یارانه انرژی سیمان را نابود می‌کند

به گزارش می متالز، ازیک‌طرف سیمانی‌ها به‌شدت از وضعیت موجود گله‌مندند و اعتقاددارند با قیمت‌های دستوری کنونی و حتی افزایش ۲۰ درصدی قیمت‌ها در سال جاری، باید منتظر نحیف‌تر شدن حجم تولید کارخانه‌ها باشیم، چراکه هزینه‌ها نسبت به گذشته در برخی بخش‌ها تا چند صد درصد افزایش ‌یافته است و از طرفی با توجه به وجود تحریم‌ها، صادرات هم به‌سختی صورت می‌گیرد. در این میان رقابت منفی کارخانه‌های سیمان برای صادرات هم مزید بر علت شده تا سیمان صادراتی ایران باقیمتی کمتر از ۳۰ درصد قیمت واقعی به فروش برسد.
 

ارز حاصل از سیمان پول گاز مصرفی نیست

برخی از صاحب‌نظران اعتقاد دارند میزان یارانه قابل ‌توجه دولت به این صنعت یکی از مهم‌ترین علل ارزان‌فروشی است؛ به این معنا که ازیک‌طرف دولت خود را در قیمت‌گذاری محق می‌داند و از سوی دیگر تولید کننده سیمان به خاطر یارانه انرژی بالایی که دریافت می‌کند، به ارزان‌فروشی دستوری تن می‌دهد. در حالی ‌که بر اساس بررسی‌ها اگر انرژی مصرفی برای تولید هر تن سیمان را تبدیل به گاز کنیم، حدود ۱۱۰ مترمکعب گاز برای هر تن سیمان استفاده می‌شود و با توجه به اینکه در حال حاضر قیمت جهانی هر مترمکعب گاز ۲۵ سنت است، می‌توان با یک حساب سرانگشتی گفت که حدود ۳۰ دلار انرژی برای هر تن سیمان مصرف می‌کنیم در حالی‌ که همین سیمان را به قیمت ۱۲ دلار صادر می‌کنیم. در واقع اگر همان گاز مصرفی بدون هزینه‌های تولید، صادر شود، ارزآوری بالاتری خواهد داشت. البته واقعیت این است که تولیدکننده با وجود قیمت‌های دستوری راه دیگری ندارد و با توجه به مازاد تولید سیمان اگر این کار را نکند، باید کارخانه را تعطیل و کارگران را بیکار کند.

ضمنا این ارزانی منجر به استقبال کشورهای مقصد صادرات نشده است. به‌طور مثال با ارزان‌فروشی بی‌رویه ایرانی‌ها و نگرانی دولت عراق از ورشکستگی شرکت‌های سیمانی داخلی و البته حمایت از تولید ملی عراق، واردات سیمان ایران را تقریبا ممنوع کرده‌اند و سیمان را باکیفیت نازل‌تر باقیمت چند برابری از ترکیه خریداری می‌کنند. این چرخه معیوب به کام واسطه‌ها می‌چرخد؛ درواقع بازرگانان سیمان را باقیمت ارزان از ما می‌خرند و با قیمت بالاتر در کشورشان به فروش می‌رسانند؛ بنابراین سودی که باید از ابتدا با واقعی کردن قیمت‌ها به جیب تولیدکننده برود، نصیب واسطه‌ها می‌شود.

ارزان‌ترین کالای کشور

عیسی حسن‌زاد، مدیرعامل شرکت سیمان عمران انارک می‌گوید: باوجود انرژی بر بودن صنعت سیمان، شاهد سودآوری موردنظر نیستیم چراکه تقریبا می‌توان گفت ارزان‌ترین کالای کشور در بین تمامی صنایع به شمار می‌رود. از طرفی به خاطر رکود صنعت ساختمان و پروژه‌های عمرانی تولیدکننده باید سیمان را صادر کند و از آنجا ‌که قیمت‌های داخلی به‌نوعی مبنایی برای قیمت صادراتی می‌شوند، صادرات به قیمت بسیار نازلی انجام می‌شود.

وی می‌افزاید: امروز شاهد هدررفت بی‌رویه منابع طبیعی و انرژی در بخش سیمان هستیم. در واقع به‌جای اینکه کلینکر را باقیمت ۲۵ دلار صادر کنیم، با توجه به یارانه انرژی که دولت پرداخت می‌کند، این صادرات با کمتر از ۱۶ دلار انجام می‌شود و با قیمت کنونی دلار، حتی اگر این صادرات باقیمتی پایین‌تر از مبلغ مذکور هم انجام شود، به نسبت قیمت داخلی سودآور است.

 ۳۰ دلار در سال ۹۳؛ ۱۵ دلار در سال ۹۹

حسن‌زاد ادامه می‌دهد: اگر قیمت داخلی با نرخ واقعی عرضه شود، این کالا مسیر خود را پیدا می‌کند. درواقع تجربه نشان می‌دهد هر چیزی که بی‌رویه ارزان باشد، منجر به هدر رفت می‌شود. در حال حاضر هر تن سیمان حدود ۲۴۰ هزار تومان است و زمانی که تولیدکننده باقیمت ۱۵ دلار همین سیمان را صادر می‌کند، در واقع به قیمت هر تن ۳۵۰ هزار تومان صادر کرده و سود بالاتری نصیبش می‌شود. این در حالی است که در سال ۹۳ کلینکر ایران باقیمت ۳۰ دلار صادر می‌شد و امروز به ۱۵دلار رسیده‌ایم. مدیرعامل سیمان عمران انارک در رابطه با اظهارات سازندگان که معتقدند قیمت سیمان افزایش ‌یافته می‌گوید: چند عامل باعث می‌شود تا قیمت سیمان افزایش یابد. حمل‌ونقل، عمده‌فروش، خرده‌فروش و از اینها مهم‌تر سود دو برابری تولیدکننده‌های بتن باعث افزایش قیمت می‌شوند. در واقع این عوامل ربطی به تولیدکننده ندارد؛ سوال من از مسوولان این است که در سال ۹۹ کدام محصول ۲۰ درصد رشد داشته است؟!

حسن‌زاد در مورد ارائه طرح قیمت ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومانی هر کیسه سیمان برای مصرف‌کننده نهایی خاطرنشان می‌کند: سوال من این است که یک کارخانه سیمان با ظرفیت یک‌میلیون تنی که بیش از ۳ هزار میلیارد تومان سرمایه برای احداث نیاز دارد، در سال باید چقدر سودآوری داشته باشد؟ قطعا باقیمت‌های کنونی بیش از ۵۰ سال برگشت سرمایه طول می‌کشد.

یارانه انرژی سیمان را نابود می‌کند

حسن‌زاد بابیان اینکه فناوری صنعت سیمان ایران بسیار به‌روز است تصریح می‌کند: ارزان بودن انرژی و یارانه انرژی هنگفت باعث شده تا صنعت سیمان در مسیر درست قرار نگیرد. در کشوری مانند ترکیه مواد معدنی، انرژی و ... بسیار بالاست و به‌هیچ‌عنوان نمی‌توانند باقیمت تقریبا رایگان سیمان را صادر کنند. به عقیده من بزرگ‌ترین لطف به صنعت سیمان قطع یارانه‌های انرژی است؛ در واقع دولت باید یارانه‌ای که به این صنعت می‌دهد را برای سازندگی و رفاه مردم استفاده کند و شرکت‌های سیمانی هم این محصول را با قیمت واقعی بفروشند؛ زیرا این یارانه باعث نابودی صنعت سیمان شده است. وی می‌گوید: سال ۸۸ هر تن سیمان ۴۴ دلار بوده و امروز یک‌تن سیمان ۱۰ دلار است. دلیل اینکه در حال حاضر صنعت سیمان سر پا مانده به خاطر استفاده از ماشین‌آلاتی است که قبلا با یورو ۱۰۰۰ تومانی خریداری‌ شده‌اند و کماکان مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما اگر کارخانه‌ها براثر فرسودگی نیازمند ماشین‌آلات شوند، توانایی خرید ماشین‌آلات باقیمت یورو کنونی وجود ندارد و باید کارخانه تعطیل شود. امروز یک کارخانه سیمان سالانه ۷۰ میلیارد سود می‌دهد و یک گیربکس حدود ۳۰ میلیارد تومان است.