سازمان بورس در مسیر شفافیت

به گزارش می‌متالز، به هر حال بازاری که بیش از نیم قرن از فعالیت آن می‌گذرد به تازگی عزم خود را جزم کرده که فعالیت و عملکرد مالی خود را در قالب صورت‌های مالی شفاف در دسترس جامعه سهامداری قرار دهد. اکنون نیز چند روزی می‌شود که صورت‌های مالی ۱۲ ماهه سال ۱۳۹۹ سازمان بورس منتشر شده است.

با این حال برخی ابهامات پیرامون اعداد و ارقام اعلامی از سوی این نهاد برای فعالان بازار سهام ایجاد شده است که در جلسه‌ای با عنوان پرسش و پاسخ درباره انتشار صورت‌های مالی سازمان بورس و اوراق بهادار با حضور مصطفی بهشتی سرشت عضو هیات‌مدیره و معاون اجرایی سازمان بورس و اوراق بهادار و بهزاد خاکی مدیر امور مالی سازمان بورس و اوراق بهادار به برخی ابهامات پاسخ داده شد. در بخش خدمات پشتیبانی نرم‌افزار و سخت‌افزار رقم ۱۷ میلیارد و ۷۴۰ میلیون تومانی توجه را به خود جلب می‌کند. هر چند بخش عظیمی از این منبع صرف تامین و نگهداری هسته و به عبارتی سامانه معاملات می‌شود که هر سال هم با روندی رو به رشد همراه است، اما چرا ترتیب اثری درخصوص سامانه معیوب معاملاتی داده نمی‌شود. با اینکه در بخشی از نشست، بهشتی سرشت، عضو هیات‌مدیره سازمان خبر از تزریق حدود یک هزار و ۸۳۶ میلیارد تومان نقدینگی به صندوق تثبیت بازار داد، اما چرا این ارقام در راستای بهبود سامانه معاملاتی صرف نمی‌شود. سوالی که بهزاد خاکی مدیر امور مالی سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به آن از موافقت سازمان با سرمایه‌گذاری در بهبود زیرساخت‌ها و هسته معاملات خبر داد. به گفته او هزینه‌های پشتیبانی سازمان و شرکت‌های تابعه، هزینه‌های هسته معاملات برای شرکت مدیریت فناوری و هزینه‌های پشتیبانی سامانه‌های شرکت سپرده‌گذاری عمده هزینه‌ها در این بخش است. وی در پاسخ به سوال «دنیای‌اقتصاد» در این خصوص گفت: شرایط تحریم در موضوع سامانه معاملات و پشتیبانی مسائل و مشکلات عدیده‌ای را ایجاد کرده است. اکنون نیز شرکت مدیریت فناوری از طریق تاسیس یک شرکت تابع خود هسته معاملات بومی را در سال جاری پیگیری می‌کند. طبیعتا در این حوزه اقدامات مثبتی در سال ۱۴۰۰ صورت خواهد گرفت. در صورتی که عزمی برای ارتقای سامانه معاملات وجود داشت با توجه به شرایط ارزی و تحریم با مشکلات زیادی مواجه می‌شدیم. ارزیابی‌ها حاکی از این است که در شرایط فعلی رقمی حدود یک هزار تا ۱۰ هزار میلیارد تومان برای ارتقای سامانه معاملاتی نیاز است. در بودجه سال جاری نیز این موضوع پیش‌بینی شده است، در صورتی که امسال وضعیت درآمد‌های سازمان بورس و شرکت‌های تابع دچار مشکل نشود، شرایط بهتری پیش‌رو خواهیم داشت. به هر حال در نیمه دوم سال ۹۹ به واسطه شرایط بازار و نیاز به حمایتی که احساس می‌شد سازمان با توجه به میزان نقدینگی که در دسترس داشت اقدام به تزریق منابع به صندوق تثبیت بازار سرمایه کرد.

عضو هیات‌مدیره و معاون اجرایی سازمان بورس و اوراق بهادار عنوان کرد: در سامانه بومی معاملات دستاورد‌های قابل ملاحظه‌ای کسب کردیم. سازمان علاقه‌مند بود فاز نخست را که در باب اتمام این توسعه سامانه بومی معاملات بوده، طی روز‌های اخیر بهره‌برداری و رونمایی کند. اما این‌طور نیست که امروز سامانه فعلی را خاموش کنیم و از فردا سامانه جدید در مدار قرار گیرد. این اتفاق نیاز به زمان دارد و باید به تدریج عملیاتی شود. سامانه بومی فاز استقراری دارد که اکنون توسط سازمان این فاز اجرایی شده است. این فاز تقریبا به ۶ ماه زمان نیاز دارد تا به پایان برسد. در حال حاضر نیز شرکت مدیریت فناوری مکلف شده است که حداقل تا پایان سال جاری برخی معاملات اوراق بدهی در سامانه بومی صورت بگیرد.

درآمد‌های غیر عملیاتی

بررسی‌ها از صورت‌های مالی سازمان بورس در سال مالی گذشته نشان می‌دهد درآمد‌های غیر عملیاتی سازمان بورس در سال مالی ۱۳۹۹ بالغ بر ۵۳۵ میلیارد تومان برآورد می‌شود که ۴۹۹ میلیارد تومان حاصل از سرمایه‌گذاری در حوزه بانک است. آیا بهتر نبود که حداقل سازمان بورس و اوراق بهادار در بانک سرمایه‌گذاری نکند و از طریق بخش مولد اقتصاد کشور که متولی آن هم هست اقدام به کسب درآمد کند؟ خاکی در پاسخ به این موضوع یاد‌آور شد که سازمان بورس و اوراق بهادار تمام منابع خود را به حساب صندوق تثبیت واریز کرد. شرکت‌های گروه اعم از مدیریت فناوری و سپرده‌گذاری مرکزی نیز ۳۶۰ میلیارد تومان به حساب صندوق تثبیت بازار واریز کردند. درآمد‌های غیر عملیاتی نیز از محل سپرده‌های سنوات گذشته بوده و سازمان بورس عملا هزینه‌های خود را از محل منابع سنوات گذشته و همین منابع غیر عملیاتی تامین کرده است. به هر حال با توجه به شرایط سازمان تصمیم به چنین اقدامی گرفت.

هزینه فرهنگ‌سازی

در بخش دیگری از صورت‌های مالی سازمان آمده است که رقمی بالغ بر ۶ میلیارد و ۶۵۰ میلیون تومان هزینه فرهنگ‌سازی شده است. رقمی بالا که فارغ از فعالیت‌های به واقع درست و بجای پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)، سایر بستر‌های هزینه‌ای مشخص نیست و خروجی خاصی از هزینه این بخش در راستای افزایش فرهنگ‌سازی و اثر‌گذاری در حوزه تصمیمات سهامداران مشاهده نمی‌شود. هر چند مقصر ضرر و زیان فعالان بورس سازمان نیست، اما با توجه به ارقام هزینه‌ای بالا در این بخش خروجی متاسفانه قابل‌توجه نیست. خاکی در پاسخ به «دنیای‌اقتصاد» گفت: عمده هزینه‌های این بخش مربوط به شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس می‌شود که اقدامات قابل‌توجهی در سال گذشته از سوی این بخش صورت گرفت. با توجه به اینکه بازار سرمایه نسبت به گذشته بزرگ‌تر شده است اقدامات زیادی برای آشنایی مردم با این بخش از اقتصاد انجام شد. برگزاری نمایشگاه‌های بورس، بانک و بیمه، نمایشگاه بازار سرمایه اسلامی، کارگاه‌های آموزشی و گواهینامه‌های بازار سرمایه، لیگ ستارگان بورس، جشنواره بورس و رسانه، چاپ کتاب و پوستر، برنامه‌های تلویزیونی و تولید محتوا در فضای مجازی همگی در این بخش دیده شده‌اند.

منبع: دنیای اقتصاد