سال پرچالش فولادی‏‏‌ها در خط پایان

‌می‌متالز - سال ۱۴۰۱ سال چندان خوبی برای فولادسازان نبود و تولیدکنندگان این صنعت استراتژیک با چالش‌هایی روبه رو بودند که سبب شد به اهداف ترسیم شده خود در این سال دست پیدا نکنند. یکی از مهم‌ترین چالش‌های فولادسازان، تامین انرژی بود، به گونه‌ای که قطع برق آن‌ها در فصل تابستان و همچنین قطعی گاز در زمستان، روند تولید آن‌ها را با کندی روبه رو کرد؛ تا جایی که زنجیره تولید فولاد ایران که روزانه ۴۰ میلیون مترمکعب گاز طبیعی مصرف می‌کند، در سال‌جاری بر اساس ابلاغ دولت، مصرف گاز این واحد‌ها را تا ۱۴ میلیون مترمکعب در روز کاهش می‌دهند؛ به عبارتی این میزان به معنای قطع شدن بیش از ۷۲‌درصد سهمیه گاز این صنعت به شمار می‌رود، گازی که برای برخی بخش‌های زنجیره تولید در فولاد به مثابه مواد اولیه به شمار می‌رود نه الزاما سوخت.

به گزارش می‌متالز، در سال‌جاری تولیدکنندگان فولاد علاوه بر دست و پنجه نرم کردن با چالش تامین انرژی با مشکلات دیگری از جمله گران شدن نرخ ارز نیز مواجه بودند. نوسان و افزایش نرخ ارز سبب گران شدن برخی مواد اولیه و لوازم یدکی و... آن‌ها شد که در نهایت به افزایش قیمت تمام شده محصولات آن‌ها انجامید و از این مسیر نیز بازار را تحت تاثیر خود قرار داد.

سال‌جاری، سال خوبی برای فولادی‌ها نبود

محمدحسین بصیری عضو هیات مدیره هلدینگ گسترش صنایع و معادن ماهان عنوان کرد: سال‌جاری برای تولیدکنندگان فولاد سال خوبی نبود، چراکه در این سال فولادسازان با چالش‌های بسیاری روبه رو بودند که بازده عملکرد آن‌ها را تنزل داد. به دلیل عملکرد ضعیف دولت، نداشتن آینده نگری و دید بلندمدت، تامین نشدن زیرساخت‌های اساسی مانند برق و گاز و... بیشتر فولادسازان به اهداف ترسیم شده خود در این سال دست نیافتند. بصیری در ادامه با اشاره به این موضوع که یکی از چالش‌های اساسی فولادسازان در زمینه تامین انرژی بود، گفت: فولادسازان در سال‌جاری در تابستان با قطعی برق و در زمستان با قطعی گاز روبه رو بودند و این موضوع روند تولید آن‌ها را برهم زد؛ مصرف روزانه گاز خانگی در کشور حدود ۶۲۰ میلیون مترمکعب است، این در حالی است که مصرف صنایع فولاد به ۴۰ میلیون مترمکعب در روز نمی‌رسد که از این میزان مصرف حدود ۱۴ میلیون مترمکعب روزانه به آن‌ها اختصاص داده شده است. با توجه به این شرایط بسیاری از شرکت‌ها تعطیل یا نیمه تعطیل شدند و با ضرر‌های میلیاردی روبه رو شدند، از سوی دیگر این روند تولید بر گران شدن محصولات فولادی نیز به نوبه خود تاثیرگذار بود. وی در ادامه یادآور شد: همچنین در تابستان نیز شاهد بودیم که قطعی برق بیشتر بر دوش فولادسازان بود و این تولیدکنندگان از این ناحیه نیز متحمل ضرر‌های بسیاری شدند.

این عضو هیات مدیره هلدینگ گسترش صنایع و معادن ماهان در ادامه با اشاره به وضعیت بازار فولاد در سال‌جاری عنوان کرد: قیمت‌گذاری در زنجیره فولاد در سال‌جاری در حالت تعادل نبود، چراکه ما شاهد افزایش کاذب قیمت آهن اسفنجی بودیم و این در حالی بود که تولیدکنندگان صنایع پایین دست مانند تولیدکنندگان تیرآهن یا میلگرد و... محصولات خود را با قیمت پایین‌تر و گاهی با ضرر و زیان به فروش رساندند.

بصیری در پاسخ به این پرسش که افزایش قیمت ارز چه تاثیری بر بازار فولاد داشت، عنوان کرد: افزایش نرخ ارز در سال‌جاری در کل روی اقتصاد و بازار کشور تاثیرگذار بوده است. با گران شدن قیمت ارز قیمت تمام شده مواد اولیه، ابزار یدکی و... که با قیمت ارز در ارتباط است، نیز افزایش پیدا کرده است و به تبع سبب افزایش گرانی محصول آن‌ها در بازار می‌شود. افزایش نرخ ارز در سال‌جاری فشار سنگینی بر تولیدکنندگان وارد کرد.

وی در پاسخ به این پرسش که گران شدن نرخ ارز، سبب افزایش صادرات برای تولیدکنندگان در سال‌جاری نشد، گفت: هرچند افزایش نرخ ارز فرصت بیشتری را برای صادرات فراهم می‌کند، اما سیاستگذاری‌های داخلی و عوارضی که برای صادرات در نظر گرفته شد، زمینه ساز کاهش میزان صادرات در سال‌جاری بود. عوارض یک‌ماهه که در ابتدای سال‌جاری برای محصولات فولادی در نظر گرفتند، سبب شد که فولادسازان مشتریان خود را در بازار‌های هدف از دست بدهند و در این میان روسیه به سرعت خود را جایگزین ما در این بازار‌ها کرد.

این عضو هیات مدیره هلدینگ گسترش صنایع و معادن ماهان همچنین در پاسخ به این پرسش که چشم انداز سال آینده را برای فولادسازان چگونه ارزیابی می‌کنید، گفت: با توجه به شرایط کنونی، چشم انداز چندان مطلوبی را نمی‌توان برای سال آینده متصور بود، مگر اینکه دولت سیاست‌های حمایتی اتخاذ کند تا تولیدکنندگان بتوانند از این تنگنا‌ها عبور کنند.

دلایل کاهش صادرات فولاد

امسال تولیدکنندگان فولاد با کاهش میزان صادرات روبه رو شدند. کارشناسان برای کاهش صادرات ایران دلایل مختلفی عنوان می‌کنند که از جمله می‌توان به نبود ثبات در بازار و قیمت‌ها و قوانین دست وپاگیر در این زمینه اشاره کرد. چندی پیش زکریا نایبی مدیر تحقیق و توسعه شرکت فولاد پردیس آذربایجان عنوان کرده بود: در سال‌جاری با افزایش تولید و کاهش صادرات مواجه بوده ایم که افزایش تولید فولاد دلایل خود را دارد و البته کاهش صادرات نیز با دلایل خود همراه است. البته در میان ۱۰ کشور نخست تولیدکننده فولاد، تنها ایران و هند افزایش تولید داشته‌اند و سایر کشور‌ها یا ثابت مانده اند یا میزان تولید آن‌ها روندی کاهشی داشته است.

نایبی در ادامه با اشاره به دلایل افزایش تولید فولاد در داخل عنوان کرد: به دلایل مختلفی میزان تولیدات فولاد در کشور نسبت به سال گذشته افزایشی بوده که در این راستا باید به این موضوع اذعان کرد که میزان تولید فولاد در سال ۱۴۰۰ به دلیل مواجه شدن واحد‌های فولادی با قطعی ناگهانی برق و گاز با کاهش همراه شد، از همین رو تولیدات امسال نسبت به سال گذشته افزایش پیدا کرده است.

وی افزود: چالشی که تولیدکنندگان فولاد سال گذشته به شدت با آن روبه رو بودند، این مساله بود که در تابستان با قطعی برق و در زمستان با قطعی گاز روبه رو شدند که میزان تولیدات آن‌ها را با کاهش شدید روبه رو کرد، اما هم اکنون فولادسازان می‌دانند که از این به بعد در تابستان و زمستان مشکل کمبود برق و گاز را خواهند داشت و با برنامه ریزی‌ای که انجام داده اند، قادر شده اند میزان تولید خود را بر اساس برنامه به پیش ببرند، از این رو تا حدی موفق شده‌اند این چالش را نسبت به سال گذشته مدیریت کنند.

این کارشناس صنعت فولاد در ادامه با اشاره به کاهش میزان صادرات در سال ۱۴۰۱ خاطرنشان کرد: یکی از مشکلات عمده ما در زمینه صادرات، نداشتن شرایط و قوانین ثابت در این زمینه است که گاه با بخشنامه‌های مختلف و گاه با نوسان نرخ ارز و دلار ثبات صادرکنندگان را متزلزل می‌کند، این در حالی است که مشتریان خارجی روی تولیدکننده و فروشنده حساب باز می‌کنند و بر اساس آن برنامه ریزی می‌کنند، اما هنگامی که با نبود ثبات لازم روبه رو می‌شوند، بدون شک ترجیح می‌دهند از بازار ایران خارج شوند.

منبع: دنیای اقتصاد