کاهش حضور سهامداران خرد

به گزارش می متالز، شیوع ویروس کرونا و محدودیت در ایجاد تجمعات از یکسو باعث کاهش میزان حضور سرمایه‌گذاران خرد در مجامع شرکت‌ها شده و میزان تاثیر این اقلیت پر سر و صدا را در تصمیمات مجامع به‌ویژه میزان سود تقسیمی کاهش خواهد داد. از این‌رو پیش‌بینی می‌شود میزان سود تقسیمی شرکت‌ها در این سال، بیش از پیش متاثر از سیاست‌های سهامداران عمده و وضعیت مالی و نقدینگی شرکت‌ها باشد. همچنین در شرکت‌هایی که سهامداران خرد دارای سهام طلایی بوده و به‌رغم میزان کم سهام می‌توانستند در ترکیب اعضای هیات‌مدیره شرکت‌ها تاثیرگذار باشند، میزان تقسیم سود کاهش خواهد یافت. بنابراین پررنگ شدن تضاد منافع و به تبع آن نزاع بر سر کرسی‌های مدیریتی برخی شرکت‌ها در میان سهامداران عمده آنها دور از ذهن نیست.

 در کنار این تاثیرات، شاید بزرگ‌ترین تاثیر کاهش حضور سهامداران خرد و حقیقی در مجامع کاهش مطالبه‌گری این گروه از سهامداران عمده و مدیریت شرکت‌ها باشد، چراکه رسم برگزاری مجامع در سال‌های گذشته نشان می‌دهد که انگیزه بیشتر سهامداران حقیقی از حضور در مجامع، پرسش درباره برنامه آتی شرکت، نحوه رفتار سهامداران عمده در حمایت از سهم‌های خود و روشن کردن نقاط تاریک گزارش‌های مالی و غیرمالی منتشر شده شرکت‌ها بود. در خوش‌بینانه‌ترین حالت، شاید کاهش حضور این گروه مطالبه‌گر در مجامع باعث شود اطلاعاتی از قبیل افزایش سرمایه، تجدید ارزیابی، طرح‌های توسعه و... صرفا پس از رسیدن به مرحله‌ای که از نظر قانونی افشای آنها الزام پیدا می‌کند، منتشر شوند و این زمان انتشار برای بسیاری از فعالان بازار دیر محسوب شود و با اندکی بدبینی شاید تلاش برخی مدیران برای پنهان‌سازی بخشی از اطلاعات شرکت‌ها با موفقیت همراه شود.

از سوی دیگر، شاخص یک میلیون واحدی و میانگین نسبت P/ E بیش از ۲۰ واحد نشان می‌دهد، رویکرد بازار به مثابه گذشته صرفا سودآوری بنگاه‌های اقتصادی نیست و وزن سودآوری در تصمیمات بسیاری از سرمایه‌گذاران به‌صورت آگاهانه یا ناخودآگاه کاهش یافته است به‌طوری‌که در روزهای منتهی به مجمع یک سهم کاهش فشار فروش نسبت به زمان مشابه در سال‌های گذشته مشاهده می‌شود. برخی سرمایه‌گذاران به‌صورت خودآگاه به روند سودآوری یک سهم وزن کمتری می‌دهند و این موضوع ناشی از آن است که سهم سود تقسیمی در بازدهی سهام کاهش یافته است بنابراین دیرتر وصول کردن بخش کوچکی از دارایی، دیگر عامل فرار سرمایه‌گذاران در روزهای منتهی به مجمع نیست. به‌ویژه آنکه بسیاری از سهام نه به‌دلیل وقوع تحول در فعالیت‌های شرکت که به دلایلی دیگر نظیر افزایش ارزش‌های جایگزینی، اصلاح ساختار مالی و به تبع آن انتظار افزایش شدید قیمت در صورت وقوع یک اتفاق احتمالی در آینده (نظیر افزایش نرخ فروش محصولات، افزایش نرخ ارز، اعلام برنامه افزایش سرمایه و...) خریداری شده‌اند. بنابراین خروج از سهامداری یک شرکت به‌دلیل برگزاری مجمع، ریسک عدم شکار اتفاق احتمالی پیش‌بینی شده و از دست دادن بازدهی مورد انتظار را در پی خواهد داشت. به‌ویژه آنکه در قیمت سهام‌ پس از بازگشایی مجامع بدون محدودیت نوسان خواهد بود!

درحال‌حاضر ارزش سهام شرکت‌ها براساس مدل‌های تنزیلی با ارزش آنها براساس مدل‌های نسبی و بازاری فاصله بسیار یافته است و بسیاری از سرمایه‌گذاران به‌صورت ناخودآگاه به روند سودآوری شرکت‌ها کمتر توجه می‌کنند. برگزاری مجامع و تقسیم سود بسیار اندک در مقایسه با قیمت سهام و انتظارات سهامداران باعث تنبه و بیداری این گروه از سرمایه‌گذاران خواهد شد. البته رفتار این گروه پس از آگاهی کامل از شکاف میان سودآوری و قیمت سهام قابل پیش‌بینی نیست. برخی پس از آگاهی نیز همچنان همراه روند باقی خواهند ماند و رفتار گذشته را این بار با آگاهی ادامه می‌دهند و برخی دیگر نسبت به بازنگری در نحوه سرمایه‌گذاری خود اقدام کرده و توجه بیشتری به سهام‌ به اصطلاح بنیادین خواهند داشت.

برگزاری مجمع عمده شرکت‌های بازار سرمایه باعث ایجاد نوعی از همگنی در افق زمانی و انتظارات سرمایه‌گذاران خواهد شد. به عبارت دیگر، با برگزاری مجامع داده‌های مربوط به سال مالی ۱۳۹۸ برای اکثریت شرکت‌ها تاریخی محسوب شده و از این پس مقایسه گذشته و پیش‌بینی آینده شرکت‌ها با افق زمانی و اطلاعات همگن‌تری صورت خواهد پذیرفت.

شرایط امروز بازار سرمایه در کنار شیوع ویروس کرونا بر بسیاری از موضوعات اثرات موقت و پایداری خواهد داشت که برخی از آنها قابل پیش‌بینی است و برای برخی دیگر باید منتظر ایستاد. برگزاری مجامع شرکت‌های بورسی نیز از پدیده‌هایی است که از شرایط موجود اثر می‌گیرد و بر برخی رفتارهای سرمایه‌گذاران اثرگذار خواهد بود و در نتیجه هرچه سرمایه‌گذاران در تحلیل‌های خود ابعاد بیشتری از موضوعات را با تفصیل بیشتر مورد بررسی قرار دهند به نتایج بهتری دست خواهند یافت.

پیمان تاتایی کارشناس بازار سرمایه