ارزان‌فروشی گاز به عراق در آستانه «زمستان سخت»

به گزارش می‌متالز، احمد موسی، سخنگوی وزارت برق عراق، از پیگیری مذاکرات برای افزایش صادرات گاز از ایران به عراق خبر داد. او همچنین از تسویه کامل تعرفه‌های این محصول گفت.

صادرات گاز ایران در حالی دنبال می‌شود که براساس اعلام برخی تحلیلگران، ایران ظرفیت تولید ۸۵۰ میلیون مترمکعب این محصول را دارد. اما در سال‌های اخیر تنها ۶۰۰ میلیون مترمکعب تولید واقعی این محصول بوده است. به عبارتی در حال حاضر کشور با ۲۵۰ میلیون‌متر مکعب کسری دست و پنجه نرم می‌کند.

از مصادیق بارز این موضوع می‌توان به کسری ۶۱۰ میلیارد مترمکعبی گاز پارس جنوبی اشاره کرد که ۷۰ درصد نیاز کشور را تامین می‌کند. حتی جواد اوجی، وزیر نفت، نیز بار‌ها نسبت به بروز این کسری در زمستان هشدار داد.

عراق هنوز به ایران بدهکار است

فارغ از کسری گاز گمانه‌هایی از عدم تسویه تعرفه‌های پیشین از طرف عراق نیز حکایت دارند. حال باید دید با توجه به نزدیکی فصل زمستان و کسری موجود در ذخایر گازی، ایران چطور می‌خواهد با شرایط ابهام در پرداخت تعرفه‌ها، موضوع صادرات به عراق را دنبال کند؟

بنابر اعلام روابط عمومی شرکت ملی گاز ایران ، رابطه ایران و عراق همواره پایدار و مبتنی بر قرارداد فی‌مابین است و صادرات ایران به عراق تا امروز با رشد ۲۰ درصدی همراه بوده است.

این سازمان درباره تسویه حساب مالی عراق با ایران عنوان کرد: بخشی از مطالبات از عراق دریافت شد و بخش دیگری طبق فرایند قرارداد درحال پیگیری است؛ بنابراین هنوز مطالبات به صورت کامل تسویه نشده است. روابط عمومی شرکت گاز ایران میزان صادرات و سقف تعرفه تعیین‌شده را محرمانه خواند و از ارائه اطلاعات سر باز زد.

این شرکت همچنین از مذاکرات ایران و روسیه در حوزه واردات خبر داد. تعاملی که می‌تواند بر موضوع صادرات گاز ایران به عراق اثرگذار باشد. از آن جهت که ایران نسبت به واردات از روسیه اقدام و سپس به عراق صادر کند.

ایران به عراق تعهد صادراتی دارد؟

شرکت ملی گاز ایران درباره کسری موجود ذخایر ایران در آستانه زمستان بودن کشور اعلام کرد که میزان صادرات به حدی نیست که کشور را در معرض کمبود قرار دهد. در نهایت اگر کشور با شدت سرما مواجه شد به تامین سوخت نیروگاه‌ها و صنایع با گاز مایع پرداخته می‌شود. با این ساز و کار نه به جهت سرما و نه تعهدات صاداراتی مشکلی ایجاد نمی‌شود.

حمیدرضا صالحی، نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران، گفت: در قرارداد‌های گازی اولویت با تامین نیاز داخل است. یعنی درصورت افزایش مصرف، صادرات نباید انجام گیرد. البته این شرایط در صورتی است که ایران تعهدی به کشور صادرکننده نداشته باشد.

وی افزود: کشور در حال حاضر نیاز به سرمایه‌گذاری در زمینه تولید دارد تا بتواند تولید واقعی را با توجه به ظرفیت‌های موجود رشد دهد. چراکه در درصورت ادامه روند عدم سرمایه‌گذاری کسری هر سال بیشتر می‌شود. برنامه صادرات گاز باید در فصل تابستان که نیاز کشور کمتر است انجام شود.

ایران ارزان‌فروشی می‌کند؟

صالحی درباره میزان و تعرفه درنظرگرفته‌شده برای صادرات گاز عنوان کرد: احتمالا این قرارداد تمدید تعهدات قبلی باشد. در گذشته میزان صادرات حدود ۱۰ میلیون تا ۵۰ میلیون مترمکعب بود. تعرفه درنظرگرفته‌شده در این تعهدات بین ۲۰ تا ۲۵ سنت تعیین شد که در مقایسه با سقف قیمت جهانی بسیار ناچیز است. قیمت جهانی در حال حاضر چهار تا پنج برابر تعرفه صادراتی ایران است.

او در پایان خاطرنشان کرد: اینکه ایران منابع انرژی را با چنین قیمتی به عراق بفروشد چندان توجیه‌پذیر نیست. ضمن آنکه فصل زمستان نزدیک و کمبود گاز بر کشور سایه انداخته است.

بر اساس این گزارش ایران در حالی صادرات ارزان به عراق را دنبال می‌کند که با کسری بیش از ۲۰۰ میلیون مترمکعبی گاز مواجه است. نکته حائز اهمیت آنکه به گفته روابط عمومی شرکت ملی حتی تعرفه‌های حاصل از صادرات هم به صورت کامل تسویه نشده است. در حالی که وزیر برق عراق مدعی پرداخت کامل تعرفه‌هاست.

با این حساب آیا صادرات این محصول در شرایطی که کشور با کسری مواجه است و تعرفه‌ها به‌صورت کامل پرداخت نشده، توجیه‌پذیر است؟

همچنین شرکت ملی از امضای تعهدی میان دو کشور برای مبادله گاز خبر داد. این در حالی است که اگر کشور در آستانه ورود به فصل زمستان با مشکل کسری در داخل مواجه شود قادر به لغو تعهد نیست؛ بنابراین ممکن است مجبور به قطع انرژی داخل شود تا به تعهدات خود برای صادرات گاز عمل کند.

منبع: تجارت نیوز