در سه سال آینده فروش گل گهر بیش از 5 میلیارد دلار خواهد بود/سه سناریو گل گهر برای پروژه فولاد 3 میلیون تنی

مهندس ناصر تقی زاده - مدیر عامل شرکت معدنی و صنعتی گل گهر - یکی از مجموعه های مگا سایز معادن سنگ آهن کشور هزینه در اکتشاف را سرمایه گذاری می داند، دیروز(26 آذر 1397 در سالن همایش های سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران) نیز دکتر رضا رحمانی - وزیر محترم صنعت، معدن و تجارت - در مراسم تکریم و معارفه ریاست هیات عامل ایمیدرو تاکید زیادی به امر اکتشاف و حتی اکتشاف عمقی داشت. 

تقی زاده مشارکت در بومی سازی قطعات و تجهیزات را با صنعتگران خلاق و توانمند کشور شیوه مناسبی برای تشویق آنها برای حمایت از تولید و کار ایرانی و جلوگیری از خروج ارز از کشور می داند. در ادامه خبرنگار «می متالز» مصاحبه ای را با ایشان انجام داده که مشروح آن را در ذیل می خوانید:

آقای مهندس در ارتباط با بحث آب و فاضلاب و پسماند های کارخانه توضیح می دهید؟

ما چهار بحث در زمینه آب داریم. یک صرفه جویی و به حداقل رساندن مصرف در خطوط تولید با اصلاح روش های بهره برداری، دوم استفاده از فاضلاب سیرجان که تصور می کنم سال آینده وارد مدار می شود و بحث سوم در ارتباط با بازیافت آب از پسماندهای تر فرآیند تولید کنسانتره که با مشارکت شرکت ایرانی و Diemme ایتالیا قراردادی را منعقد و در حال حاضر بخشی از هزینه ها را نیز پرداخت کرده و کار با جدیت ادامه دارد. در اثر اجرای این پروژه 220 لیتر در ثانیه آب وارد چرخه تولید می شود.

بحث دیگر شیرین سازی آب دریا و خط انتقال آب خلیج فارس است که میزان 4200 لیتر در ثانیه به گل گهر، سرچشمه و چادرملو می رسد و بخشی از آن نیز برای تامین آب شرب بندر عباس در نظر گرفته شده است.

همچنین قصد داریم کار خط دو را با ظرفیت 7000 لیتر در ثانیه آغاز کنیم. در این زمینه که با مسئولین در شهر کرمان مذاکره نموده ایم و با جلب مشارکت بعدی قرار است کار را ادامه دهیم. خط دو بخشی از آب مصرفی شهرهای کرمان، زرند، رفسنجان و در میان راه  یزد و اصفهان را تامین می کند.  

انجام این پروژه قطعی است به این دلیل که موافقت کلی صندوق توسعه ملی را برای پرداخت  700 میلیون یورو را جلب نموده ایم. تمام بستر و زیرساخت اجرای پروژه شامل جاده ها ،پل ها و تونل آماده است. آماده سازی ها برای خط یک به نحوی است که در واقع مسیر برای سه خط طراحی شده و این خطوط به ترتیب اجرا خواهند شد. مجموعا تاسیسات برداشت آب از دریا و امکانات بندری و دفع پساب برای 17000 لیتر آب در ثانیه طراحی شده است.  بنابراین  قادر خواهیم بود خط 2 را به راحتی و حتی با هزینه کمتر انجام دهیم.

آقای مهندس نوریان - مدیر عامل شرکت معدنی و صنعتی چادرملو - طی مصاحبه ای که با ما داشتند بحث مشکل در تامین وام از بانک ها را برای پروژه آب خلیج فارس مطرح کردند در این زمینه توضیح می دهید؟

 بله باید بگویم با تشکر از آقای دکتر پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، کنسرسیومی از 8 بانک برای تامین مالی پروژه تشکیل شده و 1800میلیارد تومان وام مصوب شده است. ضمنا گل گهر علاوه بر سهم خود 700 تا 800 میلیارد تومان برای خط انتقال آب بندرعباس به سیرجان پرداخت نموده تا خط و کارگاه ها متوقف نشده و حدود 3000 الی 4000  نفر که در حال کار در این کارگاه های بین راه  هستند، بیکار نگردند.  

آقای مهندس آیا تغییر قیمت یورو در هزینه ها تاثیرگذار بوده است ؟

قطعا تاثیر گذار بوده است. فرض کنید ما بدهی 200 میلیون یورویی را با یوروی 4000 تومان داشته ایم و موقع پرداخت یورو  ده تا 12 هزار تومان  شده است.

 پس هزینه ها چندین برابر گردیده است ؟

نه نمی توان کلی گفت که تمام هزینه ها چند برابر شده، برخی دو برابر و برخی بیشتر شده است. بهر حال ما در حال بررسی راهکارها هستیم تا آب را انشاالله به سیرجان برسانیم.

درمورد اوبربانک در پروژه فولاد 3 میلیون تنی توضیح می دهید؟

ما سه سناریو داریم. سناریوی اول 900 میلیون یورو که از اوبر بانک گرفته ایم. با مدیران بانک و همین طور بیمه دولتی اتریش صحبت کرده ایم و منتظر گشایش بسته مالی اروپا و ایران هستیم تا این سناریو را اجرایی کنیم. سناریوی دوم اینست که  400 میلیون یورو از صندوق توسعه بگیریم.

سناریوی سوم نیز تامین از محل صادرات ماهیانه حدود 100 هزار تن آهن اسفنجی و هزینه کردن تمام این درآمد حاصل از صادرات در پروژه است.

ما در هر حال، مصر به اجرای پروژه هستیم. این یک پروژه ملی است و بحث صادرات در آن مطرح هست و کف فروش آن 2 میلیارد دلار در سال خواهد بود و کاملا سودده است. به هیچ عنوان پا پس نکشیده ایم. در حال حاضر مسائل مهندسی آن پیشرفت داشته، سالن های تولید در حال ساخت  و انجام شده و 5000 تن اسکلت نصب شده و 20 هزار تن نیز در درست ساخت است که به تدریج حمل خواهد شد. کارهای مهندسی تمام شده است.

مسائل مربوط به مهندسی و تامین تجهیزات پیشرفته را با شرکت های بزرگ دنیا باید حل کنیم و در این ارتباط به انعقاد قرارداد در روز اعلام تحریم با یک شرکت مطرح اروپایی برای یکی از پروژه های شرکت اشاره می کنم.

آقای مهندس گفتید ممکن است در سه سال آینده 5 میلیارد دلار فروش داشته باشید؟

حتما بیش از این است. 500 میلیون دلار فقط فروش یک واحد ذوب یک میلیون تنی است که یک ماه آینده راه می افتد. حجم بسیار زیاد آهن اسفنجی و گندله  نیز داریم. در مجموع در سه سال آینده فروش گل گهر بیش از 5 میلیارد دلار خواهد بود.

آیا گل گهر در مورد بومی سازی جدی است؟

بله ما اعلام کرده ایم در صورتی که شرکتی قادر باشد قطعاتی که ما از خارج وارد می کنیم را در داخل تولید کند بعد از اینکه تیم ما مورد بررسی قرار داده و توانمندی آن به اثبات رسید، ما مواد اولیه را برای این شرکت ها تامین کرده و آنها می توانند در زمینه ساخت قطعه فعالیت کنند.

در واقع طرفین در ریسک مشارکت می کنند. اگر نتیجه نگرفتیم ما در پول مواد اولیه و آن شرکت در پول ساخت متضرر خواهد شد. فکر می کنیم این شیوه مناسبی برای تشویق صنعتگران خلاق و توانمند ما است. ممکن است این شرکت ها توان مالی تامین مواد اولیه را نداشته باشد که ما برای آنها تامین می کنیم و این می تواند برای آنها نیز فرصت مناسبی باشد.

در زمینه مسوولیت اجتماعی در سیرجان چه کارهایی صورت گرفته است؟

ما به طور کلی به فکر کل استان هستیم. در کارهای فرهنگی و توسعه ای استان و شهرستان کرمان و شهر سیرجان به طور جد فعال هستیم البته قصد اعلام جزییات را ندارم. در مورد مسائل دیگر نیز مصوباتی برای کمک در زمینه مسائل فرهنگی، ساخت سینما، پرورشگاه، استادیوم، تیم های ورزشی، جشنواره هایی که تا 113 هزار نفر بازدید کننده داشتند، بیمارستان، مصلی  حوزه عملیه، ساختمان های اداری و فاضلاب شهری و ... مشارکت داشته ایم.

اخیرا در زمینه حمل و نقل شاهد افزایش هزینه بوده ایم در این زمینه تمهیداتی اندیشیده شده است؟

بله ما هزار واگن و 15 لوکوموتیو داریم. ما توانستیم روزانه 17000 تن بار به بندرعباس ارسال داشته باشیم. که این واگن و لوکوموتیو ها در مالکیت شرکت بوده و خریداری شده اند. علاوه بر این  350 دستگاه تریلی خریده و به صورت اجاره به شرط تملیک به رانندگان داده ایم و این ناوگان ما است. امیدواریم 10 لوکوموتیو و 1500 واگن جدید نیز خریداری کرده  تا وابستگی به جاده ها را کاهش دهیم. با توجه به پیش بینی که در مورد افزایش قیمت سوخت طی سه سال آینده داریم،  قطعا باید 90 درصد حمل و نقل تا جایی که امکان دارد ریلی باشد.

در حال اجرای 70 کیلومتر راه آهن داخل سایت هستیم. به تمام کارخانه هایمان راه آهن می کشیم. طبق توافق با راه آهن زیر سازی به عهده ما و ریل گزاری به عهده آنهاست که در دست  انجام است. برنامه اجرای راه آهن را به گهر زمین، به توسعه آهن و فولاد و جهان فولاد و نیز به میدکو به صورت زیر گذر و رو گذر داریم.

در جلسه انجمن آهن و فولاد شما به دلیل جلساتی که داشتید حضور نیافتید در زمینه مشکلات صادرات صحبت شد، دراین زمینه نظرتان چیست؟

قطعا ما مشکلاتی داریم و باید راه کارهایی پیدا کنیم. مشکل اصلی اینست دولت باید بپذیرد که ما 17 کارخانه فعال داریم. این کارخانه ها قطعه نیاز دارند. در معادن ما 200 الی 300 دستگاه دامپ تراک وجود دارد که این دستگاه ها نیازمند قطعه و لاستیک هستند.  ما صادرات محور نیستیم و همه محصولات مان صادر نمی شود فقط بخش جزیی از محصولات را صادر می کنیم و این مقدار ارز را باید در تامین قطعات و پروژه های در دست اجرا استفاده کنیم. بحث نرخ برای ما مرحله دوم است. وقتی نرخ ارز 15 هزارتومان باشد ما قطعه 15هزار تومانی می آوریم.  ما نرخ سامانه نیما را می پذیریم. اما نمی توانیم خطوط را برای تامین ارز متوقف کنیم. باید چرخ تولید ما بچرخد تا پول دربیاوریم و تولید ادامه یابد.  

این امر نیازمند اینست که بتوانیم مجوز صادرات بگیریم و از ارز حاصله استفاده کنیم و هرچه مازاد بود مشکلی نداریم و به سامانه نیما می دهیم اما چراغی که به خانه روا است به مسجد حرام است.

کارهای مشارکتی در انتقال آب خلیج فارس دارید، پروژه های دیگری در چابهار دارید؟

در چابهار ما کنسرسیومی با مدیریت گل گهر تشکیل داده ایم. چابهار منطقه محروم است و من به لحاظ پیشینه کاری شناخت کافی از آن منطقه دارم. اعتقاد داریم در آنجا باید حداقل ده میلیون تن تولید فولاد برای ایجاد اشتغال و توسعه اجتماعی صورت بگیرد که به کنسانتره هم نیاز دارد. کنسانتره را از خارج وارد کرده و گندله، آهن اسفنجی و مقاطع و محصولات فولادی را تولید خواهیم کرد.

روی بندر مورد نیاز کارهای مطالعاتی آغاز شده و در حال انعقاد قرارداد با مشاور خارجی هستیم. زمین مشخص شده و در تلاشیم بتوانیم این کار عظیم را در آن منطقه انجام دهیم.

در مورد استرالیا توضیح می دهید؟

 ما یک ذخیره 500 میلیون تنی مد نظر داریم که هنوز خریداری نکرده ایم و مشغول بررسی و مطالعه با مشاورین خود و آنها هستیم.  معدن 500 میلیون تنی که تا 1 میلیارد تن قابل افزایش است را باید خریداری و سنگ آن را تبدیل به کنسانتره نماییم.

باید بگویم هزینه حمل از استرالیا به چابهار یک سوم هزینه حمل از گل گهر به چابهار است و این هزینه با هزینه حمل از گل گهر به بندرعباس نیز قابل رقابت است.

اگر بندر جهت پهلوگیری کشتی های بزرگ طراحی شده باشد، تاثیری در کاهش هزینه ها دارد؟

بله اصولا هرچقدر بندر بزرگتر باشد هزینه حمل دریایی به شدت کاهش می یابد. طبق بررسی و پیش بینی انجام شده عمق بندر امکان ورود به کشتی های  100 الی 150 هزار تنی را دارد.

برای عمان برنامه ای دارید؟

خیر هیچ برنامه ای نداریم. قصد دارند یک و نیم کیلومتر مربع به ما زمین برای اکتشاف سنگ آهن بدهند و برای ما جاذبه ای ندارد که برویم و بر روی این یک و نیم کیلومتر مربع کار کنیم. شرکت ما به تنهایی به اندازه کل عمان تولیدات دارد. یک معدن 500 میلیون تنی و یا 1 میلیارد تنی پروژه ای است که می توانیم در موردش فکر کنیم. پروژه از حدی کمتر برای ما فوق العاده ضررده است و ما باید بر روی مگا پروژه ها کار کنیم. پارسال هیات مدیره ما با نرخ معقول ارز، کار کردن بر روی پروژه های زیر 100 میلیارد تومانی را ممنوع کرد.

در ارتباط با اکتشاف طرح های گسترده ای دارید که به آنها اشاره شده، آیا هزینه های بحث ژئوفیزیک و حفاری هزینه های زیادی است؟

ببینید هزینه اکتشاف سرمایه گذاری است اصلا هزینه نیست. شما فرض کنید ما 300 میلیارد تومان هزینه اکتشاف کرده ایم برای 150 میلیون تن، این هزینه توسط این 150 میلیون تن طی 2 تا 3 ماه پوشش داده خواهد شد. بنابراین این هزینه نیست. من معتقدم اگر ما در سال 150 تا 200 میلیارد تومان هزینه اکتشاف کنیم با کشف یک معدن 50 میلیون تنی تمام این هزینه ها پوشش داده خواهد شد. بله گاهی شما در ده جا اکتشاف چیزی به دست نمی آورید. این واقعیت است که ممکن است 5 درصد به نتیجه برسید اصل اکتشاف همین است. فرض کنید کل گل گهر از ابتدا 208 میلیون تن سنگ استخراج نموده است اگر شما یک معدن دیگر کشف کنید، یک گل گهر دیگر با همین میزان سرمایه و ثروت کشف خواهید کرد بنابراین هزینه های اکتشافی ارزشش را دارد.

ما یک کار تحقیقاتی در این زمینه انجام دادیم. شرکتی مانند گل گهر در مقایسه با شرکت های بین المللی در همین مقیاس باید سالانه 20 میلیون دلار هزینه اکتشاف بدهد که معادل 200 میلیارد تومان می شود در غیر اینصورت 40 الی 50 هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری انجام شده در خطر قرار می گیرد.

بایستی با انجام اکتشافات و استفاده از تکنولوژی های جدید ویژه معادن روباز عمیق مانند آی پی سی سی (IPCC) استفاده کرده و تلاش کنیم عمر معادن را هر چه بیشتر و حتی تا 50 سال افزایش دهیم.

خوشبختانه با انجام حفاری های عمیق با میزان 28 هزار طی 1.5 سال گذشته در محدوده بین معادن منطقه گل گهر به 160 میلیون تن ذخیره جدید دست یافته ایم و در ایران مرکزی نیز با انجام 13 هزار متر حفاری تاکنون به نتایج خوبی رسیده ایم و به نظر می رسد با پتانسیل بالایی از سنگ آهن روبرو هستیم. برای مثال یکی از گمانه های به عمق 250 متر به سنگ آهن برخورد نموده است. کار مطالعات و اکتشافات در این منطقه تا رسیدن به نتیجه نهایی ادامه خواهد یافت.

انتظارتان از رسانه ها چیست؟

رسانه باید وجدان بیدار جامعه باشد. تحت تاثیر القائات سیاسی قرار نگیرند. واقعیت را برای مردم منعکس کنند چشم بینای مردم و مسوولین در جامعه باشند. اطلاعات صحیح را به مسوولین برسانند. زیرا من به عنوان مسوول به همه اطلاعات، به اشخاص یا مقامات دسترسی ندارم، این وظیفه رسانه است با شفاف سازی چشم و عقل منفصل مسوولین باشند اطلاعات صحیح را به مسوولین برسانند.

به جامعه کمک کنند. جلوی افراد خناس و توطئه گر و خیانت کار را بگیرند و این تنها کار یک رسانه بیدار و آگاه است. ما به همه دسترسی نداریم و شما با پخش یک گزارش خوب می توانید این اطلاعات صحیح را به مردم بدهید. رسانه آگاه و بیدار و با وجدان اخبار خوب را منتشر می کند و نقش بسیار موثری در پالایش جامعه دارد.

و حرف آخر اینکه صحبت شما با سهامدارانتان چیست؟

 قولی به سهامداران می دهم اینست که  ما هیچ خبر خلاف واقعی را منتشر نمی کنیم. هیچ چیز غیر شفافی نداریم. چیزی را بزرگنمایی نمی کنیم گاهی نیز مسائل را کمتر از واقعیت نشان می دهیم. خلاف واقع را برای بازار سازی انجام نمی دهیم.

در مورد هیات مدیره آیا تغییری صورت خواهد گرفت؟

یکی از دوستان بسیار خوب ما آقای علی بهرامی به جای آقای امیر حسین نادری - نماینده فولاد مبارکه اصفهان - آمده اند که انسان بسیار شریفی هستند.

گفت و گو از علیرضا جعفری نژاد