تلاش برای تولید آهن اسفنجی در معدن آهنگران کلید خورد

به گزارش می‌متالز، حسن حسینقلی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های صنایع و معادن سرب و روی ایران در ارتباط با موقعیت جغرافیایی معدن اهنگران گفت: این معدن در قسمت غربی کشور ایران و جنوب شرقی استان همدان و در ۲۳ کیلومتری شرق شهرستان ملایر واقع شده و مساحت تقریبی آن ۲۹ کیلومتر مربع است. از سال ۱۳۳۵ فعالیت معدنکاری در معدن آهنگران آغاز شده و کارخانه فلوتاسیون این معدن در سال ۱۳۵۱ راه اندازی شده است.
وی زمان آغاز استخراج سرب در معدن آهنگران را از سال ۱۳۳۵ عنوان کرد و گفت: هم اکنون استخراج از این معدن به صورت زیرزمینی انجام می‌شود. عیار میانگین استخراج برابر ۲ درصد سرب و ۳۵ گرم بر تن نقره است.
مدیر عامل شرکت معادن با بیان اینکه استخراج آهن در معدن آهنگران به روش روباز و پله کانی است، گفت: ارتفاع پله‌ها در حدود ۱۵ متر و عیار سنگ آهن حدود ۳۵ درصد آهن خالص است.
حسینقلی گفت: شرکت معادن سرمک با ظرفیت تولید سالانه ۴.۰۰۰ تن کنسانتره سرب یکی از مهمترین تأمین کنندگان کنسانتره سرب شرکت ملی سرب و روی ایران است. در آینده‌ای نزدیک با به کارگیری تکنولوژی جدیدی در زمینه سلول‌های فلوتاسیون تولیدات به میزان چشم‌گیری افزایش خواهند داشت.
وی افزود: سنگ آهن تولید شده شرکت سرمک به شکل هماتیت بوده و از معدن آهنگران ملایر استخراج می‌شود و بازار مصرف آن صنایع سیمان است. در طی ۳۰ سال گذشته بیش از ۲۵ شرکت عمده تولید کننده سیمان در ایران ازخریداران سنگ آهن شرکت معادن سرمک هستند که از جمله آن می‌توان به سیمان سپاهان، بهبهان، کارون، رامهرمرز، نهاوند، سامان غرب، هگمتان، غرب، اکباتان، فارس، ساوه، دورود، زنجان، کردستان اشاره کرد.
مدیر عامل شرکت معادن سرمک در ادامه درباره نحوه فعالیت معادن سرب و روی شرکت سرمک در کشور گفت: شرکت معادن سرمک دارای چندین معدن سرب و روی از جمله قیر طبیعی در قصر شیرین کرمانشاه و سنگ آهن هماتیت در ملایر است. در معدن قیر طبیعی در قصر شیرین با تلاش کارشناسان و فعالین این عرصه، قیر طبیعی به کارخانه بیستون کرمانشاه منتقل می‌شود پس از میکرونیزه و بسته بندی شدن به خارج و داخل کشور ارسال می‌شود. در معدن تکیه اراک نیز ماده معدنی سرب و روی با عیار متوسط ۴ درصد استخراج شده و جهت فراوری به معدن آهنگران در نزدیکی ملایر منتقل می‌شود. در آن منطقه کوره‌ای ساخته شده که به نوع خود در کشور بی نظیر است. به کمک آن کوره توانسته ایم با کاهش مصرف زغال از ۳۵ درصد به ۸ درصد، صرفه جویی زیادی را در این عرصه انجام دهیم. ضمن اینکه این روش به محیط زیست هم هیچ صدمه‌ای وارد نمی‌کند.
مدیرعامل شرکت معادن سرمک با اشاره به برتری‌های کوره‌ای که توسط این مجموعه برای اولین بار در کشور ساخته شده، تصریح کرد: با توجه به کوره پیشرفته‌ای که در کشور ساخته ایم، عیار کنسانتره سرب و روی معادن ما حدود ۵۰ درصد روی و ۱۰ درصد سرب است که در کل ۶۰ درصد می‌شود. درحالیکه در کوره‌های معمولی آمار‌ها حدود ۳۵ درصد را نشان می‌دهد. از نظر راندمان نیز باید گفت که راندمان سرب و روی ۸۵ درصد است که عددی قابل توجه در این عرصه است.

او با اشاره به اینکه در معدن آهنگران دو کارخانه فلوتاسیون وجود دارد، گفت: خاک سربی که در معدن آهنگران وجود دارد به وسیله لوودر و کامیون از تونل‌ها استخراج شده و وارد کارخانه می‌شوند. با استفاده از روش‌های نوین توانستیم در ۶ لول به داخل کوه رفته و تونل‌هایی با قطر ۵ متر را به یکدیگر وصل کنیم. در ۵ سال اخیر توانسته ایم بیش از ۱۰ هزار متر تونل حفر کنیم.
مدیر عامل شرکت معادن سرمک همچنین با اشاره به اینکه سعی کرده‌ایم از باطله‌های کارخانه فلوتاسیون هم دوباره بهره برداری کنیم، گفت: از مواد باطله کارخانه‌های فلوتاسیون که در ۵۰ سال گذشته آن‌ها را بهره برداری کرده بودیم، دوباره استفاده می‌کنیم. با استفاده از تکنولوژی که از چین وارد کرده ایم میزان باطله‌ها را کاهش دادیم و برای تولیدات از باطله‌ها نیز استفاده می‌کنیم در واقع ۲۰ درصد از مواد اولیه این کارخانه‌های فلوتاسیون معدن خود سرمک و ۸۰ درصد از باطله‌های ۵۰ سال گذشته همین کارخانه فراهم می‌شود. این سلول‌های نرمه گیر یک تحول بزرگ برای فلوتاسیون است و علاوه بر اینکه میزان راندمان را بالا می‌برد دوستدار طبیعت نیز است و به نوبه خود برای اولین بار است که در کشور این اتفاق افتاده است.
او همچنین با اشاره به اینکه از بهترین مواد شیمیایی در عرصه معدنکاری استفاده می‌کند، گفت: با تحقیقاتی که انجام داده ایم بهترین مواد شیمیایی را از کانادا وارد می‌کنیم که ماده شیمیایی ضروری برای فلوتاسیون است. این مهم باعث شده که راندمانمان هم افزایش پیدا کند. به نوبه خود موفقیت بزرگی بوده که در کارخانجات فلوتاسیون به آن دست یافته ایم.
وی در ارتباط با مهمترین پروژه این شرکت گفت: ما مقدار زیادی سنگ آهن هماتیت، گوتیت و سیدریت با عیار ۳۵ درصد داریم که به دلیل عیار پایین قابل استفاده در کارخانجات ذوب آهن نیست. با اختراعی که توسط خود پژوهشگران و مهندسان سرمک انجام شده به تکنولوژی تبدیل سنگ آهن هماتیت به مگنتیت دست یافته ایم و می‌توانیم این محصول را به عیار ۶۲ درصد و قابل استفاده در صنعت فولاد برسانیم.

حسینقلی گفت: از جمله زیرساخت‌های اجرایی شدن این پروژه (یعنی دست یافتن به مگنتیت با عیار ۶۲ درصد) ساختن ۲ کوره است. در حال حاضر کوره اول ساخته شده و اکسید سرب و روی تولید می‌کند. ۷۰ درصد از عملیات احداث کوره دوم با نام آر اچ اف نیز به پایان رسیده است.
وی روند کار را این گونه توضیح داد: در حقیقت برای رسیدن به آهن اسفنجی باید هماتیت را به مگنتیت تبدیل کنیم و بعد از تبدیل کردن آن به پودر، این محصول را با مگنتسپراتور تر، پر عیار کنیم و در نهایت تبدیل به بریکت کنیم در این مرحله بریکت در کوره دوم وارد می‌شود و در ترکیب با زغال سنگ تبدیل به آهن اسفنجی می‌شود.
مدیر عامل شرکت معادن سرمک گفت: در کوره اول باید بتوانیم هماتیت را با ۵ درصد زغال سنگ تا ۶۵۰ درجه و نیم ساعت زمان حرارت بدهیم. بهره برداری از این پروژه در سال ۱۴۰۱ انجام می‌شود. در ایران تنها ۲ یا ۳ میلیارد تن سنگ آهن هماتیت داریم که به دلیل عیار پایین قابل استفاده در فولاد سازی نیست، با این نوآوری شرکت سرمک، امکان استفاده هماتیت در فولاد سازی فراهم می‌شود.

حسینقلی با اشاره به اینکه مشکلات صنعت سرب و روی تاکنون حل نشده باقی مانده، اظهار کرد: سال ۹۸ مطرح شد فعالان سرب و روی باید تا آخر سال عوارض صادراتی پرداخت کنند، اما هنوز هم این روند ادامه دارد. با اینکه انجمن سرب و روی به وزارت صنعت، معدن و تجارت نامه نوشته و شکایت خود را اعلام کرده، هیچ دردی دوا نشده و هیچ‌کس به مشکلات ما رسیدگی نمی‌کند.

وی با بیان اینکه فضای کسب و کار ما بسیار بر ضد تولید و اشتغال است، گفت: از جمله مهمترین معضلات بخش معدن را می‌توان به حقوق دولتی، سازمان‌هایی همچون منابع طبیعی و سازمان حفاظت از محیط زیست، وزارت کشور اشاره کرد. امروز وزارت صمت در ضعیف‌ترین موضع خود قرار دارد. متاسفانه ما که تحت نظارت این مجموعه هستیم و مجبور به تبعیت از تصمیمات هستیم.
وی در ارتباط با وضعیت کنونی معادن گفت: به استثناء معادن بزرگ دولتی و خصولتی که از رانت بهره می‌برند، در این سال‌ها میزان تولیدات و سرمایه‌گذاری بیش از ۵ هزار و ۵۰۰ معدن ایران به جای افزایش روندی کاهشی داشته است.
یکی از چالش‌هایی که بخش معدن با آن روبروست و دولت فعلی باید به سمت اصلاح آن حرکت کند، حذف مدیران ضعیف است.
حسینقلی رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های صنایع و معادن سرب و روی ایران گفت: امیدواریم مسوولین معدن روحیه فسادتیزی داشته باشد و به توسعه بخش معدن کمک کنند. ما انتظار داریم که بیشتر به دنبال اجرای قانون باشند و بخش نامه‌هایی که در گذشته صادر شده را با شهامت و بهره از نظر کارشناسان و تشکل‌های مربوطه اصلاح کنند.

منبع: ایران اکونومیست