیفیت برای خود متصور باشد.

معاون بهره‌برداری فولاد خوزستان در خاتمه گفت: مفهوم افزایش و توسعه تولید همان‌طور که تاریخ فعالیت شرکت فولاد خوزستان نشان می‌دهد، در ژن این شرکت وجود دارد و در حال حاضر، از طرق گوناگون با ایجاد طرح‌های جدید مانند طرح توسعه فولاد شادگان، تملک و توسعه شرکت فراگیر سناباد، توسعه فولاد خوزستان در زمینه تولید اسفنجی از طریق اجرای طرح زمزم 3 و توسعه تولید ذوب و ریخته‌گری دنبال می‌شود و همان‌طور که گفته شد، تملک شرکت‌های نوردی نیز در دستور کار شرکت فولاد خوزستان قرار داد. این شرکت با تدوین و تمرکز بر استراتژی‌های توسعه‌ای، چشم‌انداز و اهداف روشنی برای خود ترسیم کرده که با تمام توان به‌دنبال تحقق آن‌هاست. از این منظر، رسیدن به سهم بالایی از تولید در سطح کشور دور از ذهن نبوده و امید بسیار داریم که به اهداف بلندمدت خود در این زمینه دست پیدا کنیم. فولاد خوزستان سال‌هاست جایگاه دوم بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد در سطح کشور را حفظ کرده و همچنان به‌دنبال افزایش کمی و کیفی تولید خود است.