به گزارش می متالز، یزد در حقیقت به عنوان دومین استان معدنی ایران، سرشار از منابع بسیار غنی و نعمتهای بیشمار زیرزمینی است و برای بهرهمندی از این نعمتها و استفاده برابر و عادلانه از آن از سوی نسل حاضر و حفظ آن برای آیندگان، نیازمند برنامهریزی هدفمند است. یزد با فعالیت بیش از ۳۴۰۰ واحد صنعتی و اشتغال حدود ۱۰۰ هزار نفر در این بخش، چهارمین استان توسعهیافته صنعتی است که رتبه نخست کشوری را از لحاظ تنوع بیش از ۵۰ نوع ماده معدنی دارد. همچنین رتبه سوم تولید فولاد را در سطح ملی در اختیار دارد. هماکنون بیش از ۸۰۰ نوع کالا در کارخانههای استان تولید میشود و در آینده از لحاظ تولید سنگ آهن، خاک صنعتی و باریت، رتبه نخست را از آن خود خواهد کرد. در این شرایط و با وجود معادن بزرگی همچون مجتمع معدنی چادرملو، سنگ آهن مرکزی ایران (بافق) و دومین معدن سرب و روی جهان در مهدیآباد مهریز، باز هم هر روز شاهد کشف معدنی جدید در این استان هستیم.
به گفته مسئولان در ۹۰ درصد مساحت استان، پهنه معدنی وجود دارد که در ۲۸ پهنه به میزان ۱۰هزار کیلومتر مربع اکتشاف شد. به تازگی نیز بزرگترین معدن سنگ آهن ایران با ذخیره ۲ میلیارد تن در عمق ۱۵۰۰متری زمین و با خلوص ۷۰ درصد در مسیر جاده یزد - طبس کشف شد که این کشف چراغی را در برابر معدنکاران و بخش صادرات استان روشن کرده است.
البته استان یزد به لحاظ سنگهای تزئینی نیز جزو استانهای سرآمد کشور است و حدود ۲۸ نوع سنگ گرانیت از انواع سنگهای تزئینی در معادن این استان وجود دارد. این تنوع در کشور بینظیر است، بهطوری که سنگ گرانیت درجه۱ بین استانهای کشور فقط در معادن استان یزد، استخراج و فرآوری میشود. استان یزد از نظر دارا بودن معادن فراوان سنگ تزئینی از درجه بالایی در میان استانها برخوردار است. براساس نمودار توزیع فراوانی معادن در استان یزد، معادن مصالح ساختمانی از فراوانی بیشتری نسبت به سایر معادن برخوردار بوده و معادن سنگ تزئینی موجود شامل انواع تراورتن، چینی، مرمریت و گرانیت است که بیشترین تعداد متعلق به گرانیت و مرمریت است. وجود منابع غنی معدنی در استان یزد، انتظارها را برای توسعهیافتگی این منطقه افزایش داده و صنایع معدنی این استان رو به رشد است. بیش از یک میلیون تن انواع سنگهای تزئینی این استان در سال ۹۳ به کشورهای عراق، ترکیه و جمهوری آذربایجان صادر شد. استان یزد یکی از قطبهای سنگ تزئینی کشور است. ارزش صادرات این سنگهای تزئینی نزدیک به ۱۲۰ میلیون دلار است که سهم قابل توجهی از صادرات محصولات غیرنفتی استان یزد را به خود اختصاص داده است.
استان یزد با وجود معادن کشف شده همچنان زمینههای کشف معادن جدید را در دل خود دارد. بنابراین اکتشاف این معادن به نوعی درخور توجه است. در این زمینه، بهروز برنا، معاون پیشین اکتشاف سازمان زمینشناسی عنوان کرد: استان یزد یکی از استانهایی است که ظرفیت زیادی از نظر معدن دارد. سازمان زمینشناسی، کشف معادن در استان یزد را جزو اولویتهای نخست خود قرار داده و در این زمینه نیز اکتشافهای مهم و جدی انجام داده است. برنا در ادامه، با اشاره به روشهای سنتی که در گذشته برای کشف معادن به کار گرفته میشد، خاطرنشان کرد: مسئله قابل توجه در زمینه اکتشاف معدن این است که توجه جدی به اکتشافات نوین با استفاده از دادههای ژئوفیزیکی هوایی نمیشود. البته سازمان زمینشناسی در بخشی از مناطق، اکتشاف ژئوفیزیکی هوایی را با فواصل پروازی کوتاه۵۰متری به پایان رسانده است. وی با اشاره به اینکه استان یزد یکی از مهمترین منابع سرب، روی و گاه طلاست، یادآور شد: با توجه به این مواد معدنی، عملیات اکتشافی روی منطقه راور، اردکان و بهآباد انجام شده است. حتی مناطق ظرفیتدار نیز معرفی شدهاند، بهویژه برای آهن که در منطقه ایران مرکزی قرار دارد و بخش عمدهای از آن در استان یزد است، اقدامهای اساسی انجام شده است. معاون پیشین اکتشاف سازمان زمینشناسی در ادامه خاطرنشان کرد: چند محدوده نیز برای اکتشاف در این استان به سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) واگذار شده است، مانند اکتشاف در مناطقی که هم آهن، هم فسفات آذرین و هم خاکهای نادر دارند. چند محدوده نیز به بخش خصوصی واگذار شدهاند. برای مثال میتوان به مس احمدآباد اشاره کرد که به بخش خصوصی واگذار شده است، همچنین آهن کمیجان بهوسیله سازمان زمینشناسی مورد بررسی قرار گرفت.
برنا در ادامه خاطرنشان کرد: در مناطق نودشن یزد، منطقهای که دارای سرب و روی است، همراه با مس و گاه طلا دیده شده است. همچنین پایینتر از این منطقه، یک محدوده آهندار کشف شده که قرار است روی آن مناطق هم کار کارشناسی انجام شود. وی افزود: علاوه بر موارد یادشده برای نخستینبار یک مس رسوبی در منطقه راور اردکان مشاهده شده که به دلیل تبخیرهایی که در این منطقه وجود دارد، پتاس، منیزیم و دیگر مواد معدنی به منظور اکتشافات تکمیلی معرفی شدهاند. برنا تاکید کرد: اکتشافات در استان یزد همچنان ادامه دارد، به طوری که چند پهنه وجود دارد که کارهای اکتشافی آن در دست اقدام است. از آنجا که استان یزد از مواد معدنی برخوردار است، باید در زمینه اکتشاف به سمت اکتشاف نوینتر گام برداشت. در برخی محدودهها، اکتشاف در وسعت ۱۰۰ هزار متر به پایان رسیده و برخی محدودههای ژئوشیمی تا ۲۵هزار متر نیز پیش رفتهاند. وی در ادامه تصریح کرد: همچنین در محدوده یزد – سبزوران به محدوده پلاتین رسیدیم که آهن آن به بخش خصوصی واگذار شده است. در بخش خصوصی نیز اکتشافات همچنان ادامه دارد. برای مثال در منطقه جنوب غرب یزد که منطقه بسیار خوبی است و در دست بخش خصوصی قرار دارد، کارهای اکتشاف در حال انجام است.