ارزیابی سهام «فملی»

به گزارش می‌متالز، شرکت ملی صنایع مس ایران با نماد (فملی) در بازار اول (تابلوی اصلی) بورس قرار دارد.

مس یکی از فلزات غیرآهنی بسیار ارزشمند است که دارای کاربرد‌های بسیار زیادی در صنایع گوناگون است. بسیاری از لوازمی که مورد استفاده قرار می‌دهیم و یا در صنایع مختلف به کار گرفته می‌شوند از جنس مس است. این فلز همچنین یکی از فراوان‌ترین کانی‌های موجود روی کره زمین است و ذخایر و معادن متعدد آن که از آن با نام کمربند جهانی مس یاد می‌شود بخش بزرگی از کره زمین را پوشانده است.

ذخایر مس هم مانند بسیاری از منابع طبیعی دیگر روی زمین گسترده شده است. بیش از میلیارد‌ها تن از این فلز گرانبها تن‌ها در یک کیلومتری بالای پوسته زمین قرار دارد. با این حال به دلیل هزینه‌های بالای استخراج، تنها بخش محدودی از این ذخایر قابل استخراج است.

به دلیل عبور کمربند جهانی مس از ایران، کشور جایگاه مناسبی از نظر ذخایر مس دارد. بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته ایران دارای ۲۱ میلیون تن ذخیره خالص مس است. (حدود ۳ درصد ذخایر جهانی). مجموع ذخایر قطعی مس در جهان حدود ۷۹۰ میلیون تن است که عمده آن در کشور شیلی قرار دارد. کشور شیلی با ۱۷۰ میلیون تن ذخایر مس در رتبه نخست و پس از شیلی، کشور‌های استرالیا و پرو با ۸۸ میلیون و ۸۱ میلیون تن در رتبه‌های دوم و سوم قرار دارند. ایران از لحاظ ذخائر در رتبه دوازدهم است. ولی مقدار تولید مس ایران ۱.۱ درصد کل تولید مس جهان است.

مس و کاربرد‌های آن در صنایع مختلف

صنعت الکتریسیته

مس یکی از بهترین و ارزان‌ترین فلزات رسانا در مقایسه با سایر فلزات است. این فلز به شکل سیم و کابل یکی از بهترین و ارزان‌ترین فلزات رسانا در مقایسه با سایر فلزات است. این فلز به شکل سیم و کابل‌های مسی در صنعت الکتریسیته و ساخت موتور‌های الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. تغییرات آب و هوایی، سبب شده صنعت الکتریسیته به عنوان یکی از صنایع انرژی پاک مورد توجه و توسعه قرار بگیرد. در سال‌های آتی در صورت افزایش سهم الکتریسیته در صنعت انرژی، می‌توان انتظار افزایش تقاضا برای مس را داشت.

صنعت ارتباطات

مس نقش بسیار مهمی در توسعه صنعت فناوری و اطلاعات دارد. این فلز و آلیاژهایش در ساخت قطعات داخلی تلفن‌های همراه، کامپیوتر‌های شخصی و همچنین ایجاد شبکه‌های ماهواره‌ای و مخابراتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

صنعت ساخت و ساز

مس و آلیاژ‌های برنجی در تولید لوله‌ها، شیرآلات، اتصالات و تاسیسات ساختمانی کاربرد دارد. لوله‌های مسی برخلاف لوله‌های پلاستیکی ذوب نمی‌شوند و همچنین خطر آتش سوزی ندارند.

صنعت حمل و نقل

از آلیاژ‌های مس و نیکل در بدنه وسایل حمل و نقل دریایی مانند قایق و کشتی استفاده می‌شود. همچنین در موتور و سیم‌کشی‌های داخلی خودرو‌ها مس مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین یکی از فرصت‌های موجود برای صنعت مس، توسعه صنعت خودرو‌های برقی است.

عرضه و تقاضای جهانی مس

میزان تولید مس پالایش شده جهانی در سال ۲۰۲۰ میلادی ۲۳،۲۹۷ هزار تن بوده است. این میزان تولید نسبت به تولید سال ۲۰۱۹ بالغ بر ۰.۳ درصد کاهش را نشان می‌دهد. در این سال کشور‌های چین، شیلی و ژاپن تولیدکنندگان عمده مس پالایش‌شده بودند.
کشور چین با تولید ۹،۴۵۶ هزار تن مس در سال ۲۰۲۰ سهم ۴۱ درصدی از تولید مس جهان را به خود تخصیص داده است.

عرضه و تقاضای جهانی مس

در میان ده کشور برتر تولیدکننده مس در جهان، شیلی پیشروترین تولیدکننده مس است که در سال ۲۰۲۰ حدودا ۵.۷ میلیون تن مس تولید کرده است که میزان تولید آن بیش از ۲.۵ برابر رده دوم تولیدکننده یعنی پرو است. چین که بزرگترین تولیدکننده مس تصفیه شده در جهان است، با تولید ۱.۷ میلیون تن مس در جایگاه سوم قرار دارد که این میزان تولید بیش از سه برابر کمتر از تولید شیلی است.

با توجه به مقدار تولید مس در کشور شیلی، جای تعجب نیست که سه معدن از ده معدن بزرگ مس جهان بر اساس ظرفیت در آن قرار دارند. ظرفیت معدن Escondida در شیلی با ۱.۴ میلیون تن مس در سال ۲۰۲۰ تقریبا دو برابر دومین معدن بزرگ جهان در پرو بوده است.

وضعیت تولید مس در جهان

در جداول زیر سهم تولید مس تصفیه شده نواحی مختلف دنیا و سه کشور برتر دنیا طی سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ آمده است.

وضعیت تولید مس در جهان

سه کشور چین، ژاپن و کره جنوبی در سال ۲۰۲۰ با ۸۴ درصد تولید آسیا، بیشترین سهم را در تولید مس پالایش شده در آسیا داشته‌اند. برای سال ۲۰۲۵ پیش‌بینی می‌شود این مقدار به ۸۵ درصد افزایش یابد و کشور هند با تولید ۶۵۰ هزار تن در سال، جایگاه سوم در تولید را پس از چین با تولید ۱۰،۵۵۶ هزار تن و ژاپن با تولید ۱،۵۵۶ هزار تن داشته باشد.

وضعیت مصرف مس در جهان

در جداول زیر سهم مصرف مس تصفیه شده نواحی مختلف دنیا و سه کشور برتر طی سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۵ آمده است.

وضعیت مصرف مس در جهان

سه کشور چین، ژاپن و کره جنوبی در سال ۲۰۲۰ با ۸۰.۸ درصد مصرف آسیا، بیشترین سهم را در مصرف مس پالایش شده در آسیا داشته‌اند. برای سال ۲۰۲۵ پیش‌بینی می‌شود این مقدار به ۷۸.۳ درصد کاهش یابد و کشور هند با مصرف ۷۳۹ هزار تن در سال، جایگاه سوم در مصرف را پس از چین با مصرف ۱۳،۲۲۷ هزار تن و ژاپن با مصرف ۹۷۷ هزار تن داشته باشد.

وضعیت تولید و مصرف مس در ایران

در سال ۲۰۲۰ کشور ایران با تولید ۲۷۹ هزارتن رتبه نوزدهم تولید مس پالایش شده در دنیا را دارا بوده بطوریکه سهم تولید مس ایران در دنیا در این سال ۱/۲ درصد بوده است. همچنین سهم ایران از تولیدات آسیا ۲ درصد بود که رتبه هفتم را در آسیا داشته است.

در سال ۲۰۲۰ کشور ایران با مصرف ۱۶۰ هزار تن، رتبه بیست و چهارم مصرف مس پالایش شده در دنیا را دارا بوده بطوریکه سهم مصرف مس ایران در دنیا در این سال ۰.۷ درصد بوده است.

همچنین سهم ایران از مس مصرف شده در آسیا ۰.۹ درصد بود که دارای رتبه سیزدهم مصرف در آسیا بوده است.

چشم‌انداز قیمت مس

قیمت مس در ماه می ۲۰۲۱ به عدد ۱۰،۱۶۲ دلار رسید و رکورد تاریخی خود را به ثبت رساند.

همانطور که در نمودار زیر مشاهده می‌شود، قیمت مس در سال ۱۹۶۰ مبلغ ۷۱۵ دلار برای هر تن است که تا سقف قیمتی خود ۱۳۲۱ درصد رشد را تجربه کرده است.

در سال ۲۰۲۱ بیشترین رشد واردات چین مربوط به قراضه و کنسانتره مس در کنار گاز طبیعی و ذرت بوده است. همچنین مصرف کشور چین در سال ۲۰۲۰، نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۲ درصد رشد داشته است و سهم مصرف این کشور از مصرف مس دنیا در این سال برای چین ۵۳.۵ درصد بود که یک درصد رشد داشته است. رشد اقتصادی و افزایش تقاضا در چین از عوامل مهم رشد قیمتی برای مس به شمار می‌روند.
از طرف دیگر کمبود عرضه اساسی در بازار جهانی مس پالایش شده (که پریمیوم نقطه‌ای را افزایش داده و موجب تخلیه انبار‌های مبادلاتی شده) در سال ۲۰۲۲، ادامه‌دار خواهد بود. اگرچه شیوع گونه امیکرون همچنان یک ریسک بالقوه و نزولی برای چشم‌انداز کامودیتی‌ها به حساب می‌آید، اما بر اساس آخرین گزارش متال بولتن، روند صعودی بازار مس هنوز به انتها نرسیده و جو روانی بازار در حال حاضر پایدار است.
بر اساس آخرین گزارش متال بولتن، قیمت نقد مس در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۲ برابر با ۱۰،۰۲۶ دلار در هر تن پیش‌بینی می‌شود.

نشریه گلدمن ساکس، ادامه کسری عرضه، ذخایر پایین و کمبود سرمایه‌گذاری ساختاری را از عوامل حمایتی برای افزایش مجدد قیمت مس عنوان کرده است.

معرفی شرکت

اولین توده بزرگ مس که مورد بهره‌برداری قرار گرفت، کانسار مس سرچشمه در جنوب غربی کرمان بود که این معدن در سال ۱۳۲۸ کشف شد. با اعلام ملی شدن معادن شرکت سهامی معادن مس سرچشمه کرمان به نام شرکت ملی صنایع مس ایران که در برگیرنده کلیه فعالیت‌های معادن مس کشور بود تغییر نام یافت.
موضوع فعالیت شرکت طبق ماده ۷ اساسنامه "اکتشاف، استخراج و بهره‌برداری از معادن مس ایران، تولید، توزیع و فروش محصولات پرعیار شده سنگ مس و فلز مس، توزیع و فروش محصولات اعم از داخلی و خارجی، مشارکت و جلب مشارکت در طرح‌های سرمایه‌گذاری مربوط به صنایع مس و انجام کلیه عملیات و معاملات مالی، تجاری، صنعتی، معدنی و خدماتی که بطور مستقیم یا غیرمستقیم به تمام یا هریک از موضوعات مشروحه فوق اعم از داخلی یا خارجی مربوط باشد.
شرکت ملی صنایع مس ایران دارای معادن متعدد مس در کشور است که سه معدن فعال ملی مس به نام‌های مس سرچشمه، معدن مس میدوک در کرمان و معدن مس سونگون در آذریایجان شرقی از مهمترین معادن مس کشور به شمار می‌روند.

محصولات

محصول اصلی ملی صنایع مس ایران کاتد است و شرکت هر ساله نزدیک به ۹۰ درصد درآمد خود را از فروش آن تامین می‌کند. در سال گذشته فملی ۵۶ درصد محصولات خود را در بازار داخل کشور بفروش رسانده است که عمدتا از طریق بورس کالا و براساس قیمت کشف شده بر مبنای عرضه و تقاضا می‌باشد.

موقعیت جغرافیایی

شرکت صنایع ملی مس ایران در شهر رفسنجان واقع گردیده است. این شرکت مالک سه معدن مس سرچشمه و میدوک در استان کرمان و سونگون در استان آذربایجان شرقی است.

فرآیند تولید

فرآیند تولید کنسانتره از خاک معدنی حاوی کانی‌های سولفوره مس از قبیل کالکوپیریت و کالکوسیت انجام می‌شود. عیار خاک ورودی به کارخانه فرآوری در محدوده ۰.۲ تا ۰.۷ درصد بوده که طی فرآیند‌های مختلف و با حذف قسمتی از باطله همراه ماده معدنی، عیار مس به ۲۰ الی ۳۲ درصد افزایش می‌یابد.
به منظور تبدیل کنسانتره مس به مس خالص (کاتد)، از دو روش پالایش و لیچینگ استفاده می‌شود، در روش پالایش که شامل چندین کوره می‌باشد ابتدا کنسانتره را ذوب و سپس پالایش می‌نمایند.
استخراج مس از سنگ معدن که حاوی کانی‌های اکسیدی مس است به روش لیچینگ انجام می‌شود. در این روش ماده معدنی را در اسید حل نموده و سپس بوسیله جریان الکتریسیته، مس را از آن جدا می‌نمایند. در این روش خاک‌های سولفوره کم عیار (با عیار پایین‌تر از ۰.۵ درصد) نیز دپو شده و به مرور زمان طی فرآیند هوازدگی به اکسید مس تبدیل می‌شوند و سپس در فرآیند لیچینگ استفاده می‌شوند.

ظرفیت تولید

با بهره‌برداری از معدن دره‌آلو احداث کارخانه دره‌زار، فملی با افزایش ظرفیت در سال ۱۴۰۱ همراه خواهد بود.
چشم انداز ۱۰ ساله شرکت برای سال ۱۴۱۰ افزایش تولید کنسانتره به میزان ۲،۶۱۵،۰۰۰ تن و افزایش تولید کاتد به میزان ۵۵۵،۰۰۰ تن است.

طرح‌های توسعه‌ای شرکت

طرح توسعه فولاد سبا و پروژه‌های واحد فولادسازی در اواخر سال ۱۴۰۱ به بهره‌برداری آزمایشی می‌رسد، لذا پیش‌بینی می‌شود در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ تاثیر بااهمیتی بر میزان تولید نداشته باشد.
طرح توسعه سنگان به منظور تکمیل زنجیره تولید فولاد با ظرفیت تولید ۵ میلیون تن کنسانتره سنگ آهن و یک واحد تولید ۵ میلیون تنی گندله تعریف شده است. در حال حاضر پیشرفت کل طرح حدود ۹۱ درصد بوده که پروژه احداث کارخانه گندله سازی بهره‌برداری شده و پروژه احداث کارخانه فرآوری نیز پیشرفت ۲۶.۹۷ درصدی دارد. پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۱۴۰۱ این طرح به بهره‌برداری کامل برسد و همزمان طرح‌های مذکور به شرکت فولاد سنگان منتقل گردد و در صورت سود وزیان تلفیقی شرکت فولاد مبارکه لحاظ شود.

سرمایه و سهامداران شرکت

سرمایه شرکت در بدو تاسیس مبلغ ۱۰ میلیون ریال بوده که طی چندین مرحله به شرح زیر به مبلغ ۴۰۰،۰۰۰،۰۰۰ میلیون ریال افزایش یافته است:

روند سودآوری و تقسیم سود

در سال گذشته سود هر سهم ملی مس با رشد قابل توجهی همراه بوده است، اما به دلیل طرح‌های توسعه آتی شرکت که می‌تواند روند سودآوری را در فملی باز هم بهبود ببخشد، شرکت درصد کمی از سود را در سال‌های اخیر توزیع کرده است که انتظار می‌رود در پایان سال مالی جاری نیز سیاست تقسیم سود شرکت تکرار شود.

وضعیت ترازنامه شرکت

در پایان سال ۱۳۹۹ مهمترین اقلام ترازنامه‌ای فملی و مقایسه آن‌ها با سال قبل به ترتیب زیر است.
دارایی‌ها در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۸ نزدیک به دو برابر شده که رشد قابل توجه داشته است و عمده آن مربوط به افزایش دریافتنی‌ها و سرمایه‌گذاری‌های شرکت است.

نرخ‌های مورد استفاده برای فروش با توجه به پیش‌بینی‌های موجود از نرخ مس در بازار بورس لندن و همبستگی محصولات به این نرخ برآورد شده است. همچنین سایر پارامتر‌ها به طور کامل در جدول زیر آمده است:

درآمد عملیاتی

در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ مقدار تولید کاتد فملی به ترتیب ۲۵۰،۱۳۲ و ۲۸۰،۲۸۱ تن بوده است. این در حالی است که شرکت در ۶ ماهه ابتدایی ۱۴۰۰، به میزان ۱۴۳،۳۲۸ تن کاتد تولید کرده است و با توجه روند رو به رشد در تولید فملی به نظر می‌رسد مقدار تولید در پایان ۱۴۰۰ به مقدار ۲۸۶،۵۰۴ تن برسد و با به انجام رسیدن بخش از طرح‌های توسعه تا پایان ۱۴۰۰، برای سال مالی ۱۴۰۱ مقدار تولید کاتد به ۳۱۴،۳۰۵ تن خواهد رسید.

درآمد عملیاتی

در سال ۱۳۹۹، ۸۷ درصد مبلغ فروش کل در ملی مس را کاتد داخلی و صادراتی در اختیار داشتند. برای سال جاری این مقدار به ۹۰ درصد افزایش خواهد یافت.
فملی محصولات جانبی خود را بیشتر در داخل کشور بفروش می‌رساند که نسبت‌های فروش برای سال مالی ۱۳۹۹ مطابق نمودار زیر است:

درآمد عملیاتی

فملی هر ساله حدود نیمی از کاتد تولیدی را بر اساس نرخ‌های جهانی (LME -بازار بورس لندن) صادر می‌کند و فروش داخل نیز براساس نرخ‌های مورد معامله در بورس کالا بفروش می‌رسد.
فروش کاتد داخلی در سال مالی ۱۳۹۹ نسبت به دوره مشابه سال قبل مقدار ۱۷ درصد و ۲۲،۱۳۷ تن افزایش و فروش کاتد صادراتی مقدار ۹ درصد و ۱۰،۶۹۵ تن افزایش داشته است.

بهای تمام شده

بخش عمده بهای تمام شده شرکت، مربوط به سربار تولید است که سهم ۷۳ درصدی بهای تمام شده را برای سال ۱۳۹۹ تشکیل می‌دهد.
افزایش قابل توجه مواد مستقیم مصرفی عمدتا ناشی از افزایش نرخ ارز و همچنین افزایش نرخ قراضه و کنسانتره خریداری شده در سال ۱۴۰۰ بوده است.

هزینه‌های سربار

بخش مهم هزینه سربار شرکت، حقوق و عوارض دولتی است که براساس بخشنامه صادر شده توسط سازمان صنعت، معدن و تجارت حقوق و عوارض دولتی بر اساس ۹ درصد فروش کاتد و ۱۰ درصد کنسانتره محاسبه می‌شود.
هزینه انرژی در شش ماهه ۱۴۰۰ نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵۲۲ درصد افزایش داشته است که پس از حقوق دولتی بیشترین تاثیر را بر هزینه‌های سربار دارد.
هزینه‌های سربار با توجه به موارد مطرح شده در بخش مفروضات برآورد و تعیین شده است.

هزینه‌های عمومی، اداری و فروش

در ملی مس هزینه‌های اداری، عمومی و فروش در ۶ ماهه نخست ۱۴۰۰ سهم حدود ۶ درصدی از کل درآمد عملیاتی داشته است.

صورت سود و زیان

بر اساس مفروضات فوق صورت سود و زیان شرکت برای سال مالی آتی به صورت زیر پیش‌بینی می‌شود.

ملی صنایع مس ایران در سال مالی ۱۳۹۹ حدود ۲۶ هزار میلیارد تومان سود شناسایی کرده است.

تحلیل حساسیت سودآوری شرکت با دو متغیر نرخ دلار و نرخ مس LME در جدول زیر آمده است.

با توجه به محاسبات فوق نسبت P/E Forward شرکت در محدوده ۵ تا ۶ واحد قرار دارد. لازم به ذکر است که ریسک‌هایی همچون ریسک کاهش نرخ‌های فروش و نرخ ریالی (دلار) برای این شرکت قابل توجه است و می‌توانند تغییرات زیادی را در سودآوری شرکت ایجاد نمایند؛ از این رو توجه به این ریسک‌ها در تصمیم به سرمایه‌گذاری در سهام چنین شرکتی ضروری است.

اطلاعات و مفروضات این گزارش می‌تواند در هر لحظه با توجه به مفروضات تحلیل تغییر کند و این شرکت هیچگونه مسوولیتی در قبال عدم به‌روزرسانی این اطلاعات را به عهده نمی‌گیرد.

منبع: صدای بورس