نقش گمرک در ماجرای بخشنامه‌ها

می متالز - در حدود ۱۷ ماه گذشته دستگاه‌های مختلف دولتی با هدف کنترل فضای تجاری و اقتصادی کشور اقدام به صدور بخشنامه‌ها و ابلاغیه‌های متعددی کردند؛ براساس برآوردها طی ۴۰۰ روز کاری سال ۹۷ و ۹۸ به‌طور متوسط هر «یک و نیم روز» یک بخشنامه از سوی سیاستگذار صادر شده است، عددی که حاکی از یک رکوردشکنی تازه در زمینه صدور بخشنامه‌ها به‌حساب می‌آید.

به گزارش می متالز، سیل ابلاغ دستورالعمل‌ها در شرایطی رخ داده است که مطابق آمارهای اعلام شده از سوی بازوی پژوهشی وزارت صمت، ۳۰ درصد از مجموع بخشنامه‌های صادر شده توسط وزارت اقتصاد و گمرک تدوین و ابلاغ شده است.

این آمار در شرایطی منتشر شده که معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران اعلام کرده است که این سازمان تنها مجری بخشنامه‌ها است و آنچه توسط وزارت صمت تکلیف می‌شود را اجرا می‌کند. مهرداد جمال‌ارونقی در این خصوص توضیح داده است: گمرک مجری قوانین و بخشنامه‌ها بوده و طبق مفاد تبصره ذیل ماده ۴ قانون مقررات صادرات و واردات، کلیه بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های مربوط به صدور و ورود کالا منحصرا از طریق وزارت صنعت، معدن و تجارت به سایر سازمان‌های اجرایی ذی‌ربط از جمله گمرک اعلام می‌شود و گمرک به‌طور مستقل مبادرت به صدور بخشنامه نمی‌کند، مگر اینکه بخشنامه یا دستورالعمل‌های صادره به منظور تبیین مفاد بخشنامه‌ها، تصویب‌نامه‌ها یا مقررات سایر مراجع ذی‌صلاح باشد یا با هدف ایجاد و تسهیل و روان‌سازی در مسیر فعالیت‌های تجاری در دستور کار قرار داده شده باشد. وی با انتقاد از طرح این موضوع که وزارت اقتصاد و گمرک با صدور ۳۰ درصد بخشنامه‌ها در حوزه تجارت پس از وزارت صنعت در رده بعدی قرار گرفته‌اند، تاکید کرد: طبق مفاد ماده ۲ قانون امور گمرکی، گمرک جمهوری اسلامی ایران سازمانی دولتی تابع وزارت امور اقتصادی و دارایی است که به‌عنوان مرزبان اقتصادی کشور، نقش محوری و هماهنگ‌‌کننده را در مبادی ورودی و خروجی کشور دارد و مسوول اِعمال حاکمیت دولت در اجرای قانون امور گمرکی و سایر قوانین و مقررات مربوط به صادرات و واردات و عبور (ترانزیت) کالا و وصول حقوق ورودی و عوارض گمرکی و مالیات‌های مربوطه و الزامات فنی و تسهیل تجارت است. ارونقی ادامه داد: علاوه بر این، مطابق مفاد ماده ۳ قانون امور گمرکی اعمال سیاست‌های دولت در زمینه صادرات و واردات و عبور کالا، اجرای قوانین و مقررات مرتبط با بازارچه‌های مرزی، مرزنشینان و پیله‌وران، اعمال مقررات گمرکی درباره معافیت‌ها و ممنوعیت‌ها در بخش‌های صادرات قطعی، صادرات موقت، واردات قطعی، واردات موقت، کران‌بری (کابوتاژ)، عبور داخلی کالا، انتقالی، معاملات پایاپای مرزی، فروشگاه‌های آزاد، بسته‌ها و پیک‌های سیاسی، پست بین‌الملل، اجرای قوانین و مقررات مربوط به تخلفات و قاچاق گمرکی و کالاهای متروکه و ضبطی از وظایف گمرک ایران برشمرده شده است. به گفته وی لزوم اعمال بخشنامه‌های صادره از سوی مراجع ذی‌صلاح در این خصوص، امری اجتناب‌ناپذیر است. معاون فنی گمرک ایران با اشاره به ماده ۱۲ قانون امور گمرکی گفت: به منظور تسهیل و تسریع در انجام تشریفات گمرکی در مبادی ورودی و خروجی، نمایندگان وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مسوول سایر کنترل‌ها، موظفند تحت نظارت گمرک اقدام کنند.

منبع: دنیای اقتصاد

گمرک بخشنامه‌ها وزارت صمت