تلفات خودروسازی آمریکا در جنگ تجاری

گرچه پیش از ریاست‌جمهوری ترامپ جنگ تجاری بین آمریکا و چین وجود داشت، اما سیاست‌های حمایت‌گرانه ترامپ و وعده‌های انتخاباتی او مبنی بر وضع تعرفه‌های 45 درصدی بر واردات کالاهای چینی، این نگرانی‌ را به وجود آورده است که این جنگ تشدید و آتش آن دامن‌گیر اقتصاد جهان خواهد شد. چین بزرگ‌ترین بازار خودروی جهان محسوب می‌شود. در سال 2015 فروش خودرو در این کشور به 25.1 میلیون دستگاه رسید. این سطح فروش بسیار بیشتر از فروش 17.4 میلیون دستگاه خودرو در آمریکا طی همان سال است. اما درصورتی که در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ جنگ تجاری بین آمریکا و چین تشدید شود، این مساله چه تاثیری بر صنعت خودرو خواهد گذاشت.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، به‌دلیل انتقادهایش از شراکت تجاری ایالات‌متحده با چین مشهور است. اگر دولت ترامپ تصمیم بگیرد درمورد توافقنامه‌های تجاری آمریکا با چین سختگیری بیشتری انجام دهد، روابط تجاری آمریکا و چین تیره و تار خواهد شد. درصورتی که این سناریو اتفاق بیفتد، صنعت خودروی آمریکا تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد، زیرا اکثر خودروسازان تلاش می‌کنند حضور خود را در بازار چین گسترش دهند. به‌تازگی فیات‌کرایسلر، خودروساز ایتالیایی-آمریکایی، به‌منظور حفاظت از سوددهی و رقابت‌پذیری، برند جیپ را در خاک چین تولید می‌کند. همچنین فورد موتور بسیاری از خودروهای خود را در چین تولید می‌کند. اگر دولت چین تصمیم بگیرد که محدودیت‌های تجاری آمریکا را با اقدامات سختگیرانه تلافی کند، رقابت در بازار چین برای خودروسازان آمریکایی ازجمله جنرال موتورز و فورد، بسیار دشوار خواهد شد. با توجه به رشد خودروسازان چینی در سال‌های اخیر، هم‌اینک نیز رقابت در بازار چین بسیار شدید است؛ بنابراین تشدید جنگ تجاری بین آمریکا و چین برای صنعت خودرو خبر خوبی نیست. این در شرایطی است که در چند ماه گذشته صنعت خودروی آمریکا با کاهش فروش رو‌به‌رو شده است. هرگونه کاهش فروش در بازار آمریکا، خودروسازان آمریکایی را وادار خواهد کرد از پتانسیل رشد خود در دیگر نقاط، ازجمله چین و اروپا بهره‌برداری کنند. اما تشدید جنگ تجاری با چین این اقدام را مختل خواهد کرد. این جنگ، وابستگی خودروسازان آمریکایی به بازار آمریکا را افزایش می‌دهد و درنتیجه ریسک‌های صنعت خودروی این کشور افزایش می‌یابد. چرخه طبیعی صنعت خودرو به گونه‌ای است که خودروسازان برای رشد باید به بازارهای گوناگونی دسترسی داشته باشند؛ بنابراین این مساله مهم است که غول‌های خودروساز مانند جنرال موتورز، فورد، فیات‌کرایسلر و تویوتا برای رشد به یک بازار خاص وابسته نباشند.

از سوی دیگر، سیاستمداران و برخی از کسب‌و‌کارهای آمریکایی از تبدیل شدن چین به قدرت اقتصادی خشمگین هستند. ویلبر راس، وزیر بازرگانی ایالات‌متحده، به خبرگزاری سی‌ان‌بی‌سی گفته است: «ما در یک جنگ تجاری هستیم. دهه‌ها است که در جنگ تجاری به‌سر می‌بریم. ما به‌طور اتفاقی دچار کسری تجاری نشده‌ایم.» کسری تجاری آمریکا با چین 347 میلیارد دلار است و این مساله به این معنی است که آمریکایی‌ها کالاهای چینی زیادی خریداری می‌کنند و این در شرایطی است که چینی‌ها چندان کالای آمریکایی نمی‌خرند. در سال 2016، ایالت میشیگان با چین کسری تجاری 6.7 میلیارد دلاری ثبت کرد. در آستانه دیدار دونالد ترامپ و شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین، این اظهارات راس موضع مجادله‌جویانه کاخ سفید در برابر چین را تشدید کرده است. ترامپ و شی جین‌پینگ قرار است در فلوریدا دیدار کنند. کارشناسان معتقدند در این دیدار، ترامپ و شی جین‌پینگ به جای تمرکز بر هزینه یک جنگ تجاری، باید بر فرصت‌ها و متوازن کردن نواقص تجاری مانند تعرفه 25‌ درصدی بر واردات خودرو تمرکز کنند.

جنگ تجاری فقط بر خودروسازان تاثیرگذار نیست، بلکه بر تامین‌کنندگان قطعات خودرو مانند «دلفی آتوموتیو» و «لیر» که به شدت به بازار چین وابسته هستند نیز تاثیر منفی دارد. از درآمد 16.7 میلیارد دلاری «دلفی آتوموتیو» در سال 2016، حدود 25 درصد یا مبلغ 4.3 میلیارد دلار از بازار چین ناشی شده است. در سال گذشته میلادی، 12 درصد از درآمد 18.6 میلیارد دلاری «لیر» نیز مربوط به بازار چین بوده است. درصورتی که آمریکا بر واردات کالاهای چینی تعرفه‌های سنگین وضع کند و چین درصدد تلافی برآید، فعالیت در بازار چین بسیار دشوار خواهد شد. تقریبا همه شرکت‌های تامین‌‌کننده قطعات خودرو که در بازارهای بین‌المللی حضور دارند، در چین نیز دارای کارخانه هستند. این کارخانه‌ها نیازهای بازار چین را تامین می‌کنند و در سطحی کمتر، به مکزیک و آمریکا قطعه صادر می‌کنند. این شرکت‌ها نزدیک به دو دهه وقت صرف کردند تا جا پای خود را در چین محکم کنند؛ بنابراین هرگونه اقدام تلافی‌جویانه از طرف چین به شدت به آنها آسیب‌وارد می‌کند. این درشرایطی است بسیاری از تامین‌کنندگان قطعات خودرو سرمایه‌گذاری در چین را متوقف کرده‌اند. تاخیر در سرمایه‌گذاری به نفع چین، آمریکا و کارگران این دو کشور نیست. در صورت تشدید جنگ تجاری، روابط اقتصادی آمریکا و چین نابود خواهد شد؛ بنابراین وزیر بازرگانی و دیگر سیاستمداران آمریکا در کاخ سفید باید محتاطانه عمل کنند.