تعرفه گمرکی پایین واردات؛ بلای جان پتروشیمی های خاص

شرکت پتروشیمی شهید تندگویان از جمله شرکت هایی است که سال ها تجربه در این حوزه را به دوش می کشد و با تکیه بر منابع و نیرو های داخلی و خارجی متخصص در راستای توسعه و پایداری کشور ایران بی وقفه تلاش می کند.

به گفته حسن تقوی گنجی مدیر عامل این شرکت، پتروشیمی تندگویان با ظرفیت تولید روزانه یک میلیون و 550 هزار تن، تنها تولید کننده PET و  PTAدر کشور است که در دو گرید عمده بطری (که شامل طیف بزرگی از صنایع غذایی مانند نوشابه، روغن های مایع، آب معدنی و برخی ظروف پلاستیکی می شود و قابل ذکر است این ظروف به دلیل بازیافت آسان به صورت عمده در حال جایگزین شدن با ظروف شیشه ای  در صنایع غذایی است ) و نساجی که طیف بسیار بزرگی را تشکیل می دهد.، فعالیت می کند. علاوه بر این گرید فیلم نیز در دست تولید قرار دارد  واین در حالی است که  در حال حاضر استفاده زیادی در کشور ندارد.

به گفته این مقام مسئول از آنجا که پتروشیمی شهید تندگویان تنها تولید کننده محصولات PET و  PTAدر کشور است و از این جهت نیاز به افزایش ظرفیت و توسعه به شکلی جدی در آن قابل مشاهده است، در سال های اخیر به تناسب افزایش ظرفیت تولید و رشد این مجموعه، صنایع پایین دستی آن نیز توسعه مناسبی پیدا کرده اند. در همین راستا این شرکت توانسته است نقش  مهمی در زنجیره اشتغال کشور ایفا کند، به گونه ای که تولید یک تن محصول در این شرکت می تواند در صنعت نساجی یک شغل ایجاد کند. در حالی که در سایر صنایع حد اقل تولید برای گردش یک شغل بین هشت تا ده تن محاسبه می شود.

تقوی گنجی در ادامه از پوشش بالای بازارهای  استان های سراسر  کشور خبر داد و استان های یزد، قزوین و اصفهان را در نساجی و تهران، البرز و استان های شمالی کشور را در گرید بطری به عنوان عمده مشتریان این شرکت برشمرد.

 وی در ادامه به تعداد مشتریان محصولات  پتروشیمی تندگویان اشاره کرد و در این خصوص گفت: بیشتر شرکت هایی که تولیدی در حدود پتروشیمی تندگویان دارند محصولات خود را به 20 تا 30 مشتری ثابت می فروشند، چرا که اکثرا محصولات خود را یا مستقیما صادر می کنند یا نیاز شرکت هایی که با آنها قرارداد های بلند مدت امضا کرده اند را بر طرف می کنند، اما پتروشیمی تندگویان رقمی بالغ بر 360 مشتری را پوشش می دهد  و این موضوع زنجیره پایین دست این شرکت را بسیار گسترده کرده است. در نتیجه ایجاد فرصت های شغلی زیاد در بخش های پایین دستی را می توان از نماد های مهم پتروشیمی شهید تندگویان نام برد.

تقوی گنجی در ادامه در پاسخ به پرسش مبنی بر این که میزان صادرات این مجموعه به چه میزان است  نیز گفت: در حال حاضر با توجه به ظرفیت اسمی تولید یک شرکت، باید 60 درصد از محصول در داخل کشور مورد استفاده قرار گیرد و چیزی در حدود 40 درصد نیز صادر شود و با توجه به این موضوع که هم اکنون ما در حال رسیدن به ظرفیت اسمی تولید هستیم، این رقم محقق نشده است و با در نظر گرفتن این امر حدود 80 درصد تولید ما مورد نیاز شرکت های داخلی است، و باید بگویم  این میزان در داخل کشور مورد استفاده قرار میگیرد و 20 درصد باقی صادر می شود.

وی همچنین در خصوص کشور های خارجی خریدار محصول پتروشیمی تندگویان نیز بیان کرد: عمده فروش شرکت پتروشیمی تند گویان  به کشور های حوزه خلیج فارس است و این کشور ها یا محصولات را به صورت مستقیم مورد استفاده قرار می دهند، یا به عنوان واسطه این محصولات را در راستای تحریم شکنی به سایر مناطق جهان می فرستند، اما با این حال محصولات ما به کشور هایی همچون هند، مصر و تایلند به صورت مستقیم صادر می شود.

 این مقام مسئول همچنین در خصوص توانایی رقابت این شرکت با شرکت های مشابه چینی نیز گفت: از آنجا که پتروشیمی تندگویان تقریبا در کشور های اطراف بی رقیب است و هزینه حمل و نقل از این مجموعه تولیدی بسیار پایین تر از شرکت های چینی است، خرید محصول از این شرکت صرفه اقتصادی بیشتری نسبت به شرکت های چینی خواهد داشت.

تقوی گنجی همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر این که تولید روزانه پتروشیمی تندگویان در حال حاضر به چه مقدار است، گفت: هم اکنون ما در اوج تولید محصول از روز های  آغازین تاسیس تا کنون  هستیم. برای مثال در بهمن ماه رکورد تولید ما از زمان راه اندازی این شرکت تا کنون رقم خورد و توانستیم تولید روزانه 2 هزار و 200 تن را در کارنامه پتروشیمی تندگویان به ثبت برسانیم.

وی در خصوص برنامه های این مجموعه برای رعایت هر چه بیشتر نکات ایمنی نیز گفت: حادثه پتروشیمی بوعلی، اتفاقی بود که نه تنها پتروشیمی ها بلکه تمام صنعت نفت را به بازبینی اقدامات در راستای HSE وادار کرد. در نتیجه اقدامات مناسبی در این حوزه صورت گرفته است که از این قبیل می توان به برگزاری مانور ها، بهره گیری از دانش کشور های پیشرفته با دعوت از  گروه های آموزشی متخصص از این کشور ها به ایران و تشکیل ستاد های مدیریت بحران در این حوزه اشاره کرد. پتروشیمی تندگویان نیز در همین راستا تعدادی از مسئولین HSE خود را به کشور های خارجی فرستاده است تا انتقال دانش در این زمینه به شکل مطلوبی به این شرکت منتقل شود.

 مدیر عامل پتروشیمی تندگویان در ادامه به سوال مبنی بر سطح راندمان تولید این مجموعه پاسخ داد و گفت: پتروشیمی تندگویان با توجه به این موضوع که از ابتدا با مشکلاتی همچون کیفیت محصول و تداوم تولید در یکی از فاز های خود رو به رو بوده است، به آن راندمان دلخواه نرسیده بود و درصد بالایی از ظرفیت اسمی خود را تولید نمی کرد. اما با همت مسئولین این بخش و همیاری  از سوی  برخی شرکت های خارجی تا کنون سه واحد از این فاز در مدار تولید قرار گرفته و بهبود وضعیت واحد چهارم نیز به دست متخصصان داخلی در حال محقق شدن است. بر این اساس با توجه به این که چندی پیش این سه واحد کار خود را به صورت مطلوب از سر گرفت، مجموعه پتروشیمی تندگویان در بهمن ماه سال جاری توانست میزان 81 درصد از ظرفیت اسمی تولید  خود را عملیاتی  کند و این رقم در مقایسه با بسیاری از شرکت های مشابه رقمی قابل توجه است.

وی همچنین در خصوص برنامه آینده این شرکت برای رسیدن به راندمان بالا تر نیز گفت: ما برای سال 1396 هدفگذاری کرده ایم که  راندمان تولید خود را در همین رده 81 درصد اثبات کنیم و پس از اجرای این مرحله و راه اندازی دوباره واحد چهارم فاز دو، این رقم را تا حدودی افزایش دهیم.

تقوی گنجی در ادامه در خصوص تهدیدات این صنعت نیز گفت: مشکل بزرگی که پتروشیمی تندگویان از ابتدا با آن دست و پنجه نرم می کند، اقتصادی نبودن چرخه تولید و فروش این شرکت است. در حالی که ما منابع غنی خوراک را در کشور داریم، از جمله پتروشیمی های خوراک مایع هستیم که اقتصاد نامطلوبی داریم، چرا که قیمت فروش ما قیمت پایینی به نظر می رسد. اما دلیل این که ما معتقد هستیم قیمت فروش محصولات ما پایین است، واقعیت های موجود در بازار است. همواره در فصل های بهار و تابستان و نیمی از فصل پاییز، محصول ما با قیمتی بالا تر از آنچه در بورس عرضه شده است، به فروش می رسد. به طوری که عده ای در بورس این محصول را خریداری می کنند و سپس آن را در بازار آزاد با قیمتی بالاتر به فروش می گذارند و بدون این که محصولات را وارد چرخه تولید کنند، سود قابل توجهی می برند.

علاوه بر این دلیل دیگری که باعث می شود ما اقتصادی نباشیم، این است که محصولات ما با ارز مبادله ای و کمترین تعرفه گمرکی، یعنی 5 درصد وارد می شود. به عبارت دیگر، تعرفه گمرکی محصول تولیدی ما که توانایی پوشش بخش چشمگیری از بازار داخلی را دارد، برابر است با دارو های سرطانی و شیر خشک، که این جای تاسف دارد. همچنین باید گفت که این نوع رسمی واردات است که تا این حد سهل است و واردات غیر رسمی و قاچاق حتی از این هم کم هزینه تر خواهند بود. بنابر این به راحتی می توان دید که چرا صنایع کشور روز به روز بیشتر افت می کنند و برخی نیز تعطیل می شوند.

وی در ادامه گفت: برای مثال واردات متانول به دلیل این که حدود 15 مجموعه تولید این محصول را انجام می دهند بسیار مشکل است، اما شرکت هایی که مثل ما محصولات منحصر به فردی را تولید می کنند از تعرفه پایین گمرکی و آسان بودن واردات رنج می برند. در نتیجه اگر ساز و کاری دقیق برای آینده در نظر گرفته نشود آسیب پذیری واحد هایی همچون پتروشیمی تندگویان از این هم بالا تر می رود.

تقوی گنجی در ادامه گفت: در حال حاضر با توجه به این موضوع که ما در حال تولید با 81 درصد ظرفیت اسمی خود هستیم، همچنان در محاسبات اقتصادی زیانده محسوب می شویم. و این موضوع نه با اقتصاد مقاومتی و نه با برنامه های بلند مدت دولت در راستای تداوم تولید و توسعه هم خوانی ندارد. با توجه به این عوامل در حال حاضر شرکت ما باید تعطیل می شد و تنها عاملی که ما را سر پا نگه داشته است هلدینگ خلیج فارس است که با کمک های مستمر بخشی از زیان ما را پوشش می دهد.

مدیر عامل پتروشیمی تندگویان در ادامه گفت: اقتصاد مقاومتی نیاز به باوری عمیق تر دارد. در شرایطی که جذب سرمایه گذار بسیار دشوار شده، عدم حمایت از پتروشیمی تندگویان به عنوان یک سرمایه گذاری انجام شده، نه تنها خارج از تدبیر است، بلکه به زبان ساده تر نوعی خودزنی محسوب می شود. چرا که این شرکت با ارزشی بالغ بر یک و نیم میلیارد دلار، نیاز به حمایت دارد تا پا بر جا بماند و با تمام توان به کار خود ادامه داده و به اقتصاد کشور کمک کند.

وی در ادامه با اشاره به زنجیره گسترده اشتغال این شرکت گفت: در حال حاضر 2850 نفر به طور مستقیم و حدود 300 هزار نفر نیز به طور غیر مستقیم در پتروشیمی تندگویان مشغول به کار هستند. بر این اساس باید تدبیری اندیشیده شود تا ضرر دهی این شرکت متوقف شود و این تعداد شغل دچار مخاطره نشود.

این مقام مسئول در ادامه به اقدامات این شرکت در راستای اقتصاد مقاومتی پرداخت و گفت: پتروشیمی تندگویان جزء معدود شرکت هایی است که حدود 70 درصد  مولفه های اقتصاد مقاومتی را با موفقیت محقق ساخته است. از مصداق های این موضوع می توان به حادثه پتروشیمی بوعلی که خوراک ما را تامین می کرد اشاره کرد که پس از این اتفاق ما در تامین خوراک خود دچار مشکل شدیم، اما با تکیه بر تلاش شبانه روزی اجازه ندادیم زنجیره تولیدمان دچار خلل گردد و از آن به بعد خوراک خود را از پتروشیمی نوری توسط کشتی به واحد های تولیدی رساندیم  که این موضوع هزینه و کار قابل توجهی را به خود اختصاص داد. در چنین شرایطی ما به همت وزارت نفت، مدیران ارشد هلدینگ خلیج فارس و مدیران عامل شرکت های دست اندر کار این جا به جایی ها، اجازه ندادیم تولید پتروشیمی تندگویان متوقف شود.

وی در پایان به مسئولیت های اجتماعی شرکت پتروشیمی تندگویان اشاره کرد و گفت: این شرکت پس از پتروشیمی بندر امام، رتبه دوم فعالیت های مربوط به مسئولیت های اجتماعی را به خود اختصاص داده است و از نکات بارزی که می توان در این راستا به آن اشاره کرد، زنجیره اشتغال وسیع پتروشیمی شهید تندگویان است که در میان پتروشیمی ها هیچ یک چنین زنجیره اشتغال گسترده ای ندارد.