به گزارش میمتالز، با گذشت دو دهه پس از سرگیری روابط همه جانبه تهران و بغداد، پس از حمله آمریکا به عراق و سرنگونی رژیم سابق این کشور در سال ۲۰۰۳، روابط سیاسی تهران و بغداد استراتژیک توصیف میشود. با این حال، به گفته ناظران ایرانی، مبادلات تجاری بین آنها به سطح مطلوبی نرسید.
دو سال پس از به دست گرفتن زمام قدرت توسط دولت ابراهیم رئیسی و تاکید مکرر آن مبنی بر توجه بیشتر به روابط تجاری با کشورهای همسایه و تعیین مرزهای محافل ایرانی در آن زمان نقشه راهی برای ارتقای مبادلات تجاری با عراق به ۲۰ میلیارد دلار؛ آمارهای رسمی حاکی از کاهش تجارت مشترک طی ماههای گذشته است.
گمرک ایران در تازهترین گزارش تجارت خارجی تهران، از بهبود صادرات ایران به عراق طی هفت ماه گذشته (از ۳۰ اسفند) خبر داد که تا ۳۰ مهرماه به ۴ میلیارد و ۲۹ میلیون دلار رسید.
مرتضی عمادی، سخنگوی گمرک ایران، تجارت غیرنفتی کشور با جهان را در هفت ماهه سال جاری بالغ بر ۸۱ میلیون و ۳۰ هزار تن به ارزش ۶۰ میلیارد و ۱۳۳ میلیون دلار اعلام کرد که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر ارزشی ۱۰ درصد افزایش و از نظر وزنی ۱۷.۶ درصد کاهش داشته است. در جزئیات، خالص صادرات کالاهای غیرنفتی ایران در هفت ماه گذشته به ارزش ۲۸ میلیارد و ۴۰۶ میلیون دلار بالغ بر ۶۱ میلیون و ۲۸۳ هزار تن بوده و در همین مدت ۱۹۷۴۷۰۰۰ تن به ارزش ۳۱۷۲۷۰۰۰۰۰۰ دلار وارد کرده است.
بر اساس گزارش گمرک ایران، چین با ارزش ۹ میلیارد و ۱۸۱ میلیون دلار در صدر فهرست کشورهای دریافت کننده کالای ایرانی قرار دارد و پس از آن عراق با ارزش ۴ میلیارد و ۲۹ میلیون دلار، امارات متحده عربی نیز با ارزش ۳ میلیارد و ۴۷۶ میلیون دلار در رتبههای بعدی قرار دارد؛ و سپس ترکیه ۳ میلیارد و ۸۱ میلیون دلار کالای ایرانی و در نهایت هند به ارزش یک میلیارد و ۹۸ میلیون دلار در این فهرست قرار میگیرند.
گزارشهای گمرک ایران نشان میدهد که ارزش واردات از عراق طی هفت ماه گذشته بالغ بر ۱۵۰ میلیون دلار بوده و تراز تجاری کشور در مدت مشابه به سمت واردات گرایش پیدا کرده و چرخش منفی به خود میگیرد.
علاوه بر این، آمار رسمی از واقعیت تجارت خارجی ایران نشان میدهد که عراق در رتبه دوم فهرست واردکنندگان کالاهای ایرانی قرار گرفته است.
با این حال، حجم صادرات این کشور به همسایه شرقی، آن را واجد شرایط قرار ندادن در بین ۵ صادرکننده برتر کالا به ایران نمیداند که نشان از روابط تجاری یکپارچه بین آنهاست.
کاهش صادرات عراق به ایران در مدت زمان بسیار کوتاهی اتفاق میافتد. گزارشهای قبلی سازمان گمرک ایران حاکی از آن بود که واردات تهران از عراق در سال گذشته بالغ بر دو میلیون و ۲۰۰ هزار تن به ارزش بیش از یک میلیارد دلار بوده که نسبت به سال قبل ۷۰۰ درصد افزایش داشته است.
دبیرکل اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق، افزایش واردات از عراق طی سال گذشته را ناشی از مشکلات انتقال درآمدهای صادراتی ایران به این کشور دانست. با توجه به تحریمهای نقل و انتقالات مالی، تهران در سال گذشته مبالغ کالاهای مورد نیاز خود را از وجوه خود در بانکهای عراق پرداخت و سپس از طریق زمینهای مشترک به خاک ایران وارد کرد.