به گزارش میمتالز، مداخله دولت پرو در برابر استخراج غیرقانونی طلا در منطقه «مادره ددیو» موفق شد این فعالیت را برای چند سال متوقف کند و معدنچیان را به سمت امتیازاتی سوق دهد که امکان استخراج معادن را فراهم میکند.
عملیات مرکوری که بین سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰ اجرا شد، منجر به رهاشدن تقریبی تمام سایتهای استخراج غیرقانونی معدن در لاپامپا شد (منطقهای که در نزدیکی یک پارک ملی بزرگ قرار دارد) اما در حالی که از آن زمان در مناطق آسیبدیده بازسازی جنگلها صورت گرفته است، این امر با نرخهای بالاتر جنگلزدایی در مناطق معدنی قانونی که معدنچیان به آنجا نقل مکان کردهاند، باعث شده تا امر بازسازی جنگلها خنثی و بینتیجه باشد.
کارشناسان میگویند این تلاشها ناپایدار بوده است، زیرا اجرای قانون در منطقه کاهش یافته و معدنچیان شروع به بازگشت به مناطقی کردهاند که دولت قصد کوچاندن معدنچیان از آنجا را داشت و همهگیری COVID-۱۹ نقش مهمی در کاهش بودجههای اجرایی این عملیات داشت.
بین سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۰، دولت پرو از طریق یک ابتکار بیسابقه به نام «عملیات مرکوری»، استخراج غیرقانونی طلا در «مادره ددیو»، در منطقه آمازون جنوب شرقی را سرکوب کرد، اما طبق یک مطالعه که به تازگی صورت گرفته است، معدنچیان در حال بازگشت به مناطقی هستند که عملیات آنها را از آنجا راند، زیرا اجرای آن تا حدی به دلیل همهگیری COVID-۱۹ کاهش یافته است.
تلاش هماهنگ دولت منجر به پیروزی اولیه و خوبی برای کشور پرو در مقابل معدنچیان در لاپامپا شد. منطقهای به مساحت ۱۰۰ هزار هکتار واقع در نزدیکی ذخیرهگاه ملی تامبوپاتا، پارکی در آمازون که پر از تنوعزیستی است. این منطقه در سمت جنوبی بزرگراه بین اقیانوسی قرار دارد که بنادر اقیانوس آرام پرو را به سواحل اقیانوس اطلس برزیل متصل میکند.
طبق یک مطالعه در سال ۲۰۲۲ که توسط آژانس توسعه بینالمللی ایالات متحده انجام شد، استخراج طلای مصنوعی که ۹۰ درصد آن غیرقانونی یا غیررسمی است، حداقل نیمی از اقتصاد منطقه کمجمعیت مادره ددیو را تشکیل میدهد و حدود ۵۰ هزار معدنچی را پشتیبانی میکند.
اما این فعالیتهای مخرب حداقل ۱۰۰ هزار هکتار از جنگلهای بارانی آمازون در «مادره ددیو» را به دلیل شیوههای ضعیف استخراج معدن بین سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۰ از بین برده است و بر اساس مطالعه آژانس توسعه بینالمللی ایالات متحده، تخمین زده میشود که حدود ۷۸ درصد از بزرگسالان در پورتو مالدونادو، پایتخت ایالت، به دلیل سطح جیوه بالاتر از استانداردهای بینالمللی در شرایط خطرناکی هستند. بر اساس تصاویر ماهوارهای مانیتورینگ، از آغاز عملیات مرکوری که ۱۲۰۰ افسر پلیس، ۳۰۰ سرباز و ۷۰ دادستان مستقر شدند، جنگلزدایی ناشی از استخراج غیرقانونی معادن ۹۲ درصد کاهش یافته است (از ۱۷۳ به ۱۴هکتار در ماه) بر اساس گزارش پروژه آمازوناند (MAAP)، پس از عملیات مرکوری، جنگلزدایی مرتبط با استخراج طلا در ۶ سایت معدنی در مادره ددیو، از جمله لاپامپا، ۷۸ درصد کاهش یافت.
بر اساس مطالعه اخیر منتشرشده در Conservation Letters، اکثر معدنچیانی که در مناطق مورد حمله قرار گرفتهاند، به سمت شمال بزرگراه بین اقیانوسی، به منطقهای که در آن استخراج غیررسمی مجاز بود، موسوم به «راهروی معدنی» تعیین شده توسط دولت، نقل مکان کردند. عملیات اجرایی به صورتی هماهنگ در هدف اصلی خود یعنی تعطیلی عملیات استخراج غیرقانونی و دور نگهداشتن معدنچیان موفق شد. براساس همین گزارش، مقامات سه پایگاه پلیس را در این منطقه ایجاد کردند و حملات منظم ضد معدنکاری را برای از بین بردن تجهیزات و دستگیری معدنچیان انجام دادند.
این مطالعه تاکید داشت در حالی که این مداخله در توقف فعالیتهای استخراج غیرقانونی طلا در لاپامپا موفقیتآمیز بود، فعالیتهای مخرب در مناطق قانونی افزایش یافت و بسیاری از نگرانیهای زیستمحیطی مشابه، به ویژه استفاده از جیوه برای استخراج طلا را برانگیخت.
فرناندز که بیش از دو دهه است در مادره ددیو کار میکند، میگوید: «[عملیات مرکوری]در منطقه بسیار موثر بود، اما هیچ اثر بازدارندهای وجود نداشت. این عملیات فقط در یک منطقه خاص استخراج معادن را کنترل میکرد: لاپامپا. در سایر مناطق، کار طبق معمول پیش میرفت.»
مایلز سیلمن، یکی از محققان این حوزه و نویسنده گزارشهایی در این زمینه، پروفسور زیستشناسی حفاظتی در Wake Forest، به Mongabay گفت: «وقتی تصمیمی برای مدیریت معدن دارید، میتوانید از مردم بخواهید فعالیتهای غیرقانونی را متوقف کنند و این فعالیتها میتوانند به مکانهایی که قانونی هستند منتقل شوند. این دقیقا همان کاری است که عملیات مرکوری انجام داد. معدنچیانی که در مناطق غیرقانونی بودند به مناطقی که عنوان استخراج معدن به صورت قانونی را داشتند، بازگشتند. اتفاقی که افتاد این بود که دولت همین مراحل را برای مناطق دیگر طی نکرد.»
سیلمن افزود: معدنچیان شروع به بازگشت به «مناطق تحت کنترل پلیس» و سپس به مناطق دیگر کردند، زیرا در طول همهگیری کرونا، اعمال قانون کاهش یافت و افسران برای اجرای یک قرنطینه شدید مستقر شدند. به سبب اینکه محافظان گاهی اوقات تمرکز کمی بر اجرای عملیات داشتند، پایداری لازم برای نتیجهگیری وجود نداشت.
در حالی که عملیات مرکوری تا اواخر سال ۲۰۲۰ ادامه داشت، از زمان شروع همهگیری در مارس ۲۰۲۰، کاهش حضور ارتش و پلیس در پایگاهها و کاهش شدید بودجه رخ داد.
مارتین آرانا، مشاور بنیاد حفاظت و توسعه پایدار در پرو که در مورد استخراج غیرقانونی معادن در این کشور تحقیق کرده است، میگوید: «همهگیری آغاز شد و این نقطه عطف بود. این بیماری همهگیر یک «شکست اساسی» برای تامین مالی عملیات مرکوری بود، زیرا بودجه همه وزارتخانهها برای مقابله با وضعیت اضطراری بهداشت عمومی هدایت شد.»
رئیسجمهور موقت آن زمان فرانسیسکو ساگاستی با دولت خود تلاش کرد تا ابتکار عمل ضد معدنکاری را با «طرح بازسازی» دوباره اجرا کند، اما تغییرات متعدد وزارتی در نتیجه ظهور دولت جدید پدرو کاستیو که از ژوئیه ۲۰۲۱ تا زمان استیضاح خود در دسامبر ۲۰۲۲ بر سر کار آمد، حفظ یک سیاست ثابت را تقریبا غیرممکن کرد.
در سال ۲۰۱۹، بودجه برای «کاهش استخراج غیرقانونی معادن» در مادره ددیو و سایر مناطق کشور به ۳۳ میلیون سوله (۹.۹ میلیون دلار در آن زمان) رسید. طبق آمار دولتی، این بودجه در سال جاری به ۸.۴ میلیون کفی (۲.۲ میلیون دلار) کاهش یافته است. مارتین آرانا اعتقاد دارد: «تمام بیثباتی سیاسی که تا امروز ادامه دارد به این معنی است که همه چیزهایی که به دست آمده، از بین رفته است.»
پس از عملیات مرکوری، استخراج طلا بین ۷۰ تا ۹۰ درصد در مقایسه با افزایش ۳۳ تا ۹۰ درصدی در سال قبل از مداخله کاهش یافت و طی دو سال آینده، معدنچیان تقریبا تمام مناطق مورد نظر را رها کردند. تعداد گودالها یا حوضهای حفاری معدن در مناطق معدنی غیرقانونی تا ۵ درصد در سال کاهش یافته است.
مناطق مواجه با جنگلزدایی با نرخ ۱۰۰-۳۰۰ هکتار در سال رشد پوشش گیاهی را تجربه کردند. بخش اعظم این رشد پوشش گیاهی در نزدیکیهای مناطق مواجه با جنگلزدایی رخ داده است، با این حال این پیشرفت با افزایش جنگلزدایی در مناطق معدنی قانونی در شمال بزرگراه بین اقیانوسی خنثی و به نوعی بینتیجه ماند. در اینجا، جنگل به میزان۳۰۰-۵۰۰ هکتار (۷۴۰-۱۲۴۰ هکتار) در سال از بین میرفت و مناطق حوضچههای معدنی نیز ۴۲-۸۳ درصد افزایش یافت.
به منظور ارزیابی تاثیر عملیات مرکوری بر فعالیتهای معدنی، تیم تحقیقاتی از دادههای ماهوارهای از سال۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ استفاده کردند. با استفاده از رادار و دادههای چند طیفی، آنها توانستند تغییرات آب، کیفیت آب، مناطق حوضچههای معدنی و جنگلزدایی در لاپامپا را از قبل، حین و بعد از مداخله اندازهگیری کنند. حوضچههای معدن معمولا به رنگ زرد تا قهوهای ظاهر میشوند. فرناندز گفت که این رنگ با سطوح بالایی از رسوبات معلق در آب مرتبط است و این نشانگری برای فعالیت معدن طلاست.
او به Mongabay گفت: «ما از تغییرات رنگ در حوضچههای معدن به عنوان نشانهای برای فعالیت [معدنبرداری] استفاده میکنیم. با توقف استخراج و رهاشدن حوضچهها، رسوبات تهنشین میشوند و درجه زردی کاهش مییابد؛ الگویی که محققان پس از عملیات مرکوری در مناطق مورد حمله یافتند. برعکس، وقتی به رنگ کاپوچینویی تبدیل میشود، میدانیم که دوباره استخراج میشود.» تصاویر ماهوارهای MAAP اخیر نشان میدهد که زیرساختهای معدن بازگشته و در لاپامپا ۴۰۰ درصد نسبت به سال ۲۰۲۰ افزایش یافتهاند، اما بر خلاف گذشته، استخراج کنونی عمدتا در چالههای زباله و تالابها انجام میشود، زیرا بیشتر پوشش جنگلی از بین رفته است.
بازگشت معادن غیرقانونی با خود، بازگشت جنایت و خشونت را به همراه داشته است که در بسیاری از موارد با باندهای جنایت سازمانیافته فراملی مرتبط است. مارتین آرانا میگوید: اکثریت قریب به اتفاق فعالیتهای معدنی غیرقانونی یا غیرمجاز است، بدون پرداخت مالیات و جذب گروههای جنایتکار درگیر در قاچاق انسان، بهرهکشی جنسی از دختران زیر سن قانونی و بردهداری مدرن. او با اشاره به حضور گروههای جنایت سازمانیافته جدید و قدرتمندتر میگوید: «اکنون ماهیهای بزرگتری در صحنه هستند و ماهیهای قبلی را میخورند.»
در همین حال، دانشمندان به بررسی اثرات سمی باقیمانده جیوه مورد استفاده در استخراج غیرقانونی طلا ادامه میدهند. با بازگشت حیات وحش به حوضچههای معدنی متروکه، دانشمندان نیز در حال بررسی این پدیده هستند و انتظار میرود نتایج به زودی منتشر شود.
سیلمن گفت: «نگرانی این است که با شروع به ساخت مواد آلی، متیلاسیون جیوه را دریافت خواهید کرد، بنابراین چرخه جیوه زیادی خواهید داشت.» به گفته سیلمن، از آنجا که استخراج غیرقانونی طلا در آمازون همچنان در حال گسترش است، مادره ددیو به عنوان مثالی است که به عنوان کلید گسترش استخراج طلا شناخته میشود.
منبع: روزگار معدن