امسال میلادی از ۱۲ دی ۱۳۹۷ آغاز شد و حالا آخرین روزهای پنجمین ماه خود را سپری میکند. این سال، سال خوبی برای سنگ آهن بود. در چند ماه گذشته و پس از شکست سد باطله یکی از معادن غول سنگ آهنی جهان، واله، بازار سنگ آهن جریانی از افزایش بها را طی کرد. ۵ بهمن (۲۵ ژانویه) بود که سد باطله یکی دیگر از معادن سنگ آهن واله در برزیل فرو پاشید و حادثهای مشابه آنچه در سال ۲۰۱۵ میلادی (۱۳۹۴ خورشیدی) رخ داده بود، تکرار شد که البته شمار تلفات انسانی و زیستمحیطی حادثه اخیر، گستردهتر از رویداد پیشین بود.
در پی این اتفاق و از آنجا که واله بزرگترین تولیدکننده سنگ آهن جهان به شمار میرود، همان طور که پیشبینی میشد، پیامدهای حادثه، تاثیر خود را بر بهای این کامودیتی نشان داد و بهای معاملات سنگ آهن چین ۳ روز پس از حادثه در ۸ بهمن ۱۳۹۷ به بالاترین رقم در ۱۶ ماه پیش از آن صعود کرد؛ بنا بر گزارش ایسنا، بهای سنگ آهن در بازار کالای دالیان چین در روز یادشده ۶ درصد رشد کرد و به ۵۶۷.۵ یوان (۸۴.۲۳ دلار) در هر تن رسید. این بها بالاترین حد از سپتامبر ۲۰۱۷ (شهریور ۱۳۹۶) بود.
ماجرا به همین جا ختم نشد و نگرانیها نسبت به کاهش عرضه برزیل که دومین صادرکننده بزرگ به چین است، بهای کامودیتی را به رکورد بالای جدیدی در ۱۹ فوریه (۲۲ بهمن) رساند. ایسنا در آن روز، بهای معاملات سنگ آهن در بازار کالای دالیان چین را که پس از تعطیلات یک هفتهای سال نو گشایش یافته بود، ۶۵۲ یوآن (۹۶.۳۰ دلار) در هر تن گزارش کرد و افزود که قراردادها برای تحویل در مارس (نیمه اسفند ۱۳۹۷ تا نیمه فروردین ۱۳۹۸)، ژوئیه (نیمه تیر تا نیمه مرداد ۱۳۹۸)، سپتامبر (نیمه شهریور تا نیمه مهر ۱۳۹۸) و نوامبر (نیمه آبان تا نیمه آذر ۱۳۹۸) نیز در اوایل معاملات روز دوشنبه به سقف معاملات روزانه صعود کردند.
این روند افزایشی ادامه داشت تا اینکه کامودیتیز روز پنجشنبه ۲۹ فروردین خبر داد که سنگ آهن پس از اوجگیری تا سطح ۹۶.۴۷ دلار که بالاترین رقم ۵ سال گذشته بوده، وارد یک روند نزولی همراه با آرامش شده است. این روند نزولی برآمده از این اتفاق بود که شرکت واله در برزیل به اطلاع سهامداران رساند که مجوز دادگاه برای راهاندازی دوباره معدن بروکوتا به ظرفیت ۳۰ میلیون تن در سال را گرفته است.
تا اینکه سنگ آهن بار دیگر اوج گرفت و وبسایت انگلیسیزبان ماینینگ که اخبار معدن و صنایع معدنی جهان را منتشر میکند، روز شنبه ۲۸ اردیبهشت (۱۸ مه) از رشد بهای کامودیتی به ۱۰۰ دلار در هر تن خبر داد. این بالاترین بهای سنگ آهن در ۵ سال گذشته بود.
نوسان بهای ۹۵ تا ۱۰۰ دلار تا ۲ ماه آینده
کیوان جعفریطهرانی، کارشناس ارشد بازارهای بینالملل فولاد و سنگ آهن درباره دلایل این افزایش بها و مدتزمان آن توضیح داد: پیشبینی میشود این افزایش بهای سنگ آهن تا یک یا ۲ ماه آینده ادامه داشته باشد؛ اتفاقی که برای تاجران سنگ آهن جهان مطلوب تلقی میشود.
وی افزود: از جمله دلایل آن نیز میتوان به ادامه جنگ تجاری چین و امریکا اشاره کرد. در واقع در پی توافقهایی که بین این دو کشور ایجاد شده بود، رشد مصرف کامودیتیها حالت هیجانی نداشت اما تنشهای تجاری امریکا و چین، شی جین پینگ، رئیسجمهوری تکنوکرات چین را واداشت تا ضمن کاهش دستوری ارزش یوآن در برابر دلار نسبت به تزریق پول برای توسعه فعالیت زیرساخت اقدام کند که منجر به افزایش مصرف سرانه فولاد میشود. افزایش مصرف فولاد هم به معنای افزایش تقاضا برای سنگ آهن و افزایش بهای آن است. در چنین شرایطی، حاشیه سود فولادسازان چینی بسیار بالا رفته و درحالحاضر به بیش از ۱۰۰ دلار در تن میرسد.
جعفریطهرانی در ادامه گفت: موضوع دیگری که به افزایش اخیر بهای سنگ آهن انجامیده، خبری است که از احتمال شکستن سد باطله دیگری از معادن شرکت واله در برزیل منتشر شده است، به طوری که دستور تخلیه سکنه حوالی معدن داده شده و این اتفاق به ایجاد جو روانی کاهش عرضه و سقوط ارزش سهام واله انجامیده است. چنین جو روانی میتواند باعث شود بهای سنگ آهن در کوتاهمدت بالاتر هم برود. درحالحاضر بهای سنگ آهن دانهبندی ۶۲درصد در بازار جهانی ۱۰۱ دلار و برای کنسانتره ۱۱۷ دلار شده که این افزایش بهای کنسانتره در ۶ سال گذشته و سنگ آهن دانهبندی در ۵ سال گذشته بیسابقه بوده است. این کارشناس در نهایت پیشبینی کرد: این افزایش بهای سنگ آهن میتواند در کوتاهمدت تا ۱۰۵ دلار هم ادامه داشته باشد اما در میانمدت به ۹۵ دلار کاهش مییابد و در یک تا ۲ ماه آینده بین ۹۵ تا ۱۰۰ دلار در نوسان است. برای سنگ آهن کنسانتره هم احتمال افزایش به بهای ۱۲۰ دلار در تن و در ادامه بازگشت به ۱۱۰ دلار وجود دارد.