صادرات کنسانتره مس به سود کشور نیست

در این بازدید محمدرضا نعمت‌زاده، از نزدیک در جریان فعالیت استخراج و فرآوری مس سونگون قرار گرفت. نعمت‌زاده گفت: باید در موضوع مس به تکمیل زنجیره تولید و محصول نهایی توجه اساسی شود که حداقل آن تولید کاتد است. وی همچنین خاطرنشان کرد: در حال حاضر برای احداث کارخانه مس کاتد هیچ محدودیت مالی وجود ندارد.

پیشرفت صنعت مس در شمال‌غرب

وزیر صنعت، معدن و تجارت دیروز در سفر خود به آذربایجان‌شرقی از روند توسعه مجتمع و معدنی مس سونگون بازدید کرد. محمدرضا نعمت‌زاده عنوان کرد: تشکیل شرکت مس آذربایجان از ضرورت‌های توسعه صنعت مس در کشور و شمال غرب ایران به‌شمار می‌رود. وی از نزدیک با بهره‌برداری از «یال غربی» معدن مس سونگون و طرح توسعه یال شرقی این معدن آشنا شد. همچنین وزیر صنعت، معدن و تجارت آخرین اقدام‌های انجام شده برای راه‌اندازی کارخانه تولید مس کاتدی را که قرار است با ظرفیت ۱۰۰هزار تن در مجموعه مس سونگون احداث شود، بررسی کرد. نعمت‌زاده پس از بازدید از مجتمع مس سونگون در جمع مدیران این مجموعه خاطرنشان کرد: ده‌ها جلسه برای توسعه این مجموعه برگزار شده است، چراکه صنایع مس در استان آذربایجان‌شرقی پروژه‌ای ملی به‌شمار می‌رود و این امر مایه آبروی استان است. وی با تاکید بر ضرورت استفاده حداکثری از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های صنعت مس اظهار کرد: باید در موضوع مس به تکمیل زنجیره تولید و محصول نهایی توجه اساسی شود که حداقل آن تولید کاتد است. وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه با اشاره به مسائل زیست‌محیطی برای تولید کاتد عنوان کرد: در تاسیس کارخانه تولید مس کاتدی باید مسائل زیست‌محیطی مورد توجه قرار گیرد و شیوه تولید از طریق ذوب یا هیدرو باید با استانداردهای زیست‌محیطی کشور هماهنگ باشد. نعمت‌زاده مدیران مس سونگون را ملزم کرد تا برای عقد قرارداد با پیمانکار این پروژه برنامه نهایی ارائه کنند، چراکه یک روز تاخیر در این برنامه هم نباید وجود داشته باشد.

تولید کاتد باید آغاز شود

وی با اشاره به صادرات کنسانتره مس تاکید کرد: صادرات کنسانتره مس به سود کشور نیست، چراکه مس دارایی ملی بزرگی به‌شمار می‌رود و تولید کاتد باید به طور حتم آغاز شود. به گفته وزیر صنعت، معدن و تجارت در حال حاضر برای احداث کارخانه مس کاتد هیچ محدودیت مالی وجود ندارد، اما مدیریت پروژه باید جدی‌تر و بهتر از قبل در این زمینه تلاش کند. وی خواستار تسریع در روند اکتشاف مس در منطقه شد و بیان کرد: تکلیف تاسیس شرکت هلدینگ مس آذربایجان باید هرچه سریعتر روشن شود تا بتوان برای توسعه معادن مس منطقه آذربایجان و احداث کارخانه‌های تکمیل زنجیره تولید و نیز صادرات برنامه‌ریزی کرد. نعمت‌زاده با اشاره به ورود مس آذربایجان به بورس خاطرنشان کرد: با روشن شدن وضعیت شرکت مس آذربایجان در بورس مردم این منطقه نیز می‌توانند با خرید سهام در منافع این پروژه بزرگ سهیم باشند. وی درباره افزایش بهره‌وری در معادن مس آذربایجان و احداث کارخانه‌هایی برای تکمیل زنجیره تولید خواستار مشارکت دانشگاهیان و پژوهشگران شد.

طرح‌های توسعه‌ای مس سونگون

مجتمع مس سونگون یکی از مجتمع‌های سه‌گانه شرکت ملی صنایع مس ایران است. این مجتمع بزرگترین مجموعه معدنی استان آذربایجان‌شرقی است و با بیش از ۴هزار نفر اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم سالانه ۳۰۰هزار تن کنسانتره مس تولید می‌کند. یکی از طرح‌های توسعه‌ای این مجتمع احداث کارخانه تولید مس کاتد با ظرفیت ۱۰۰هزار تن در سال است. این کارخانه در مرحله شناسایی پیمانکار است و تاکنون ۱۵شرکت خارجی از کشورهای چین، اسپانیا، سوئیس، استرالیا، انگلیس، امریکا، دانمارک و کانادا در این بخش اعلام آمادگی کرده‌اند و ۷ شرکت در این بین واجد شرایط هستند. البته علاوه بر کاتد مس در مجتمع مس سونگون طرح‌های توسعه‌ای دیگری نیز در دست اجراست. در این‌باره مدیر طرح توسعه‌ای منطقه آذربایجان اظهار کرد: مجتمع مس سونگون یک مجتمع معدنی است که در حال حاضر دارای دو واحد تغلیظ است که هر یک با ظرفیت ۱۵۰هزار تن کنسانتره در سال و ورودی ۱۴میلیون تن خاک مشغول به فعالیت هستند. حسین ثقفی در ادامه خاطرنشان کرد: فاز نخست آن در سال۸۵ و فاز دوم آن نیز در سال ۹۳ راه‌اندازی شد. البته کارخانه مولیبدن نیز در این مجتمع مشغول به فعالیت و تولید است. وی با اشاره به طرح‌های توسعه‌ای مجتمع عنوان کرد: احداث کارخانه مس کاتد در دست بررسی و اجرا است. در این‌باره اقدام‌هایی انجام و مناقصه‌هایی نیز برگزار شده است.

همچنین پروژه «هیپ‌لیچینگ» را در دست اقدام داریم که بررسی فنی آن انجام و برای ارسال قانونی و تصویب هیات مدیره فرستاده شده تا برای مراحل مناقصه آماده شود.  به علاوه پروژه آهک اهر را نیز در دست اقدام داریم. بحث مطالعه و مهندسی کارخانه این پروژه نیز بررسی شده است. مدیر طرح توسعه‌ای منطقه آذربایجان در ادامه عنوان کرد: درباره پروژه تولید کاتد باید عنوان کنم اینکه پالایش چگونه انجام شود، صنعت پایین‌دستی آن متفاوت خواهد بود. ثقفی با اشاره به سایر پروژه‌های در دست اجرا عنوان کرد: پروژه‌های گازرسانی در حال اتمام است. همچنین طرح آبرسانی مشتمل بر ۶ تا ۷ پروژه است که در دست اقدام است. البته طرح‌های برق‌رسانی و خطوط انتقال برق نیز در جریان و برخی از این پروژه‌ها در حال راه‌اندازی است، مانند پروژه مولیبدن که راه‌اندازی شده و برخی از آنها نیز در مرحله برگزاری مناقصه هستند. وی در پاسخ به این پرسش که از چه سرمایه‌گذارانی برای طرح‌های توسعه‌ای دعوت کرده‌اید، عنوان کرد: در پروژه‌های مختلف هم از سرمایه‌گذاران خارجی و هم از سرمایه‌گذاران داخلی دعوت شده است.

نگاهی به ذخایر مس در آذربایجان‌شرقی

معادن فلزی درحقیقت یکی از مزیت‌های استان آذربایجان‌شرقی به‌شمار می‌روند. کمربند مس‌دار طارم قفقاز از بخش شمال‌شرقی استان آذربایجان‌شرقی عبور می‌کند، به همین دلیل مس، یکی از عمده‌ترین توانایی‌های معدنی استان است که پاره‌ای از آنها شامل مس پورفیری سونگون، ارزش اقتصادی بسیار زیادی دارند. در کانسار و اندیس‌های مزرعه، خوینرود، بالوجه، قره‌چیلر، آستامال، کانی‌سازی از نوع مس، مس مولیبدن، سرب، طلا و نقره است. البته طلا و نقره به‌صورت عناصر فرعی همراه با مس در برخی از معادن نیز مشاهده شده است. برای مثال در معادن مس اهر (مزرعه، خوینرود و... ) نقره به همراه مس یافت می‌شود.

در معدن مس مزرعه میزان نقره ۱۰۰گرم در تن برآورد شده است. در مناطق سارب چمن، خوینرود و اهر آثار و نشانه‌هایی از جیوه مشاهده شده است. درباره معادن مس در این استان چندی پیش، معاون معدنی و صنایع معدنی استان آذربایجان‌شرقی خاطرنشان کرد: البته بخش محدودی از منابع فلزی استان، به بهره‌برداری رسیده، در حالی که پهنه‌های بسیاری هنوز بکر باقی مانده است. البته این موضوع می‌تواند نقطه قوتی برای جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی به‌شمار رود. ما در زمینه اکتشاف به‌ویژه در زمینه مواد معدنی فلزی، اعلام آمادگی کردیم. رحمانی در ادامه با اشاره به صنایع معدنی که در استان شکل گرفته‌اند، تصریح کرد: مجتمع مس سونگون یکی از مهم‌ترین واحدهای فرآوری مس نه‌تنها در سطح استان بلکه در سطح کشوری است؛ چراکه با توجه به معادن مسی که در استان وجود دارد، آن را مستعد ایجاد واحدهای فرآوری مس در این زمینه کرده است.