از واقعیت تا خیال‌بافی در «دی»/ مقایسه سرعت زیان‌دهی با سرعت رشد قیمت

به گزارش می متالز، زیان انباشته بانک دی بر اساس صورت‌های مالی حسابرسی‌نشده این بانک در ظاهر تا پایان سال 97 به بیش از 8600 میلیارد تومان رسیده است.  بر این اساس این بانک مشمول ماده 141 قانون تجارت بوده و سهام‌داران باید در خصوص انحلال یا راه‌های خروج از مشمولیت این ماده مجمع برگزار کنند.

«دی» به افزایش سرمایه 2600 درصد برای خروج از وضعیت کنونی نیاز دارد. تحلیل کنونی می‌تواند دو جنبه داشته باشد نخست این‌که آیا بانک دی می‌تواند چنین افزایش سرمایه‌ای را انجام دهد و دوم این‌که پس از انجام این افزایش سرمایه تکلیف بانک دی چیست؟

فرض شود که بانک دی توانایی تحقق چنین افزایش سرمایه‌ای را داشته باشد. حال این‌که سیاست خرید خرد نیروگاه دماوند به عنوان دارایی اصلی دی و زیرمجموعه‌های بانک در بازار سهام، بی‌ربط با انعکاس افزایش ارزش  بازار این نیروگاه در پرتفو سرمایه‌گذاری بانک دی نبوده تا به طریقی منبع افزایش سرمایه این بانک مهیا شود.

همان‌طور که اشاره شد فرض شود بانک دی منابع افزایش سرمایه سنگین را مطابق با انتظار بازار فراهم آورد. حقوق صاحبان منتسب به سهام‌داران این بانک منفی 7800 میلیارد تومان است. با فرض به روز شدن ارزش دارایی‌ها (انجام افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی‌ها) حقوق صاحبان سهام این بانک با فرض عدم افزایش زیان انباشته به حدود 9400 میلیارد تومان می‌رسد. در چنین حالتی ارزش دفتری هر سهم پس از انجام افزایش سرمایه حدود 55 تومان خواهد بود.

احتمالا فعالان بازار نیز از خرد شدن قیمت این سهم پس از انجام افزایش سرمایه استقبال کرده و در شرایط کنونی به دنبال خرید سهام این بانک برآمده‌اند. با این حال نکته‌ای که فعالان بازار بار دیگر به فراموشی سپرده‌اند صورت سود و زیان این بانک است. بانک دی در سال 96 در هر ساعت از شبانه‌روز 347 میلیون تومان زیان محقق کرده است. این بانک در سال 97 با افزایش شتاب، در هر ساعت 462 میلیون زیان شناسایی کرده است. به این ترتیب زیان سالانه این بانک از 3 هزار میلیارد تومان در سال 96 به 4 هزار میلیارد در سال 97 افزایش یافته است. این زیان نیز بدون در نظر گرفتن سایر بخش‌های صورت‌های مالی است.

با چنین شتابی حقوق صاحبان سهام بانک دی در مدت زمان کوتاهی بار دیگر به سمت صفر و منفی حرکت می‌کند و این درحالی است که دارایی‌های این بانک با وجود عدم نقدشوندگی به روز شده‌اند. عدم امکان نقدشوندگی باعث می‌شود که ارزش دارایی‌ها از آن‌چه در صورت‌های مالی پایین‌تر باشد و با قیمت کمتری به فروش رسد. زمانی‌که اختلاف دارایی‌ها و بدهی‌ها منفی می‌شود به این معنی است که اگر بانک در مسیر انحلال قرار گیرد نه‌تنها به سهام‌داران چیزی نمی‌رسد بلکه روی کاغذ صاحبان سهام بدهکار نیز هستند.

در چنین شرایطی سوالی که مطرح می‌شود اگر سهام این بانک از سمت عده‌ای در شرایط کنونی خریداری می‌شود نفرات بعدی که قصد خرید سهام را دارند، برای مثال بعد از افزایش سرمایه باید با چه انگیزه‌ای در خرید سهام مشارکت کنند. برخی خرد شدن قیمت سهم و اختلاف با قیمت اسمی را معیاری برای افزایش قیمت بعد از مجمع مطرح می‌کنند. سوال اساسی که از این افراد وجود دارد این‌که آیا بین قیمت 10 یا 20 یا 50 تومان برای یک سهم تفاوتی وجود دارد. چون شاید یک سهم در هیچ‌یک از این قیمت‌ها توجیه خرید نداشته باشد زمانی‌که چیزی برای سهام‌داران باقی نمی‌ماند منشا اشتیاق خریدار سهام چیست. از ضرب قیمت سهم در سرمایه ارزش بازار به دست می‌آید. ارزش بازار کنونی بانک دی نزدیک به 2200 میلیارد تومان است زیان سال 97  این بانک 4 هزار میلیارد تومان. عملکرد سه‌ماه این بانک می‌تواند دید روشن‌تری را با توجه به آن‌چه در این گزارش اشاره شد برای مخاطبان ایجاد کند.

نوسان سهام بانک دی شاید مستقل از واقعیت‌هایی باشد که در بالا مورد اشاره قرار گرفت و قدرت پول سهم را در مسیر صعودی قرار دهد؛ چنین سناریویی بعید نیست اما باید به میزان ریسک و واقعیت‌ها نیز توجه داشت. با این حال ممکن است این موضوع فراموش شود که هدف در نهایت کسب سود است که برای خریداران نهایی این سهم احتمالا سودی وجود ندارد. در این میان نکته نگران‌کننده این‌که در جولان نقدینگی خریدار نهایی مشخص نیست.