بورس در مسیر بازگشت؟

به گزارش می‌متالز، در ادامه، انتقاد‌ها از عملکرد سازمان بورس و حمایت دیرهنگام نهاد‌های اقتصادی، بر هیجانات فروش دامن زد و فضای منفی بازار را تشدید کرد. در نتیجه، شاخص کل بورس طی یک هفته با افت ۹.۹ درصدی، سه کانال قیمتی را از دست داد و در سطح ۲ میلیون و ۶۸۹ هزار واحد تثبیت شد؛ کاهشی که از هفته منتهی به ۲۹ مرداد ۹۹ تاکنون سابقه نداشته است. شاخص هم‌وزن نیز در هفته اول بازگشایی با کاهش ۸.۳ درصدی، بیشترین افت هفتگی خود را از ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ ثبت کرد.

فشار فروش به‌اندازه‌ای شدید بود که بازار سرمایه در ۵ روز معاملاتی اخیر، چند رکورد منفی دیگر را نیز تجربه کرد. با این حال، به‌نظر می‌رسد حمایت‌های پولی نظام بانکی از بازار، نویددهنده بازگشت تدریجی اعتماد و بهبود شرایط در آینده‌ای نزدیک باشد؛ مشروط بر آنکه فضای سیاسی نیز به‌سمت ثبات و آرامش حرکت کند.

افت تاریخی شاخص‌ها

با وجود آنکه شاخص کل در آغاز معاملات پس از آتشبس میان ایران و رژیم صهیونیستی، روی عدد ۲ میلیون و ۹۸۴ هزار واحد، نمایش داده شد. اما تحولات یک هفته گذشته، موجب شد کانال‌های مختلف قیمتی از دست برود. افت بیش از ۲۹۵ هزار واحدی شاخص کل، حمایت‌های پیشروی این نماگر را یکی پس از دیگری شکست. با این حال، شاخص کل طی روز چهارشنبه، به پایین‌تر از محدود‌های که ابتدای سال در آن قرار داشت رسید و بازدهی این نماگر طی سال۱۴۰۴ حدود منفی ۰.۸ درصد گزارش شد. این محدوده به دلیل آنکه سوخت موتور رالی بورس در نیمه اول بهار سال۱۴۰۴ بوده، از اهمیت زیادی برخوردار است و احتمالا شاخص کل بورس می‌تواند از این محدوده، مجددا به رونق بازگردد. به شرط آنکه دولت حمایت‌های پولی خود را از بازار سهام در شرایط حساس کنونی قطع نکرده و سیاست‌های نادرست گذشته را اصلاح کند.

با این حال، رویه‌های نادرست مدیریت بازار توسط نهاد ناظر هفته تلخی را در حافظه تاریخی بازار به ثبت رساند. نماگر اصلی بازار سهام طی یک هفته گذشته، کاهش ۹.۹ درصدی را تجربه کرد. این میزان از افت در مقیاس هفتگی از هفته منتهی به ۲۹ مرداد۹۹ بیسابقه بوده است. مقطع زمانی یادشده با هفته دوم سقوط تاریخی بورس در سال۹۹ مصادف است. همچنین نماگر ثانویه بازار طی یک هفته اخیر با افت ۸.۳ درصدی روبه‌رو بوده است. این میزان از کاهش نیز از هفته منتهی به ۲۰ اردیبهشت۱۴۰۲ سابقه نداشته است. بازه زمانی مذکور نیز با هفته اول سقوط تاریخی بازار در اردیبهشت۱۴۰۲مصادف است.

فرار حقیقی‌ها

بازار سهام طی روز‌های پس از تعطیلی بزرگ که تاکنون در بازار سهام سابقه نداشته است، در پی تخلیه هیجانات با خروج قابل توجه پول حقیقی همراه بود. طی یک هفته گذشته، بیش از ۲۸ هزار میلیارد تومان از گردونه معاملات خارج شد. رقم تغییر مالکیت حقیقی در معاملات روز چهارشنبه، رکورد تاریخی را شکست و در مقیاس هفتگی نیز این میزان از خروج تکرار نشده است.

ارزش معاملات خرد درحالی به‌طور میانگین به بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان نزدیک شد که آخرین بار در هفته منتهی به ۰۷ خرداد ۱۴۰۴، میانگین ارزش معاملات در کانال ۱۰همت قرار داشت. ارزش دادوستد‌های بورس درحالی طی ۲ روز ابتدایی هفته در کانال ۳همت قرار داشت که با حمایت دولت و نظام بانکی این شاخص آماری طی روز چهارشنبه به بیش از ۲۷همت رسید. ارزش دلاری دادوستد‌ها در آخرین روز هفته نیز به نزدیکی ۲۹۶ میلیون دلار افزایش یافته که بیشترین مقدار از ۲۴  اردیبهشت ۱۴۰۲ است.

تلاش دلار برای سبقت

اسکناس آمریکایی طی یک هفته گذشته، با رشد ۹ درصدی همراه بود. این درحالی است که بازدهی بیش از ۱۰ درصد نیز در هفته منتهی به ۲۸خرداد به ثبت رسیده بود. با این حال، دلار در بازار آزاد همچنان بیش از ۸ درصد تا سطحی که ابتدای سال در آن قرار داشت، فاصله دارد. هرچند اسکناس آمریکایی سعی داشت تا با عقب راندن بورس، طلا و سکه را صدرنشین بازار‌ها در سال۱۴۰۴ بکند، اما به نظر می‌رسد این تلاش چندان مثمر ثمر نبوده است. بورس تهران در سال جاری همچنان صدرنشین همه بازار‌ها است. در صورتی که حمایت‌ها از این بازار تداوم داشته باشد، در این رقابت مجددا بورس برنده خواهد بود. بازار‌های مالی و دارایی به جز صندوق‌های درآمد ثابت و شاخص هم‌وزن بازدهی منفی داشتند.

آیا خریداران به بورس باز می‌گردند؟

هیجانات غالب بر بازار سهام طی روز‌های ابتدایی هفته، سبب شد تا روز‌های سختی برای اهالی بورس رقم بخورد. فعالان بورسی که در روز‌های سخت در بازار، سهامدار بودند تا شاید دریچه امیدی برای اصلاح رویکرد‌های نادرست گذشته پیدا کنند. با وجود محدودیت دامنه نوسان و صف‌های فروش گسترده، بازار اختیارمعامله سهام، به خوبی میزان هیجانات را نمایش داد. قرارداد‌های اختیار معامله خرید با افت سنگین همراه بودند. قرارداد‌های اختیار معامله فروش که معمولا روندی معکوس با بازار دارند، رشد بیش از ۲۰۰ درصدی را طی ۵روز تجربه کردند. با این حال، حمایت‌های روز چهارشنبه و خروج بیش از ۱۳ هزار میلیارد تومان پول حقیقی حکایت از آن دارد که احتمالا هیجانات تا حد زیادی تخلیه شده است.

مروری بر نسبت p/e بازار به عنوان یکی از شاخص‌های ارزیابی بورس، نشان می‌دهد که این نسبت در محدوده ۶.۴واحد قرار دارد. آخرین بار نسبت مذکور در تاریخ ۲۶ آبان ۱۴۰۳ در سطح ۶.۴ واحد قرار داشته است. هرچند به عقیده تحلیلگران بازار سهام نسبت به p/e که در سطح ۶ یا کمتر از آن باشد، حساسیت نشان می‌دهد، اما سایه ریسک‌های سیاسی و رشد نرخ بهره، احتمالا مانع از آن خواهد شد تا نسبت p/e بهبود یابد. نرخ بهره بدون ریسک، برای اوراق اسلامی به‌طور میانگین حدود ۳۶ درصد بوده است که این میزان در نزدیکی سقف تاریخی خود قرار دارد. با این حال، در صورتی که بازار طی روز‌های آینده، شاهد کاهش خطر درگیری نظامی باشد، p/e فعلی نیز ارزش خرید دارد و می‌تواند خریداران را وارد میدان کند.

علاوه بر این، روند دلاری ارزش بازار سهام نیز حکایت از آن دارد که رشد قیمت اسکناس آمریکایی هم‌زمان با تشدید روند نزولی ارزش بازار، سبب شده است تا ارزش دلاری بازار به محدوده ۱۰۵ میلیارد دلار برسد. آخرین بار در ۲۳ فروردین امسال، ارزش بازار در این محدوده قرار داشت. این موضوع نیز در کنار سایر مفروضات، ارزندگی نسبی بازار را به درستی توصیف می‌کند.

منبع: دنیای اقتصاد