اثر توافق لجستیکی دو همسایه شمالی بر ایران

‌می‌متالز - مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران در گزارشی جدید برنامه جمهوری آذربایجان در حوزه حمل و نقل و اثر آن بر منافع ایران را بررسی کرد.

به گزارش می‌متالز، رئیس‌جمهور قزاقستان در سفر اخیر خود به جمهوری آذربایجان، توافقنامه‌های متعددی را امضا کرد که در حوزه حمل و نقل، انرژی، تجارت، راه‌آهن، هوافضا و توسعه دیجیتال بود. برنامه جامع توسعه همکاری بین جمهوری آذربایجان و جمهوری قزاقستان بین سال‌های ۲۰۲۶-۲۰۲۲ که توسط هر دو رئیس‌جمهور امضا شد، مهمترین توافق با هدف تحکیم روابط متقابل در بخش‌های مختلف بود.

الهام علی‌اف، رئیس جمهور جمهوری آذربایجان پس از امضای اسناد تاکید کرد که تمرکز دو کشور بر اولویت‌های فعالیت متقابل در زمینه حمل و نقل و لجستیک به ما امکان می‌دهد تا صادرات و واردات بیشتری انجام دهیم. محور اصلی همکاری دو کشور در حمل و نقل و لجستیک، استفاده از کریدور میانی یا کریدور کاسپین و ادغام مسیر چندوجهی زنگزور در آن است.

انتظار می‌رود تحقق پتانسیل کامل این کریدور به افزایش گردش مالی دوجانبه کمک کند که در نیمه اول سال ۲۰۲۲ به ۱۹۴میلیون دلار رسید. پیش‌بینی می‌شود گردش مالی تجاری دو کشور تا پایان سال جاری به ۴۸۰میلیون دلار برسد. در ماه ژوئن، وزرای خارجه جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ترکیه در باکو توافق کردند که همکاری بین سه کشور را تقویت کنند و اتصالات منطقه‌ای را از طریق توافق‌های موجود و جدید تقویت کنند.

طرفین توافق کردند که در راستای فعلیت یافتن پتانسیل‌های کریدور میانی یا ترانس خزر که از آسیای جنوب شرقی و چین شروع می‌شود و از قزاقستان، دریای خزر، جمهوری آذربایجان، گرجستان، ترکیه و بیشتر کشور‌های اروپایی می‌گذرد، سرمایه‌گذاری کنند.

بندر باکو (جمهوری آذربایجان)، بنادر آکتائو (قزاقستان) و بندر ترکمن‌باشی (ترکمنستان) مسیر‌های دریایی اصلی این کریدور حمل و نقل چندوجهی محسوب می‌شوند. از حدود ۱۰میلیون کانتینری که سالانه از چین به اروپا حمل می‌شود، ۹۶درصد از مسیر‌های دریایی انتقال پیدا می‌کنند و تنها ۴درصد باقی مانده از راه آهن ترانس سیبری استفاده می‌کنند که به آن کریدور شمالی نیز می‌گویند و به عنوان مهمترین مسیر خشکی راه ابریشم از قزاقستان عبور می‌کند.

جمهوری آذربایجان و ترکیه مدعی‌اند که کریدور میانی در مقایسه با کریدور شمالی به‌عنوان یک مسیر تجاری بین اروپا و آسیا، اقتصادی‌تر و وسیع‌تر است و مسافت سفر را ۲هزار کیلومتر کاهش می‌دهد. کریدور میانی همچنین از شرایط آب‌وهوایی مطلوب‌تری عبور می‌کند و زمان سفر را در مقایسه با مسیر دریایی ۱۵روز کوتاه می‌کند. علاوه بر این، کریدور میانه فرصت‌های بزرگی را برای حمل و نقل کالا در آسیا فراهم می‌کند تا با یکپارچه‌سازی اتصالات بندری در ترکیه، انتقال کالا به خاورمیانه، شمال آفریقا و منطقه مدیترانه تسریع و تسهیل شود.

جمهوری آذربایجان در یک سال اخیر تلاش‌های وسیعی برای توسعه کریدور میانی و به‌ویژه مسیر زنگزور انجام داده است و در این راستا کوشیده است تا همکاری کشور‌های آسیای مرکزی برای تبدیل این مسیر به مسیر اصلی حمل و نقل کالا در اوراسیا را جلب کند. روشن است که پیشرفت این کریدور و تبدیل شدن آن به مسیر اصلی حمل و نقل کالا در پهنه اوراسیا علیه منافع ژئواکونومیک ایران است.

منبع: فردای اقتصاد