مقاومت کششی میلگرد در بازار راکد

بیش از ۸۰ کارخانه تولید میلگرد در کشور وجود دارد که ظرفیت تولید آنها از کمتر از هزار تن شروع می‌شود و تا بیش از یک میلیون تن می‌رسد. اما موضوع قابل توجه این است که رکود حاکم بر ساخت‌وساز و پروژه‌های عمرانی در کشور سبب شده تولید بر تقاضا در این حوزه پیشی بگیرد.

استانداردهای میلگرد داخلی

میلگرد یکی از انواع محصولات فولادی به‌شمار می‌رود که در کشور با استانداردهای متفاوت تولید می‌شود. درباره تولید میلگرد در ایران، زکریا نایبی مدیر تحقیق و توسعه فولاد بناب در گفت‌وگو با صمت عنوان کرد: در کشورهای مختلف فولاد میلگرد با استانداردهای متفاوتی تولید می‌شوند و در هر استانداردی طبقه‌بندی مشخصی در ارتباط با خواص مکانیکی فولادها وجود دارد. در ایران بیشتر فولادهای میلگرد که به وسیله کارخانه ذوب آهن اصفهان تولید می‌شوند با استاندارد روسی مطابقت دارند. نایبی ادامه داد: از نظر استاندارد، میلگردی که در ایران تولید می‌شود به ۳ گروه فولاد نوع A-۱، فولاد نوع A-۲ و فولاد نوع A-۳تقسیم می‌شود. فولاد A۱ از نوع صاف بوده و مقاومت تسلیم و مقاومت کششی آن به ترتیب ۲۴۰۰ و۳۶۰۰ کیلوگرم بر سانتی‌مترمربع است. فولاد A۲ از نوع آجدار با مقاومت تسلیم ۳۴۰۰ و مقاومت کششی ۵هزار کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است و فولاد A۳ نیز از نوع آجدار با مقاومت تسلیم ۴هزار و مقاومت کششی ۶هزار کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع است.
وی همچنین با اشاره به شکل ظاهری میلگرد عنوان کرد: اما ازنظر ظاهری میلگرد به دو روش ساده و آجدار تولید می‌شود که در نوع آجدار، آج‌ها به‌صورت عرضی بوده و در سرتاسر میلگرد نمایان است که البته خود آج‌ها، انواع مختلفی دارد. نایبی در ادامه درباره کابرد میلگرد عنوان کرد: میلگرد در بتن‌سازی برای جبران مقاومت کششی پایین آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. فولادی که به این منظور در سازه‌های بتن آرمه به‌کار می‌رود، به شکل سیم یا میلگرد است. وی به تنوع قطر میلگردها نیز اشاره کرد و گفت: همچنین میلگردها از نظر تنوع قطر دارای استانداردهای متفاوتی هستند. در سیستم روسی که در کارخانه‌های ذوب آهن اصفهان مورد استفاده قرار می‌گیرد، میلگردها تا قطر ۴۰ میلیمتر ساخته می‌شوند.

ظرفیت میلگرد در کشور

مدیر تحقیق و توسعه فولاد بناب درباره تعداد کارخانه‌هایی که در حوزه میلگرد فعال هستند، عنوان کرد: بیش از ۸۰ کارخانه تولید میلگرد در کشور وجود دارد که ظرفیت تولید آنها از کمتر از هزار تن شروع می‌شود و تا بیش از یک میلیون تن می‌رسد. به همین دلیل نمی‌توانند با یکدیگر هماهنگ باشند و در نتیجه رقابت منفی در بازار شکل گرفته است. وی درباره نیاز کشور به میلگرد عنوان کرد: هم‌اکنون در کشور بین ۱۰ تا ۱۱میلیون تن میلگرد مصرف می‌شود و تولید کشور بین ۸ تا ۱۰میلیون تن است. این در حالی است که ظرفیت تولید میلگرد در کشور بیش از ۲۰میلیون تن بوده که این ارقام نشان می‌دهد هم‌اکنون این صنایع با حدود ۵۰درصد از ظرفیت خود به تولید مشغولند.  نایبی در ادامه با اشاره به رقابت منفی که ممکن است در بازار شکل بگیرد، تاکید کرد: مازاد تولید، کمبود تقاضا و ناهمخوانی بین رقبا باعث شده قیمت میلگرد در بازار بسیار افت کند. وی در ادامه همچنین خاطرنشان کرد: یکی از دلایلی که سبب پیشی گرفتن تولید از تقاضا در این حوزه بازار میلگرد شده، رکود حاکم بر ساخت‌وساز و پروژه‌های عمرانی است که با رونق یافتن این بخش‌ها می‌توانیم شاهد رونق در بازار میلگرد هم باشیم.

میلگرد در انتظار رونق بازار

باوجود واحدهای تولید در کشور این دسته از فولاد بی‌نیاز از واردات شده است. البته با وجود تامین نیاز داخلی تولیدکنندگان به فکر صادرات آن افتاده‌اند. در این‌باره محمد اصفهانی فعال بازار فولاد در گفت‌وگو با صمت اظهار کرد: به طور تقریبی چند سالی است کشور ما از حیث واردات میلگرد بی‌نیاز شده و به مدد تولیدکنندگان داخلی، نه تنها نیاز کل کشور تامین شده بلکه به تازگی صادرات این کالا هم در حال افزایش است. اصفهانی در ادامه توضیح داد: به طور تقریبی بیشتر تولیدکنندگان میلگرد کشور، برای تهیه محصول نهایی خود از نورد (تغییر شکل دادن) شمش فولادی (بیشتر بیلت یا بلوم) استفاده می‌کنند، از این‌رو تولید میلگرد در حوزه نوردکاران قرار می‌گیرد. از آنجایی که محصول نوردکاران به‌طور عمده حاصل شمش است، بنابراین قیمت شمش و البته قراضه و آهن اسفنجی در کشور ما از اهمیت و حساسیت ویژه‌ای برخوردار بوده و نقش استراتژیکی را در سمت و سوی تولید مقاطع فولادی ایفا می‌کند. وی درباره بازار میلگرد در کشور خاطرنشان کرد: تعدد تولیدکنندگان، بازار رقابتی و شفاف بودن اطلاعات از خصوصیات بارز این حوزه از بازار است. این فعال بازار فولاد درباره تحولات بازار میلگرد در ماه‌های اخیر بیان کرد: در ماه‌های اخیر به تقلید از بازار ورق، تلاش‌های زیادی برای کنترل عرضه و نرخ بازار این حوزه از سوی عرضه‌کنندگان این حوزه با متولی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران شد که به موازات نشست‌ها و جلسه‌های متعددی که در این حوزه برگزار شد، نتایج مثبت و منفی داشت. این فعال بازار فولاد با اشاره به نتایج منفی این تحرکات عنوان کرد: تلاش برای بازارسازی و القای خریدهای هیجانی به زیرمجموعه‌ها از جمله بازتاب منفی این تحرکات بوده که در مجموع موجب افزایش بی‌اعتمادی لایه‌های پایین‌تر به تولیدکنندگان بالادستی شد. اصفهانی در ادامه تاکید کرد: روان‌سازی کالا در این زنجیره باید از بازار مصرف و در حوزه مسکن با اقدام‌های اساسی دولت مبنی بر ارائه تسهیلات و تزریق نقدینگی باشد تا کل زنجیره از پیامدهای مثبت آن منتفع شود. وی در ادامه عنوان کرد: اگر جریان کالا در زنجیره توزیع را به عنوان یک نوار نقاله در نظر بگیریم که موتور محرک آن در سمت تقاضا است. تحریک و تزریق از سمت عرضه هیجان‌های نامتعارفی ایجاد خواهد کرد. این فعال بازار فولاد ادامه داد: نتیجه آن رسوب کالا در انبارهای واسط از یک‌سو و برگشت قیمت‌ها به پایین با فروکش کردن هیجان از سوی دیگر خواهد بود که درنهایت منجر به از دست دادن قسمتی از سرمایه زنجیره میانی و دامن زدن به بی‌اعتمادی این قسمت از زنجیره به صنایع بالادستی خواهد شد.