آلومینیوم آلیاژی با فناوری ۶۰ سال پیش

به گزارش می متالز، تعداد واحدهایی که در ایران آلومینیوم آلیاژی تولید می‌کنند بسیار محدود است که همین واحدها نیز با فناوری ۶۰ سال پیش مشغول به تولید هستند که البته هزینه روزآمد کردن فناوری این واحدها به حدی بالاست که تولیدکنندگان آن ترجیح می‌دهند با همان فناوری قدیمی چرخ واحد تولیدی خود را بچرخانند.

فناوری قدیمی همراه با کمبود نقدینگی

قابلیت آلومینیوم را می‌توان با ترکیب‌های جدید ارتقا بخشید، البته در ترکیب‌های خاص و پیچیده‌تر، در این موضوع واحدهای تولیدی نیازمند فناوری جدیدتری هستند که کشور ما درحال‌حاضر از آن بسیار عقب مانده است. درباره آلومینیوم آلیاژی و مشکلات تولیدکنندگان این واحدها، سهیل سروش فعال حوزه آلومینیوم اظهار کرد: آلومینیوم آلیاژی درحقیقت ترکیب آلومینیوم با سایر عناصر دیگر است، به‌عبارت دیگر زمانی که آلومینیوم خالص با سایر عناصر دیگر به‌صورت بین‌نشینی ترکیب می‌شود، آلومینیوم آلیاژی را به‌وجود می‌آورد. البته این ترکیب شیمیایی محسوب نمی‌شود، بلکه به‌نوعی حل‌شدن به‌شمار می‌رود که با توجه به اینکه با چه موادی ترکیب شود کاربردهای مختلف پیدا می‌کنند. سروش در ادامه با توضیح بیشتر اینکه آلومینیوم با چه موادی بیشترین قابلیت را دارد، خاطرنشان کرد: عمده‌ترین ماده‌ای که با آلومینیوم ترکیب می‌شود «سیلیسیم» است. درحقیقت این سیلیسیم است که باعث می‌شود آلومینیوم خواص ریخته‌گری پیدا کند. از این‌رو هر آلیاژی با توجه به عناصر موجود در آن خواصی از خود نشان می‌دهد که با توجه به آن کاربردهای مختلف پیدا می‌کند. برای مثال برخی آلیاژها برای خودروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی آلیاژها نیز در لوازم خانگی و در اجاق گازها و برخی نیز در صنایع برق به‌کار برده می‌شوند. به‌طور کلی هر قطعه آلومینیومی که ساخته می‌شود به‌نوعی از آلومینیوم آلیاژی ساخته شده است. وی در پاسخ به اینکه آلومینیوم آلیاژی تا چه حد می‌تواند ایجاد ارزش‌افزوده کند، گفت: تولید آلومینیوم آلیاژی از مرحله تهیه قراضه تا تولید آلومینیوم آلیاژی با ارزش‌افزوده ۴ تا ۵درصد همراه است، اما در میزان تولید در تیراژ بالا است که می‌تواند در این میزان تولید معنادار باشد. این فعال حوزه آلومینیوم در ادامه با اشاره به مشکلاتی که بر سر راه تولید آلومینیوم آلیاژی برای تولیدکنندگان آن در کشور وجود دارد، خاطرنشان کرد: یکی از مهم‌ترین مشکلات این حوزه قدیمی‌بودن فناوری واحدهای تولیدی است. برای مثال فناوری که برای ذوب قراضه در ایران به‌کار برده می‌شود، نسبت به کشورهای توسعه‌یافته بسیار عقب‌مانده است. سروش در ادامه تاکید کرد: البته موضوع روزآمد کردن فناوری نقدینگی بالایی را می‌طلبد که این امر مستلزم تسهیلات بانکی است و بازپرداخت آن با بهره‌های بالاست.  وی با توجه به وضعیت تولیدکنندگان عنوان کرد: با منابع موجود و نحوه تسهیلات‌دهی بانک‌ها روزآمد کردن فناوری به هیچ‌عنوان نمی‌تواند در اولویت قرار گیرد و تولیدکنندگان ترجیح می‌دهند با همان فناوری قدیمی مشغول به کار باشند. خود تولیدکننده نیز قادر به روزآمد کردن این فناوری‌ها نیست. وی در ادامه با اشاره به مشکل دیگری که واحدهای تولیدی آلومینیوم آلیاژی پیش‌رو دارند، عنوان کرد: مشکل مهم دیگر این صنف، کمبود نقدینگی در بین واحدهای تولیدی است که ازسوی دیگر با بازپرداخت تسهیلات با بهره‌های بالا گره می‌خورد که از این‌رو قدرت رقابت‌پذیری محصولات آنها را در رقابت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی کاهش می‌دهد.

وضعیت بازار خوب نیست

این روزها وضعیت بازار آلومینیوم آلیاژی چندان روبه‌راه نیست و همین تعداد اندک واحدهای تولیدی نیز با حداقل ظرفیت خود مشغول به تولید هستند. این مطلب را حمید اطمینان فعال حوزه آلومینیوم عنوان کرد و درباره آلومینیوم آلیاژی و مسائل این حوزه گفت: برای اینکه بتوان قابلیت‌های آلومینیوم را افزایش داد آن را با مواد دیگری ترکیب می‌کنند تا کاربردهای متنوعی پیدا کند. وی در ادامه با توجه به ویژگی‌های آلومینیوم خالص توضیح داد: از آنجا که آلومینیوم خالص بسیار نرم است برای اینکه بتوان مقاومت و سختی آن را افزایش داد آن را با عناصر دیگر ترکیب کرده و آلیاژی‌سازی می‌شود. موادی که آلومینیوم می‌تواند با آنها ترکیب شود شامل مس، منگنز، سیلیسیم، منیزیم، منیزیم – سیلیسیم و روی است. اطمینان در ادامه با توضیح اینکه آلومینیوم درکل به دو گروه اصلی تقسیم می‌شود، عنوان کرد: یک گروه با عنوان کارپذیر است که به بحث ریخته‌گری وارد می‌شود و تبدیل به آلیاژهایی می‌شود که آنها را می‌توان ماشین‌کاری کرد که این بخش شامل گروه هزار تا ۸هزار می‌شود. وی در پاسخ به این پرسش که تولید آلومینیوم آلیاژی تا چه اندازه ایجاد ارزش‌افزوده می‌کند، گفت: به‌طور یقین آلومینیوم آلیاژی همراه با ارزش‌افزوده خواهد بود، اما بسته به نوع ترکیب آن می‌تواند این ارزش‌افزوده متفاوت باشد. هرچند تولید آلومینیوم‌های آلیاژی خاص با ارزش‌افزوده بالا نیازمند فناوری‌های روز هستند. این فعال حوزه آلومینیوم در پاسخ به این پرسش که تعداد تولیدکنندگان آلومینیوم به چه میزان است، گفت: تعداد تولیدکنندگان در این حوزه بسیار محدود هستند و فناوری آنها نیز در سطح بسیار پایینی قرار دارد و با شرایط مطلوب بسیار فاصله داریم. برای مثال بزرگترین پرسی که در ایران موجود است مربوط به ۶۰ سال پیش و خریداری شده از امریکا است که با وجود گذشت بیش از نیم قرن از آن، این پرس همچنان در ایران و حتی در خاورمیانه بزرگترین پرس به‌شمار می‌رود. این موضوع فاصله فناوری کشور ما را با کشورهای توسعه‌یافته نشان می‌دهد که چقدر نیازمند روزآمد کردن فناوری هستیم و تا چه اندازه از آن غفلت کرده‌ایم. اطمینان با توجه به هزینه‌های روزآمد کردن فناوری عنوان کرد: البته هزینه‌های روزآمد کردن فناوری در این صنعت بسیار بالاست، ازاین‌رو بیشتر تولیدکنندگان توانایی روزآمد کردن این فناوری را برای واحدهای تولیدی خود ندارند. وی در پایان با اشاره به وضعیت بازار آلومینیوم آلیاژی در امسال عنوان کرد: وضعیت بازار به‌هیچ‌عنوان وضعیت خوبی نیست، اگر از صفر تا ۱۰۰ بخواهیم به آن نمره بدهیم شاید امتیازی در حد ۱۰ را برای آن در نظر گرفت. رکود مسکن در مدت چند سال گذشته در این زمینه بی‌تاثیر نیست. اما مهم‌ترین مسئله این است که واحدهای تولیدی با کمبود نقدینگی روبه‌رو شده و بیشتر کارخانه‌ها نیز با حداقل ظرفیت خود مشغول به‌کار و تولید هستند.