ایران از زغال سنگ به منابع تجدیدپذیر تغییر جهت می‌دهد؟

‌می‌متالز - در حالی که بسیاری از کشور‌های توسعه‌یافته سال‌هاست از سوخت‌های فسیلی به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر تغییر جهت داده‌اند، اما برخی کشور‌ها از جمله ایران فعلا بیشترین فشار روی استخراج سوخت از معادنی نظیر زغال سنگ گذاشته‌اند و هر سال با این پافشاری شهروندانی را به کام مرگ می‌فرستند. این در حالی است صندوق بین‌المللی پول از فرصت ۸۵ تریلیون دلاری جهان برای چرخش به سمت منابع تجدیدپذیر گزارش داده است.

به گزارش می‌متالز، در شرایطی که جهان در حال گذر از زغال‌ سنگ است، اقتصاد ایران هم‌چنان بر پایه تسریع استخراج و فرآوری زغال‌ سنگ مدیریت می‌شود.

شیوه مدیریتی که اخیرا ۵۲ شهروند را بدون توجه کافی به ایمنی معادن زغال سنگ به کام مرگ فرستاد. هم‌چنان بسیاری از صنایع کشور مانند فولاد و سیمان هم به زغال‌ سنگ وابسته هستند.

این اتفاق باعث شده حتی تولید زغال سنگ نه‌ تنها روند صعودی بگیرد و برای عقب‌نماندن از آن ایمنی معدن‌کاران صرفا شبیه به یک شوخی شود. فرصت ۸۵ تریلیون دلاری گذار از زغال‌ سنگ جهان در حال گذار تدریجی از زغال‌ سنگ به سوی انرژی‌های پاک است.

صندوق بین‌المللی پول اخیرا اعلام کرد که تسریع در خروج تدریجی زغال‌ سنگ حتی می‌تواند فرصت اقتصادی جهانی به ارزش ۸۵ تریلیون دلار ایجاد کند. آن‌ طور که بررسی‌ها نشان داده، استخراج زغال‌ سنگ و بهره‌برداری از آن، روند آسان و ارزانی نیست و سوخت‌های جایگزین که همان انرژی‌های تجدیدپذیر هستند، در اکثر موارد بسیار ارزان‌تر از زغال‌ سنگ و دیگر سوخت‌های فسیلی تمام می‌شوند.

انتشار کربن موضوع مهمی است که در دستور کار سیاست‌مداران جهان قرار دارد و اگر ایران به ردپای کربنی تولید کشور توجه کافی نداشته باشد، در چندین سال آینده به دنبال صادرات تولید کشور، متحمل جریمه کربن خواهد شد.

از این رو، لازم است که مطابق سیاست‌های جهان حرکت کرد و کاهش سهم زغال‌ سنگ و انتشار کربن را در دستور کار قرار داد. جایگاه ایران در استفاده از زغال‌ سنگ حال نیاز است که به جایگاه ایران در استخراج و فرآوری زغال‌ سنگ پرداخته شود. ایران ۰.۱۳ درصد از کل ذخایر زغال‌ سنگ دنیا را در اختیار دارد و از این نظر در جایگاه ۳۰ ام دنیا قرار گرفته است.

به‌ طور کلی بیش از ۵۶۰۰ معدن فعال در سطح کشور وجود دارد که از این مقدار ۱۱۵ معدن مربوط به زغال‌ سنگ است. در حال حاضر تولید زغال سنگ خام در سال حدود ۴.۵ میلیون تن است و زغال‌ سنگ فرآوری شده که اصطلاحا کنسانتره گفته می‌شود، حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن در سال است.

همچنین مصرف زغال‌ سنگ کنسانتره در کشور سالانه حدود ۳.۵ میلیون تن است که از این میزان، یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن از منابع داخلی و مابقی از محل واردات تامین می‌شود. این میزان زغال‌ سنگ عمدتا در نیروگاه‌ها و به جهت تولید برق و همچنین صنایع فولاد، سیمان، ذوب‌آهن و ... استفاده می‌شود.

عمدتا کشور‌های در حال توسعه، به سوخت‌های فسیلی وابسته هستند. زغال‌ سنگ و دیگر سوخت‌های فسیلی، همواره موتور محرکه اقتصاد‌های نوظهور بوده‌اند. حال، اما چهره جهان تغییر کرده است. جهان به دنبال معایب سوخت‌های فسیلی و تجدیدناپذیر بودن آنها، برنامه‌های متعددی برای اقتصاد‌های در حال توسعه دارد تا بتوانند از منابع بی‌پایان انرژی به جهت رشد و توسعه اقتصادی استفاده کنند.

اما ایران همواره از این برنامه‌ها عقب مانده است. ایران با تسهیل و رفع موانع ورود انرژی‌های تجدیدپذیر، کمک قابل‌توجهی به صنایع کشور و بالاخص حوزه انرژی کشور خواهد داشت و بسیاری از ناترازی‌ها مانند برق و گاز را می‌تواند در زمان کوتاه‌تری جبران کند. گذار از زغال‌ سنگ به انرژی‌های تجدیدپذیر نیز در همین زمینه تعریف می‌شود.

منبع: روزگار معدن