برنامه جامع برای کنترل ریزگرد‌های قم

به گزارش می متالز، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت قم در جلسه شورای معادن گفت: سالانه در این استان ۲میلیون تن شن و ماسه مصرف می‌شود که عمده آن مربوط به مصارف شهری است.
محمود سیجانی اظهار کرد: تا پیش از پایان طرح‌های مسکن مهر در قم تعداد کل معادن شن و ماسه در این استان ۳۷مورد بود اما پس از تکمیل پروژه‌های یادشده، این تعداد به ۲۰معدن کاهش پیدا کرد.
وی بیان کرد: در شرایط فعلی از کل معادن شن و ماسه ۱۲مورد با ظرفیت تولید ۳۰ تا ۹۰درصد فعال است و ۸معدن نیز در وضعیت رکود قرار دارد.
وی همچنین تعداد کارگاه‌های تولید بتن استان را ۱۰مورد عنوان کرد و افزود: بیشتر بتن و شن و ماسه استان در داخل شهر قم از سوی شهرداری مرکز مصرف می‌شود.
سیجانی گفت: با وجود چندین مرحله مکاتبه با شهرداری، این نهاد هنوز میزان مصرف شن و ماسه را اعلام نکرده اما بر اساس نظر کارشناسی و میزان شن و ماسه تولید شده در واحدهای شن و ماسه استان و با تلورانس ۳۰۰ تا ۴۰۰هزار تنی، کل مصرف شن و ماسه استان در مدت یک سال ۲میلیون تن است. وی افزود: شهرداری قم علاوه بر معدن شن و ماسه در روستای ونارچ بخش کهک، شن و ماسه مورد نیاز برای آسفالت معابر را نیز از معدن سنگ لاشه خریداری می‌کند. مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری قم نیز در این جلسه با اشاره به ۷معدن سولفات سدیم در این استان گفت: سطح کل این معدن که برای برداشت آن استعلام شده ۹هزار هکتار است. سیدمحمدتقی سجادی اظهار کرد: این رقم بزرگی است چراکه یک پنجم ۵۳هزار هکتار کانون ریزگرد استان را تشکیل می‌دهد. وی بیان کرد: چون روش برداشت از این معادن به صورت سطحی است و با موضوع کانون ریزگردها نیز ارتباط دارد، در برخورد اولیه نباید با آن موافقت شود. وی در عین حال اضافه کرد: برای رسیدن به کمترین سطح اقتصادی در این زمینه، باید یک مصوبه کلی در شورای معادن استان داشته باشیم چون ممکن است در برخی استعلام‌ها، میزان برداشت ۲هزار یا ۳هزار هکتار باشد و لازم نباشد سطح وسیعی از منابع موجود در کانون ریزگرد را تخریب کنیم. وی تصریح کرد: بر اساس این مصوبه، بهره‌بردار باید با هزینه خود پوشش گیاهی سطحی که برای برداشت تخریب کرده را احیا و بازسازی کند. استان قم ۸۶معدن فعال با اشتغال هزار و ۲۲۳تن و سرمایه‌گذاری ۹۱۶میلیارد ریال دارد، همچنین از ۶۸نوع ماده معدنی موجود در کشور، حدود ۳۰نوع آن در قم موجود است.

اجرای مدار بسته طرح بهره‌برداری از دریاچه نمک قم
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست قم نیز در نشست شورای معادن استان قم گفت: برای مدیریت بیلان آبی این استان و همچنین جلوگیری از نفوذ ریزگردها قرار شده که شیوه بهره‌برداری از دریاچه نمک، مدار بسته باشد. سیدرضا موسوی مشکینی اظهار کرد: سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور نیز به این موضوع تاکید کرده و نمونه مشابه آن در دریاچه ارومیه در حال اجراست. وی تصریح کرد: نباید سالانه چند میلیون مترمکعب آب را از دریاچه نمک خشک کنیم، بعد شاهد کم‌آبی دشت‌های استان و کاهش حجم آب چاه‌ها و خشکسالی باشیم. مدیرکل محیط‌زیست قم بیان کرد: نظر نهایی سازمان محیط‌زیست که آن را به صنعت، معدن و تجارت نیز اعلام کردیم، اجرای طرح به صورت مدار بسته است و اگر قرار است شورابه‌ای برداشت شود با این فناوری باید به داخل دریاچه برگردد. گفتنی است دریاچه نمک در ناحیه شرقی قم و حد فاصل استان‌های قم، سمنان و اصفهان قرار گرفته و بزرگ‌ترین دریاچه فصلی و فراشور کشور است که حدود ۲۰۰هزار هکتار وسعت دارد و یک سوم آن در محدوده جغرافیایی قم قرار گرفته است.
 این دریاچه دارای ساختار زمین‌شناختی کم‌نظیر شامل پوسته نمکی و حاشیه باتلاقی است که در سال‌های اخیر به دلیل خشکسالی و تخصیص نیافتن حقابه آن به یکی از کانون‌های فعال ریزگردها در منطقه تبدیل شده است. وی تاکید کرد: ما نمی‌توانیم تراز آبی دریاچه نمک را به امید اینکه می‌خواهیم مواد معدنی را برداشت کنیم، کاهش دهیم.