شوک برقی به صنعت فولاد

‌می‌متالز - تعطیلی ۱۱۰ کارخانه فعال در صنعت فولاد کشور در پی قطعی‌های مکرر برق و گاز باعث افت تولید این محصول شد. گرچه ایران توانست در سال ۲۰۲۱ جایگاه دهم خود در تولید فولاد را بین تمام کشور‌های جهان حفظ کند، اما حالا باید این جایگاه را متزلزل دانست. چراکه جدیدترین آمار انجمن تولیدکنندگان فولاد کشور نشان می‌دهد طی ۱۰ ماه ابتدایی ۱۴۰۰، به غیر از آهن اسفنجی که تنها یک درصد رشد داشت، مابقی فرآورده‌های فولادی افت سه تا هشت درصدی را تجربه کرده‌اند.

به گزارش می‌متالز، آخرین گزارش انجمن جهانی فولاد از افت ۱٫۸ درصدی تولید فولاد ایران حکایت دارد. البته مقامات دولتی این میزان کاهش تولید را برای صنعت فولاد جزئی و قابل جبران می‌دانند. اما بسیاری از کارشناسان حالا با توجه به شوک‌های متعدد برقی از جایگاه متزلزل ایران در بازار جهانی فولاد صحبت به میان می‌آورند.

در واقع این اولین افت سالانه تولید ایران از سال ۲۰۱۵ به بعد است. فولادگران حتی در کوران تحریم‌ها توانستند حد تولید خود را حفظ کنند. اما امسال با تشدید محدودیت‌های داخلی، ازجمله قطعی مکرر برق صنایع میزان تولید خود را در محدوده ۲۸٫۵ میلیون تن متوقف کردند.

حال چرا کارشناسان جایگاه جهانی ایران را متزلزل می‌دانند؟ پاسخ این پرسش را می‌توان در آمار تولید جهانی صنعت فولاد یافت. طبق روایت‌های انجمن جهانی فولاد، تولید این محصول در جهان طی سال ۲۰۲۱ نسبت به سال قبل از آن ۳٫۷ درصد رشد داشت.

نکته تامل‌برانگیز این است که در میان ۱۰ تولیدکننده اول جهان تنها ایران و چین بودند که با افت تولید مواجه شدند. البته چین با در اختیار داشتن سهم حدود ۵۳ درصدی از تولید جهان، تهدیدی را متوجه خود نمی‌بیند. حتی ممکن است این افت تولید عامدانه و در جهت بالابردن قیمت فولاد باشد. اما در ایران ماجرا چیز دیگری است.

سنگ‌اندازی‌های دولت ایران در مسیر تولید فولاد و دغدغه وزارت صنعت برای انتقال صنعت فولاد کشور به سوریه باعث تعطیلی ۱۱۰ کارخانه فعال در بخش خصوصی شد. حتی شنیده می‌شود اکنون کارخانه‌های دولتی هم وضعیت چندان مساعدی ندارند و تعطیلی صنایع فولادی به سومین مجتمع بزرگ تولید فولاد کشور هم رسیده است.

جایگاه متزلزل ایران در بازار جهانی فولاد

این اتفاقات در شرایطی رخ می‌دهد که رقبای اصلی ایران در صنعت فولاد، یعنی برزیل، ترکیه و آلمان در این حوزه در سال ۲۰۲۱ بین ۱۲ تا ۱۵ درصد رشد تولید داشته‌اند.

شاید مسوولان وزارت صنعت جایگاه ایران در بازار جهانی را همچون بازار نفت می‌دانند و بر این باورند که با افت تولید می‌توانند قیمت را افزایش دهند. اما اگر نگاهی به نمودار زیر داشته باشیم، مشخص می‌شود که حتی حذف ایران از بازار جهانی فولاد تاثیر چندانی بر قیمت جهانی آن نمی‌گذارد. تنها این بازار و مصرف‌کنندگان داخلی هستند که در کنار تولیدکنندگان و کارگران بیکارشده باید تاوان آن را بپردازند.

همان‌طور که نمودار بالا هم نشان می‌دهد، چین به‌تن‌هایی می‌تواند بازار فولاد جهان را دچار نوسان کند.

افت تولید فرآورده‌های نفتی

علاوه بر آمار جهانی، اطلاعات منتشرشده از انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران نیز از افت تولید اکثر فرآورده‌های فولادی حکایت دارد. در این بین تنها آهن اسفنجی حدود ۲۵۴ تن افزایش تولید داشت که آن هم معادل یک درصد است. سایر محصولات در برابر قطعی مکرر برق و البته بی‌توجهی‌های دولت محکوم به افت تولید بودند.

گرچه انتقال صنعت فولاد ایران به سوریه شاید بخشی از مشکلات برق‌رسانی و گازرسانی را حل کند، اما کارگران بیکار شده به چه سرنوشتی دچار خواهند شد؟

منبع: صدای بورس