تخلف ۲۰ ساله معدن شن و ماسه نوکنده/ خسارت به کشاورزی و تخریب جنگل‌های گلستان + تصاویر

به گزارش می‌متالز، با وجود این که سال هاست برداشت بی رویه شن و ماسه از ارتفاعات و دامنه کوه‌ها و اراضی حریم یا حاشیه سواحل، رودخانه ها، جنگل‌ها و مراتع در شمال کشور، منجر به تخریب محیط زیست، تغییر شکل فیزیکی کوهستان، افزایش احتمال وقوع سیل، آلودگی هوا، تشدید ریزگردها، آسیب دیدن منابع آب سطحی و زیرزمینی استان‌های شمالی شده و حتی نابودی جنگل‌های هیرکانی را به همراه داشته است، اما همچنان معادن شن و ماسه زیادی در گوشه و کنار سه استان شمالی کشور با مجوز وزارت صمت فعالیت می‌کنند و متاسفانه سازمان محیط زیست نیز قدرت لازم برای جلوگیری از فعالیت این معادن را ندارد.

تقریبا همه معادن شن و ماسه‌ای که در شمال کشور قرار گرفته اند، از وزارت صمت مجوز دارند، اما در بسیاری از موارد شاهد آن هستیم که همان مقررات تعیین شده توسط وزارت صمت و سازمان محیط زیست برای این معادن رعایت نمی‌شود. به طور مثال، طبق قانون برای کاهش تخریب اکوسیستم توسط معدن کاوی، فاصله بین دو معدن شن و ماسه نباید کمتر از ۲۰ کیلومتر باشد، اما در شرق استان مازندران و بسیاری از دیگر مناطق شمال کشور، فاصله بین دو معدن کمتر از این مقدار است.

همچنین در مجوز صادرشده برای معادن، معمولا یک عمق مجاز برای برداشت شن و ماسه از دل کوه یا روی زمین تعیین می‌شود، اما در بسیاری از معادن شمال کشور شاهد آن هستیم که معدن داران بیش از حد تعیین شده از دل زمین شن و ماسک برمی‌دارند؛ اتفاقی که مطابق اظهارات مهدی ابراهیم زاده، عضو شورای شهر نوکنده، حدود ۲۰ سال است یک نمونه آن در حوالی شهر نوکنده در شهرستان بندر گز استان گلستان رخ می‌دهد و آن طور که اهالی این شهر می‌گویند، متصدیان معدن شن و ماسه نوکنده، با استفاده از دستگاه سنگ شکن بیش از حدی که برایشان تعیین شده است، در دل زمین نفوذ کرده اند.

تخلف حداقل ۴ متری متصدیان معدن شن و ماسه نوکنده

ابراهیم زاده در توضیح بیشتر درباره وقوع تخلف در معدن شن و ماسه نوکنده گفت: معدن شن و ماسه شهر نوکنده در حوالی جاده بین المللی قرار گرفته است. به عبارت دیگر، این معدن در بالادست جاده بین المللی، در حد فاصل بین حریم جاده و جنگل و در اراضی مسطح واقع شده است. معدن شن و ماسه نوکنده حدود ۲۰ سال است فعالیت می‌کند و متصدیان آن از همان ابتدا مرتکب تخلف برداشت بیش از حد از عمق زمین شده اند.

وی افزود: در مجوز صادرشده از طرف سازمان صمت استان گلستان تاکید شده است که این معدن نباید بیش از ۴ متر به دل زمین نفوذ کند، اما بررسی‌های ما نشان می‌دهد که متصدیان معدن بین ۸ تا ۱۰ متر در دل زمین نفوذ کرده اند تا سود بیشتری از برداشت شن و ماسه به دست آورند؛ بنابراین متصدیان معدن و شن و ماسه عملا ۴ تا ۶ متر نسبت به مجوز صادرشده تخلف کرده اند. این اقدام نیز در دل زمین‌های بکر منطقه نوکنده انجام شده و حاصلخیزی بسیاری از زمین‌های اطراف معدن از بین رفته است.

این مقام محلی نوکنده ادامه داد: متاسفانه اخیرا متصدیان معدن نوکنده اقدام به احداث کارخانه آسفالت کرده اند و طبیعی است که اگر این کارخانه تاسیس شود، هم میزان برداشت شن و ماسه از عمق زمین بیشتر خواهد شد و هم با تشدید آلودگی هوا و سایر آلایندگی‌های زیست محیطی در جنگل‌های هیرکانی استان گلستان مواجه می‌شویم؛ زیرا معدن شن و ماسه در حریم جنگل قرار گرفته است.

وی در ادامه تاکید کرد: متصدیان معدن از همان ابتدا یک دستگاه سنگ شکن را برای برداشت شن و ماسه تهیه کردند که شرایط فعالیت آن به گونه‌ای است که برداشت ماسه تا کمتر از عمق هشت متر برای آن‌ها از نظر اقتصادی به صرفه نیست. به همین دلیل، متصدیان معدن شن و ماسه نوکنده خواه ناخواه ناچارند که به شکل غیرقانونی به برداشت بیش از حد شن از عمق زمین بپردازند.

تشدید گرد و غبار در نوکنده با فعالیت معدن شن و ماسه

ابراهیم زاده با تاکید بر آسیب زدن معدن شن و ماسه به منابع آب زیرزمینی نوکنده گفت: طبیعی است که هرچقدر عمق برداشت شن و ماسه از عمق زمین بیشتر شود، سطح سفره‌های آب زیرزمینی در منطقه نوکنده نیز پایین می‌آید و کشاورزی در این منطقه آسیب می‌بیند. این در حالی است که اهالی نوکنده اراضی زراعی و باغی زیادی را در این منطقه دارند که معیشت آن‌ها را تامین می‌کند.

عضو شورای شهر نوکنده ادامه داد: با توجه به تخریب محیط زیست توسط معدن شن و ماسه نوکنده، در سال‌های اخیر شاهد تشدید گرد و غبار در این منطقه بوده ایم. همچنین با توجه به این که این معدن در حریم جنگل قرار گرفته است، قطعا این گرد و غبار به همراه آلودگی هوای ناشی از رفت و آمد کامیون‌ها و سایر تجهیزات وابسته به این معدن، جنگل‌های هیرکانی منطقه نوکنده را مورد آسیب قرار داده است.

این مقام محلی نوکنده تاکید کرد: مردم شهر نوکنده در سال‌های اخیر، بار‌ها بابت تخلفات معدن شن و ماسه به دستگاه‌های مختلف شکایت کرده اند، اما با وجود این که تمام مسوولان محلی شهرستان بندر گز و برخی مدیران استان گلستان در جریان تخلفات معدن شن و ماسه هستند، ولی متاسفانه، چون بسیاری از آن‌ها به نوعی وامدار متصدیان معدن شن و ماسه هستند، شکایت‌های اهالی نوکنده از این معدن هنوز به جای خاصی جز اعمال برخی جرایم مالی محدود نرسیده است.

وی در پایان تصریح کرد: با وجود خسارت‌های فراوانی که معدن شن و ماسه نوکنده به محیط زیست منطقه ما وارد کرده است، تا کنون صرفا شاهد اعمال جریمه‌های نقدی محدودی برای این معدن بوده ایم؛ این در حالی است که اهالی نوکنده خواهان تعطیلی معدن هستند و اگر پیگیری آن‌ها از دستگاه‌های محلی به نتیجه نرسد، به زودی تجمعی را برای مخالفت با این معدن برگزار خواهند کرد.

منبع: رکنا