به گزارش می متالز، پس از موج سنگین عرضه در روز شنبه، شروعی نسبتا متعادل در معاملات امروز رقم خورد. ورود معاملهگران تازهوارد و ناآشنا با محیط سهام، موجب فشار دستهجمعی فروش طی روز گذشته شد و یکی از افتهای چشمگیر بورس را رقم زد. با این حال، در معاملات امروز از شدت عرضه، بهویژه در سهام ارزنده بازار کاسته شد تا با مشارکت بیشتر خریداران حقوقی، شاهد بازگشت برخی از سهمهای بزرگ به محدوده مثبت قیمت باشیم. لیدرهای فلزی-معدنی بازار اعم از «فولاد»، «فملی» و «کچاد» در کنار برخی از پتروپالایشیها از جمله نمادهای بودند که با رشد قیمت، آرامش ذهنی بازار را برای دقایقی تامین کردند. اما عمر این موج مثبت خیلی کوتاه بود و اختلال مجدد در هسته معاملات و اختلال در سفارشگیریهای بورس تهران موجب وقفه در روند بازار شد.
در هفتههای اخیر سامانه فنی معاملات بورس چندین بار دچار مشکل شد و این اختلال در معاملات امروز نیز مجددا بروز کرد. اختلال تکرارشونده سامانه فنی معاملات معمولا ناشی از حجم قابلملاحظه سفارشهای خرید یا فروش بود. در واقع، در روزهای اوجگیری شاخص و ایجاد صفهای سنگین، سامانه فنی معاملات مختل و امکان سفارشگیری به صورت مقطعی قطع میشد. اما حجم سفارشگیری امروز نسبت به روزهای قبل پایینتر بود و همین امر، احتمال قطعی سفارشگیری از مجرای ترافیک سنگین دادهها را کمتر میکند. از طرفی عدم مشکل و اختلال در سیستم معاملات فرابورس هم نشان میدهد که اختلال امروز باید علت دیگری داشته باشد. هر چند عدم بهروز رسانی سیستم معاملات مشکل دیرپایی است که رفع آن از سوی مقام ناظر میتواند اعتماد بیشتر سرمایهگذاران را جلب کند.
اهمیت این موضوع وقتی بیشتر میشود که معمولا مشکلاتی از این دست در روزهای هیجانی بازار بروز میکند. در چنین شرایطی، ترافیک سنگین داده در سیستم ناتوان معاملات، رفتارهای آنی و حاد در بین معاملهگران را تشدید میَکند و ریسک سرمایهگذاری در سهام را بالا میبرد. از این دیدگاه، ضروری است مقام ناظر از مجرای بهبود کیفیت و استحکام ساختاری بورس، در راستای اطمینانبخشی به سرمایهگذاران، خاصه سهماولیها حرکت کند.
بزرگان بازار که معمولا به سهام کالایی معروفاند، پس از روند اصلاحی اخیر به طور متناوب با افت و خیز مواجه شدند. اما با وجود تمام هیجانی که بر بازار حاکم بوده و هست، جریان نسبتا روان خرید و فروش در معاملات این گروهها برقرار است. شناوری و نقدشوندگی بالای این دسته از سهام عامل اصلی چنین جریانی قلمداد میشود؛ ویژگیای که در سایر گروهها کمرنگتر است. به طور کلی، نقدشوندگی یکی از مولفههای مهم و اساسی برای تصمیمگیری در بازارهای مالی است. حتی میتوان مزیت اصلی بورس نسبت به بازارهای رقیب را قدرت بالای نقدشوندگی داراییها و اوراق بهادار بورسی عنوان کرد. اما چنان که میدانیم کیفیت نقدشوندگی در تمام صنایع و سهمهای بازار یکسان نیست. در واقع، اهمیت این موضوع وقتی بیشتر میشود که بسیاری از صفهای بیمشتری فروش در نماد شرکتهای کوچکتر بازار را طی چند روز اخیر رصد کرده باشیم. برای مثال میتوان به معاملات امروز برخی از نمادهای دارویی و یا سیمانی اشاره کرد که بهرغم فشار پیوسته فروش در موج اصلاحی اخیر همچنان بیخریدار در حال معامله هستند. این قبیل سهمها که در رالی صعودی اخیر-از روزهای انتهایی شهریور تا دهم مهرماه-رشد بیوقفه 60 تا 80 درصدی را تجربه کرده بودند، در چند روز گذشته با فشار شدید عرضه مواجهاند و اما خیل انبوه سرمایهگذاران تمایلی برای خرید این سهام نشان نمیدهند.
واقعیت این است که رشد فراتر از انتظار و بیمبنای این دسته از سهام که با خوشّبینی مفرط سرمایهگذاران تازهوارد رقم خورد منجر به اصلاح ناگزیر و عرضه چشمگیر در این سهمها شد و همچنان هم ادامه دارد. پیش از این نیز، کارشناسان بر ریسک ورود به سهمهای بدون پشتوانه بنیادی و نقدشوندگی بسیار پایین و حبابی شدن قیمتها تاکید داشتند اما خوشبینی به موجهای صعودی زمینههای بنیادی را در حاشیه برد تا شاهد خودنمایی تلخ صورتهای مالی و واقعیت عملیاتی در این گروهها باشیم.