ادامه روند خاموشی‌ها در سال‌های آینده قطعی است

به گزارش می‌متالز، آرش جالبی، معاون اقتصادی هلدینگ برق و انرژی صبا در نشستی با موضوع «مقایسه فرصت‌های سرمایه گذاری در حوزه نیرو با سایر بخش‌های اقتصادی» اظهار داشت: صنعت برق نقش بی بدیلی در توسعه صنایع دارد به طوری که از آن به عنوان زیر ساختِ زیرساخت‌ها نام برده می‌شود.

وی افزود: موضوعات مربوط به مشکلات صنعت برق مکرر و سالهاست که بیان می‌شود و متاسفانه به نظر می‌رسد که اراده‌ای برای حل موضوعات و مشکلات برق وجود ندارد.

خاموشی هم چنان در انتظار صنعت برق

وی روند متوسط نرخ رشد مصرف برق را ۵ درصد و روند متوسط نرخ رشد تولید ظرفیت برق را ۳ درصد عنوان کرد و گفت: این یعنی ایجاد شکاف بین مصرف و تولید و با این روند طبیعی است که به سمت خاموشی در صنعت برق پیش خواهیم رفت.

معاون اقتصادی هلدینگ برق و انرژی صبا افزود: مشکلات پیش آمده در صنعت برق نتیجه سیاست گذاری‌های غلط سال‌های گذشته بوده است و از جمله مهمترین سیاست‌های غلط، عدم افزایش نرخ برق و انحصاری بودن آن است.

وی افزود: رشد فزاینده مصرف برق و توسعه نیافتن تولید متناسب با آن به دلایل مختلفی همچون تحریم‌ها، جذاب نبودن سرمایه گذاری در این حوزه، مطالبات، مقررات رو به رو با سرمایه گذاران رخ داده است.

جالبی ادامه روند خاموشی‌ها در سال‌های آینده را قطعی دانست و گفت: حتی با وضعیت و مشکلات پیش آمده فعلی نیز شاهد اقدام مناسبی از سمت وزارت نیرو نیستیم؛ اینکه بگوییم چند هزار مگاوات را مدیریت مصرف کردیم به هیچ وجه صحیح نیست بهتر است بگوییم خاموشی دادیم و مصرف را کنترل کردیم؛ که متاسفانه نتیجه این خاموشی‌ها و محدودیت‌ها علاوه بر سلب آسایش مردم، باعث گرانی مواد اساسی اولیه از جمله فولاد و سیمان و ... شد که قطعا اثرات این گرانی‌ها به مرور در زندگی مردم نمایان خواهد شد.

مقایسه فرصت‌های سرمایه گذاری

وی در ادامه در مقام مقایسه صنعت برق با صنعت فولاد و پتروشیمی و ضمن ارائه شاخص‌های اقتصادی مانند نرخ بازده داخلی، دوره بازگشت سرمایه و ... در این صنایع گفت: سرمایه‌ها به سمتی حرکت می‌کنند که سود آور باشد بعنوان مثال از بین این سه صنعت به طور قطع سرمایه گذاری در صنعت برق بی منطق است. با این حال مجموعه بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی بر اساس دستور رییس بنیاد در راستای محرومیت زدایی و کمک به مستضعفین کشور در حال ایجاد نیروگاه در چند نقطه محروم کشور با مجموع ظرفیت حدود یک هزار مگاواتی است.

وضعیت صنعت برق در بازار سرمایه

جالبی ضمن ارائه اعداد هزینه احداث نیروگاه در کشور بیان کرد: ظرفیت کل نیروگاه‌های بورسی حدود ۱۲ هزار مگاوات است. ارزش کل بازار این صنعت نیز حدود ده هزار میلیارد ریال است. با همین مقایسه ساده می‌توان پی برد که ارزش واقعی نیروگاه‌های موجود پذیرفته شده در بورس بسیار بالاتر از ارزش فعلی است. همچنین نسبت قیمت به در آمد (p/e) صنعت برق در بازار سرمایه عدد ۲۰ می‌باشد که این عدد در مقایسه با گروه محصولات شیمیایی که عدد ۹ و گروه فلزات اساسی که عدد ۸ می‌باشد نسبتاٌ بالاست که یکی از دلایل اصلی آن بالا بودن هزینه جایگزینی در این صنعت است.

وی با اشاره به نیروگاه دماوند به عنوان مثالی در مورد سرمایه گذاری نیروگاهی گفت: این نیروگاه با ظرفیت ۲ هزار و ۸۶۸ مگاوات و در آمد کل فروش ۸۲۸ میلیارد تومانی در سال ۹۹ دارای سود خالص ۲۴۵ میلیارد تومانی بوده است. در حالی مارکت کپ آن حدود ۱۸ هزارمیلیارد تومان است یعنی اگر شخصی بخواهد کل نیروگاه را هم اکنون بخرد می‌بایست حدود همین عدد را بپردازد. آیا این سرمایه گذاری سود آور است؟

معاون اقتصادی هلدینگ برق و انرژی صبا با بیان اینکه می‌بایست وزارت نیرو مطالبات برق را باید پرداخت کند و الزامات توسعه برق باید در نظر گرفته شود، به انواع روش‌های فروش برق اشاره کرد و گفت: بازار عمده فروشی با متوسط نرخ ۶۰ تومان، بورس انرژی با متوسط نرخ فروش ۳۶ تا ۵۱ تومان (بسته به فصول مختلف سال)، خرید تضمینی با متوسط نرخ فروش ۳۰۰ تا ۴۰۰ تومان، عقد قرارد‌های دو جنابه با نرخ فروش توافقی از جمله روش‌های فروش برق است.

مزایا و چالش‌های بورس انرژی

وی با بیان اینکه با شکل گیری و رونق بورس انرژی به شرط ایجاد زیرساخت‌های مناسب و صحیح آن موافق هستیم به مزایای بورس انرژی اشاره کرد و گفت قرار بر این بود مزایای راه اندازی بورس انرژی کشف قیمت، پوشش ریسک، ضرورت پیوست به بازار جهانی برق، کاهش هزینه‌های مبادله و سلامت بازار باشد ولیکن به دلیل عدم ایجاد زیرساخت صحیح آن و فقط تاکید بر افزایش حجم معاملات برخی از این موارد مغفول واقع شده اند.

جالبی چالش‌های شکل گیری این بورس را قدرت بازار خریداران از جمله شرکت‌های توزیع، نیاز فروشندگان به نقدینگی، پیچیدگی فرایند انجام معاملات، عدم مصرف انرژی خریداری شده مصرف کنندگان، ورود نیروگاه‌های دولتی و در نهایت عدم تعادل در عرضه و تقاضا عنوان کرد و گفت نمیشود به اجبار فروشنده‌ای را وارد معاملات بورس کرد، زیرا که اصولا اقتصاد اجباری نیست. آمار و ارقام موجود نشان می‌دهند که حجم کل معاملات برق در بورس انرژی حدود ۳ درصد از کل معاملات می‌باشد و همچنین حجم قرارداد‌های دوجانبه منعقد شده در بورس حدودا دو برابر معاملات در بورس می‌باشد که این خود نشان دهنده عدم تمایل و ضعف‌های موجود است.

انحصار صنعت برق

معاون اقتصادی هلدینگ برق و انرژی صبا مشکل دیگر این صنعت را انحصار صنعت برق، عنوان کرد و گفت: عمده این مشکلات مربوط به انحصار دولت در صادرات برق است. بر اساس قانون اصل ۴۴، هر امتیازی برای بنگاه‌های دولتی مقرر می‌شود باید عیناً و با اولویت برای بنگاه یا فعالیت اقتصادی مشابه در بخش خصوصی نیز در نظر گرفته شود که متاسفانه هرگز انجام نشده است.

وی در بخشی از سخنان خود با این پرسش که اگر در ساخت تجهیزات برقی خودکفا شده ایم چرا قرارداد‌های احداث نیروگاه‌ها در کشور ما ارزی است؟ موضوع خودکفایی در صنعت برق را به چالش کشید.

جالبی به نبود شفافیت در ارائه اطلاعات اشاره کرد و گفت: چرا قیمت تمام شده برق مشخص نیست؟ چرا در قیمت گذاری تعدد وجود دارد؟ چرا درآمد‌های صادراتی دولت و نرخ فروش صادراتی آن مشخص نیست؟ چرا مسوولین نسبت به موضوعات مختلف پاسخ گو نیستند؟ اینکه مسوولان بیایند و به عمده تعهدات خود عمل نکنند و بروند و در نهایت به یک معذرت خواهی بسنده کنند از دست هر کسی بر می‌آید و چنین وضعیتی قابل قبول نخواهد بود.

معاون اقتصادی هلدینگ برق و انرژی صبا در پایان گفت: وضعیت پیش آمده فعلی ادامه دار خواهد بود ولیکن این وضعیت برای شرکت‌های برقی پذیرفته شده در بازار بورس فرصت مناسبی است، زیرا به دلیل افزایش مصرف، درآمد این شرکت‌ها نیز افزایش یافته و در نهایت راهکاری جز آزاد سازی نرخ برق وجود نخواهد داشت.

منبع: خبرگزاری تسنیم