آیا ادعای پتروشیمی‌ها درباره افزایش عرضه واقعی است؟

می متالز - بازار محصولات پتروشیمی مدت هاست که دچار التهاباتی شده است و این التهابات قالبا از عدم توازن بین عرضه و تقاضا نشات می گیرد. در این بین مسوولان پتروشیمی بر این باورند که افزایش عرضه را تا جای ممکن انجام داده اند و تقاضای موجود در بازار کاذب است.ّ

به گزارش می متالز، میزان عرضه محصولات پتروشیمی در سال ۹۶ برابر با ۳ میلیون و ۸۸۸ هزار و ۸۹۹ تن بوده است و در این سال معادل ۲ میلیون ۶۸۷ هزار و ۴۷۹ تن از این محصولات معامله شدند و به دست خریدار رسیدند.

اما آمارهای موجود حاکی از آن است که در سال ۹۷ میزان ۳ میلیون و ۶۹۷ هزار و ۷۰۶ تن محصولات پتروشمی در بورس کالا عرضه شده که از این میزان، ۲ میلیون و ۲۲۹ هزار و ۵۴۲ تن آن معامله شده است.

در سال ۹۸ نیز حجم عرضه ها ۴ میلیون و ۲۷۶ هزار و ۸۷۷ تن بود که از این میزان ۳ میلیون و ۹۸ هزار و ۶۰۵ تن معامله شدند.
سال ۹۹ اما با جریان ها و تنش های فراوان بین عرضه و تقاضا همراه بود و با این وجود شاهد آن هستیم که در ۸ ماهه نخست سال با وجود عرضه ۲ میلیون و ۸۹۹ هزار و ۳۲۹ تنی، میزان ۲ میلیون و ۲۲۹ هزار و ۵۴۲ تن مورد معامله قرار گرفته است.

کارشناسان بر این باورند که تقاضا در برخی از موارد کاذب بوده است و این موضوع در سال ۹۷ که ایران بار دیگر مورد تحریم قرار گرفت و نرخ ارز به شدت رشد کرد، مشهود است؛ چرا که در سال ۹۷ تقاضا به رقم بالای ۱۰ میلیون تن رسید.

اما این تقاضای کاذب رفته رفته فروکش کرد. بسیاری بر این باروند که در سال ۹۹ تاثیر تقاضای کاذب بر بازار بسیار ناچیز است و عمده این تقاضای فزاینده به دلیل رشد مداوم قیمت ارز و انتظارات تورمی بوده است. افزایش مستمر نرخ ارز در سال ۹۹ موجب شد که خریداران مواد اولیه، از آنجایی که نرخ ها هر هفته با افزایش همراه می شد، تصمیم بگیرند بیشتر نیاز خود را خریداری کنند؛ چرا که هر هفته نخریدن برابر بود با گران تر خریدن مواد اولیه در هفته بعد.

این موضوع تقاضا را در ماه های ابتدای سال بالا برد و اکنون شاهد آن هستیم که با رسیدن به ماه های پایانی سال و فروکش کردن انتظارات تورمی عملا در یک رکود قرار داریم.

نکته قابل توجه این بود که در این مدت شاهد رقابت هایی بسیار چشمگیر در برخی گریدها بودیم و این مساله نشان می دهد که عرضه و تقاضا از توازن لازم برخوردار نبودند.

حال برای مقایسه باید به سال های قبل تر مراجعه کرد و اگر سال ۹۶ را در نظر بگیریم شاهد آن خواهیم بود که در این سال تقاضا معادل ۱۴۷ درصدِ عرضه بوده است.

این در حالی است که در ۸ ماهه نخست سال ۹۹ کل تقاضا تنها ۱۱۹ درصد عرضه بوده است و با توجه به رکودی که این روزها شاهد آن هستیم، پیش بینی می شود که این میزان کمتر نیز بشود.

اما آنچه باید مورد توجه قرار گیرد این است که با وجود گذر چند سال و صدور چندین پروانه بهره برداری و احداث واحدهای جدید در کنار توسعه بسیاری از واحدهای صنایع تکمیلی موجود در کشور، کلیات تقاضا نه تنها رشد نداشته بلکه به دلیل محدودیت های تجاری کاهش نیز یافته است. حال مساله بغرنج این است که با وجود این تقاضای محدود، در سال جاری شاهد رقابت هایی چشمگیر بوده ایم که در برخی موارد درصد رقابت به بالای ۱۰۰ نیز رسید.

از این رو می توان دریافت که افزایش عرضه نه تنها متوازن با تقاضا نبوده، بلکه از نظر آماری هم واقعی نبوده است و این موضوع به روشنی توضیح دهنده التهابات موجود در بازار است.

منبع: ایران پترونت