مس همچنان، بهترین انتخاب خودروسازان باقی خواهد ماند

بیشترین میزان مصرف مس در دسته سیم خودرو و کابل باتری است که در سال 2016، حدود 98 درصد آن از جنس مس بود و پیش‌بینی می‌شود که این رقم تا سال 2020 به 95 درصد کاهش پیدا کند.

بررسی جایگزینی مس با سایر فلزات یا مواد، در بسیاری از صنایع مصرف‌کننده، امری جذاب است؛ چرا که قیمت این فلز سرخ در بازارهای جهانی نسبت به سایر فلزات پایه و برخی مواد قابل جایگزین، بعضا اختلاف قابل ملاحظه‌ای دارد. مهمترین جایگزین مس در صنایع مصرف‌کننده، فلز آلومینیوم با قیمت بسیار کمتر است. جایگزینی آلومینیوم که عمدتا در مصارف الکتریکی مس انجام می‌شود، سهم تقریبا 50 درصدی از کل میزان جایگزینی مس با سایر مواد را در دست دارد. یکی از مصارف بزرگ مس که رشد روزافزونی دارد، صنعت خودروسازی است. بیشترین میزان مصرف مس در خودروهای احتراق داخلی مختص دسته سیم و کابل باتری است.

براساس مطالعات انجام شده توسط انجمن بین‌المللی مس در سال 2016، چنین پیش‌بینی می‌شود که حدودا 95 درصد از دسته سیم خودرو تا سال 2020، همچنان مسی باقی بماند. بنابراین، ساخت وسایل نقلیه احتراق داخلی، طی سال‌های آتی، چندان دست‌خوش مبحث جایگزینی نخواهد شد و آلومینیوم نفوذی به این بازار نخواهد داشت. تحقیقات نشان می‌دهد که میزان کاهش مس مصرفی در ساخت خودروها در بیشترین حالت تا سال 2020، تنها حدود 800 گرم به‌ازای هر خودرو خواهد بود. این رقم، استراتژی خودروسازان در جهت کاهش وزن خودروها را نیز در نظر گرفته است.

نمودار 1، سهم مس و مواد جایگزین آن در سیستم برق‌رسانی خودرو را برای سال‌های 2017 تا 2020 نشان می‌دهد. اگرچه سازندگان خودرو، شدیدا در جهت تولید خودروهایی کوچکتر و با بازدهی بیشتر (نسبت به مصرف سوخت) قدم برمی‌دارند، نتیجه مطالعات انجام شده نشان می‌دهد که این استراتژی، حداقل تأثیر خود را بر میزان مصرف مس خواهد داشت؛ چرا که مصرف مس در دسته سیم خودرو اجتناب‌ناپذیر است و این فلز صنعتی، عنصری حیاتی برای ساخت وسیله نقلیه به‌شمار می‌رود. با توجه به نمودار 1، میزان جایگزینی مس در این بخش تا سال 2020 بسیار محدود است.

علاوه بر نمودار 1، تحقیقات صورت گرفته در این زمینه نشان می‌دهد که بیشتر شدن ویژگی‌های الکترونیکی در خودروهای کنونی نظیر سیستم‌های مسیریابی، امنیت خودکار و رانندگی خودکار، در کنار گسترش ساخت خودروهای برقی و هیبریدی، سبب رشد تقاضای مس در صنعت خودروسازی خواهد شد. مجموع تولید خودرو در سال 2016 برابر با 92 میلیون و 500 هزار دستگاه بود که انتظار می‌رود تا سال 2020، این رقم به تقریبا 102 میلیون دستگاه افزایش یابد.

گسترش بازار تولید و مصرف خودروهای برقی و هیبریدی، علاوه بر افزایش میزان مصرف مس به‌ازای هر خودرو که در خودروهای هیبریدی حدود 2 برابر و در خودروهای برقی تقریبا 3 برابر مس مصرفی در ساخت خودروهای احتراق داخلی است، توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز این خودروها (شارژرها) در سراسر جهان را به همراه دارد. این زیرساخت‌ها نیز به دلیل ماهیت الکتریکی آن، به طور قابل ملاحظه‌ای نیازمند استفاده از مس است. از طرفی، استراتژی کاهش وزن خودرو، سازندگان وسایل نقلیه را به سوی انتخاب مس در برخی تغییرات سوق داده است. به عنوان مثال، خودروسازان درصدد کوچکتر کردن سیم‌های گیج در خودروها هستند که در این صورت، ماده مرجح برای ساخت، باز هم مس خواهد بود.