صلح تجاری زیر ذره‌بین منتقدان

به گزارش می متالز، تایید مقامات تجاری در‌حالی است که روز پنج‌شنبه مقامات کاخ‌سفید اعلام کرده بودند مفاد خود را برای توافق اولیه با چین تنظیم کرده‌اند و طی آن قرار است به ازای عدم اجرای تعرفه‌های جدید و لغو برخی از تعرفه‌های اعمال‌شده، طرف چینی خرید خود از محصولات کشاورزی آمریکا را افزایش دهد. دونالد ترامپ در پیامی توییتری نوشت که دو کشور برای فاز نخست توافق بسیار بزرگ میان خود به تفاهم رسیده‌اند. او با اعلام این که «توافقی فوق‌العاده برای همه» صورت گرفته، می‌گوید چین موافقت کرده حجم گسترده‌ای از محصولات کشاورزی، صنعتی و انرژی آمریکا را خریداری کند.

رئیس‌جمهوری آمریکا در پیامی توییتری که اواخر روز جمعه منتشر ‌شد نوشت تعرفه ۲۵ درصدی بر ۲۵۰ میلیارد دلار از واردات محصولات چینی به قوت خود باقی خواهد ماند، درحالی‌که ۱۵ درصد تعرفه بر مابقی حجم واردات به ۵/ ۷ درصد کاهش خواهد یافت.

ترامپ همچنین تایید کرده است با توجه به واقعیت‌ها پیرامون احتمال دستیابی دو طرف به توافق تجاری، تعرفه‌هایی که قرار بود در تاریخ ۱۵ دسامبر بر محصولات الکترونیکی همچون لپ‌تاپ، اسباب‌بازی و بازی‌های ویدئویی تولید چین اعمال شود به اجرا در نخواهد آمد. ترامپ در ادامه صحبت‌های خود همچنین می‌گوید مذاکرات برای فاز دوم توافق معطل انتخابات ۲۰۲۰ نخواهد ماند و بلافاصله بعد از نهایی‌شدن فاز اول آغاز خواهد شد. به گزارش «گاردین» این صحبت‌های ترامپ یک روز پس از سکوت چین در برابر گزارش‌ رسانه‌ها مبنی بر دستیابی دو طرف به مفاد اصلی توافق تجاری ایراد می‌شد.

براساس اخبار روز جمعه، دولت آمریکا موافقت کرد اجرای تعرفه‌های جدید بر واردات محصولات چینی را به تعلیق درآورد، درحالی‌که برخی از تعرفه‌های وضع شده را کاهش خواهد داد. با این حال دونالد ترامپ در جمع خبرنگاران حاضر در اتاق بیضی‌شکل کاخ‌سفید گفته است که به استفاده خود از تعرفه‌ها به‌عنوان اهرم فشار برای مذاکره با چین ادامه خواهد داد. او می‌گوید: «من می‌گویم کشاورزان باید بروند و تراکتورهای بسیار بزرگ‌تر خریداری کنند، چراکه توافق با چین به معنی افزایش فعالیت‌های اقتصادی آنها خواهد بود.» به گزارش «وال‌استریت‌ژورنال» با این حال صاحب‌نظران تردیدهایی درخصوص فاز نخست توافق میان دو کشور دارند. به عقیده آنها به جای رسیدگی بلندمدت به چالش‌های ساختاری اقتصاد، در این توافق تنها حجم گسترده‌ای از خرید محصولات آمریکایی در دستور کار قرار می‌گیرد.

چاک اسچامر، دموکرات عضو مجلس آمریکا در این رابطه می‌گوید: «دونالد ترامپ روی خرید موقتی و غیرقابل‌اتکای چین از محصولات کشاورزی آمریکا حساب باز کرده است، خریدهایی که عمدتا در بازار دانه‌های روغنی سویا صورت خواهد گرفت.» با این حال برخی کارشناسان می‌گویند با وجود محدودیت‌هایی که این توافق دارد، فاز نخست توافق تجاری دو کشور نقطه عطفی بزرگ برای روابط آمریکا و چین خواهد بود.

کلته ویلیامز، مشاور اقتصادی اسبق دولت آمریکا در این رابطه اظهار می‌کند: «فاز اول توافق تجاری همه مشکلات را حل نخواهد کرد. اما برای آمریکا و چین بسیار مهم است که در برخی موضوعات به یکدیگر جواب مثبت دهند.»در این رابطه رابرت لایت‌هایزر، نماینده تجاری ایالات‌متحده در جمع خبرنگاران حاضر در کاخ‌سفید پیرامون فاز نخست توافق تجاری میان دو کشور می‌گوید: «براساس این توافق مجموع حجم خرید چینی‌ها از محصولات کشاورزی آمریکا سالانه به حدود ۴۰ میلیارد دلار خواهد رسید، درحالی‌که پکن تلاش خواهد کرد این مقدار را به ۵۰ میلیارد دلار برساند.» به گفته این مقام آمریکایی، خرید محصولات کشاورزی بخشی از واردات ۲۰۰ میلیارد دلاری چین از آمریکا در دو سال آینده خواهد بود، بدون اینکه جزئیاتی در این خصوص ارائه کند. رابرت لایت‌هایزر در ادامه صحبت‌های خود گفته است چین همچنین درخصوص حفاظت از مالکیت معنوی، حقوق دارویی و ممانعت از انتقال اجباری تکنولوژی شرکت‌هایی که وارد بازارهای این کشور می‌شوند تعهدات ویژه‌ای داده است. براساس گفته‌های او، دولت آمریکا انتظار دارد این توافق در اوایل ژانویه به امضای دو طرف برسد، درحالی‌که اجرای آن به ۳۰ روز بعد از آن موکول خواهد شد. هر چند او می‌گوید فاز اول توافق تجاری قدمی حیاتی برای روابط دو کشور به‌شمار می‌رود، اما یادآور می‌شود موضوعات سخت‌‌تر همچون آزادی بازارهای داخلی چین به روی سرمایه‌گذاران خارجی برای مذاکرات آینده باقی خواهد ماند و در صورت حل آن موضوعات است که تغییراتی بنیادی در روابط با چین حاصل خواهد شد. با این حال در این خصوص چینی‌ها نسبت به آمریکایی‌ها لحنی محتاطانه‌تر داشته‌اند. در یک کنفرانس مطبوعاتی مختصر، مقامات اقتصادی ارشد چین، به جز تایید گفته مقامات آمریکا جزئیات بیشتری برای فاز نخست توافق تجاری میان دو کشور نداشتند. به گزارش «وال‌استریت ژورنال» دولت هیچ‌یک از دو کشور تاکنون اظهارنظری درخصوص متن کامل و باجزئیات فاز اول توافق تجاری نداشته‌اند، وضعیتی که شناسایی برندگان و بازندگان اصلی این توافق را دشوار می‌کند. بر این اساس هر چند به‌دنبال اخبار روزهای اخیر، بازارها جمعه را با مقادیر بالاتر به پایان رساندند، اما سرمایه‌گذاران همچنان منتظر جزئیات بیشتری از این توافق هستند. مارک هامریک، تحلیلگر اقتصادی ارشد در شرکت «بانک‌ریت» در این رابطه می‌گوید: «جزئیات این توافق همچنان نامشخص باقی مانده است. ما برای جزئیات بیشتری از ابعاد مختلف مفاد این توافق شامل خرید محصولات کشاورزی، حفاظت از حقوق مالکیت معنوی، انتقال اجباری تکنولوژی و دسترسی به بخش‌های مالی چین منتظر می‌مانیم.»

به گزارش «وال‌استریت‌ژورنال» در هفته‌های اخیر مقامات آمریکایی طرح‌های جدید بزرگ‌تری را به همتایان چینی خود ارائه کردند که طی آنها چین برای خرید حجم گسترده‌ای از محصولات کشاورزی آمریکا تضمین خواهد داد. در مقابل این خرید، واشنگتن تعرفه‌هایی که تاکنون بر ۳۶۰ میلیارد دلار از واردات محصولات چینی وضع کرده است را به نصف کاهش خواهد داد و برنامه خود را برای هدف قرار دادن مابقی حجم واردات این کشور به تعلیق در خواهد آورد. با این حال تیم تجاری مذاکره‌کنندگان چین به رهبری معاون نخست‌وزیر این کشور درخصوص تضمین خرید حجم معینی از محصولات تولید آمریکا ابراز تردید کرده و مدعی شده‌اند چنین اقدامی در تناقض با قوانین «سازمان تجارت جهانی»‌خواهد بود و منجر به ایجاد تنش چین با سایر شرکای تجاری این کشور خواهد شد.