خام‌فروشی بلای جان اقتصاد؛ فولاد سنگان نمونه بارز اقتصاد درون‌زا

می متالز - چنانچه قرار باشد زمانی کشور از اقتصاد نفتی عبور کند، نزدیک‌ترین اقتصادی که می‌توان به آن اتکا کرد معدن و صنایع معدنی و البته پرهیز از خام فروشی است.

به گزارش می متالز، سال‌ها اتکا به نفت سبب شد تا وجود معادن و منابع غنی در کشور که می‌تواند جایگزین نفت باشد، مورد بی‌اعتنایی قرار گیرد، اما اکنون‌که درآمدهای نفتی وجود ندارد، باید بر روی بخش‌های معدن و صنایع معدنی متمرکز شد.

چنانچه قرار باشد به اقتصاد تک‌محصولی روی‌آوریم، حتماً اقتصاد بر پایه معدن استوار خواهد شد و امروزه معدن و صنایع معدنی به کمک کشور آمده و حساب ویژه‌ای بر روی این صنایع بازشده است.

امروز که جهش تولید به‌عنوان رویکرد برنامه‌ای در تمامی بخش‌ها در دستور کار قرارگرفته، باید پرهیز از خام فروشی مواد معدنی هم مورد تأکید قرار گیرد، زیرا کشورهای جهان با صدور مواد خام معدنی هیچ‌گاه به ارزش‌افزوده و یا توسعه اشتغال انسانی دست نخواهند یافت، اما صدور فرآورده ضمن دستیابی به ارزش‌افزوده بالا، بازار اشتغال را رونق می‌بخشد.

مجتمع سنگ‌ آهن سنگان با ذخیره یک میلیارد تُن، یکی از ۱۰ معدن بزرگ سنگ‌آهن جهان و تأمین‌کننده خوراک اولیه تولید ۱۷ و نیم میلیون تُن کنسانتره، ۱۵ میلیون تُن گندله و پنج میلیون تُن سنگ‌آهن در حوزه صنایع فولادی جمهوری اسلامی ایران است که با اتکا به تولیدات و متخصصان داخلی در سال جهش تولید سعی کرده تا در راستای اقتصاد درون‌زا و جلوگیری از خام فروشی گام بردارد.

در همین راستا با علی امرایی مدیرعامل شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان پیرامون نقش این صنعت و موفقیت‌هایی که در سایه کرونا و تحریم‌ها به‌دست‌آمده به گفت‌وگو نشستیم.

نقش فولاد سنگان در صنعت فولاد چیست؟

جلوگیری از خام فروشی سنگ‌آهن با تولید در کارخانه کنسانتره سازی فولاد سنگان مهم‌ترین نقشی است که این صنعت در خراسان رضوی ایفا می‌کند.

با توجه به کمبود مواد اولیه در کشور و اهمیت تأمین به‌موقع آن لذا محصول تولیدی کارخانه کنسانتره سازی فولاد سنگان جهت تأمین خوراک گندله‌سازی فولاد مبارکه اصفهان استفاده‌شده و از خام فروشی سنگ‌آهن در کشور تا حد بسیار زیادی جلوگیری خواهد کرد و همین موضوع موجب شده تا با راه‌اندازی این کارخانه رتبه سوم تولید کنسانتره در کشور را به دست آوردیم.

مجتمع فولاد سنگان خواف با تبعیت از منویات رهبر معظم انقلاب و تلاش برای تحقق شعار سال از طریق ایجاد اشتغال و رشد تولید، گام‌های خوبی در جهت پیشرفت و خودکفایی در زنجیره تأمین فولاد ایران در آینده نزدیک برمی‌دارد.

نقش مواد اولیه در تولید چیست؟

متأسفانه امروزه بسیاری از معدن کاران کشور فولادساز شده و این امر تأثیر بسزایی روی کمبود مواد اولیه گذاشته است.

از طرفی افزایش نرخ ارز یکی از دلایل تمایل معدن کاران به صادرات مواد اولیه است لذا طبق پیش‌بینی کارشناسان، مواد اولیه تولید فولاد رو به کاهش است و دولت جهت حفظ تولید، ناگزیر به تأمین اساسی مواد اولیه است.

خوشبختانه ایران از جایگاه مناسبی برای تولید فولاد در دنیا برخوردار است، با توجه به شیوع بیماری کرونا و کاهش تولید فولاد، اما فولادسازان ایران به‌خصوص گروه فولاد مبارکه توانسته علاوه بر حفظ تولید،‌ رکوردهای بی‌نظیری از خود به‌جای بگذارد.

در سال جهش تولید شاهد ورود ظرفیت‌های جدید تولید در زنجیره فولاد در کشور هستیم و لذا ما به‌نوبه خود به این دستور مقام معظم رهبری مبنی به جایگزینی معدن به‌جای نفت،‌ عمل خواهیم کرد تا باعث اقتصاد درون‌زا شویم.

تحریم تا چه اندازه بروی تولید تأثیر گذاشته است؟

کارخانه کنسانتره فولاد سنگان در شرایط تشدید تحریم‌ها، شیوع ویروس کرونا و نیز بدون حضور حتی یک مهندس خارجی افتتاح‌شده است، به‌این‌ترتیب تمام برنامه‌های نرم‌افزاری‌ به دست کارشناسان ایرانی انجام و با تمام پیچیدگی‌های فرایندی تمام‌کارها توسط نیروهای متخصص داخلی نهایی شد.

راه‌اندازی ابر پروژه کنسانتره‌سازی شرق کشور با ظرفیت پنج میلیون تن در سال جهش تولید، علاوه بر رشد تولید و افزایش ظرفیت‌ها، امنیت پایدار نقاط مرزی شرق کشور را هم به همراه دارد.

فاز دوم کارخانه فولاد سنگان به ظرفیت دو و نیم میلیون تن طی دوماه آتی افتتاح خواهد شد و کل ظرفیت کنسانتره فولاد سنگان به پنج میلیون تن می‌رسد. گفتنی است، فاز دوم این پروژه نیز کاملاً آماده است؛ اما چون اولین تجربه ماست، برای کمتر کردن ریسک کار در دو فاز این کار را انجام دادیم.

ایجاد این صنایع چه تأثیر و یا دستاوردی برای افراد بومی داشته است؟

ایجاد چنین طرح‌های عظیم، مانع از فرار جمعیتی و هجوم به شهرنشینی می‌شود؛ زیرا علاوه بر ایجاد اشتغال،‌ رونق اقتصادی و اجتماعی را در پی خواهد داشت و توسعه را به شهرهای اطراف خواهد آورد.

این کارخانه که در قالب دو خط تولید با ظرفیت دو و نیم میلیون تنی با ظرفیت تولید پنج میلیون تن کنسانتره در سال طراحی‌شده زمینه‌ساز اشتغال مستقیم برای ۵۰۰ نفر و غیرمستقیم برای پنج هزار نفر شده است.

کرونا فعالیت‌های سنگان را چقدر تحت تأثیر قرار داد؟

درزمانی که دنیا به خاطر شیوع بیماری کرونا با تعدیل و افزایش نرخ بیکاری مواجه است افتتاح این کارخانه بستر رونق اقتصادی منطقه را افزایش می‌دهد و در حال حاضر ۵۰۰ نفر به‌صورت مستقیم و پنج هزار نفر به‌صورت غیرمستقیم در شرکت فولاد سنگان خراسان مشغول کار هستند.

باوجودی که کمبود کنسانتره یکی از مشکلات مهم تولیدکنندگان گندله طی سال گذشته به شمار می‌رفت شرکت فولاد سنگان خراسان توانست با ثبت رکورد تولید روزانه ۱۵ هزار و ۷۵۰ تن بسیاری از مشکلات و کمبودهای این بخش را در کشور کاهش دهد.

چه افقی برای توسعه فولاد در شرق کشور دیده‌شده است؟

با راه‌اندازی کنسانتره سنگان ظرفیت تولید کنسانتره کشور از ۵۷ میلیون تن به ۶۲ میلیون تن افزایش می‌یابد و در ۱۴۰۴ با تولید ۵۵ میلیون تن فولاد از رتبه ۱۰ جهانی به رتبه ۸ جهانی می‌رسیم.

درزمانی که دنیا به خاطر شیوع بیماری کرونا با تعدیل و افزایش نرخ بیکاری مواجه است افتتاح این کارخانه بستر رونق اقتصادی منطقه را افزایش می‌دهد و در حال حاضر ۷۰۰ نفر به‌صورت مستقیم و پنج هزار نفر به‌صورت غیرمستقیم در شرکت فولاد سنگان خراسان مشغول کار هستند.

چشم‌انداز توسعه سنگان، ایجاد ظرفیت تولید ۱۷ و نیم میلیون تن کنسانتره و ۱۵ میلیون تن گندله سنگ‌آهن است که اکنون با این طرح‌های جدید، در بخش گندله‌سازی ۸۳ درصد و در بخش کنسانتره ۵۷ درصد از برنامه کلان سنگان محقق شده است.

آیا جهش تولید در همین افق تعریف شده است؟

در این شرکت جهش تولید در سالی که با همین عنوان نام‌گذاری شده، با تداوم توسعه زیرساخت‌های معدنی محقق شده است.

مشاهده می‌کنید در حالی که شیوع بیماری همه‌گیر کرونا موجب افت تولید فولادسازان چین و اروپا شده است کارکنان شرکت فولاد سنگان خراسان در شرایط بحرانی شیوع بیماری کرونا با رعایت همه دستورالعمل‌های بهداشتی، مقابله و پیشگیری، موفق به ثبت رکورد تولید ماهیانه گندله به میزان ۳۸۱ هزار و ۹۳ تن در ابتدای امسال شدند و رکورد خوبی را در سال جهش تولید در کشور و منطقه ثبت کردند.

این شرکت با ارسال روزانه بیش از ۱۶ هزار و ۲۰۰ تن گندله به‌صورت حمل ریلی، علاوه بر شکستن رکورد ارسال گندله توسط حمل‌ونقل ریلی امسال ضمن کاهش تردد حمل‌ونقل جاده‌ای، کاهش تصادفات و صیانت از محیط‌زیست، در جهت تأمین مواد اولیه شرکت فولاد مبارکه اصفهان به‌عنوان بزرگ‌ترین فولادساز کشور گام برداشته است.

خوشبختانه طرح عظیم ساخت کارخانه تولید کنسانتره با ظرفیت تولید پنج میلیون تن باوجود تشدید تحریم‌های اقتصادی و نبود مهندسان خارجی و همچنین مشکلات شیوع بیماری کرونا لحظه‌ای تعطیل نشد و توسط متخصصان توانمند داخلی با سرعت خوبی پیش رفت و تکمیل شد و تمامی تجهیزات موردنیاز به کشور حمل شد و لذا به دنبال آن جهش تولید نیز محقق شد.

منبع: تحلیل بازار