به گزارش میمتالز، کارنامهی صنعت فولاد ایران در سال جاری مملوء از اتفاقاتی بود که در کمتر سالی شاهد این حجم از عدم قطعیتها بودیم. در صنعت فولاد ایران طیف وسیعی از اتفاقات اعم از آسیبهای ویروس کرونا، قیمت گذاری دستوری، تحریمهای ترامپ و حمایتهای مقطعی و دستوری از بازار فولاد در کنار رشد بی سابقهی قیمت دلار و به تبع آن بالا رفتن هزینههای تمام شده باعث شد تا فصل جدیدی در بازار فولاد ایران رخ دهد که در این یادداشت به ارزیابی نتایج این عوامل خواهیم پرداخت.
هر سال در بازار روزهای پایان سال شاهد رونق در معاملات فولاد و آهن بودیم چرا که صنعتگران باید خود را برای تعطیلات آماده میکردند و موجودی انبار خود را به بالاترین حد ممکن میرساندند. در بازار آهن اغلب مقاطع فولادی در هفتههای اخیر یا کاهش قیمت داشته اند و یا با ثبات همراه بودند.
اوضاع قیمتها در بخش ملگرد و نبشی باب دل تولیدکننده پیش نمیرود و پروفیل فولادی نیز در روزهای پایانی سال خریدار چندانی ندارد. این شرایط، اما با بازارهای جهانی تفاوت قابل ملاحظهای دارد. در بازار بین الملل شاهد رشد تقاضا در تمامی بخشهای فولاد هستیم و بازار فولاد ایران در سال گذشته از این رونق در قیمتهای صادراتی بی بهره بوده است. در ایران به دلیل عدم تعیین تکلیف در خصوص برجام و همچنین نوسانهایی که به پشتوانه تصمیمات سیاسی به این بازار وارد میشود، اغلب نوردکاران و فروشندگان با احتیاط هرچه تمامتر نسبت به معاملات در این بازار اقدام میکنند.
در سالی که گذشت بازارهای مالی و صنعتی یکی پس از دیگری روند خالی کردن حبابها را در پیش گرفتند و عملا سیاستگذار بازارها روند حذف نقدینگی از جامعه را در اولیت خود قرار داد. این موضوع از یک منظر برای بازار خوب و از یک منظر آسیب زا بود. بازار فولاد آمادهی نوسات شدید قیمت و خروج از ثبات نسبی که در اواسط تابستان شاهد آن بودیم نبود و این مسئلهای بود که تا همین روزهای پایانی سال انظباط را از بازار فولاد سلب نمود. تحلیلگران در شرایط فعلی بر این موضوع اعتقاد دارند که در بازار فولاد تنها باید به افق برنامه ریزی رجوع کرد و شرایط را سنجید. از یک نظر خوب است چرا که قیمتها واقعی شده حبابها از بین رفته اند و قدرت خریدار بالا رفته است.
اما نقطهی منفی خالی شدن صاعقهای حبابها از بازار رکود شدیدی است که بر تمامی بازارها حاکم کرده است. بر خلاف تمام دنیا بعد از کاهش ریسکهای ابتلا به ویروس کرونا و بازگشایی مجدد و محتاطانهی کسب و کارها و کارگاههای بزرگ و کوچک فولادی در اقصی نقاط جهان در شرایط فعلی متاسفانه بازار ایران وارد رکود عمیقی شده است.
بازار فولاد ایران همانند سایر بازاهای سرمایهای در کشور به دلیل فرمول گذاریهای غیرمنطقی به حاشیه کشیده شده است. البته از شاخصهای ریسکهای سیاسی نباید غافل شد. اما هم اکنون زمان شکوفایی رو به رونق بازارهاست که با اشتباه بازارساز شاهد از دست رفتن این فرصت تا به امروز بوده ایم.
ایران در سالی که گذشت توانست توان صادراتی خود را در شرایط بحران کرونا به رخ بکشد؛ لذا باید به ظرفیتهای توسعه صنعت فولاد توجه کرد. هفته گذشته در استان کرمان مجتمع فولاد زرند ایرانیان به عنوان یکی از بزرگترین پروژههای فولادی پس از انقلاب به بهرهبرداری رسید. هدف از ساخت این مجموعه، تولید سالانه ۱.۷ میلیون تن فولاد میانی است که برای حدود ۲۷۰۰ نفر بهطور مستقیم و برای ۲۷۰۰۰ نفر بهصورت غیرمستقیم اشتغالزایی در پی خواهد داشت. اجرای پروژههایی از این دست میتواند در تقویت زنجیرهی فولاد کشور کمک شایانی کند.
یکی از آیتمهای قابل بررسی در کارنامهی فولاد داخلی نوسانات قیمت شمش فولاد داخلی بود. یکی از مهمترین بخشهایی که در بازار داخلی به اخبار سنگ آهن بین المللی گره خورده است قیمت شمش صادراتی ایران است چرا که تولید شمش در ایران از طریق سنگ آهن تولید میشود. تا به امروز و بنا به آخرین گزارشها از تکانههای قیمت در بازار فولاد داخلی این افزایش قیمت شمش صادراتی ایران را تا بالای ۵۵۰ دلار رسانده است که تاثیر خود را روی بورس داخلی گذاشته است و شاهد تغییرات قیمت و افزایش قیمت در این بخش پایهای از بازار فولاد ایران بوده ایم
با افزایش قیمت شمش صادراتی ایران روند دومینویی افزایش قیمتها به سایر بازارهای فولادی کشیده شده است. به احتمال زیاد بازیگر اصلی قیمت گذاریها در بورس فولاد بین الملل سنگ آهن است. ایران باید خود را برای نوسان شدید قیمت در این حوزه آماده کند. بررسی آخرین رصدهای صورت گرفته از بازار سنگ آهن بن الملل نشان میدهد که میزان سنگ آهنی که از بنادر استرالیا در هفته گذشته به سمت بازارهای مصرف رهسپار شده اند بیش از ۳ میلیون تن رشد داشته و به ۱۹/۷۶ میلیون تن رسیده که ۸۵ درصد آن به چین میرود. سنگ آهن صادراتی از برزیل نیز با رشد ۱/۱۱ میلیون تن کمی بیش از ۸ میلیون تن برآورد شده است. این موضوع قابل انتظار است. زیرا کاهش تولید و درخواست سنگ آهن چین باید به شکلی جبران شود.
موضوع مهم دیگری در که رفتارشناسی بازار فولاد داخلی به شدت به چشم میخورد فشار عرضههای سنگین است. فصل سرما و رکود ساخت و ساز تقاضا را پائین آورده بالا رفتن قیمتها باعث شده حاشیه سود تجار کاهش یابد طبعاً میدان فعالیت آنها محدود است. با خالی شدن حبابها در اکثر بازارهای داخلی رمقی برای سفته بازی باقی نمانده و معاملات روزانه به حداقل خود رسیده است. متاسفانه این رکود تولید کننده را از پا خواهد انداخت و مجددا بازار را به دست دلالان خواهد سپرد.
در شرایط فعلی سیاست عمومی دولت سرکوب تورم و میدان دادن به صادرات است. این موضوع که نرخ تورم باید اصلاح شود نباید حربهای شود تا رکود را در جامعه حکم فرما کند. اقتصاد صنعتی ایران همواره با رکود تورمی همراه بود و نباید به صورت تک بعدی به آن نگاه کرد. در شرایط فعلی تمامی بازارها اعم از بورس و خودرو در کف قیمتی خود قرار دارند. به احتمال زیاد هفته آینده میتواند نقطه اوج بازار باشد، ولی پیش بینی روزهای بعد از آن بسیار مشکل است. چرا که تداوم این روند باعث تعطیلی و یا کاهش تولید بسیاری از کارخانهها خواهد شد. این امر عرضه محصول نهائی را تحت تاثیر قرار میدهد و از حجم آن خواهد کاست.
تمامی بازارهای ایران در مسیر رکود قرار گرفته اند و بازار فولاد نیز از این موضوع مستثنی نیست. متاسفانه فاکتورهای اقتصاد کلان ایران به شدت به فاکتورهای سیاسی گره خودره و عملا انگیزهی لازم از بخش فولاد برای همراهی با بازارهای جهانی گرفته شده است. تا زمانی که رئیس جمهور آینده ایران تعیین نشود تصمیم جدی در خصوص برجام و توافقات اتفاق نخواهد افتاد. هرچند در کوتاه مدت ممکن است خبرهایی موجب ایجاد نوسانات اندک به بازار شود، اما احتمال ایجاد تغییرات چشمگیر کم است. ما این نکته را هم خاطر نشان کردیم که در صورت بروز توافقی میان آمریکا و ایران، رفع تحریمها برنامهای بلند مدت خواهد بود، از سوی دیگر گنجایش بازار تا میزان مشخصی کاهش قیمتها را تاب خواهد آورد؛ بنابراین بهترین اقدام در این شرایط دوری از رفتارهای هیجانی و خرید و رفع نیاز میباشد.
منبع: پایگاه خبری آرتان پرس