قیمت‌گذاری فرمایشی در بازار جواب نمی دهد/اجازه دهیم بورس کالا راه خود را برود

به گزارش می متالز، یک نماینده مجلس در نخستین هم‌اندیشی صنایع غیرآهنی ایران و فناوری‌های وابسته با حضور مدیران دولتی و بخش خصوصی و فعالان حوزه صنایع معدنی  برگزار شد، یکی از مهم‌ترین چالش‌های صنایع را مداخله دولت در امر قیمت‌گذاری‌ها دانست و با تاکید بر لزوم اجرای آزادسازی اقتصادی در کشور گفت: دولتی‌سازی صنایع بالادستی از جمله مس در سال‌های گذشته به تضعیف آنها منجر شده است.

عبدالرضا هاشم‌زائی با بیان اینکه این نوع دخالت‌ها به سود تولیدکنندگان نیست، افزود: در سال‌های گذشته نیز ما تجربه قیمت‌گذاری دولتی را داشتیم که به موجب آن سودهای زیادی به جیب عده ای دلال و صادرکننده‌های قلابی رفت که محصولی مانند مس را قراضه کرده و دوباره در بازار داخل می فروختند و یا آن را به کشورهایی همچون ترکیه صادر می کردند. در حال حاضر نیز با رویکرد شکست خورده قبلی، شاهد بازگشت به روش سنتی هستیم که این امر ایجاد رانت را به همراه دارد.

وی تاکید کرد: باید سودهای کلانی را که به واسطه دخالت دولت در قیمت‌گذاری‌ها و سهمیه بندی کالاها ایجاد می‌شود به تولیدکننده اختصاص دهیم. در خصوص قیمت گذاری کالاها با نرخ ارز 4200 تومان هم این تجربه تکرار شد و طی این مدت زمینه سوء استفاده را برای عده ای خاص ایجاد کردیم؛ افرادی که به عنوان مثال در حوزه مس فرق کاتد و آند را نمی دانند. پس چرا اجازه نمی دهیم این مبالغ میلیاردی در تولید بماند؟

هاشم‌زائی در ادامه با انتقاد از اینکه چرا باید تنگ نظری داشته باشیم تا تولیدکننده از مسیر فروش ارز حاصل از صادرات نتوانند به سود برسد، افزود: جذب سرمایه خارجی را با سیاست‌های غلط بسته‌ایم، داخل کشور را نیز که با افزایش مقررات اداره می‌کنیم با این شرایط تولیدکننده سرمایه مورد نیاز خود را از چه مسیری باید تامین کند؛ با این شرایط امکان فروش ارز حاصل از صادرات نیز گرفته شده است و امکان سرمایه‌گذاری وجود ندارد.

به گفته وی، در اقتصاد نباید زیر بار دستورهای فرمایشی کارشناسی نشده رفت؛ چراکه این امر موجب بروز فساد در کشور می شود و اعتماد جامعه و مردم را نسبت به مسئولان و دولت سلب می کند. از این رو ما بورس کالا را در کشور داریم که می تواند ابزار رسیدن به اقتصاد بازار باشد.

این نماینده مجلس با تاکید بر اینکه محدودیت جواب نمی‌دهد، گفت: در دوره‌ای شرکت‌های کوچک و بزرگ را به شرکت ملی صنایع مس ایران دادند که در آن زمان با نگاه دولتی و حاکمیتی اداره شد که در عمل باعث تضعیف این شرکت‌ها شد. حال آنکه باید برای رهایی از این وضعیت اقتصاد آزاد حاکم باشد.

افزایش عرضه آلومینیوم در بورس کالا

در ادامه این نشست هم‌اندیشی، رئیس هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران طی سخنان خود با اشاره به تلاش دولت در ارتقای جایگاه معدن و صنایع معدنی بین مردم، مسئولان و سیاست گذاران اظهار کرد: شرکت های معدنی و صنایع وابسته به آن حدود 23 درصد از ارزش بازار بورس اوراق بهادار را تشکیل می دهند و این امر نشان می دهد صنعت مذکور جایگاه بزرگی در اقتصاد کشور دارد که می تواند توسعه یابد.

‌مهدی کرباسیان با تاکید بر اینکه باید اجازه داد اقتصاد راه خود را برود، گفت: جزو پیشنهاداتی که این سازمان به دولت داده این بوده که از تصمیمات هیجانی و شتابزده به سمت تصمیمات معقول و منطقی رهنمون شود.

وی در خصوص مشکلات تولیدکنندگان آلومینیوم در تامین مواد اولیه گفت: شرکت های آلومینیوم الهمدی هرمزال و ایرالکو تولیدکنندگان عمده این بخش هستند. اما بزودی مجتمع سالکو و جاجرم نیز با بهره برداری تولیدات خود را در بازار عرضه خواهند کرد و امیدواریم مشکل تولیدکنندگان صنعت آلومینیوم نیز بزودی مرتفع شود.

کرباسیان گفت: اینکه می گویید چرا ایمیدرو در بازار شمش و بیلت آلومینیومی عرضه نمی کند به این دلیل است که تولیدکننده نیست که بتواند مواد اولیه صنعت را عرضه کند؛ اما سازمان در قبال طلبی که از مجتمع المهدی هرمزال داشت، میزان محدودی حدود 7 تا 8 هزار تن شمش دریافت کرد که برای حدود هزار تن آن از گمرک مجوز گرفته و در بورس عرضه شد.  برای عرضه مابقی این محصولات هنوز مجوزهای لازم را دریافت نکرده ایم اما به محض دریافت مجوزهای مربوطه تا کیلوی آخر آن را در بورس عرضه خواهیم کرد.

موافق محدودیت در بورس کالا نیستیم

همچنین معاون معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت در این نشست درخصوص جلسه اخیر ستاد تنظیم بازار بابت قیمت گذاری محصولات غیرآهنی گفت: در جلسه ستاد تنظیم بازار برای قیمت گذاری محصولات غیرآهنی در بورس برمبنای ارز نیمایی جلسه ای برگزار شد که امیدواریم با حل شدن فرآیند قیمت گذاری در این بخش، مشکل صنایع معدنی را حل کنیم.

جعفر سرقینی با بیان اینکه با این روش می توان از صنایع معدنی حمایت کرد، گفت: ستاد تنظیم بازار منطق قیمت گذاری با ارز نیمایی را پذیرفته اند و امیدواریم در صورت اخذ مصوبات مربوطه،  این روش قیمت گذاری را رسما اعلام کنیم.

وی در خصوص مشکل تولیدکنندگان آلومینیوم در تامین مواد اولیه و انتقاد سندیکای صنعت آلومینیوم به قیمت گذاری ها و عدم توجه به نظرات فعالان این بخش به فرمول های قیمت گذاری پیشنهادی گفت: سندیکای صنعت آلومینیوم حق دارد که تمام آنچه برای فرمول قیمت گذاری ها مدنظر داشتند محقق نشد؛ اما با رایزنی هایی که انجام شد نهایتا سقف رقابت قیمت ها در بورس باز شد.

وی ادامه داد: این اقدام برای محصولات فولادی و مس موجب شده که در حالی حاضر شاهد این امر هستیم که طی عرضه های قبلی میزان عرضه بر تقاضای خریداران پیشی گرفته و امیدواریم با این ترتیبات و با عرضه های مستمر تولیدکنندگان شمش و بیلت، بزودی معاملات آلومینیوم نیز در بورس به تعادل لازم برسد.

سرقینی افزود: سندیکا در رابطه با حل چالش های اخیر و تقاضاهای کاذب ایجاد شده در بازار برای شناسایی مصرف کنندگان واقعی همکاری خوبی با وزارت صمت داشت، البته تنها اختلاف ما با سندیکا در فرمول قیمتی بود که فرمول پیشنهادی سندیکا اختلاف قیمتی زیادی را ایجاد می کرد؛ از این رو پذیرفته نشد.

وی در خصوص محدودیت های اخیر تحمیل شده به بورس کالا بابت تعیین قیمت های پایه با دلار 4200 تومانی گفت: بنده هم موافق محدودیت ها نیستم؛ چرا که بیشترین هزینه محدودیت را ما در دولت می دهیم. قبل از تعیین این نرخ ارز مبنا ما اصلا در معاملات بورس دخالت نداشتیم؛ اما در شرایطی که بازار ملتهب می شود نمی توان خریدار را تنها گذاشت و در برخی مواقع اگر دولت منفعل عمل کند مشکلات بیشتر می شود.

وی تاکید کرد: در خصوص آلومینیوم هم که قیمت های آن به شدت در بازار بالا رفته اگر تولیدکنندگان همانند مس و فولاد پای کار بیایند قیمت ها شکسته شده و بازار به تعادل خواهد رسید. در چنین شرایطی دولت هم از سازوکار بازار کنار می رود تا معاملات بورس راه خود را طی کند.

وی به قیمت گذاری سرب و روی در بورس نیز اشاره کرد و گفت: برای تعیین فرمول مناسب برای سرب هم طبق جلسات برگزار شده با انجمن سرب و روی ایران مقرر شد تولیدکنندگان این حوزه دو جلسه محصول خود را عرضه کنند تا اگر در رقابت ها قیمت به نرخ برمبنای ارز نیمایی رسید، همانند مس و آلومینیوم فرمول قیمت گذاری این محصول را نیز با ارز سامانه نیما تعیین کنیم. اما برخلاف توافقات که قرار بود در هفته 1000 تن محصول در بورس عرضه شود، هنوز طی این هفته عرضه ای صورت نگرفته است.

وی در خصوص چالش تولیدکنندگان و صنایع پایین دستی کوچک برای عرضه ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما گفت: پیش از این شرکت‌های کوچک می‌توانستند بدون پیمان‌سپاری ارزی اقدام به صادرات کنند، اما در حال حاضر باید تمام ارز حاصل از صادرات را در سامانه نیما عرضه کنند، این در حالی است که صنایع کوچک توان رقابت ندارند؛ اما تصمیمات گرفته شده دربرگیرنده تمام بخش‌ها می‌شود. ما سعی خواهیم کرد این مشکل را پیگیری کنیم تا برطرف شود و حداقل بخشی از ارز در اختیار واحدهای تولیدی صادرکننده باقی بماند. این مشکل در حال حاضر گریبان واحدهای بزرگ را نیز گرفته است، هرچند نمی‌توان زمان مشخصی ارائه کرد اما سعی خواهیم کرد این مشکل را برطرف کنیم.

آمار معاملات مس در بورس کالا

در ادامه مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران نیز به آمار تولیدی این مجتمع اشاره کرد و گفت: در 6 ماهه اول سال جاری حدود 115 هزار تن کاتد مس تولید شده که برای اولین بار در شهریور ماه امسال آمار تولید ماهانه به 20 هزار تن افزایش یافته است که انتظار می رود با توجه به افزایش تولید این میزان به حدود 23 هزار تن در مهرماه خواهد رسید تا با همین روند تا پایان سال جاری حدود 230 هزار تن مس کاتد تولید کنیم که از این میزان 60 درصد در بازار داخلی و 40 درصد به صادرات اختصاص خواهد یافت.

محمدرضا بنی‌اسدی‌راد به آمار عرضه های این مجتمع در بورس کالا پرداخت و افزود: در نیمه نخست امسال در بورس کالا 60 هزار تن کاتد مس در بازار داخلی عرضه شد و 40 هزار تن نیز به صادرات اختصاص دادیم و با وجود درخواست مشتریان خارجی، سعی کردیم تامین نیاز واحدهای کوچک و متوسط داخلی را در اولویت قرار دهیم تا از بروز بحران جلوگیری کنیم.