شاهد آماری تداوم ناترازی

به گزارش می‌متالز، بررسی شاخص‌های برق بیانگر این است که سرعت حرکت به سمت اهداف برنامه هفتم کمتر از میزان مطلوب بوده و در صورت ادامه این وضعیت دستیابی به اهداف مذکور دور از انتظار است. رشد اندک نیروگاه‌های تجدیدپذیر و فقدان مدیریت رشد فزاینده تقاضای برق از مهم‌ترین کاستی‌ها در دستیابی به اهداف برنامه هفتم توسعه است. این موضوع بیانگر این است که سیاست‌گذار نیرو از برنامه توسعه تجدیدپذیر‌ها جامانده است.

طبق قانون برنامه هفتم پیشرفت، حداکثر توان تولید برق در زمان اوج بار در سال پایانی برنامه باید به ۸۷.۱۴۰ مگاوات افزایش یابد که به معنای رشد متوسط سالانه ۷.۴‌ درصد طی دوران اجرای این برنامه است. در حالی که در ۶ ماه ابتدایی سال‌جاری به عنوان سال اول شروع برنامه، حداکثر توان تولید برق در زمان اوج با رشد تنها ۲.۱ درصدی، به مقدار ۶۲.۳۱۵ مگاوات رسیده که می‌توان گفت حدود ۳.۲۱۲ مگاوات کمتر از حد مورد انتظار بوده است.

افزایش ناترازی میان تولید و تقاضای برق در سال‌های اخیر، اعمال طرح‌های مدیریت مصرف برق به‌ویژه بر بخش صنعت را به دنبال داشته است. از این‌رو، در قانون برنامه هفتم پیشرفت، هدف‌گذاری‌هایی در راستای بهبود شرایط صنعت برق انجام شده که از جمله اهداف این قانون، افزایش ظرفیت نامی نیروگاه‌ها به ۱۲۴‌هزار مگاوات، شامل ۱۲‌هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر است. هدف دیگر برنامه هفتم در بخش برق، دستیابی به تراز مثبت ۱،۶۳۲ مگاوات بین تولید و تقاضای برق در زمان اوج بار است، در حالی که در تابستان گذشته این تراز منفی ۱۷،۵۵۷ مگاوات بوده است.

از دیگر اهداف برنامه هفتم به‌منظور رفع ناترازی‌ها، افزایش متوسط راندمان نیروگاه‌های موجود از ۳۹ به ۴۴‌ درصد و احداث نیروگاه‌های جدید با راندمان حداقل ۵۵‌ درصد است. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با پایش داده‌های مربوط به ۶ ماه اول سال ۱۴۰۳، به ارزیابی میزان تحقق اهداف بخش برق در قانون برنامه هفتم پیشرفت پرداخته است. در آغاز سال ١٤٠٣ که سال اول اجرای قانون برنامه هفتم پیشرفت به شمار می‌آید، مجموع ظرفیت اسمی نیروگاهی نصب‌شده ۹۲.۳۵۱ مگاوات بوده است. از این میزان، نیروگاه‌های تجدیدپذیر ۱.۰۳۶ مگاوات و نیروگاه‌های هسته‌ای ۱.۰۲۰ مگاوات را به خود اختصاص داده‌اند.

همچنین در ۶ ماه اول سال ١٤٠٣، مجموع مصرف برق در کشور بالغ بر ١٧٢ میلیارد کیلووات‌ساعت بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد بخش صنعت، بزرگ‌ترین مصرف‌کننده برق است و ٣٤‌ درصد از کل مصرف برق کشور را به خود اختصاص داده و بخش خانگی با ۳۳.۶‌ درصد در رتبه دوم قرار دارد. طبق برنامه هفتم پیشرفت، نیاز مصرف برق در زمان اوج بار باید تا پایان برنامه به حداکثر ۸۵.۵۰۸ مگاوات برسد. این هدف نشان‌دهنده رشد متوسط سالانه ٣ درصد در طول اجرای برنامه است. در سال‌جاری که نخستین سال اجرای این برنامه به شمار می‌آید، رشد مصرف برق معادل ۸.۷‌ درصد بوده و نیاز مصرف به ۷۹.۸۷۲ مگاوات افزایش یافته که حدود ۳.۹۷۹ مگاوات بیشتر از هدف تعیین شده در قانون است؛ بنابراین، توجه به سیاست های مدیریت مصرف برق باید در اولویت قرار گیرد.

وضعیت اسمی شاخص‌های کلان بخش برق در ۶ ماه اول ۱۴۰۳

ظرفیت اسمی نیروگاه‌ها: هدف‌گذاری قانون برنامه هفتم رسیدن به ظرفیت ۱۲۴.۴۸۵ مگاوات، معادل احداث ۳۲.۱۳۴ مگاوات نیروی جدید است. این در حالی است که میزان تحقق برنامه هفتم ۱.۴۴۷ مگاوات معادل ۴‌ درصد است.

ظرفیت اسمی نیروگاه‌های تجدیدپذیر: هدف‌گذاری قانون برنامه هفتم، رسیدن به ظرفیت تجدیدپذیر ۱۲ هزار مگاوات معادل احداث ۱۰.۹۶۴ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر جدید است. میزان تحقق برنامه هفتم، ۲۴۴ مگاوات معادل ۲‌ درصد است.

ظرفیت اسمی نیروگاه‌های هسته‌ای: هدف‌گذاری قانون برنامه هفتم، رسیدن به ظرفیت هسته‌ای ۳ هزار مگاوات معادل احداث ۱.۹۸۰ مگاوات نیروگاه هسته‌ای جدید است. میزان تحقق برنامه هفتم، صفر درصد است.

تولید هم‌زمان در اوج تقاضا: هدف‌گذاری قانون برنامه هفتم، رسیدن به ظرفیت تولید ۸۷.۱۴۰ مگاوات، معادل ۲۶.۵۲۳ مگاوات افزایش تولید است. میزان تحقق برنامه هفتم ۱.۴۴۱ مگاوات معادل ۵‌ درصد است.

مجموع تولید برق: هدف‌گذاری برنامه هفتم، تولید ۴۸۹.۲۹۵ میلیون کیلووات برق در سال آخر برنامه است.

سهم سوخت مایع از مجموع سوخت مصرفی نیروگاه‌های حرارتی: عمده مصرف سوخت مایع در نیروگاه‌ها مربوط به نیمه دوم سال است. با این حال مصرف سوخت مایع در نیمه اول سال‌جاری نیز قابل‌توجه بوده است.

راندمان نیروگاه‌های حرارتی: هدف‌گذاری قانون برنامه هفتم، ۴۴‌ درصد در انتهای برنامه است.

ضریب بهره‌برداری از نیروگاه‌ها: به دلیل افزایش تقاضای برق در نیمه اول سال، ضریب بهره‌برداری از نیروگاه‌ها ۱۵.۴ واحد درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است.

حداکثر نیاز مصرف برق: هدف‌گذاری قانون برنامه هفتم، حداکثر ۸۵.۵۰۸ مگاوات است که متاسفانه تنها در سال اول ۵۲‌ درصد محقق شده است.

بار تامین اجتماعی در اوج تقاضا: هدف‌گذاری در انتهای قانون برنامه هفتم، مثبت شدن تراز برق در اوج به میزان ۱.۶۳۲ مگاوات است.

مجموع مصرف برق: نسبت به دوره مشابه سال قبل ۶.۱‌ درصد افزایش داشته است.

مصرف بخش خانگی: نسبت به دوره مشابه سال قبل ۷.۳‌ درصد افزایش داشته است.

مصرف بخش صنعت: نسبت به دوره مشابه سال قبل ۵.۳‌ درصد افزایش داشته است.

مصرف بخش کشاورزی: نسبت به دوره مشابه سال قبل ۱۴‌ درصد افزایش داشته است.

مصرف سایر بخش‌ها (تجاری، عمومی و روشنایی معابر): نسبت به دوره مشابه سال قبل ۱۴‌ درصد افزایش داشته است.

منبع: دنیای اقتصاد