بخشنامه های منع صادرات فولاد، ضد اقتصاد ملی است/ رخداد مهم زنجیره فولاد جشنواره ملی فولاد در ماه جاری

به گزارش می متالز، صنعت فولاد به یکی از مهمترین صنایع در شرایط کنونی کشور تبدیل شده است و افتخار آن برای فولاد سازان و صنعتگران است. نمایشگاه ها فرصت‌ هایی را برای ارائه بومی‌ سازی از طریق اعلام نیاز های کارخانجات زنجیره آهن و فولاد به قطعات، تجهیزات و دانش فنی و مهندسی هم چنین برقراری ارتباط بین کارخانجات فولادی، تامین ‌کنندگان داخلی و بازدید کنندگان از طریق استقرار و گردش عملیات میز های اختصاصی هدایت‌ گر فراهم کرده است. بر این اساس سال گذشته نخستین جشنواره و نمایشگاه ملی فولاد ایران برگزار شد، که آغازگر یک موج فراگیر بومی‌ سازی و حمایت از تامین داخلی بود که خوشبختانه با استقبال بی ‌نظیر جامعه فولاد کشور رو به‌ رو شد. حدود 1400 نفر تولید کنندگان، تامین‌ کنندگان، بازرگانان و متخصصان زنجیره آهن و فولاد ایران در ۴ روز، با محوریت ارائه فرصت‌ های ساخت داخل در زنجیره فولاد در نمایشگاه شرکت کردند.

در آستانه دومین جشنواره و نمایشگاه ملی فولاد ایران با سید رسول خلیفه سلطانی دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران گفتگویی انجام شده است که در ادامه نظر شما را بدان جلب می کنیم.

ارزیابی جنابعالی از صنعت فولاد با شرایط تحریمی در شش ماهه دوم سال جاری چگونه است؟

با وجود مشکلاتی که تحریم‌ها در کشور ایجاد کرده‌اند، صنعت فولاد توانسته به خوبی در حوزه تامین مواد اولیه، تجهیزات، قطعات و ساخت داخل به توانایی‌های داخلی خود متکی باشد. مصرف فولاد در کشور ۱۳ میلیون تن است، بنابراین تولید فولاد در کشور دو برابر نیاز مصرف داخلی است،  یعنی حدود ۲۶ تا ۲۷ میلیون تن تولید داریم و باید توانایی را روی صادرات باقی‌مانده فولاد در کشور متمرکز کنیم. صنعت فولاد یک صنعت بالنده‌ است که به لحاظ اینکه توانایی‌ تامین و ساخت داخل را بر عهده دارد و همچنین به لحاظ صادراتی توانایی اینکه فراتر از نیاز داخل تولید کند را دارا است

چه زیرساخت ها و برنامه ریزی هایی برای رسیدن به ماهیت بومی سازی و ساخت داخل در حوزه فولاد باید دنبال شود؟

​بومی‌سازی، توسعه تکنولوژی و ارتقاء توان ساخت داخل اهداف ارزشمندی هستند که نیل به آنها نیازمند مجموعه فعالیت های هدفمند و ساختارمند است. طبیعی است که اقداماتی از این دست به دلیل لزوم فراگیری، جامعیت، تخصص و چابکی لازم، می‌بایست در چارچوب شرکت‌های بزرگ، سازمان‌های توسعه‌ای و اصناف شکل بگیرد و چه بهتر است که تشکل‌های صنفی در این خصوص نقش محوری ایفا کنند تا علاوه بر رفع دغدغه‌های صنف خود، بتوانند به کوچک شدن دولت کمک کنند.

در هدف گذاری برای بومی سازی زنجیره فولاد چه عواملی موثر می باشد؟

دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد در استراتژی بومی‌سازی در زنجیره فولاد، دولت نقش نظارتی و تسهیلگر را ایفا می‌کند و شرکت‌ها در قالب هم‌افزایی صنفی و در چارچوب یک تشکل، بومی‌سازی و توسعه تکنولوژی را دنبال می‌کنند. ما در انجمن تولیدکنندگان فولاد با همین استراتژی وارد گود بومی‌سازی شده‌ایم و به هیچ عنوان قصد موازی کاری با شرکت‌ها و دولت را نداریم. بر همین اساس با مشارکت گروه‌های بزرگ فولادی، ۴ ساختار اصلی را برای بومی‌سازی و توسعه تکنولوژی و حمایت از تامین داخلی در زنجیره فولاد تعریف و دنبال کرده‌ایم که با توجه به موفقیت‌های حاصله می‌تواند مدلی برای تعمیم آن به سایر صنایع کشور هم باشد.

میزان وابستگی به واردات و صادرات تولیدات داخلی در حوزه فولاد چه مقدار است؟

ببینید، در دهه گذشته واردات فولاد ۱۰ تا ۱۱ میلیون تن بود، در حال حاضر این رقم به یک تا دو میلیون تن رسیده است البته درصددیم با افزایش داخلی‌سازی این میزان وابستگی را نیز کاهش دهیم. ما از صادرات ۵۰۰ هزار تنی فولاد به صادرات ۸ میلیون تن رسیده‌ایم که این موضوع نشان از توانمندی تولیدکننده ایرانی برای تأمین بازار داخلی و خارجی دارد.

رونمایی از اپلیکیشن اطلس فولاد ایران تا چه اندازه می تواند ظرفیت معادن و فولاد کشور را آشکار کند؟

صنعت فولاد یک زنجیره با ۷ یا ۸ حلقه است که ارتباط میان حلقه‌ها از نظر پسین و پیشین بسیار مهم است؛ هرچه توانایی اطلاعاتی را افزایش دهیم، ارتباطات کارسازتر می‌شود. درون این حلقه‌ها از تولید کنسانتره، گندله، آهن اسفنجی، فولادسازی، ریخته‌گری و نورد و … همگی مکمل یکدیگرند و با یکدیگر داد و ستد دارند. تامین تجهیزات و کامپوننت‌ها، تامین قطعات و حجم تامین مواد اولیه فولاد بسیار گسترده است؛ لذا هرچه در ساختار اطلاعاتی قوی‌تر عمل کنیم سبب خواهد شد که اطلاعات قوی‌تری در گردونه صنعت فولاد شکل گرفته و یک فضای ارتباطی و رقابتی میان تامین‌کننده و متقاضی تشکیل شود.

در زمینه بومی سازی زنجیره فولاد چه اقداماتی در حال پیگیری و اجرا می باشد؟

ببینید می توان گفت ۴ ساختار در بومی‌سازی زنجیره فولاد در دست پیگیری است. ساختار اول، کمیته بومی‌سازی و توسعه تکنولوژی است. این کمیته از معاونین تکنولوژی و مدیران بومی سازی و مهندسی شرکت‌های بزرگ زنجیره فولاد تشکیل شده که سایر ساختارهای مربوط به این حوزه را راهبری می کند. دو ساختار دیگر که در واقع شاه بال‌های بومی سازی در زنجیره فولاد هستند، “سامانه جامع بومی‎سازی زنجیره آهن و فولاد” و ”صندوق پژوهش و فناوری فولاد” است که بعد از نخستین جشنواره و نمایشگاه ملی فولاد پیگیری شده‌اند و قرار است نقش کلیدی در مدل انجمن برای حمایت از ساخت داخل را بر عهده داشته باشند.

سامانه جامع بومی سازی در زنجیره فولاد چه اهدافی را دنبال می کند؟

سامانه جامع بومی‌سازی در زنجیره فولاد، یک سامانه شناسایی، ارتباطی و به همرسانی تامین‌کنندگان زنجیره فولاد است که از تفاهم‌نامه بین انجمن و ایمیدرو و ایجاد دبیرخانه بومی‌سازی در مرکز تحقیقات مواد معدنی و مشارکت شرکت‌های بزرگ فولادی عملیاتی شده و آبان ماه امسال کار خود را آغاز کرده است. این سامانه به دلیل جامعیت درختواره مبنایی که در آن وجود دارد قابل تعمیم به سایر صنایع نیز هست. صندوق پژوهش و فناوری فولاد نیز به توصیه دکتر ستاری معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری کلید خورده و با حمایت ایمیدرو و مشارکت شرکت های فولادی و معدنی در حال شکل گیری است. این صندوق در واقع ساختار مالی بومی‌سازی در زنجیره‌ فولاد است که امیدواریم هر چه زودتر شاهد تاسیس آن باشیم.

نظرتان درباره خام فروشی و کنترل صادرات سنگ آهن چیست؟

باید خودمان کمک کنیم که ارزش افزوده بالا برود و بدانیم که اگر مواد اولیه صادر شود، سود از دست می‌رود. باید سنگ آهن پرعیاری‌سازی شود و به سمت تولید کنسانتره برود و در نهایت به محصول تبدیل شود و کسب و کار ایجاد کند. دولت نیز باید کنترل کند به میزانی که سنگ آهن، آب، زیر ساخت، حمل و نقل، گاز و … داریم مجوز طرح فولادی بدهد.

بنابراین یکی از مشکلات اصلی زنجیره فولاد خام فروشی مواد اولیه است که می تواند تبدیل به ارزش افزوده بالاتری برای کشور باشد؟

بله، ببینید فولاد مبارکه و ذوب آهن اصفهان برای تولید فولاد سرمایه‌گذاری کردند اما اکنون این دو فولادساز بزرگ کشور با مشکل تامین مواد اولیه مواجه شدند، ضمن اینکه متاسفانه مجوزهایی نیز برای تولید فولاد اعطا شده  که باید از آن‌ها جلوگیری شود. همانطور که باید مانع صادرات سنگ آهن به عنوان خام‌فروشی شویم، نباید جلوی صادرات فولاد که ارزش افزوده دارد، گرفته شود، هر بخشنامه‌ای که در این باره صادر شود، یک بخشنامه ضد اقتصاد ملی است. فولادی‌ها و معدنی‌ها باید در یک فضای واقعی گفت‌وگو به نتایج و راه‌حل‌های منطقی و جامع برسند. این صنایع با هم‌افزایی و آینده‌گری می‌توانند نقش موثری در توسعه کشور و اقتصاد منهای نفت داشته باشند.

درباره ساختار چهارم بومی سازی فولاد و جشنواره ملی فولاد توضیح می دهید؟

ساختار چهارم نیز جشنواره و نمایشگاه است که دومین دوره آن در دی ماه سال جاری برگزار می شود. در نخستین دوره این رویداد ملی حدود ۲۲۰ موافقت‌نامه بین تأمین‌کنندگان و تولیدکنندگان رد و بدل شد و شناخت خوبی از یکدیگر پیدا کردند. این نمایشگاه ۱۰ هزار بازدیدکننده داشت که عموما بازدیدکننده‌های حرفه‌ای و تخصصی بودند. حرکت تازه‌ای که در این جشنواره روی داد تقدیر از ۴۱ تأمین‌کننده برگزیده بود که در سال جاری نیز ادامه خواهد داشت.