علامت هشدار از بازگشایی کسب‌ و کار

به گزارش می متالز، در حالی‌که در چهارم اردیبهشت نتیجه ۵/ ۸ درصد تست‌ها مثبت بود، در روز گذشته این نرخ به ۲/ ۱۱ درصد رسید. اگرچه همچنان آمارهای ابتلا، گویای وضعیت بهتری نسبت به هفته‌های گذشته هستند، اما رشد رخ‌داده در آمار مبتلایان در روز جمعه می‌تواند مرتبط با بازگشایی کسب‌وکارها از اول اردیبهشت باشد. داده دیگری که می‌تواند این نگرانی را افزایش دهد، رشد نسبت مرگ و میر کرونا به بالای ۸ درصد در روزهای اخیر است.

تعداد مبتلایان افزایش یافت

دیروز ۱۱۶۸ مبتلای جدید کرونا به مجموع مبتلایان در کشور افزوده شدند. این عدد نسبت به روز پنج‌شنبه افزایش ۱۳ درصدی یافته بود. تعداد مبتلایان روزانه در یک مسیر نزولی تا مرز هزار نفر در چهارم اردیبهشت حرکت کرد، اما نتوانست وارد محدوده سه‌رقمی شود. به‌طور میانگین در ۵ روز اول اردیبهشت در هر روز نزدیک ۱۲۰۰ نفر مبتلای جدید کرونا شناسایی شده است. این عدد نسبت به هفته‌های قبل کاهشی بوده است. در ۵ روز آخر فروردین میانگین مبتلایان جدید در هر روز، معادل ۱۴۶۵ نفر بوده است. با این حال، میانگین تعداد مبتلایان جدید در ۵ روز پایانی اسفند ۹۸، معادل ۱۱۳۵ نفر بوده است. در نتیجه اگرچه وضعیت کلی ابتلا نسبت به هفته‌های گذشته شیب کاهشی داشته، اما همچنان وضعیت شیوع بیماری در قیاس با آنچه در روزهای پایانی سال گذشته بوده، وخیم‌تر است. ضمن اینکه در آخرین داده‌های اعلامی تعداد مبتلایان جدید روندی افزایشی را ثبت کرده است.

نرخ مرگ و میر کرونا رشد کرد

نکته دیگری که احتمال کنترل یا مدیریت بیماری را در زمان کنونی کاهش می‌دهد، روند تعداد فوتی‌های روزانه است. تعداد فوتی‌های روزانه در روز گذشته ۹۳ مورد گزارش شده که نسبت به پنج‌شنبه افزایشی بوده است. در طول ۳ روز پایانی گزارش شده، تعداد فوتی‌های روزانه کمتر از ۹۰ نفر نشده بود. اتفاقی که افتاد این بود که نسبت فوتی‌ها به مبتلایان در روزهای گذشته کاملا یک سیر صعودی را ثبت کرده است. نسبت مرگ‌ومیر کرونا که در هفته گذشته زیر ۶ درصد بوده، در روز پنج‌شنبه به ۷/ ۸ درصد رسید و در روز گذشته با کاهش نسبی، ۸ درصد را ثبت کرد. با این اوصاف، واضح است که روند مبتلایان با روند فوتی‌ها همخوانی ندارد یا اینکه تعداد بیماران بدحال در حال فزونی هستند. طبق آخرین آمار اعلامی، مجموع تعداد مبتلایان کرونا در کشور به ۸۸ هزار و ۱۹۴ نفر رسیده است که از این تعداد، متاسفانه ۵ هزار و ۵۷۴ هموطن جان خود را از دست داده‌اند. نسبت مرگ به ابتلا در آمار تجمعی معادل ۳۲/ ۶ درصد است. این عدد هم کاملا یک روند افزایشی را در طول یک هفته اخیر طی کرده و ۱/ ۰ درصد رشد را ثبت کرده است. در واقع اگرچه میزان مبتلایان روندی کاهشی را در مجموع ثبت کرده است، اما تعداد فوتی‌ها نتوانسته به همان شدت تعداد مبتلایان، کاهش یابد. می‌توان فرضیه اولیه را برای توضیح این روند این‌طور در نظر گرفت؛ برخی از مبتلایان جدید بسیار دیر متوجه ابتلای خود می‌شوند و زمان مداوا را از دست می‌دهند و  همچنین به دلیل کم بودن تست‌های آزمایشگاهی در کشور، برخی مبتلایان بدون شناسایی به تعداد فوتی‌ها افزوده می‌شوند. البته میانگین نسبت مرگ‌و میر کرونا در جهان معادل ۷ درصد است که در ایران همچنان از میانگین جهانی کمتر است. در بین ۱۰ کشور اول از نظر ابتلا، بیشترین نسبت مرگ ومیر در سه‌‌کشور ایتالیا، فرانسه و بریتانیا گزارش شده است. البته در این کشورها، سالمندان و به‌طور مشخص، افراد ساکن در خانه سالمندان، مجموعه اصلی قربانیان کرونا را تشکیل می‌دهند. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که تقریبا نیمی از تلفات کرونا در اروپا مربوط به خانه‌های سالمندان است. نسبت جمعیت افراد سالمند در این کشورها قابل‌توجه است و با توجه به تفاوت در هرم سنی جمعیت، نمی‌توان نسبت بالای مرگ و میر در این کشورها را با ایران مقایسه کرد. چراکه طبعا، هرچه جمعیت سالمند بیشتری در یک کشور وجود داشته باشد، احتمال مرگ و میر کرونا در آن کشور نیز افزایش خواهد یافت. در بین ۱۰ کشور اول درگیر، روسیه، ترکیه و آلمان نسبت مرگ و میر کمتری را ثبت کرده‌اند. در روسیه، تنها ۹/ ۰ درصد از مبتلایان کرونا جان خود را از دست داده‌اند. در ترکیه این نسبت معادل ۴/ ۲ درصد و در آلمان معادل ۶/ ۳ درصد بوده است.

تست‌های آزمایشگاهی

مجموع تست‌های آزمایشگاهی انجام شده در کشور تا روز گذشته برابر با ۳۹۹ هزار و ۹۲۷ مورد بوده است. از نظر جمعیتی، در هر یک میلیون نفر جمعیت، حدود ۴۷۶۱ تست آزمایشگاهی انجام شده که نسبت به کشورهای درگیر کرونا از جایگاه پایینی برخوردار است. بر اساس آخرین آمارها، تعداد تست‌های انجام گرفته در ۸ کشور اول از نظر ابتلا، بین ۸۶۰۰ تا ۲۶ هزار تست در جمعیت یک میلیونی بوده است. اما پایین بودن تست‌های انجام شده در مقیاس جمعیت چه آسیبی می‌تواند داشته باشد؟ هرچه تعداد تست‌ها بیشتر باشد، احتمال شناسایی زودهنگام مبتلایان در مراحل اولیه بیماری را بیشتر می‌کند. در نتیجه هم احتمال مرگ مبتلایان کاهش می‌یابد و هم احتمال سرایت بیماری به دیگر افراد مرتبط با آنها کمتر می‌شود. اکنون در ایران، از مجموع تست‌های انجام‌شده، نتیجه تست ۱/ ۲۲ درصد افراد مثبت بوده است. آیا این نسبت با افزایش تعداد تست‌ها می‌تواند کاهش یابد؟ در کشور ایتالیا که در مقیاس جمعیتی، بیش از ۵ برابر ایران تست از مردم گرفته شده، نسبت ابتلا به تست معادل ۱۲ درصد بوده است. اما در اسپانیا که نزدیک ۴ برابر ایران تست گرفته شده، نسبت ابتلا به مرگ معادل ۲۳ درصد بوده است، یعنی حتی از ایران هم بیشتر است. با این اوصاف، در ایران طی هفته‌های گذشته نسبت ابتلا به تست از محدوده ۳۰ درصد به محدوده ۲۲ درصد رسیده است و احتمال دارد با افزایش تست‌ها، نسبت مبتلایان کاهش یابد. با این‌حال حتی اگر فرض کنیم که نسبت ابتلا به تست در ایران ۱۵ درصد باشد، با ۲ برابر شدن تعداد تست‌ها در مقیاس جمعیت، تعداد مبتلایان کرونا به ۱۲۰ هزار نفر افزایش می‌یابد. در واقع قابل پیش‌بینی است که اگر تعداد تست‌های انجام شده تاکنون، ۲ برابر مقدار فعلی بود، تعداد افرادی که با نتیجه مثبت کرونا مواجه می‌شدند نیز ۳۰ هزار نفر از رقم اعلامی فعلی بیشتر بود.

افت تست‌ها در روز جمعه: تعداد تست‌هایی که در ۲۴ ساعت منتهی به روز جمعه از افراد گرفته شده معادل ۱۰ هزار و ۴۲۰ مورد بوده که نسبت به روز پنج‌شنبه، با نزدیک ۱۷۰۰ مورد کاهش همراه شده است. با وجود این به تعداد مبتلایان در کشور افزوده شده است که علامت نگران‌کننده‌ای در روز پنجم بازگشایی کسب‌وکارها به‌حساب می‌آید. نسبت تعداد موارد ابتلا به تست‌های انجام شده در روز جمعه به ۲/ ۱۱ درصد رسیده که نسبت به روز پنج‌شنبه حدودا ۷/ ۲ درصد افزایش یافته است.