رشد ۱۸۷ درصدی تولید پتاسیم در خور و بیابانک

به گزارش می‌متالز، «سیدحسین شهامی» طی نشست خبری با حضور اصحاب رسانه عنوان کرد: مجتمع پتاس خور و بیابانک در سال ۱۳۶۸ شکل گرفت که طی سال‌ها دستخوش تحولات بسیاری شد و در سال ۱۳۸۷ پروانه معدن گرفت و واحد فرآوری در آن تاسیس شد. کارخانه برای ۵۰ تن کلرید پتاسیم برنامه‌ریزی شده بود که تا پیش از سال ۱۳۹۸ تنها ۱۹ هزار تن پتاسیم تولید می‌شد. ۱۳.۲ کلیومتر وسعت استخر‌های این مجتمع بود. حداکثر تولید این استخر بین ۱۵۰ تا ۱۷۰ تن مواد اولیه بود که این وسعت برای ۳۵۰ تن در سال طراحی شده بود. میزان اشتغال قبل از واگذاری بین ۲۳۰ تا ۲۵۰ نفر بود، اما اکنون به ۹۵۰ نفر به‌ صورت مستقیم رسیده است. این طرح در زمینه فروش به اهداف خود قبل از واگذاری نرسید. پس از واگذاری در یک سبک قراردادی متعالی فراتر از استخراج و فروش با یک برنامه زمان‌بندی مدون به بخش خصوصی محول شد که در این واگذاری نگاه کارفرمایی وجود نداشت. مبنا نگاه سرمایه‌گذار و سرمایه‌پذیر بود. نتیجه این شد که پس از ۵ سال این مجتمع زیان‌ده تبدیل به یک مجتمع سودده شد.

اتفاقات خوب پس از واگذاری مجتمع پتاس

شهامی با اشاره به رکورد‌هایی که مجتمع پتاس پس از واگذاری به‌ دست آورد، عنوان کرد: پس از واگذاری این مجتمع در تولید پتاسیم با جهش ۱۸۷ درصدی همراه شد. در بحث استخراج مواد معدنی رشد ۵۸ درصدی داشت و به استخراج بیش از ۲۰ میلیون مترمکعب شورابه در سال دست یافت. ظرفیت بخش‌های مختلف افزایش یافت. در زمینه فروش نیز افزایش ۱۵۷ درصدی را ثبت کرد. در اشتغال رشد ۱۴۵ درصدی داشت. در حوزه مسوولیت‌های اجتماعی نیز اتفاقات شگرفی روی داد، ۲۵ دستگاه و سمن غیردولتی زیر پوشش سرمایه‌گذار قرار گرفت.

وی افزود: شهرستان خور و بیابانک جزو شهرستان‌های محروم کشور است و بودجه عمرانی شهرستان در ۱۴۰۲ به میزان ۴۵ میلیارد تومان بود که سرمایه‌گذار این مجتمع بیش از ۶۲ میلیارد تومان برای این شهرستان در راستای مسوولیت‌های اجتماعی در نظر گرفته است.

۵۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری

مدیر مجتمع مجتمع پتاس خور و بیابانک در پاسخ به پرسش خبرنگار «می‌متالز» که چه میزان سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری معدنی در مجمع پتاس انجام شده، گفت: گردشگری معدنی یا بر پایه محیط معدنی یا مواد معدنی رقم می‌خورد. گردشگری در معدن پتاس خور و بیابانک تماما براساس ماده معدنی است و آبشار نمک این مجتمع هم تماما معدنی و هم در داخل محوطه معدنی است. سرمایه‌گذار به‌ طور متمرکز و شاخص نسبت به سایر سرمایه‌گذاران سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) و شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (ایمپاسکو)، سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی در حوزه گردشگری معدنی انجام داده است که در این راستا تا امروز بیش از ۵۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری کرده و در سال‌ جاری رکورد ۲۲ هزار گردشگر را شکسته و در سال پیش‌ رو برای قریب به ۳۵ هزار گردشگر هدف‌گذاری شده است.

شهامی افزود: گردشگری در این معدن یک اتفاق مهمی را برای این منطقه رقم می‌زند، چراکه درآمد گردشگری برای سرمایه‌گذار اهمیت چندان ندارد، بلکه اهمیت آن به‌ دلیل اشتغال‌زایی است که به‌ واسطه گردشگری معدنی در شهرستان ایجاد می‌کند.

شهامی همچنین درباره وسعت این معدن عنوان کرد: وسعت معدن از جنوب شهرستان شاهرود آغاز و تا شمال‌شرق استان اصفهان ادامه دارد که از لحاظ وسعت ۱۵ درصد کل معادن کشور را به خود اختصاص داده است و پهناورترین معدن کشور به‌ شمار می‌رود.

وی ادامه داد: کارخانه این معدن برای تولید ۱۰۰ هزار تن پتاسیم طرح‌ریزی شده بود، اما هدف سرمایه‌گذار دسترسی به ۱۲۰ هزار تن است.

جشن خودکفایی پتاسیم

مدیر مجتمع پتاس خور و بیابانک با اشاره به نیاز کل کشور به پتاسیم عنوان کرد: کل نیاز کشور به پتاسیم بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار تن است. یک واحد ۱۰۰ هزار تنی در خور و بیابانک طرح‌ریزی شده و یک واحد ۱۰۰ تنی نیز در واحد‌های میانی طرح‌ریزی شده که توسط سرمایه‌گذار در حال پیش بردن است که در همین دهه شمسی به اهداف تولیدی آن دست می‌یابد. با به ثمر رسیدن این دو طرح کشور در تولید کود کلرید پتاسیم به خودکفایی خواهد رسید که امیدواریم در انتهای این دهه شمسی جشن این خودکفایی را بگیریم.

شهامی درباره میزان قدرالسهم دولت از این معدن عنوان کرد: میزان قدرالسهم به میزان تولید و از درآمد سرمایه‌گذار است و نه از سود سرمایه‌گذار. تمام هزینه‌های اجرایی تمامی برعهده سرمایه‌گذار است و سرمایه‌پذیر هیچ سهمی در اجرا ندارد و این قدرالسهم تا پایان قرارداد بدون تغییر است.

وی در پاسخ به این پرسش که صادرات نیز دارید، گفت: در حال حاضر امکانات صادرات نداریم، اما به شرط کاهش قیمت تمام‌شده در آینده پس از تامین نیاز داخل، می‌توان به سمت صادرات پیش رفت.

مدیر مجتمع پتاس خور و بیابانک افزود: در زمینه استاندارد تولید نیز ما گواهی استاندارد تولید داریم که سالانه تمدید می‌شود.

شهامی همچنین درباره مسائل محیط زیست این معدن عنوان کرد: ماده معدنی شورابی ماده‌ای است که املاح معدنی بالایی دارد. شورابه این معدن با تخلخل بالای ۲۰ درصد نمک است. زیر پوسته نمکی معدن یک پتوی رسی قرار دارد که ضخامت آن بیش از سه متر است. تحت هیچ شرایطی این شورابه به سفره‌های آب زیرزمینی نفوذ نمی‌کند. در فرآیند استخراج تنها این شورابه استخراج می‌شود. این شواربه غنی از مواد منیزیم، سدیم، پتاسیم و چند ماده دیگر است.

ظرفیتی تجدیدپذیر

وی درباره ظرفیت این معدن خاطرنشان کرد: ظرفیت معادن در حال توسعه است و از ۸ میلیون مترمکعب به افزون بر ۲۲ میلیون مترمکعب استخراج شورابه رسیدیم. نکته مهم آن است که این فرآیند استخراج مطلقا آسیبی به محیط زیست وارد نمی‌کند. شورابه وارد یک فرآیند می‌شود و املاح آن را استخراج می‌کنیم و دوباره به پوسته نمکی بازمی‌گردد. ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون مترمکعب شورابه در این پوسته نمکی وجود دارد. در اثر بارندگی دوباره شورابه به میزان خودش بازمی‌گردد و چرخه طبیعی همچنان ادامه دارد. ماده معدنی این معدن به‌ خاطر خاصیت شواربه بودن تا حد بسیاری تجدیدپذیر است.

دستوالعمل معدنکاری شورابه‌ای

مدیر مجتمع پتاس خور و بیابانک در ادامه خاطرنشان کرد: معدنکاری شورابه‌ای در ایران سرفصل دانشگاهی ندارد. دانش معدنکاری شورابه‌ای در معدن خور و بیابانک برای نخستین‌بار نهادینه شد و امروز در حال توسعه است. ما در معدن پتاس نخستین دستورالعمل نمک از ذخایر شورابه‌ای و به‌ عبارتی معدنکاری شورابه‌ای را تدوین کردیم که توسط معاونت معدنی وزارت صمت ابلاغ شد که به نوعی دستاوردی بزرگ در راستای پارامتر‌های فنی است.

در حال استحصال لیتیوم

شهامی همچنین خاطرنشان کرد: نکته دیگر بحث دانش فنی استحصال لیتیوم از شورابه‌هاست. عمده ذخایر لیتیوم در کشور جزو ذخایر کم‌عیار است. بیش از ۹۰ درصد لیتیوم در ذخایر شورابه‌ای هستند. سرمایه‌گذار تلاش کرد با کشور‌های اروپایی و چین ارتباط برقرار کرد و صاحبان فناوری خط تولید را دیده‌اند، هم‌اکنون با هم‌افزایی با شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (ایمپاسکو)، مجتمع پتاس و دانشگاه پلی‌تکنیک تهران توانستیم در سال‌ جاری به دانش استحصال لیتیوم از شورابه‌ها برای نخستین‌بار در کشور دست پیدا کردیم تا با این شورابه‌ها کربنات لیتیوم هم تولید کنیم. فاز مطالعات این طرح به اتمام رسیده و برنامه‌ریزی برای اجرا پایلوت و نیمه‌صنعتی آن در دست اقدام است.

گزارش از پایگاه خبری فلزات خاورمیانه (می متالز)