بازار کم معامله و پررخوت، اما صبور باشید

به گزارش می‌متالز، مدیرعامل سبدگردان اکسیژن با بیان اینکه رفتار بازار سرمایه ایران مشابه تمام ادوار دور اول ریاست‌جمهوری در سال‌های گذشته، وارد فاز رکودی شده است، گفت: با وجود پیش‌بینی برخی از فعالان بازار، شرایط ماه‌های اخیر گواه بر حرکت بازار بر روند تاریخی خود است و عملاً به تعادل بلندمدت خود بازگشته است.

سهیل پورصادقی افزود: همچنین در دو سال گذشته، حجم معاملات بازار سرمایه مستمرا پایین آمده و خروج پول افراد حقیقی از بازار روزبه‌روز بیشتر شده است. به‌عقیده بنده بازار سرمایه پویا در ایران بازاری است که ارزش معاملات روزانه در آن حداقل یک میلیارد دلار باشد و بازاری که ارزش معاملات در آن بسیار پایین‌تر از مبلغ مذکور و سرعت گردش پول در آن به طور متوالی کاهنده باشد، نمی‌تواند با رشد قیمتی پایدار مواجه باشد.

وی در ادامه به دلایل رکود حاکم بر بازارسرمایه اشاره کرد و گفت: افزایش نرخ بهره داخلی و خارجی، کاهش نرخ‌های کالایی جهانی، نامشخص بودن سرنوشت مذاکرات برجام و اتفاقات تبعی آن (در هر دو صورت توافق یا عدم توافق)، افزایش فاصله نرخ دلار نیمایی از دلار آزاد، کاهش میزان و قیمت محصولات صادراتی شرکت‌ها در پی افزایش تخفیف‌های صادراتی روسیه، نامشخص بودن میزان و قیمت دسترسی صنایع انرژی‌بر به یوتیلیتی‌ها (برق، گاز و آب) در آینده، نامشخص بودن سرنوشت آزادسازی سهام عدالت و احتمال ادامه‌دار بودن تصمیمات یک‌شبه دولتی (همچون اعمال تعرفه بر محصولات صادراتی شرکت‌ها یا خروج محصولات از بورس کالا و اعمال قیمت‌های دولتی) آینده بازارسرمایه را با هاله‌ای از ابهام مواجه ساخته است.

این فعال بازار سرمایه ادامه داد: علی‌رغم پایین بودن نسبت P/E در بعضی صنایع و شرکت‌ها، با در نظر گرفتن مجموع شرایط اقتصادی و سیاسی موجود، مشخص نیست سودی که شرکت‌ها در سال گذشته ساختند، آیا امسال هم به‌همان میزان تکرار می‌شود یا خیر؟ البته در مقیاس کلان‌تر درآمد سرانه کشور (دلاری یا به قیمت ریال) نسبت به سال‌های گذشته تقریباً نصف شده است و به‌هر حال بهای این کاهش را تک‌تک آحاد اقتصادی باید به‌سهم خود بپردازند.

پورصادقی بیان کرد: بعضی از صنایع و شرکت‌های بورسی (عمدتا صادرات‌محور) در دوران تحریم، با افزایش سود قابل‌توجهی مواجه بوده‌اند که برای حاکمیت قابل‌پذیرش نیست؛ در حالی‌که وضع رفاه عمومی بدتر شده، وضعیت مالی بعضی شرکت‌ها بهتر از قبل شده و متاسفانه در ذهن بعضی مسوولان نیز بورس به‌عنوان عامل تورم جا افتاده؛ و با تصمیمات خلق‌الساعه به سود شرکت‌ها دست‌درازی شده است.

مدیرعامل سبدگردان اکسیژن تصریح کرد: به هر حال در اقتصادی که مدام در حال آب شدن و تحلیل رفتن است، امکان‌پذیر نیست که هم نرخ بهره پایین باشد هم قیمت ارز را پایین نگه داشت، اما به دنبال افزایش حقوق‌ها بود و یارانه‌ها (مستقیم و غیرمستقیم) را افزایش داد. رشد اقتصادی پایین و امکان تجارت با دنیا بسیار محدود باشد، اما انتظار ما این باشد که وضع بورس و شرکت‌ها خوب و همه آحاد اقتصادی با هم سود کنند! اقتصاد و سیاست‌گذاری اقتصادی عرصه مصالحه (tradeoff) بین پارامترهاست و به‌هر حال یک یا چند تا از آن‌ها باید به‌پای یک یا چند تای دیگر قربانی شده و هزینه بدهند.

وی در ادامه افزود: این‌که تا چه حد این هزینه را باید بورس و بورسی‌ها بپردازند (که به‌درست یا غلط فعلا از سایر آحاد اقتصادی متمول‌تر شمرده می‌شوند!)، امری است که فعلا نمی‌توان در مورد آن پیش‌بینی مشخصی داشت و بیش از حرف، باید در عمل سنجیده شود. به هر حال هر تصمیمی که به‌نفع هر یک از پارامتر‌ها گرفته شود، لاجرم بعضی پارامتر‌های اقتصادی را با مشکل یا حتی بحران مواجه می‌کند.

این کارشناس بازارسرمایه بیان داشت: جمیع جهات حاکی از این است که حداقل در کوتاه‌مدت نمی‌توان به بازگشت سریع پول به بورس امیدوار بود؛ به‌هر حال دست بسیاری از اشخاص از ورود به بازار سرمایه سوخته و پول بسیاری از آن‌ها از بین رفته بنابراین بازگشت اعتماد دوباره به بورس زمان‌بر است، اما این بدین معنا نیست که سرمایه‌گذاری در بورس دیگر توجیه ندارد.

پورصادقی اظهار داشت: در بلندمدت همیشه بورس بهترین بازار بوده و خواهد بود. همچنین برای سرمایه‌گذار حرفه‌ای، همین امروز هم سهم‌ها و صنایعی هستند که بسیار بیش از نرخ بهره بانکی، تورم یا رشد دلار به سرمایه‌گذار خود بازده می‌دهند و برای شخصی که خود را فعال حرفه‌ای بازار می‌داند و دائماً به امر سرمایه‌گذاری مشغول است، بازار فعلی به‌مراتب مطلوب‌تر از بازار گاوی (bullish market) سال ۹۹ است، وگرنه در بازار مثبت همه تحلیل‌گرند. فقط با این تفاوت که در بازار فعلی ابدا نباید توقع بازده از سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت داشت، بلکه باید دید بلندمدت داشت و البته در هر سهم و صنعتی نیز سرمایه‌گذاری نکرد.

به گفته این فعال بازارسرمایه؛ در حال حاضر بازار سرمایه کم‌معامله و پررخوت است که بازاری ملال‌آوری محسوب می‌شود، اما تجربه چنین بازاری برای فعالان قدیمی، مسبوق به سابقه است و امر جدیدی نیست. بازار سرمایه بعد از هر رشد هیجانی، رکود هیجانی را نیز تجربه می‌کند با این تفاوت که دوره رشد، بسیار کوتاه‌تر از دوره رکود است، اما به‌هر حال بازارسرمایه دوباره وارد فاز رونق می‌شود.

منبع: پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا)