سنگ آهن چگونه باعث رونق زیرساخت های چین می شود و چرا تأمین منابع جدید از اهمیت زیادی برخوردار است

به گزارش می متالز، سنگ آهن ماده اولیه  معدنیست که برای تولید آهن خام استفاده می شود که به آن چدن نیز می گویند و تقریباً همه آن برای ساخت فولاد استفاده می شود. برای تولید یک تن فولاد تقریباً 1.5 تن سنگ آهن مورد نیاز است. هرچه میزان آهن موجود در سنگ معدن بیشتر باشد، خلوص بالاتری داشته و ارزش بیشتری پیدا می کند.

چرا چین به سنگ آهن نیاز دارد؟

چین بیشتر از هر کشور دیگری سنگ آهن مصرف می کند ، زیرا با فاصله از سایر کشورهای فولادساز جهان، بزرگترین تولید کننده فولاد دنیاست.

چین با افزایش تقاضای ناشی از بسته های محرک اقتصادی برای زیرساخت هایی چون پل ها، جاده ها و ساخت و ساز تجاری و مسکونی جدید، رکورد تولید 1.05 میلیارد تن فولاد خام را در سال 2020 شکست. استفاده از مواد بازیافتی مانند قراضه آهن یکی از روشهای جایگزین کوچکی است که چین می تواند به تامین تقاضای مواد اولیه صنعت فولاد خود کمک کند، اما این گزینه خود بدون مشکلات و محدودیتها نیست.

اما با افزایش قیمت قراضه وارداتی به ویژه در بازارهای داخلی و اینکه بیشتر کارخانه های تولید فولاد از روش تولید فولاد به کمک اکسیژن و سنگ آهن استفاده می کنند، بعید است فولاد سازان چینی بتوانند به سرعت در کوتاه مدت قراضه را جایگزین مقادیر بالای سنگ آهن وارداتی کنند. عامل دیگر جلوگیری از جایگزینی سریع قراضه آهن با سنگ آهن، کوچکی بازار جهانی قراضه است.

نکته اصلی این است که در حال حاضر هیچ گزینه مناسبی برای جایگزینی سنگ آهن وارداتی وجود ندارد و مسیرهای اصلی چین برای ایجاد تنوع در عرضه سنگ آهن، به عنوان نمونه با استفاده بیشتر از قراضه، افتتاح معادن جدید در خارج از کشور، یافتن منابع جدید واردات و افزایش تولید داخلی سنگ آهن، همگی مملو از موانعی است که عبور از آنها سالها به طول خواهد انجامید. پیش بینی تولید فولاد چین برای سال جاری میلادی 1.065 میلیارد تن است که 1.4 درصد بیشتر از تولید سال قبل است.

چین سنگ آهن مورد نیازخود را از کجا تهیه می کند؟

استرالیا و برزیل، دو تولید کننده بزرگ سنگ آهن دنیا، تا بوده تأمین کنندگان اصلی سنگ آهن مورد نیاز چین بوده اند. در حالی که کارخانه های چینی با توجه به قیمت های بسیار بالای مواد اولیه تلاش کردند منابع خود را متنوع کنند و حتی با اینکه واردات از هند در سال گذشته 88 درصد افزایش داشته و به حدود 45 میلیون تن رسید، باز هم سنگ آهن هند تنها 1.8 درصد از کل واردات چین را تشکیل می دهد. در این بین ، واردات محموله های سنگ آهن استرالیا در سال گذشته 7 درصد افزایش یافت و به 713 میلیون تن رسید، در حالی که واردات از برزیل با رشد 3.5 درصدی به 235.7 میلیون تن رسید. در کوتاه مدت، علی رغم درگیری تجاری، قیمت بالای سنگ آهن و تقاضای شدید چین تأثیر مثبتی بر اقتصاد استرالیا داشته است. تحلیلگران معتقدند برزیل و استرالیا به تنهایی قادر به تامین نیاز سنگ آهن چین نیستند و باید از سایر کشورها هم خرید کنند. در این بین کارخانه های چینی سعی داشته اند برای کاهش هزینه ها از خلوص های پایین تر سنگ آهن از جمله سنگ آهن هند استفاده کنند. تقریباً دو سوم صادرات سنگ آهن هند به چین خلوص کمتر از 58 درصد را داشته است. هند برای محافظت از عرضه داخلی و صنعت فولاد خود، عوارض 30 درصدی برای صادرات سنگ آهن خلوص بالای 58 درصد دارد. سنگ آهن خلوص بالای 65 درصد سنگ آهن درجه یک خوانده می شود. در ماه دسامبر هنگامی که انجمن فولاد هند با توجه به افزایش قیمت ها و کمبود داخلی خواستار ممنوعیت فوری صادرات سنگ آهن به مدت شش ماه شد، سوالات مربوط به قابلیت اطمینان به بازار سنگ آهن هند برای چینی ها برطرف شد.

چین در معادن خارج از کشور دارای ذخایر سنگ آهن فراوانی است ، از جمله در غرب آفریقا، با این وجود بیشتر آن با توجه به  کشمکش های بوروکراتیک و سرمایه محدود غیرقابل دسترس است. مواد اولیه زیادی وجود دارد ، اما کلید اصلی استخراج اقتصادی آن است. شرکت های دولتی چین معاملات مربوط به بخشهایی از بزرگترین ذخایر سنگ آهن دست نخورده جهان از جمله معدن عظیم سیماندو در گینه در غرب آفریقا را انجام داده اند که دارای میلیاردها تن سنگ آهن درجه یک است. به گفته تحلیلگران، راه اندازی معدن سیماندو مستلزم احداث تاسیسات جدید تولید و زیرساخت های حمل و نقل است که ساخت آنها زمان بر است و احداث آنها مانند اکثر پروژه های بزرگ استخراج معادن به مشکل برمی خورد و حتی اگر این معدن در چند سال آینده فعال شود، حداکثر ظرفیت 150 میلیون تن در سال ، هنوز فقط بخش کوچکی از سهم بازار جهانی است که اکنون تحت سلطه استرالیا و برزیل است.

این امر چین را در آینده نزدیک به تأمین کنندگان فعلی سنگ آهن وابسته نگه می دارد. استرالیا احتمالاً امسال حدود 700 تا 800 میلیون تن سنگ آهن به چین عرضه خواهد کرد، در حالی که برزیل حدود 300 میلیون تن سنگ آهن به این کشور عرضه خواهد کرد.

مشکلات پیش روی تقاضای سنگ آهن چین و تأمین آن چیست؟

سنگ آهن تولید داخلی چین خلوص نسبتا پایینی دارد و فرآوری آن پرهزینه است. بنابراین، بسیاری از فولادسازان چینی استفاده از سنگ آهن وارداتی با درجه خلوص بالا را برای تأمین نیاز خود ارزان و کارآمدتر می دانند. این تقاضای فولادسازان چینی، همراه با نگرانی های فزاینده در مورد وخیم تر شدن روابط بین چین و استرالیا، به رشد قیمت سنگ آهن به بالاترین حد خود در چند سال اخیر کمک کرده است، در حالی که مقامات چینی را مجبور کرده برای جلوگیری از سفته بازی وارد عمل شوند. همچنین از صنعت فولاد چین خواسته شده تولید را در سال 2021 کاهش دهند.

از آنجایی که عمده نیاز سنگ آهن چین از استرالیا و برزیل وارد می شود و استرالیا حدود 60 درصد سنگ آهن چین را تأمین می کند روابط بین پکن و کانبرا این نگرانی را ایجاد می کند که ممکن است تجارت دوجانبه سنگ آهن بین این دو کشور مختل شود. در حال حاضر، داد و ستد سنگ آهن در حالت نرمال قبلی باقی مانده است و هیچ نشانه ای از محدود کردن واردات سنگ آهن استرالیا به چین وجود ندارد. با بهبود سریع اقتصاد چین پس از پاندمی ویروس کرونا، قیمت سنگ آهن عمدتا با توجه به بهبود سوددهی فولاد سازان در چین و افزایش تقاضا برای محصولات فولادی در بخشهای پایین دست تولید و ساخت و ساز افزایش یافته است.

پس مشکل عرضه وجود دارد. چین با افزایش حمل و نقل به بندرهای جدید آبهای عمیق جدید چین که می تواند کشتی های عظیم سنگ آهن ""Chinamax  را در خود جای دهد، به یک بازار فزاینده مهم برای شرکت معدنی واله برزیل تبدیل شده که بر صادرات سنگ آهن برزیل تسلط دارد و همچنین برای تقویت عرضه خود به چین گام  هایی بر می دارد از جمله فروش بیشتر سنگ آهن در محل در بنادر چین ، اما این امر زمان می برد. اما واله به دلیل یک سری مشکلات، از جمله فروریختن سد برومادینیو در اوایل سال 2019 که منجر به کشته شدن بیش از 250 نفر شد، کمتر از حد انتظارات اولیه عمل می کند.

چشم انداز بازار سنگ آهن چین چگونه است؟

تحلیلگران انجمن آهن و فولاد چین پیش بینی کرده اند که با شروع به از بین رفتن اثرات بسته های محرک اقتصادی، فولادسازان تولید را به دلیل سوددهی کمتر کاهش داده و سایر شرکت های معدنی غیر از استرالیایی ها مانند برزیل تولید کامل خود را از سر می گیرند. این روند باید منجر به پایین آمدن قیمت ها شود، هرچند آنها هشدار داده اند که رونق بازارهای مشتقه سنگ آهن می تواند قیمت ها را بالا نگه دارد.

این انجمن از مقامات چینی خواسته است تا به دقت بازار سنگ آهن را بررسی کنند و برای جلوگیری از اختلال بیشتر، قوانین بازار را تغییر دهند.

علیرغم نگرانی در مورد تأثیر گمانه زنی ها و سفته بازی ها بر بازار، برخی از تحلیلگران اطمینان دارند که تقاضای بنیادی پایین تر منجر به اصلاح قیمت ها خواهد شد، به خصوص آنطور که انتظار می رود ساخت مسکن و توسعه زیرساخت ها در سال آینده کند می شود.

برخی تحلیلگران استرالیایی انتظار دارند قیمت ها در ماه های آینده روند نزولی تدریجی داشته باشند، به ویژه با توجه به این که تولید سنگ آهن در خارج از استرالیا، از جمله در برزیل، هنوز با محدودیت مواجه است.

پیش بینی می شود که قیمت سنگ آهن  تا اواسط سال 2021 بالای 100 دلار در هر تن باقی بماند و پس از آن با بهبود عرضه برزیل و کاهش انگیزه های اقتصادی چین، در پایان سال 2022 به حدود 75 دلار برسد.

همچنین انتظار می رود عوامل دیگری، به ویژه هدف چین برای کاهش انتشار کربن، به کاهش بیشتر تولید فولاد آن منجر شود.