تولید خودروهای الکتریکی هم که رو به رشد است خبر خوبی است زیرا با خودروهای الکتریکی حجم آلودگی هوای برآمده از وسایل حملونقل بسیار کاهش مییابد، البته موضوع فقط همین نیست. مواد معدنی ارمغان جدیدتری هم برای کمک به بهبود آبوهوای سیاره دارند. همین چند روز پیش پژوهشگران مرکز ملی اقیانوسشناسی انگلیس از وجود کوهی در اعماق اقیانوس اطلس خبر دادند که سرشار از تلوریم است، ماده معدنیای که در ساخت پنلهای خورشیدی پیشرفته استفاده میشود، پنلهایی که نور خورشید را به برق تبدیل میکنند و از نیاز به سوزاندن گاز و زغالسنگ برای تولید الکتریسیته میکاهند.
همه اینها میتواند نویدبخش روزهای خوبی باشد که البته فقط یک روی سکه است و بر روی دیگر سکه روایت دیگری نگاشته شده است.کنگو همان جایی است که در استثمار نیروی انسانی و بکارگیری کودکان در استخراج مواد معدنی مورد انتقاد قرار گرفته است و از ذخایر کبالت موجود در آن به بهای ریزش جان آدمی و استثمار کودکان بهرهبرداری میشود. بهای بهرهبرداری از ذخایر غنی موجود در بستر اقیانوس هم آسیب زدن به حیات دریایی گونههای مختلف گیاهی و جانوری است که تشکیل دوباره آنها سالها طول میکشد، اما چارهای هم نیست چون انسان به دلایل گوناگون خواهان مواد معدنی است. پس چه کنیم؟ مواد معدنی؛ آری یا نه؟ باید راه سومی هم وجود داشته باشد. مثل اینکه بخواهیم در یک روز بارانی از خانه خارج شویم. اگر برویم خیس میشویم و اگر نرویم باید از مقصد صرفهنظر کنیم، راه سومی هم وجود دارد، با چتر برویم. استخراج هم بکنیم حتی به نرخ آسیب زدن به محیطزیست و استفاده از توان انسانها، اما برای سبک کردن بار نیروی انسانی و آسیبهای زیستمحیطی چتر حمایتگری میخواهیم. حمایت، ذهن را به سمت و سوی قانون میبرد. اگر نیروی برتری بر فعالیتهای معدنی آنچنان نظارت داشته باشد که منصفانه از منافع معدنیها و محیطزیستیها حمایت کند، آرامش بیشتری بر سیاره حاکم خواهد بود؛ هم از جنبه مالی و هم از جنبه جانی.
ثمن رحیمیراد/ روزنامهنگار