احداث راه آهن اینچه‌برون-شاهرود، طرحی که اقتصاد گلستان را متحول می‌کند

به گزارش می‌متالز، مطالعه و اجرای طرح راه آهن اینچه برون- گنبد - آزادشهر - شاهرود که حدود ۲ دهه قدمت دارد با وجود مزایای اقتصادی و توسعه‌ای قابل توجه آن و پیگیری‌های مسوولان گلستان هنوز اجرا نشده است و اکنون فعالان اقتصادی و مدیران استان چشم امید به سفر رییس جمهور دارند تا دستور تسریع در ساخت این پروژه حیاتی که مهمترین حلقه مفقوده در ایجاد زیرساخت‌های توسعه‌ای، توسعه اقتصادی و صادرات غیرنفتی این استان شمالی به کشور‌های شرق و مرکز آسیا خواهد داشت، صادر نماید.

اهمیت احداث خط ریلی اینچه برون - شاهرود

ایجاد حمل و نقل ریلی در حوزه بار و مسافر به اعتقاد کارشناسان از مهمترین زیرساخت‌های توسعه است که علاوه بر مزیت‌های اقتصادی و اشتغال‌زایی، در صورت داشتن موقعیت جغرافیایی و مرزی به توسعه روابط اقتصادی با کشور‌های همسایه و همچنین ترانزیت، صادرات و واردات به دیگر کشور‌ها از طریق خطوط ریلی، کمک زیادی می‌کند.

استان گلستان از شمال ۴۳۸ کیلومتر مرز خشکی و ۹۰ کیلومتر مرز آبی با کشور ترکمنستان دارد و از جنوب نیز به استان سمنان، از شرق به استان خراسان شمالی و از غرب به مازندران و دریای خزر محدود می‌شود.

گمرک اینچه‌برون واقع در نوار شمالی شهرستان گنبدکاووس که حدود سه دهه قدمت دارد و از آن به‌عنوان دروازه ورود به کشور‌های آسیای میانه یاد می‌شود، تنها محل تردد زمینی استان گلستان به ترکمنستان است که در آذر ۹۳ یک خط ریلی از این مرز به مقصد ترکمنستان و در ادامه قزاقستان به بهره‌برداری رسید.

با این حال خط ریلی اینچه برون - گرگان که جنبه بین المللی هم دارد با وجود انتقاد برخی کارشناسان به دلیل نامناسب بودن مسیر در اواخر دولت دهم اجرایی شد، اما هنوز نتوانسته انتظارات را برآورده کند.

کارشناسان معتقدند اگر خط ریلی اینچه برون - گنبد - آزادشهر - شاهرود که چندسال قبل مورد تایید وزرات راه و شهرسازی و مدیران راه آهن جمهوری اسلامی قرار گرفته اجرا می‌شد، می‌توانست تاثیر بیشتری در توسعه گلستان بگذارد و زمینه تقویت روابط تجاری و اقتصادی با کشور‌های آسیای میانه و در نهایت توسعه همه جانبه گلستان را فراهم کند.

صاحبنظران امر گفتند که ایجاد راه آهن اینچه برون - گنبد - آزادشهر - شاهرود می‌تواند گره کمبود زیرساخت‌های توسعه‌ای گلستان را باز کند و ارتباط این استان با کشور‌های آسیای میانه را از طریق این خط ریلی و اتصال آن به خطر سراسری شمال - جنوب بیشتر و فرصت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این استان شمالی را بیش از پیش فراهم کند.

راه آهن اینچه برون - شاهرود ظرفیت بزرگ برای رونق صادرات و ترانزیت کالا

رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی گلستان با مهم دانستن احداث و بهره‌برداری از راه‌آهن اینچه‌برون - گنبد - شاهرود به‌عنوان یک ظرفیت مناسب برای رونق صادرات و جابه‌جایی کالا از گلستان گفت: تسریع در بهره‌برداری از این خط ریلی سبب کاهش مسیر صادراتی گمرک اینچه برون به جنوب کشور و در نتیجه افزایش جابجایی کالا و صادرات محصولات این استان خواهد شد.

علی محمد چوپانی به اقتصادی و به صرفه بودن اجرای طرح راه آهن اینچه برون - شاهرود اشاره کرد و افزود: اجرایی شدن این طرح ۱۸۲ کیلومتری در فاز نخست حداقل ۵۰۰ کیلومتر مسیر اتصال به کریدور شمال - جنوب (بافق - بندرعباس) و در فاز دوم اتصال راه آهن شاهرود به این کریدور را ۵۰۰ کیلومتر دیگر کوتاهتر می‌کند.

وی با اشاره به تصمیم مسوولان راه آهن جمهوری اسلامی برای برقی کردن راه آهن "اینچه برون، گرگان - ساری - گدوک - گرمسار" با اعتبار فاینانس یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون یورویی و مشارکت یک شرکت روسی اضافه کرد: به عنوان نماینده بخش خصوصی استان گلستان مخالف اجرای این طرح به سبب نداشتن توجیه اقتصادی و حیف شدن بیت المال هستم.

چوپانی ادامه داد: برقی کردن این خط ریلی که باید همراه با اصلاح بخشی از مسیر و ارتفاع تونل‌های گردنه گدوک باشد علاوه بر اینکه هزینه زیادی را به کشور تحمیل می‌کند، فایده و توجیه اقتصادی لازم را ندارد، زیرا ظرفیت حمل بار از این مسیر را حداکثر یک و نیم میلیون تن افزایش می‌دهد و علاوه بر آن رسیدن به جنوب را ۵۰۰ کیلومتر دورتر می‌کند.

رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی گلستان همچنین با انتقاد از اجرای خط آهن بین المللی ترکمنستان - قزاقستان از مسیر اینچه برون به گرگان و اتصال آن به ساری، گدوگ و گرمسار برای اتصال به راه آهن جنوب گفت: متاسفانه مسوولان و کارشناسان راه آهن پرهزینه‌ترین و غیر اقتصادی‌ترین مسیر را انتخاب و اجرا کردند.

وی تصریح کرد: اگر طرح راه آهن اینچه برون - شاهرود که یک دهم هزینه برقی کردن راه آهن اینچه برون - گرمسار هزینه دارد، اجرایی شود، تولید ثروت برای کشور و گلستان به ارمغان خواهد آمد و از این طریق می‌توان سالانه ۱۰ تا ۲۰ میلیون تن بار بالاخص غلات را از کشور‌های آسیای میانه به کشور‌های حاشیه خلیج فارس یا دیگر کشور‌های هدف ترانزیت کرد.

چوپانی، کوتاه شدن افزون بر هزار کیلومتر مسیر کریدور شمال - جنوب از مسیر اینچه برون به شاهرود، نصف شدن هزینه ترانسفر کالا به جنوب، کاهش زمان به یک سوم، پرهیز از هزینه‌های اضافی برای خرید لوکوموتیو و صرفه جویی ارزی یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون یورویی برای کشور را از دیگر مزایای اجرای خط ریلی اینچه برون - گنبدکاووس - آزادشهر - شاهرود برشمرد و گفت: بخش خصوصی گلستان برای مشارکت در اجرایی کردن این خط ریلی آمادگی دارد.

وی از تامین اعتبار ساخت راه آهن اینچه برون - شاهرود در بودجه سال آینده خبر داد و گفت: با مکاتبه بین وزیران امور اقتصادی و دارایی و راه و شهرسازی موافقت برای تامین اعتبار ساخت این پروژه که حاصل تلاش پنج ساله اتاق بازرگانی، همراهی نماینده، ولی فقیه در استان، استاندار و سایر مسوولان دستگاه‌های مرتبط بود، نتیجه داد.

چوپانی، تخصیص اعتبار اجرایی این پروژه ریلی را معادل ریالی ۲۰۰ میلیون یورو اعلام کرد و افزود: با احداث این خط ریلی دیگر نیاز به برقی کردن راه آهن اینچه برون - گرمسار نیست.

کوتاه شدن مسیر اینچه برون به کریدور شمال - جنوب

مدیرکل گمرکات گلستان گفت: اجرای خط آهن اینچه برون - گنبد - آزادشهر - شاهرود را دارای مزایای بسیاری از جمله کوتاهتر شدن مسیر رسیدن به راه آهن شمال - جنوب، کاهش هزینه‌های ترانزیت و حمل بار و عبور آسان واگن‌های کشور‌های آسیای میانه و چین از خطوط ریلی ایران دانست.

سیدابراهیم حسینی افزود: با اجرای این مسیر علاوه بر برخورداری برخی شهر‌های منطقه از خط راه آهن، امکان صادرات از این شهر‌ها به کشور‌های آسیای میانه از طریق مرز اینچه برون میسر می‌شود.

وی اضافه کرد: خط فعلی راه آهن اینچه برون - گرمسار به دلیل برخی مشکلات فنی، طولانی بودن مسیر و کوهستانی بودن و ارتفاع کم تونل‌های آن، امکان عبور واگن‌های تاج دار کشور ترکمنستان، قزاقستان و چین را ندارد.

علی محمد زنگانه استاندار گلستان

راه آهن اینچه برون - شاهرود و کمک به پویایی اقتصاد گلستان

در این پیوند استاندار گلستان گفت: اتصال ریلی اینچه برون - شاهرود را عاملی برای پویایی اقتصاد استان دانست و بیان داشت: با اجرایی شدن این پروژه مهم، علاوه بر کاهش بعد مسافت کریدور شمال به جنوب، اقتصاد این استان شمالی نیز رونق بیشتری خواهد گرفت.

علی محمد زنگانه گفت: فارغ از ظرفیت‌های ذاتی گلستان در زمینه صادرات به ویژه تولید حدود پنج میلیون تن محصولات کشاورزی، برخی ویژگی‌های جغرافیایی آن، استان را به یک مرکز اثرگذار در حوزه صادرات تبدیل کرده است.

وی افزود: بنادر واقع در سواحل جنوبی خزر ظرفیت پذیرش بار تا ۳۰ میلیون تن بار در سال را داراست که اصلاح مسیر ریلی و توسعه مسیر‌های جدید از جمله اینچه برون - شاهرود کریدور اقتصادی شمال به جنوب را صد‌ها کیلومتر کاهش می‌دهد.

زنگانه یادآور شد: کمتر شدن بعد مسافت در جابجایی کالا، قیمت تمام شده کالا‌ها را کاهش می‌دهد و این امر رغبت تجار و بازرگانان را برای استفاده از مسیر ریلی ایمن و کم هزینه راه آهن بیشتر می‌کند.

استاندار گلستان با اشاره به سفر رییس جمهور و هیات دولت به این استان در روز جمعه تصریح کرد: تلاش می‌شود با ارایه یک طرح جامع مسوولان ارشد کشور برای اختصاص اعتبار مکفی جهت ایجاد و توسعه مسیر ریلی اینچه برون - شاهرود را محقق کنیم.

نماینده مردم گرگان و آق قلا در مجلس شورای اسلامی به خبرنگار ایرنا گفت: زیرساخت‌های شبکه ریلی گلستان متناسب با ظرفیت‌ها و استعداد‌های بالقوه برای حمل و نقل کالا و صادرات نیست.

رمضانعلی سنگدوینی با اشاره به مسیر ریلی موجود از شمال به جنوب یادآور شد: برای ارتباط با این کریدور و اتصال به آب‌های آزاد و اروپا، باید مسیر ریلی از اینچه برون به شاهرود و سمنان ایجاد شود، زیرا مسیر فعلی از سمت مازندران طولانی بوده و برای تجار صرفه اقتصادی ندارد.

با همه این تفاسیر اجرایی شدن پروژه مهم خط ریلی اینچه برون - گنبد - آزادشهر - شاهرود یک زیرساخت الزامی برای توسعه و پویایی همه جانبه اقتصاد گلستان و مطالبه مهم اهالی این استان از دولت جهادی و انقلابی آیت الله رییسی به شمار می‌رود، زیرا با فعال شدن منظقه آزاد تجاری صنعتی اینچه برون اهمیت این خط ریلی دو چندان خواهد شد.

آیت الله سیدابراهیم رییسی رییس جمهوری دولت مردمی سیزدهم فردا جمعه به استان گلستان سفر می‌کند.

منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی استان گلستان (ایرنا)