معدن باریت و چشم انداز طبیعت بلوبند زرندیه

به گزارش می‌متالز، صدور پروانه اکتشاف معدن در اراضی روستای بلوبند از توابع بخش خرقان شهرستان زرندیه در روز‌های اخیر سوژه‌ای داغ میان کاربران فضای مجازی و طرفداران محیط زیست تبدیل شد و مردم و فعالان زیست محیطی ضمن استقبال از هرگونه سرمایه گذاری و ایجاد اشتغال بر ضرورت صیانت از محیط زیست و طبیعت هم تاکید دارند.

طبق گفته یکی از اهالی منطقه که عضو شورای حفاظت منابع آب شهرستان زرندیه هم به شمار می‌آید، عرصه‌ای افزون بر یک هزار و ۱۹۰ کیلومترمربع قرار است به معدن تبدیل شود که می‌تواند تبعاتی بر زیستگاه‌های جانوری و گیاهی، منابع آبی و همچنین سلامت انسانی برجا خواهد بگذارد.

هرچند ایجاد اشتغال و سرمایه گذاری همواره مورد تاکید و پذیرش است، اما نباید بازخورد‌های برخی اقدامات از جمله دست بردن در طبیعت و محیط زیست را هم نادیده انگاشت، زیرا هم این عرصه‌ها و هم منابع زیرزمینی سرمایه‌های متعلق به عموم هستند و باید از آن‌ها برای نسل‌های آینده صیانت کرد.

نکته قابل تامل دیگری که نباید از آن چشم پوشی کرد این است که اهالی روستا معتقد هستند طبق اسناد موجود، اراضی مذکور در زمره زمین‌های ثبتی بلوبند قرار دارد و حتی قبل از انقلاب هم میل گذاری شده است و بنابراین نمی‌توان آن را به شخص ثالث به هر بهانه‌ای از جمله در قالب مجوز معدن، واگذار کرد.

پس از آنکه اهالی روستای بلوبند و دوست داران محیط زیست تجمع‌هایی برای مقابله به تبدیل اکوسیستم منطقه به معدن برگزار کردند، ۲ سازمان مردم نهاد به نام‌های انجمن حافظان طبیعت ساوه و زرندیه و جمعیت احیاگران آینده خرقان نیز در نامه‌ای به نماینده مردم این شهرستان‌ها در مجلس شورای اسلامی خواستار اقدام لازم در این خصوص شد.

این سازمان‌های مردم نهاد پس از یادآوری مواردی از معادن ایجاد شده در بخش‌های مختلف شهرستان‌های ساوه و زرندیه از جمله در مسیر سه راه خان آباد به سمت خرقان و تخریب محیط زیست، در بخشی از نامه این سرگشاده، آورده اند: «همین روز‌ها خبر رسید که در بهترین نقطه طبیعت روستای بلوبند بیل‌های مکانیکی به بهانه معدن باریت نه تنها دل طبیعت را خراشیده اند، بلکه قلب و روح مردمان با صفایش را نیز مجروح کرده اند.

آیا خرقان به محلات دوم استان مرکزی تبدیل خواهد شد؟

کسی نیست بپرسد چه خبر است که اینگونه پنهانکارانه و ناگهانی سر و کله کاشفان معادن در خرقان پیدا می‌شود».

در ادامه این نامه خطاب به نماینده ساوه و زرندیه آمده است: «آمایش سرزمین، سندی است که با توجه به اکوسیستم داخلی و بیرونی زمین و بر اساس میزان تاثیر و نقش آفرینی عوامل متعدد برای زندگی بهتر و تعامل بیشتر با طبیعت تنظیم می‌گردد و با توسعه و محیط زیست پایدار هم در ارتباط است؛ یعنی توسعه‌ای که آینده‌ای مطلوب را برای جوامع بشری متصور می‌شود، اما سئوال اینجاست که آیا در چشم انداز آینده خرقان به آمایش سرزمینی آن دقت و توجه شده است؟

لطفاً با دقت ببینید که تریلی و کامیون‌های معادن گرگباغی، ورامه، ویدر در کنار کارخانه‌های سیمان و سنگ آهک چه بلایی بر سر جاده نیم بند آن منطقه آورده اند و رفت آمد در این جاده باریک روستایی چه خطرات بالقوه و بالفعلی را برای رانندگان و سرنشینان خودرو‌های سواری ایجاد می‌کند؛ از این رو توقع ما دوست داران محیط زیست و اهالی خرقان از شما به عنوان نماینده مردم در خانه ملت این است که همین امروز در مقابل این حرکت‌های مرموز به بهانه ایجاد اشتغال و تولید که تاکنون بهره‌ای جز زیان و خسارت به محیط زیست و مردم منطقه در بر نداشته، اقدام کنید، زیرا فردا دیر است».

۱۱۹۰ کیلومتر مربع از اراضی و طبیعت منطقه در خطر تخریب

مدیر سابق پژوهشکده مهندسی هیدرولیک و محیط‌های آبی و از اهالی روستای بلوبندکه اکنون عضو کمیسیون حفاظت از منابع آب شهرستان زرندیه است، به ایرنا گفت: معدن واقع در روستای بلوبند دارای منابع باریت است و به دلیل ارزش این ماده، خواهان زیادی دارد و حتی قبل از انقلاب هم توسط کارشناسان امریکایی روی آن بررسی‌هایی انجام شده است.

«یوسف خلج امیرحسینی» اظهار داشت: پروانه صادر شده برای این معدن برای اکتشاف و نه استخراج، است و به طور متعارف گام‌های نخست در این زمینه امکان سنجی، مطالعه و گمانه زنی باید باشد، اما بدون انجام این مراحل، فرد دارای پروانه با ماشین آلات سنگین به قصد حفاری و تخریب طبیعت اطراف روستا مبادرت کرد که با واکنش اهالی روستا و همچنین فعالان حوزه محیط زیست مواجه شد.

وی افزود: اعتبار پروانه اکتشاف صادر شده برای مدت یک سال است تا مطالعات لازم برای مشخص شدن حجم منابع و عیار معدن مشخص شود تا ارزش اقتصادی و توجیه آن معلوم شود.

خلج امیرحسینی اظهار کرد: ابزار و ماشین آلاتی که ما در منطقه مشاهده کردیم هیچ سنخیتی با کار اکتشاف نداشت، زیرا برای این مرحله از گریدر و ماشین آلات سنگین استفاده نمی‌شود.

به گفته او، هفته گذشته که قصد حفاری داشتند با تجمع اهالی و حضور پاسگاه انتظامی، کار متوقف شد و بر اساس صورتجلسه، مقرر شد تا تعیین تکلیف هیچ اقدامی انجام نشود.

وی گفت: نکته دیگر که باید به آن اشاره شود این است در پروانه صادر شده هیچ مسیر دسترسی برای عبور ماشین آلات تعیین نشده و خودرو‌های مورد استفاده یا باید از درون روستای بلوبند عبور کنند یا از داخل اراضی کشاورزی که در هر ۲ حالت منطبق با قانون نیست.

وی اظهار کرد: میزان سطوح و اراضی که در پروانه صادره برای اکتشاف معدن باریت روستای بلوبند تعیین شده است، یک هزار و ۱۹۰ کیلومترمربع است که وسعت زیادی به حساب می‌آید، اما از نظر مالکیتی طبق اسناد موجود، این محدوده در زمره اراضی ثبتی روستا قرار دارد.

وی گفت: در بخشی از این اراضی دامداران به چَرای گوسفندان مشغول هستند یا اینکه مزرعه هستند و به صورت دیم کشت می‌شوند و سند ثبتی آن هم موجود است و قبل از انقلاب هم ثبت و میل گذاری شده اند.

تبعات زیست محیطی احداث معدن در بلوبند

به گفته این فعال زیست محیطی، در صورتی که معدن باریت در این منطقه فعال شود تبعات و خسارت‌های جبران ناپذیری بر طبیعت منطقه و همچنین ایجاد اختلال در امنیت اجتماعی و فرهنگی ساکنان اطراف برجا می‌گذارد.

خلج امیرحسینی گفت: ایجاد آلودگی‌های هوا با برخاستن گرد و غبار حاصل از حفاری‌ها که منجر به بروز بیماری‌های تنفسی در افراد می‌شود را هم نباید نادیده گرفت ضمن اینکه ریزگرد‌های حاصل از آن زمانی که روی گیاهان و درختان منطقه قرار گیرند، باروری و عملیات فتوسنتز را کاهش می‌دهند و منابع آبی را هم آلوده خواهد کرد.

وی اظهار کرد: منطقه بلوبند از نظر محیط زیستی و وجود گونه‌های جانوری و گیاهی بسیار بکر است و احداث معدن به این داشته‌ها آسیب می‌رساند و آلودگی صوتی با وقوع انفجار‌های مکرر هم یکی دیگر از عوامل مختل کننده اکوسیستم طبیعی و انسانی منطقه است.

خلج امیرحسینی تاکید کرد: احداث معدن به نام توسعه که می‌تواند تبعات مخربی بر طبیعت و محیط زیست برجا بگذارد، توجیه پذیر نیست و سند این ادعا هم فعالیت چند معدن سنگ در روستا‌های پایین‌تر از بلوبند است که نه تنها منفعتی از نظر اقتصادی برای منطقه نداشته اند بلکه سبب تخریب محیط زیست، جاده‌های دسترسی و آلودگی‌های صوتی و هوایی هم شده اند.

وی گفت: در این زمینه مراتب اهالی روستای بلوبند مراتب اعتراض خود را در سایت سازمان حفاظت محیط زیست کشور و سایر مراجع ذیربط در قالب نامه ثبت کرده اند.

وی که دارای یک مرکز پژوهشی آب و محیط زیست است، توضیح داد: محیط زیست یک اکوسیستم با موجودات مختلف است که همه آن‌ها هم حق حیات دارند و نباید با رفتارمان به آن‌ها ظلم کنیم.

به گفته خلج امیرحسینی، ماده باریت در حفاری‌های و صنعت نفت، تهیه لوازم آرایشی و فیلم‌های رادیولوژی کاربرد دارد و به همین دلیل از مواد ارزشمند و قیمتی به شمار می‌آید.

سرمایه گذاری مهم است، اما اولویت با حفظ محیط زیست است

فرماندار زرندیه نیز در این رابطه به ایرنا، گفت: مجوزی از سوی صنعت، معدن و تجارت برای اکتشاف معدن باریت در روستای بلوبند صادر شده است، اما رویکرده ما به این صورت است که در عین احترام به سرمایه گذار و اشتغالزایی، اما حفظ محیط زیست و صیانت از طبیعت را اولویت اصلی خود می‌دانیم.

«سیامک سلیمانی» اظهار کرد: اگر قرار باشد در منطقه بلوبند سرمایه گذاری انجام شود، ولی تخریب محیط زیست و اکوسیستم را به همراه داشته باشد، مورد تایید و موافقت ما نیست.

وی گفت: باید حد وسطی در این زمینه رعایت شود به این ترتیب که با حفظ حقوق و خواسته‌های اهالی منطقه، سرمایه گذار هم بتواند فعالیت داشته باشد و به محیط زیست هم آسیبی وارد نشود.

فرماندار زرندیه گفت: امروز قرار است اکیپی از کارشناسان با مدیریت فرمانداری و محیط زیست از منطقه بازدید کنند و گزارشی در این زمینه تهیه کنند تا بر اساس آن تصمیمی عقلایی در شهرستان اتخاذ شود.

وی گفت: از همه طرف‌ها درخواست می‌کنم که از رفتار‌های احساسی که هیچگونه منفعتی برای مردم و شهرستان زرندیه به همراه ندارد، خودداری کنند.

سلیمانی گفت: همه صبور باشند تا روال قانونی و کارشناسی در این خصوص انجام شود و قطعا ما پشت در‌های بسته هیچ تصمیمی نخواهیم گرفت و معتقدیم که مردم از هر کسی برای ما محرم‌تر هستند و اقدامات خود را به صورت شفاف اعلام خواهیم کرد.

فرماندار زرندیه گفت: همه جوانب از جمله بررسی این مساله که آیا بهره برداری معدن در منطقه بلوبند به صلاح است یا خیر و اینکه اگر قابلیت اجرا دارد، سرمایه گذار چه مواردی را باید رعایت کند مدنظر قرار خواهیم داد و تا گردش کار و گزارش کارشناسی ارائه ندهند، هیچ تصمیمی اتخاذ نخواهیم کرد.

وی گفت: امروز در جلسه‌ای در همین رابطه برای بررسی گزارش گروه اعزامی به منطقه بلوبند در فرمانداری برگزار خواهیم کرد و به جمع بندی خواهیم رسید.

به هر حال بلوبندی‌ها هم حق دارند نگران طبیعت، محیط زیست پیرامون و سلامت خود باشند و انتظار دارند که در این زمینه بررسی‌های کارشناسی صورت گیرد و مسئولان فریاد آن‌ها را بشنوند تا طبیعت بکر و منابع غنی آن برای نوه و نتیجه‌های خود و فرزندان ایران زمین باقی بماند.

منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) مرکزی